Page 84 - DSOC102_Social Institutions

«¬’≈¬∆ñF: «ÚÙÚ ÍæË ”Â∂ Í«Ú≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ

«Úæ⁄ «Ú¡’Â∆ ˘ ÓØ‘, «Í¡≈, Á«¬¡≈, √ßÂØÙ ¡Â∂ ÙªÂ∆ È‘∆∫ «ÓÒ √’Á∆, ‹ÁØ∫ «’ «Ú¡’Â∆ ˘ ¡≈͉∆ È؇
Ì≈ÚÈ≈Â≈Ó’ √ßÂπÙ‡∆ Á∂ Ò¬∆ «¬È∑ª ⁄∆˜ª Á∆ ’≈Î∆ ˜± «‘ßÁ∆ ‘ÀÕ ¡æ‹ «Ú¡’Â∆ Á∆ ÓØ‘, «Í¡≈
¡Â∂ Á«¬¡≈ Í«Ú≈ Á∂ «¬Ò≈Ú≈ «’ÂØ∫ Ú∆ È‘∆∫ «ÓÒ ‘∆ ˛ ¡Â∂ «¬È∑ª √≈«¡ª Á∂ Ò¬∆ «Ú¡’Â∆ Á∆
Í«Ú≈ ”Â∂ «ÈÌÂ≈ ÚæËÁ∆ ‹≈ ‘∆ ˛Õ
¡æ‹ Í«Ú≈ Á∂ ’¬∆ ’ßÓ ‘Ø √øÓÂ∆¡ª È∂ ÷Ø‘ Ò¬∂ ‘ÈÕ ≈‹ Á∂ ’ßÓª ¡Â∂ Ó‘æÂÚ Á≈ «Ú√Ê≈ ‘Ø«¬¡≈
˛Õ ≈‹ È∂ Ïæ«⁄¡ª ˘ «√æ«÷¡≈ ÍzÁ≈È ’È Á∆ «˜øÓ∂Ú≈∆ ¡≈͉∂ ”Â∂ ÒÀ Ò¬∆ ˛Õ Í«Ú≈ Á∆ ’߇ØÒ
Ù’Â∆ ÿ‡∆ ˛ ¡Â∂ ≈‹ Á∆ ’߇ØÒ Ù’Â∆ ÚË∆ ˛Õ ≈‹ Úæ÷-Úæ÷ ¡«Ë«ÈÔÓª Á∂ Ó≈«Ë¡Ó È≈Ò «Ú¡≈‘
¡Â∂ Í«Ú≈ ˘ ’≈Î∆ ’πfi ÍzÌ≈«Ú ’ «‘≈ ˛Õ «¬ßÈ≈ √Ì ’πfi ‘؉ ”Â∂ Ú∆ «¬‘ È‘∆∫ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈
«’ Í«Ú≈ Á≈ √Ê≈È ¡Â∂ ’ج∆ √ß√Ê≈ ÒÀ ÒÚ∂◊∆Õ

6.11 √≈ ¡øÙ (Summary)

J ÓÈπæ÷ ¡≈͉∂ ‹ÈÓ ÂØ∫ ‘∆ Í«Ú≈ È≈Ò √Ïß«Ë ‘πßÁ≈ ˛Õ ‹Á «’ «¬’ √ß√Ê≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í«Ú≈ Á∂
«Ú’≈√ Ò¬∆ ‹Ø √«ÊÂ∆¡ª «˜ßÓ∂Ú≈ ‘È ¿π‘ Òæ◊Ì◊ √ÚÌΩ«Ó’ ‘È, ¡Òæ◊-¡Òæ◊ √Ó≈‹ª È∂ «¬È∑ª
√«ÊÂ∆¡ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ „ß◊ È≈Ò ’∆Â≈ ˛ ¡Â∂ Úæ÷-Úæ÷ √ß√«¥Â∆¡ª «Úæ⁄ Í«Ú≈ Á∂
’¬∆ «Ú«ÚË ±Í √≈‘Ó‰∂ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ
J √ßÔπ’ ͫÚ≈ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ «¬√ Ò¬∆ ‘Ø∫Á «Úæ⁄ ¡≈™Á∂ ‘È ¡Â∂ Ï’≈ «‘ßÁ∂ ‘È «’™«’ È≈Ì’∆
Í«Ú≈ √Ó±‘ ÂØ∫ «‹√ Â∑ª Á∆¡ª «˜ßÓ∂Ú≈∆¡ª Á≈ «ÈÚ≈‘ √ßÌÚ ‘πßÁ≈ ˛ ¿πÈ∑ª Á∆ ¿πÓ∆Á √ßÔπ’ ͫÚ≈
ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ «Ú√«Âz «‹ßÓ∂Ú≈∆¡ª Á≈ «ÈÚ≈‘ √ßÌÚ ‘πßÁ≈ ˛Õ ¿πÈ∑ª Á∆ ¿πÓ∆Á √ßÔπ’ ͫÚ≈ «˜¡≈Á≈
«Ú√«Âz «˜ßÓ∂Ú≈∆¡ª «ÈÌ≈ √’Á≈ ˛Õ
J Í«Ú≈ Á∂ √Ó≈‹ Ù≈√Â∆ ¡«Ë¡ÀÈ Á≈ «¬’ ÍzÓπæ÷ «ÚÙ∂ Í«Ú≈ Á∆ ⁄È≈ ¡Â∂ ¿πÁÔØ◊∆’È Á∆
Íë’«¡≈ «Úæ⁄ √ÏßË ˛Õ ¿πÁÔØ◊∆’È Á∂ ÍzÌ≈Ú Á∂ ’≈È Ï≈¡Á Á∂ √Ó≈‹ª «Úæ⁄ Í«Ú≈ ˘ ˜ÏÁ√Â
Í«ÚÂȪ Á∂ ÁΩ ”⁄Ø∫∫ ◊π˜È≈ «Í¡≈ ‘ÀÕ
J ¿πÁÔØ◊∆’È Á∂ Ï≈¡Á Í«Ú≈ ˘ ÍzÌ≈«Ú ’È Ú≈Ò∂ ’¬∆ Ó‘æÂÚͱÈ Í«ÚÂÈ «ÁzÙ‡∆◊Ø⁄ ‘ج∂
‘ÈÕ «¬È∑ª √≈«¡ª «Úæ⁄ «¬√Â∆¡ª Á∆¡ª ÈÚ∆¡ª Íz√«ÊÂ∆¡ª Ù≈«¬Á √Ì ÂØ∫ Ó‘æÂÚͱÈ ‘ÈÕ «¬æÊ∂
È≈ ’∂ÚÒ Ï≈¡Á ”⁄ ÏÒ«’ Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ Ú∆ √æ⁄ ˛Õ
J «¬√Â∆ Á∆ ¡≈«Ê’ √πÂßÂÂ≈ È∂ «Ú¡≈‘ Á∂ ÍzÂ∆ ¿π√ Á∂ ͱ∂ «ÁzÙ‡∆’؉ ˘ ÍzÌ≈«Ú ’∆Â≈ ˛Õ
J «√æ«÷¡≈ Ú∆ «¬√ Â∑ª ÿ Á∆ ⁄≈Á∆Ú≈∆ ÂØ∫ Ï≈‘ ¡≈ ¸æ’∆ ˛Õ √’±Òª «Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ Â∑ª Á∆ «√æ«÷¡≈
«ÁæÂ∆ ‹ªÁ∆ ‘À «‹√ È≈Ò ¡≈͉∂ Ïæ«⁄¡ª ˘ Á∂ √’‰≈ ¡Â∆ «Úæ⁄ ’Á∂ «’√∂ Í«Ú≈ Á∂ Ò¬∆ √ßÌÚ È‘∆∫
√∆Õ
J ’¬∆ ’≈Ȫ Á∂ √ßÔπ’ ÍzÌ≈Ú Á∂ ÎÒ√±Í Í«Ú≈ Á∂ ÈÚ∂∫ ÍzÂ∆Ó≈È ¿πÌ ’∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈ ‘∂ ‘ÈÕ Í«Ú≈
Á∂ ¡’≈, Íz’≈, ÓÀ∫Ïª Á∂ √Ïß˪, √«ÊÂ∆ ¡Â∂ ̱«Ó’≈Úª, ¡«Ë’≈ª ¡Â∂ ’ÂæÚª ¡Â∂ ÚÂÓ≈È √Ó∂∫
«Úæ⁄ ’≈Î∆ Í«ÚÂÈ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ

6.12 ÙÏÁ ’ØÙ (Keywords)

A. È≈Ì’∆ Í«Ú≈- ¬∂’≈’∆ Í«Ú≈ª ˘ ‘∆ È≈Ì’∆ Í«Ú≈ ’«‘ßÁ∂ ‘È
B. È≈Â∂Á≈∆- «ÙÂ∂Á≈∆, √ÏßËÕ

6.13 ¡«Ì¡≈√ ÍzÙÈ (Review Questions)

A. ÷∂Â∆ ”Â∂ ¡Ë≈« ͫÚ≈ Á∆¡ª Ó‘æÂÚͱ‰ «ÚÙ∂ÙÂ≈Úª Áæ√ØÕ
B. Í«Ú≈ ˘ ÍzÌ≈«Ú ’È Ú≈Ò∂ ’≈’ª Á≈ Úȉ ’ØÕ
C. ÍzßÍ≈◊ Ì≈Â∆ Í«Ú≈ Á≈ ±Í √ÍÙ‡ ’ØÕ
D. È≈Ì’∆ Í«Ú≈ Á∂ ‹ÈÓ Á∂ ’≈’ Âæª ”Â∂ ⁄≈ȉ≈ Í≈˙Õ
E. ’¬∆ Í«ÚÂȪ Á∂ ÎÒ√±Í Í«Ú≈ Á∂ ÈÚ∂∫ ¿πÌÁ∂ ÍzÂ∆Ó≈Ȫ ”Â∂ ⁄≈ȉ≈ Í≈˙Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 77