Page 95 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ ÍÃ√≈ ¡Â∂ «¬√Â∆¡ª «Úæ⁄ ¡≈¬∆ ‹≈◊»’Â≈ ¡Â∂ ÍπÙª ÚæÒØ∫ «¬√Â∆¡ª ”Â∂ ’∆Â∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ˜πÒÓª ’≈È ÂÒ≈’
Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄ Ú≈Â≈Ú‰ ωÁ≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ «¬√ √ÏøË «Úæ⁄ «¬’ ◊æÒ «Ë¡≈È Á∂‰ ÔØ◊ ˛ «’ ÂÒ≈’ Á∆ ÓȘ»∆
’∂ÚÒ ¿π√∂ √Ó∂∫ «ÁæÂ∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛, ‹Á «¬‘ ◊æÒ ˜»∆ ¡Â∂ È≈ √«‘‰ÔØ◊ ‘Ø ‹≈Ú∂Õ «¬√ ˘ ¡≈÷∆ «¬Ò≈‹
Á∂ »Í «Úæ⁄ ‘∆ ¸«‰¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ È≈ «’ «¬’ √«‘‹ Â∆’∂ Á∂ »Í «Úæ⁄Õ

√Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
√‘∆ «Ú’ÒÍ ¸‰ ’∂ æ÷Ø-
E. «‘øÁ» «Ú¡≈‘ ¡Ë∆«ÈÔÓ ’ÁØ∫ Í≈√ ‘Ø«¬¡≈-
(’) AIDG «Úæ⁄ (÷) AIFB «Úæ⁄ (◊) AIEE «Úæ⁄
F. Ù∆¡Â «’√ ˘ ’«‘øÁ∂ ‘È-
(’) ∆Â∆-«Ú≈˜ª ˘ (÷) «Ú¡≈‘ ’≈˘È ˘ (◊) «¬√Ò≈Ó∆ ’≈˘Èª ˘
G. «¬√Ò≈Ó∆ ’≈˘È ÓπÂ≈«Ï’ ‹Á «¬√Â∆ ÍÂ∆ ’ØÒØ∫ ÂÒ≈’ ÒÀ∫Á∆ ˛ ª «¬√ ˘ «’√ È≈Ó È≈Ò ‹≈«‰¡≈
‹ªÁ≈ ˛-
(’) ÂÒ≈’-¬∂-‘√È (÷) ÷πæÒ∑≈ (◊) ÓπÏ≈Â

7.3 Óπ√ÒÓ≈Ȫ «Úæ⁄ «Ú¡≈‘-ÂÒ≈’ (Divorce Among Muslims)

Óπ√«ÒÓ «Ú¡≈‘ «¬’ √ÓfiΩÂ≈ ˛, ÁØÚª Íæ÷ª «Úæ⁄Ø∫ ’ج∆ Ú∆ Íæ÷ ‹Á «¬√ √ÓfiΩÂ∂ Á≈ Í≈Ò‰ È‘ƒ ’Á≈ ª ÂÒ≈’
È≈Ò «Ú¡≈‘-ÂÒ≈’ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ÍÃ≈⁄∆È ¡Ï «Úæ⁄ “÷ØÒ” Á∆ ÍÃÊ≈ √∆Õ «¬√ ÍÃÊ≈ Á∂ ¡Èπ√≈ «ÍÂ≈ ¡≈͉∆
ÍπæÂ∆ ˘ Ú∆ ¡≈͉∂ ÍÂ∆ Á∂ ÏøËÈ ÂØ∫ Óπ’ ’Ú≈ √’Á≈ √∆Õ ¡«‹‘≈ ’È Ò¬∆ ¿π√ ˘ ÒÛ’∂ ÚæÒØ∫ «ÁæÂ≈ «◊¡≈
“«ÁÒ≈√≈” ¡Â∂ ÒÛ’∆ Á≈ ÓπæÒ Ú≈«Í√ ’È≈ ÍÀ∫Á≈ √∆Õ ¡æ◊∂ ⁄æÒ ’∂ “«ÁÒ≈√≈” «Úæ⁄ ‘∆ “«Ó‘” Á≈ »Í ÒÀ «Ò¡≈Õ
ÍÂ∆ Á∆ ¡≈«◊¡≈ «ÓÒ‰ ”Â∂ «¬√Â∆ ÚæÒØ∫ «Ò¡≈ «Ó‘ Ú≈«Í√ ’’∂ «Ú¡≈‘-ÂÒ≈’ ’ √’Á∆ ˛Õ ÂÒ≈’ Á∂
÷∂Â «Úæ⁄ Óπ√«ÒÓ ’≈˘È ÍπÙª Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄ fiπ«’¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ˛Õ
Óπ√«ÒÓ ÂÒ≈’ ’≈˘È Á∂ ¡Èπ√≈ ÍÂ∆ ¡≈͉∆ ÍÂÈ∆ ˘ ‹Á ⁄≈‘∂ ¤æ‚ √’Á≈ ˛, ¿π√ Ò¬∆ «¬øÈ≈ ‘∆ ÍÃÔ≈Í ˛ «’
¿π‘ ÍÂÈ∆ ’ØÒØ∫ D Ó‘∆È∂ ª √«‘Ú≈√ È≈ ’∂Õ Óπ√ÒÓ≈Ȫ «Úæ⁄ ÂÒ≈’ ¡Á≈Ò ¡Â∂ «ÏȪ ¡Á≈Ò Á∆ √‘≈«¬Â≈
È≈Ò ¡Â∂ «Ò÷Â∆ ¡Â∂ ÓΩ«÷’ ÁØÚª Â∆«’¡ª È≈Ò ‘Ø √’Á≈ ˛Õ «Ò÷Â∆ «Úæ⁄ ÂÒ≈’ Á∂‰ ˘ ÂÒ≈’È≈Ó≈ «’‘≈
‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√Â∆ Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ ÍπÙ ˘ ‘∆ ÂÒ≈’ Á∂‰ Á∆ ÚË∂∂ √πÂøÂÂ≈ ˛Õ
ÂÒ≈’ Á∂ ÍÃ’≈ ‘∂· «Ò÷∂ ‘È-
A. ÂÒ≈’ (Talak)- Óπ√«ÒÓ ’≈˘È ¡Èπ√≈ ’ج∆ Ú∆ ÍπÙ ‹Ø Ï≈«Ò◊ ¡Â∂ ⁄ø◊∂ «ÁÓ≈◊ Ú≈Ò≈ ˛, «ÏȪ
’≈È Áæ√∂ ¡≈͉∂ ÍÂÈ∆ ˘ ÂÒ≈’ Á∂ √’Á≈ ˛Õ «¬√ ÓΩ«÷’ ÂÒ≈’ Á∂ ‘∂· «Ò÷∂ ÍÃ’≈ ‘È-
(’) ÂÒ≈’-¬∂-‘√È (Talak-E-Ahasan)- «¬√ «Úæ⁄ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ Á∂ Âπ‘ (Ó≈«√’ ËÓ) Á∂ √Ó∂∫
«¬’ Ú≈ ÂÒ≈’ Á≈ ¡ÀÒ≈È ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√ ÂØ∫ Ï≈¡Á “«¬æ¤Â” Á∂ √Ó∂∫ «Úæ⁄ ÍÂÈ∆ ’ØÒØ∫
√∆«’ √ÏøË √Ê≈«Í ȑƒ ’Á≈Õ “«¬æ¤Â” ⁄≈ Ó≈«√’ ËÓª «Úæ⁄ «ÂøÈ Ó‘∆È∂ Á∂ √Ó∂∫ ˘
’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ √Ó∂∫ Âæ’ ¡◊ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ Á∂ È≈Ò √«‘Ú≈√ È‘ƒ ’Á≈ ˛ ª √Óª ÷ÂÓ
‘؉ ”Â∂ ÂÒ≈’ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ
(÷) ÂÒ≈’∂ ‘√È (Talak-e-Hasan)ó «¬√ «Úæ⁄ ÍÂ∆ «ÂøÈ Âπ‘ª Ì≈Ú Ó≈«√’ ËÓª Á∂ «Úæ⁄ Á∂
√Ó∂∫ «Úæ⁄ «ÂøÈ Ú≈ ÂÒ≈’ ÙÏÁ ’«‘øÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ ÁΩ≈È ¿π‘ ÍÂÈ∆ È≈Ò √«‘Ú≈√ È‘ƒ
’Á≈ ˛Õ «¬√ √Ó∂∫ Á∆ √Ó≈ÍÂ∆ Á∂ Ï≈Á ÂÒ≈’ ÓøÈ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
(◊) ÂÒ≈’-¿πÒ-«ÏË (Talak-UL-Biddat)- «¬√ «Úæ⁄ ÍÂ∆ «’√∂ Ú∆ Ó≈«√’ ËÓ Á∂ ÓΩ’∂ ”Â∂ ÊØÛ∑∂
-ÊØÛ∑∂ √Ó∂∫ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÂÒ≈’ Á≈ «ÂøÈ Ú≈ ¡ÀÒ≈È ’Á≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬æË Á≈ √Óª
÷ÂÓ ‘؉ ”Â∂ ÂÒ≈’ ÓøÈ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
B. «¬Ò≈ (Illa or Vow of Continence)- «¬√ «Úæ⁄ ÍÂ∆ ÷πÁ Á∆ ’√Ó ÷≈ ’∂ «¬‘ ¡ÀÒ≈È ’Á≈ ˛ «’ ¿π‘
⁄≈ Ó‘∆È∂ Âæ’ ‹ª ÚË∂∂ √Ó∂∫ Âæ’ ÍÂÈ∆ È≈Ò √«‘Ú≈√ È‘ƒ ’∂◊≈Õ «¬√ √Ó∂∫ Âæ’ ¡◊ ¿π‘ √«‘Ú≈√
È‘ƒ ’Á≈ ª «Ú¡≈‘-ÂÒ≈’ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ
C. «˜‘ (Zihar)- ‹Á ÍÂ∆ ¡≈͉∂ ÍÂÈ∆ Á∆ ÂπÒÈ≈ «’√∂ ¡«‹‘∂ √ÏøË∆ È≈Ò «’√∂ «‹√ È≈Ò «Ú¡≈‘-
ÂÒ≈’ ˛, «‹Ú∂∫ ¿π‘ «¬‘ ’‘∂ «’ »ø ª Ó∂∆ Óª Á∂ Ï≈Ï ˛∫ ª ÍÂÈ∆-ÍÂ∆ ˘ Ìπæ÷ Ï÷Ù≈¿π‰ Ò¬∆
’«‘øÁ∆ ˛Õ ‹∂’ ÍÂ∆ ¡«‹‘≈ È‘ƒ ’Á≈ ÍÂÈ∆ ¡Á≈Ò ÂØ∫ ÂÒ≈’ Á∆ Óø◊ ’ √’Á∆ ˛ ¡Â∂ ¡Á≈ÒÂ
¡«‹‘∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ÂÒ≈’ √Ú∆’≈ ’ «ÁøÁ∆ ˛Õ

88 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY