Page 220 - DPBI201_PUNJABI_II

ÇÂÕÅÂÆ-B@: ÇòÁ³Üé è°éÆÁ» çÆ òð寺 Áå¶ À°ÚÅðé çÆ ÇòèÆ å¶ ÃæÅé

(À) éÅÇÃÕÆ ÇòÁ³Üé : éÅÇÃÕÆ ÇòÁ³Üé» ç¶ À°ÚÅðé Ã î±³Ô-ê¯ñ Õ¯îñ åÅñ± éÅñ ì³ç Ô¯ä é¯à
ÕðÕ¶ ÔòÅ é¼Õ ç¶ ðÃå¶ ìÅÔð ÇéÕñçÆ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú (Ù), (ß), ä, é, î ê³Ü éÅÃÕÆ
ÇòÁ³Üé è°éÆÁ» ÔéÍ
(Á) êÅðôÇòÕ ÇòÁ³Üé : ÇÂé·» ç¶ À°ÚÅðé Ã ÜÆí çÆ é¯Õ À°ÚÅðé ÃæÅé Òå¶ ë¶ëÇóÁ» ÇòÚ¯º

ÁÅÀ°ºçÆ ÔòÅ ù ð¯ÕçÆ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú /ñ/ Áå¶ /ÿ/ êÅðôÇòÕ è°éÆÁ» ÔéÍ
(Â) ÇàÌñ ëñËê : ÇÂé·» è°éÆÁ» ç¶ À°ÚÅðé Ã Ú°Ãå À°ÚÅðé ÇÕö ÃæÅé ù ÇÂÕçî Û¯Ô Õ¶
ÁÅêäÆ î±ñ ÃÇæåÆ Çò¼Ú êðå Ü»çÅ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú À°ñà-ÜÆíÆ ëñËê è°éÆ ÔË /ð/ ÇàÌñ

è°éÆ ÔËÍ ÇÂà Çò¼Ú Ú°Ãå À°ÚÅðé ÃæÅé ù òÅð-òÅð Û¯ºÔçÅ ÔËÍ
(Ã) Ãêðô óØðôÆ ÇòÁ³Üé : Ãêðô óØðôÆ ÇòÁ³Üé è°éÆÁ» ç¶ À°ÚÅðé Ã ë¶ëÇóÁ» ÇòÚ¯º
ÇéÕñçÆ ÔòÅ ù ÇÕö À°ÚÅðé ÃæÅé À°µå¶ ê±ðÆ åð·» ð¯Õ Õ¶ Ô½ñÆ-Ô½ñÆ ò³ÇâÁÅ Ü»çÅ ÔË å¶
ÔòÅ À°ÚÅðé Á³×» ÇòÚ¯º ÖÇÔÕ¶ ìÅÔð ÇéÕñçÆ ÔËÍ ÇÂà ÃÇæåÆ ÇòÚ êËçÅ Ô¯ÂÆÁ» è°éÆÁ» ù
Ãêðô óØðô ÇòÁ³Üé è°éÆÁ» ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ç³åÆ /Ã/, åÅñòÆ /ô/ Áå¶

ððï³åðÆ /Ô/ Ãêðô óØðôÆ è°éÆÁ» ÔéÍ
(Ô) ÃðÕò¶º Ü» ÇÖÃÕò¶º ÇòÁ³Üé : ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú /ï/ å¶ /ò/ ç¯ò¶º ÃðÕòÆÁ» è°éÆÁ»
ÔéÍ ÇÂé·» çÅ À°ÚÅðé ÃðÕò» ÔËÍ ÇÕö ÇÂÔ ÇòÁ³Üé» Çò¼Ú ìçñ Ü»çÆÁ» Ôé å¶

ÇÕå¶ Ãòð» Çò¼ÚÍ ÇÂö ÕðÕ¶ ÇÂÔé» ù Áðè-Ãòð ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ /ï/ ç¶ À°ÚÅðé ñÂÆ
ÜÆí êÇÔñ» /ÂÆ/ òÅñÆ ÃÇæåÆ À°µå¶ ÁÅÀ°ºçÆ ÔË Áå¶ À°ÚÅðé ô°ð± Ô°³ÇçÁ» ÔÆ Á×ñÆ
ÃÇæåÆ ò¼ñ ÇÖÃÕ Ü»çÆ ÔËÍ /ï/ ç¶ À°ÚÅðé ç¶ ÁÅð³í Çò¼Ú ì°¼ñ· ÇÖñðò¶º Ô°³ç¶ Ôé,
êð ܶ ÇÂà 寺 ÇêÛ¯º Õ¯ÂÆ ×¯ñ Ãòð ÁÅò¶ å» ì°ñ¼·» Çò¼Ú ×°ñÅÂÆ ÁÅ Ü»çÆ ÔËÍ ÇÜò¶º
Òï¯èÅÓ å¶ Òï±ðêU Çò¼ÚÍ ÇÂà åð·» /ï/ ç¶ À°ÚÅðé Çò¼Ú Ãòð å¶ ÇòÁ³Üé ç¯Ô» ç¶ ×°ä

ÇÂռᶠԯ Ü»ç¶ ÔéÍ
/ò/ çÅ À°ÚÅðé /À°/ òÅñÆ ÃÇæåÆ å¯º ÁÅð³í Ô°³çÅ ÔËÍ êð Þ¼à ÔÆ ÜÆí ÇÂà ÃÇæåÆ å¯º ÃðÕ
Ü»çÆ ÔËÍ À°ÚÅðé ç¶ ÁÅð³í Çò¼Ú ì°¼ñ· ׯñ Ô°³ç¶ Ôé, êð ܶ ÇêÛ¯º Áׯñ Ãòð ÁÅò¶, (ÇÜò¶º

ÒòÅðÓ å¶ ÒòÆðÓ Çò¼Ú) å» /ò/ ñÂÆ ì°¼ñ·» çÆ ×¯ñÅÂÆ Ø¼à Ô°³çÆ ÔËÍ Ü¶ ÇêÛ¯º Õ¯ÂÆ ×ñ Ãòð
ÁÅò¶, ÇÜò¶º Òò¯àÓ ÇòÚ¼ å» ×¯ñÅÂÆ ê±ðÆ Ô°³çÆ ÔËÍ Ã¯ ÇÂà åð·» /ò/ Çò¼Ú òÆ Ãòð å¶ ÇòÁ³Üé
ç¯Ô» ç¶ ×°ä Çîñç¶ ÔéÍ òð寺 ç¶ ê¼Ö 寺 òÆ /ï/ å¶ /ò/ ÇÕå¶ Ãòð» Çò¼Ú ìçñ Ü»ç¶ Ôé
Áå¶ ÇÕå¶ ÇòÁ³Üé» ÇòÚ åìçÆñ Ô¯ Ü»ç¶ ÔéÍ ÇÜò¶º ×ïÅéÆ å¯º Ç×ÁÅéÆ, ×°òÅÚŠ寺
×°ÁÅÚÅ, ï¯èŠ寺 ܯèÅ, òïÅÜ å¯º ÇìÁÅÜ ÁÅÇçÍ

é¯à: À°êð¯Õå òðäé Çò¼Ú ÷, ø, Ù, ß ÁÅÇç ÇòÁ³Üé» ù ìðËÕà» Çò¼Ú Á³ÇÕå ÕÆåÅ ÔËÍ ÇÂé·» ÇòÚ¯º ÷, ø ç¯
ÁÇÜÔ¶ ÇòÁ³Üé Ôé ÇÜé·» çÅ À°ÚÅðé ÃæÅé å» Ü, ë 寺 ò¼ÖðÅ ÔË êð ÇÂÔ Áðæ-Çòð¯èÆ êËçÅ éÔƺ Õðç¶Í ÇÂÔ
ðå³åð ìçñÆ òÅñ¶ ÇòÁ³Üé ÔéÍ Ù, ß ÁܯÕÆ êÆó·Æ ç¶ À°ÚÅðé ÇòÚ¯º ñ¯ê Ô¯ Ú°¼Õ¶ ÔéÍ ÇÂÃ寺 ÇÂñÅòÅ ×/ö

Áå¶ Ö/õ Çò¼Ú Çòð¯è çÆ îÅåðÅ ê³ÜÅìÆ À°ÚÅðé Çò¼Ú ìÔ°å ؼà ÔË Áå¶ éÅ ÔÆ ÇÂÔ Áðæ-Çòð¯è êËçÅ Õðç¶ ÔéÍ
ÇÂà ñÂÆ ÇÂé·» ù ê³ÜÅìÆ ÇòÁ³Üé» çÆ Ç×äåÆ Çò¼Ú ôÅÇîñ éÔƺ ÕÆåÅ Ü»çÅÍ Ø, Þ, ã, è, í è°éÆÁ» çÆ æ» å»
ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ðð À°ÚÅðÆ Ü»çÆ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú A@ Ãòð, B Áðè-Ãòð Áå¶ BI ÇòÁ³Üé ÔéÍ ÇÂÔ å¼æ Ç×¼ñ
Áå¶ ×ñÆÃé AIFI Áé°ÃÅð ÔéÍ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 213