Page 91 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 91
ÇÂÕÅÂÆ E: ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ çÅ Ãð±ê
B¯N ÇÕÃÅéÆ Õ³î» å¯º Çìé» Õ¿î» Çò¼Ú ñ¼×Æ Ô¯ò¶ Áå¶ Ø¼à 寺 ؼà D@@ ÇòÁÕåÆ êÌåÆ òð× ÇÕñ¯îÆàð çÆ ØäåÅ Ô¯ò¶
ÃîÅÇÜÕ ÁòÃæÅ Òå¶ ÇòÚÅð Õðç¶ Ãî¶ ÇÕÔÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ é×ð ÇÂ¼Õ ÜÆòé êÌäÅñÆ ÔËÍ ôìç Òurban Ó ÜÆòé
çÆ ÇÂà êÌäÅñÆ é¿± ñÇÚå ÕðçÅ ÔË Í ÇÂÔ ëËô¶éì¶ñ ÜÆòé, òÃå» Áå¶ ÇòÁÕåÆÁ» çÆ ÇòÃÇåÌå ÜÅäÕÅðÆ Áå¶
ìÅäÆ ç¶ ðÅÜéÆåÕ ã¿× 鿱 Ç¿×å ÕðçÅ ÔË, êð¿å± ÕÆ ÜÆòé çÅ ôÇÔðÆ ã¿× ÜéÿÇÖÁÅ å¼Õ ÔÆ ÃÆÇîå ÔË? ÇÜò¶
ÃÅ鿱 êåÅ ÔË, ×ÌÅîÆä ÇòÁÕåÆ òÆ ÜÆòé ç¶ ôÇÔðÆ ã¿× ç¶ êÌíÅò Ô¶á ÁÅ Ç×ÁÅ ÔË Í ×ÌÅîÆä Ö¶åð òÆ ÜÆòé
êÌäÅñÆ Çò¼Ú ôÇÔðÆÕðé Ô¯ ÃÕç¶ ÔéÍ Üç ÇÕ ôÇÔðÆ Ãî±Ô ç¶ ÃîÅÇÜÕ ñ¼Ûä Áå¶ ÜéÿÇÖÁÅ ñ¼Ûä ç¶ î¼è
ÕÅðäÅåîÕ Ô¯ ÃÕç¶ ÔéÍ ÁÇÜÔÅ òÆ Ã¿íò Ô¯ ÃÕçÅ ÔË ÇÕ Õ¯ÂÆ ç¶ô ÜéÿÇÖÁÅ ÇçÌôàÆ å¯ ôÇÔðÆ Ô¯ò¶, êð¿å±
ÃîÅÇÜÕ ÇçÌôàÆ å¯ Ç÷ÁÅçÅ ×ÌÅîÆä Ô¯ò¶Í À°Ã ç¶ô çÆ À°îÆç, ܯ ÜéÿÇÖÁÅ ÇçÌôàÆ å¯º Ç÷ÁÅçÅ ê¶â± Áå¶
ÃîÅÇÜÕ ÇçÌôàÆ å¯ Ç÷ÁÅçÅ ôÇÔðÆ Ô¯ò¶ Í
ÕÆ å°ÃÆ ÜÅäç¶ Ô¯ ÚÅÇÂñ (Chile) çÆ ÜéÿÇÖÁÅ Õé¶âÅ çÆ é×ð» Çò¼Ú Ç÷ÁÅçÅ ÇéòÅà ÕðçÆ ÔË,
êð¿å± ÇÂÃç¶ ñ¯Õ Õé¶âÅ òÅÃÆÁ» å¯ Ç÷ÁÅçÅ ÇçÔÅåÆ ÔéÍ
ÇÂà êÌÕÅð ôìç ÒUrban Ó çÆ êÇðíÅôÅ ç¶äÅ Á½ÖÅ ÔË Í Üç ÇÕ ×ÌÅîÆä Áå¶ ôÇÔðÆ ç¶ î¼è Á¿åð çËÇéÕ íÅôÅ Çò¼Ú
ÃîÅé å½ð Òå¶ ÜÅä¶-êÛÅä¶ ÔéÍ ÇÂÔé» ç¶ î¼è ìàòÅð¶ çÅ îÅêç¿â ðÇéôÇÚå Áå¶ Ãê¼ôà éÔƺ ÔËÍ Ã¯ð¯ÕÆé Áå¶
ÇÜîðÃËé (Sorokin and Zimerman) é¶ Õ¿î 鿱 ÇÂà ò¿â çÅ îÅêç³â ìäÇÂÁÅÍ À°Ôé» ç¶ Áé°ÃÅð ×ÌÅîÆä
Ãî°çŶ çÅ î°¼Ö ÇÕ¼åÅ êô± êÅñä Áå¶ Ö¶åÆ ÔË ÜçÇÕ ôÇÔðÆ ÜéåÅ Çí³é-Çí³é êÌÕÅð ç¶ ÇÕ¼ÇåÁ» Çò¼Ú ôÅÇîñ Ô°³çÆ
ÔËÍ ÇÂé·» ñ¶ÖÕ» é¶ ò³â ç¶ Ô¯ð ÁÅèÅð» çÅ òÆ òðäé ÕÆåÅ ÜçÇÕ ÁÅÕÅð, ØäåÅ, Çí³éåÅ, ÃîÅÇÜÕ ò³â Áå¶
çð÷Åì³çÆ, ×åÆôÆñåÅ, òÅåÅòðé Áå¶ Á³åð ÇÕÇðÁÅ çÆÁ» ÇòèÆÁ», êð À°Ôé» ç¶ Áé°ÃÅð ÇÂÔ Çòô¶ÃåÅò»
ÕÅðäÅåîÕ ð±ê éÅñ óì³Çèå ÔéÍ êÇÔñ» êÇðòðåé Ö¶åÆ ÇÕ¼å¶ ç¶ éÅñ Ô¯ð êÇðòðåé Ü°ó¶ ԯ¶ ÔéÍ ÇÂÔé»
ñ¶ÖÕ» çÅ ÇÂÔ òÆ ÇòÚÅð ÔË ÇÕ À°êð¯Õå ñ¼Ûä îÅåðÅ Çò¼Ú, éÅ ÇÕ êÌÕÅð Çí¿é ÔéÍ À°Ôé» é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË,
TòÅÃåò Çò¼Ú, ìÔ°å Ç÷ÁÅç 궺ⱠÃî°çŶ éÅñ é×ð Çò¼Ú êÇðòðåé ÇÂ¼Õ ÁÇäÁÅÂÆ ØàéÅ éÔƺ ÔË ÇÂÔ
êÇðòðåé Ô½ñÆ-Ô½ñÆ ÁÅÀ°ºçÅ ÔËÍ ê¶ºâ± Áå¶ ôÇÔðÆ Ãî°çŶ ç¶ î¼è Õ¯ÂÆ Çéðê¼Ö ÃÆîÅ ð¶ÖÅ éÔƺ ÔËÍ ôÇÔðÆ Áå¶
궺ⱠÃî±Ô» ç¶ î¼è Áé¶Õ ò³â Çòô¶ÃåÅò» À°é·» å¼å» Çò¼Ú ܯ ÇÂà Çò¼Ú î½Ü±ç Áå¶ ç±Ãð¶ Çò¼Ú î½Ü±ç éÔƺ ÔéÍ
éÅ úéÅ ê±ðÅ éÔƺ ÔË, ÇܳéÅ ÇÂÔé» å¼åÅ çÆ êÇðîÅäÅåîÕ ì°¼èÆ Çò¼Ú ÔËÍ
À°êð¯Õå èÅðéŠ鿱 ÁÅè°ÇéÕ ñ¶ÖÕ» ç°ÁÅðÅ, Ò×ÌÅîÆä é×ðÆ Õ½ºàÆÇéÀ±÷îÓ(Rural Urban Continuesm) çÅ éÅî
Çç¼åÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÜÃçÅ Áðæ ÔË ÇÕ ÇÂÔé» ç¯é» Ãî±Ô» ç¶ î¼è Çí¿éåÅò» èÆîÆ Áå¶ ÷ÅðÆ ÔË, ×°äÅåîÕ Çí³éåÅ
éÔƺ ÔË, ÇÜÃç¶ ÁÅèÅð Òå¶ Ãê¼ôà ð¶ÖÅ ÇÖ¼ÚÆ ÜÅ ÃÕ¶ Í ÇÂà êÌÕÅð Ãà°Áðà ¶ ÕòÆé (Struat A. Queen) Áå¶
â¶òÆâ ìÆ ÕÅð궺àð (Davide B. Carpenter) ÇñÖç¶ Ôé ÇÕ ×ÌÅîÆä 寺 é×ð å¼Õ Çò¼Ú ÷ÅðÆ ô̶äÆÕðé ÚñçÅ
ðÇÔ¿çÅ ÔË, ÇÂÔ Õ¯ÂÆ Ãðñ ×ÌÅîÆä-é×ð ç°ò³â éÔƺ ÔËÍ ÇÜÃà Áå¶ Ôñìðà (Gist and Halbert) é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË,
TÇÂà êÌÕÅð ×ÌÅîÆä Áå¶ é×ð ç¶ î¼è êÛÅä ç°ëÅó Ãî±çÅÇÂÕ ÜÆòé ç¶ å¼å» Òå¶ ÁÅèÅÇðå ò³â çÆ À°îÆç
ÇÃè»åÕ èÅðéÅ Ç÷ÁÅçÅ ÔËÍU ìð×ñ (Bergel) é¶ ÇñÇÖÁÅ ÔË, TÔð ÇÂ¼Õ ÇòÁÕåÆ ÜÅäçÅ ÔË ÇÕ é×ð ÕÆ Ô°¿çÅ
ÔËÍ êð ÇÕö é¶ òÆ Ã¿å¯Öê±ðé êÇðíÅôÅ éÔƺ Çç¼åÆ ÔËÍU Ôð ÇÂ¼Õ Çò¼Ú é×ð ç¶ Õ°¼Þ å¼å òðåîÅé Ô°¿ç¶ Ôé, ÜçÇÕ
86 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY