Page 92 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI

ÃîÅÇÜÕ çð÷Åì³çÆ

Ôð ÇÂ¼Õ é×ð çÔÅå» ç¶ Õ°¼Þ ñ¼Ûä» é¿± ÇéôÅéÅ ÕðçÅ ÔË ÇÜò¶º ÃËÕòÅÇÂð ÕÇÔ¿çÅ ÔË, TÇÂÔé» ç¯é» ç¶ î¼è Õ¯ÂÆ B¯N
ÁËÃÆ Ãê¼ôà ò³â ð¶ÖÅ éÔƺ ÔË, ܯ ÇÂÔ ÇéôÇÚå Õð ÃÕ¶ ÇÕ é×ð çÅ Áî°¼Õ Çì¿ç± Òå¶ Á¿å Ô°¿çÅ ÔË Áå¶ Çê³â ç¶ Áî°¼Õ
Çì¿ç± Òå¶ ÁÅð¿í Ô°¿çÅ ÔËÍU
ÁÅî å½ð Òå¶ é×ð Ãî±Ô» çÅ ÁÅÕÅð ò¼âÅ Ô°¿çÅ ÔË Í À°Ôé» Çò¼Ú Üé óÇÖÁÅ çÆ î¯àÅÂÆ Ô°¿çÅ ÔË Áå¶ Çí³éåÅ Ô°¿çÆ

ÔË, Üç ÇÕ ×ÌÅîÆä Ãî±Ô» ۯචÃîð±ê Áå¶ Ø¼à ÿØä¶ Ô°ç¶ Ôé, åçÇÕ À°Ôé» ç¶ î¼è Õ¯ÂÆ Õá¯ð ò³â ð¶ÖÅ ÇÖ¼ÚäÅ
Á½ÖÅ ÔËÍ ÜçÇÕ ÁÅÖðÆ Û¯ð 鿱 ðÖîåÅ éÅñ êÇÔÚÅÇäÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ Ãî¼ÇÃÁÅ À°Ã Ã À°åê¿é Ô°¿çÆ ÔË, Üç
À°é» ç¶ Çò¼Ú ÇòíÅÜé ð¶ÖÅ ÇÖ¼Úä çÆ Õ¯Çôô ÕÆåÆ Ü»çÆ ÔËÍ ÇÂà êÌÕÅð ÇÕ¼å¶ ç¶ îÅêç¿â ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ òÆ Çòí¶ç
ÕðéÅ Á½ÖÅ ÔË Í ÇòÁÕåÆÁ» çÆ ÇÕ¿éÆ Ã¿ÇÖÁÅ Ö¶åÆ Çò¼Ú ôÅÇîñ Ô¯äÆ ÚÅÔÆçÆ å» ÇÕ ÇÂÔ ç¼ÇÃÁÅ ÜÅ ÃÕ¶ ÇÕ

Ãî°çÅÇ ×ÌÅîÆä Ôé Áå¶ ôÇÔðÆ Í ÕÆ ÃÅçð ìÔ°îå ÁËö òð×Æ Õðé ñÂÆ î½Ü±ç Ô¯ò¶×ÅÍ
ÇÂà êÌÕÅð ÁÅÕÅð, Çí³éåÅ, î¯àÅÂÆ Áå¶ ÇÕ¼å¶ ç¶ å¼å æ»- æ» Òå¶ Áå¶ Ã-Ã Òå¶ Á¿åð ÔÆ çðÃÅÀ°ºç¶ Ôé Í
×ÌÅîÆä Áå¶ Ãî°çÅÇÂ ç¶ î¼è ê±ðä Áå¶ Çéðê¼Ö ÇòíÅÜé òðåîÅé éÔÆ Ô°¿ç¶, ÇÂà ÕðÕ¶ ÃÅ鿱 ÇÂÔ ÃòÆÕÅð ÕðéÅ
Ô¶ò¶×Å ÇÕ ×ÌÅîÆä Áå¶ ôÇÔðÆ Ãî°çŶ èð°òÆ êÌÕÅð Ôé Áå¶ À°é» 鿱 êÇÔñ» ÕÇæå continuum ܯ èð°ò ç¶ Ç¼Õ

Û¯ð å¯ ç±Ãð¶ å¼Õ øËÇñÁÅ ÔË, ç¶ À°¼êð Áé¶Õ Çì¿ç±Á» Òå¶ ç¶ÇÖÁÅ ÜÅ ÃÕçÅ ÔËÍ
ÇÜÃà Áå¶ Ôñìðà ç¶ Ãìç» Çò¼Ú, TüÇíÁåÅ çÆ ô°ð±ÁÅå çÆ åð·» é×ð çÆ À°åê¼åÆ òÆ í±å ç¶ Á¿èÕÅð Çò¼Ú
Ö¯ÂÆ Ô¯ÂÆ ÔËÍ Ôð ÇÂ¼Õ îÔÅé üÇíÁåÅ Çò¼Ú ñ¯Õ» é¶ Çê³â» å¯ é×ð» Çò¼Ú êÌò¶ô ÕÆåÅ ÔË Í êðÅð¿ÇíÕ Ã¼ÇíÁÅåÅò»
- îËïêàÅîÆÁé, ÇîÃð, ï±éÅéÆ Áå¶ ð¯îé çÅ À°áÅé Áå¶ êåé À°Ôé» ç¶ é×ð» ç¶ ÇòÕÅÃ ç¶ éÅñ Ô¯ÇÂÁÅÍ Ã¼í

å¯ êÇÔñ» é×ð ÂÆÃÅ ê±ðò F@@@ Áå¶ E@@@ ç¶ î¼è êÌ×à ԯ¶ Í êð¿å± ÇÂÔ é×ð ÁÅÕÅð Çò¼Ú ۯචÃé Áå¶ ÇÂÔé»
鿱 ÕÃÇìÁ» Çò¼Ú Áñ× ÕðéŠÿíò éÔÆ ÃÆ Í ÂÆÃÅ ê±ðò C@@@ å¼Õ ÃÔÆ Áðæ» Çò¼Ú é×ð» çÆ ÁòÃÇæåÆ Ô¯ÂÆÍ
À°Ã À°êð³å ñ×í× B@@@ ÃÅñ» å¼Õ ÇÂà Ççô» Çò¼Ú Õ¯ÂÆ êÌ×åÆ éÔÆ Ô¯ÂÆ ï°éÅñ ð¯ôé ÕÅñ Çò¼Ú ÁÅ Õ¶ é×ð»
çÅ À°íÅð ÁÅÇÂÁÅÍ ÇÂÔ ÔËðÅéÆÜéÕ ÔË ÇÕ ÇÜÔéÅ êÌç¶ô» Çò¼Ú é×ð ÜÆòé çÅ ÁÅð¿í Ô¯ÇÂÁÅ ÃÆ, À°¼æ¶ é×ð

ÃîÅêå Ô¯ ×Ô¶ Áå¶ éò¶ êÌç¶ô» Çò¼Ú é×ð» çÅ Üéî Ô¯ÇÂÁÅ Í Õ°¼Þ Ãî¶ ìÅÁç î¶Ã¯ê¯àÅÃÆÁ», íÅðå Áå¶ ÇÃîð
êðôÆÁ», ï±éÅé Áå¶ ð¯î ç¶ é×ð» çÅ êåé Ô¯ Ç×ÁÅ Í ÇÜà çÅ î°¼Ö ÕÅðé ÃÆ ÇÕ À°Ô ÃÅð¶ ÁËÃÆ Áðæ ÇòòÃæÅ ÕÅñ
ì¿é¶ Ãé, ܯ î°¼Ö å½ð Òå¶ Ö¶åÆ ÕÅðÆ ÃÆ Í ê¼ÛîÆ ïð±ê Çò¼Ú é×ð» çÆ Ã¿ÇÖÁÅ òèçÆ ×ÂÆ Áå¶ À°Ôé» çÅ ÇòÕÅÃ
òÅè¶ çÆ Áå¶ Á×ðÃð ÇðÔÅÍ AIòƺ ÃçÆ Çò¼Ú ÃÔÆ Áðæ» Çò¼Ú ôÇÔðÆ ÕÌ»åÆ ÁÅÂÆ Áå¶ AH@@ 寺 ôÇÔðÆÕðä å¶÷

×åÆ éÅñ ÇòÕÅà Õð ÇðÔÅ ÔËÍ é×ð» ç¶ ÇòÕÅà Çò¼Ú Çéîé ÇñÇÖå å¼å ÃÔÅÇÂÕ Ô°¿ç¶ ÔéÍ
A. Ç÷ÁÅçÅ ÃÅèé (Surplus resources) - ÇÜ¼æ¶ ç¶ ÃîÅÜ çÅ Ãî±Ô Çò¼Ú ÜÆòé îÅåð çÆÁ» ÷ð±ðå» å¯
Ç÷ÁÅçÅ ÃÅèé Òå¶ ÁÇèÕÅð Ô¯ Ü»çÅ ÔË, À°æ¶ é×ð çÅ ÇòÕÅà ԰¿çÅ ÔËÍ êÌÅÚÆé ÕÅñ Çò¼Ú îé°¼Ö çÆ
ôÕåÆ ç°ÁÅðÅ îé°¼Ö Òå¶ Çܼå éÅñ ÃÅèé êÌÅêå ÕÆå¶ ×¶ ÃéÍ çÅÃåÅ, ì¶×Åð Áå¶ ôÅôÕ òð× ç°ÁÅðÅ

ñ×Ŷ Õð» Òå¶ é×ðÆ ÜÆòé ç¶ ÇòÕÅà çÆ ÁÅèÅðÇôñÅ ð¼ÖÆ ×ÂÆ ÃÆÍ ÁÅè°ÇéÕ ÕÅñ Çò¼Ú îé°¼Ö ñ¶
Õ°çðå Òå¶ Çܼå êÅ Õ¶ ÁÅêäÆ ôÕåÆ çÅ ÇòÕÅà Õð ÇñÁÅ ÔËÍ À°Ãé¶ åÕéÆÕÆ êÌ×åÇÁ» ç°ÁÅðÅ ÃÅèé»
çÅ ô¯ôä ÇÂà ÃÆîÅ å¼Õ Õð ÇñÁÅ ÇÕ å°ñäÅåîÕ æ¯ó¶ ÇÜÔ¶ ñ¯Õ Áé¶Õ ÇòÁÕåÆÁ» çÆÁ» ì°ÇéÁÅçÆ
÷ð±ðå» çÆ ê±ðåÆ Õð ÃÕç¶ ÔéÍ Õ°çðå Òå¶ îé°¼Ö çÆ ôÕåÆ çÅ ÇòÃæÅð, Çòô¶ô Õð ê¼ÛîÆ ç¶ô» Çò¼Ú,

é×ð» ç¶ ÁÅè°ÇéÕ ÇòÕÅà Áå¶ òèçÆ Ô¯ÂÆ Üé ÿÇÖÁÅ çÅ êÇÔñÅ ÕÅðé ÔË Í
B. À°çï¯×ÆÕðé Áå¶ òêÅðÆÕðé (Indutrialization and commercialization) - À°çï¯Ç×Õ ÕÌ»åÆ
éÅñ ÿì¿è À°åê¿é çÆ éòÆÁ» ÇòèÆÁ» ç°ÁÅðÅ ôÇÔðÆ ÇòÕÅà ۶åÆ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ï¿åð» ç¶ ÁÇòôÕÅð,

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 87