Page 60 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI

«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√Â Á∂ «√˪Â

È؇
«¬’ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á»√∆ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á∂ √æ‹∂ Í≈√∂ ¡Â∂ ¿πÍ ˛, √øÂπÙ‡∆ Á∂ ¿π⁄∂ ÍæË ˘ ÍÃ◊‡ ’Á∆ ˛Õ
‡√ÊÂ≈ Á≈ ¡Ê ˛ «¬’ ‘∆ Ú¥ ”Â∂ «¬’ «ÏøÁ» ÂØ∫ Á»√∂ «ÏøÁ» ÚæÒ ◊Â∆Ù∆Ò ‘؉≈ Í ¡È≈«ËÓ≈È (Preference)
Á≈ ¡Ê ˛, «¬’ ‘∂·Ò∂ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á∂ ¿πÍÒ∂ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ ”Â∂ «÷√’‰≈, «¬√ Á≈ ’≈È «¬‘ ˛ «’ ¿π⁄≈
‡√ÊÂ≈ Ú¥ ¡≈ÓÁÈ Á∂ ¿π⁄∂ ÍæË ˘ ÍÃ◊‡ ’Á∆ ˛Õ

«¬√∂ Â∑ª ‹∂’ ¿π‘ ¿πÍÌØ◊Â≈ F √∂Ϫ + D √ø«¡ª Á≈ ¿πÍÌØ◊ ’È Âª ¿π√ Á∆ √øÂπÙ‡∆ «ÏøÁ» ‘D’ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈
‘ØÚ∂◊∆ ¡Â∂ «¬√ Â∑ª ¿π‘ I Á∂ G «ÏøÁ» ”Â∂ «÷√’ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬√ Ò¬∆ ¡√ƒ ’«‘ √’Á∂ ‘ª «’ «ÏøÁ» ‘F’ ¡Â∂ ‘G’ ‹Ø
3
«’ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ I ”Â∂ ˛, «ÏøÁ» ‘D’ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ‹Ø «’ I ”Â∂ ˛, «˜¡≈Á≈ √øÂπÙ‡∆ Á∂ ÍæË ˘ Á√≈™Á∂ ‘ÈÕ ‹∂’
3 2
¿πÍÌØ◊Â≈ H √∂Ϫ + D √ø«¡ª Á≈ ¿πÍÌØ◊ ’Á≈ ˛, ¿π√ Á∆ √øÂπÙ‡∆ «ÏøÁ» ‘G’ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ ‘ØÚ∂◊≈ ¡Â∂ ¿π‘ I
4
Á∂ «ÏøÁ» ‘E’ ”Â∂ «÷√’ ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ √øÂπÙ‡∆ Á∂ «ÁzÙ‡∆’؉ ÂØ∫ I > I > I > I Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄ Ú∆ ‡√ÊÂ≈ Ú¥
4 3 2 4
‹Ø Á»√∂ ÂØ∫ √æ‹∂ Í≈√∂ ‘ØÚ∂◊≈, ¿π√ ˘ ¿π⁄≈ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ «’‘≈ ‹≈Ú∂◊≈ ¡Â∂ ¿π‘ «˜¡≈Á≈ √øÂπÙ‡∆ ÍÃÁ≈È ’∂◊≈Õ
¿π⁄∂ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ ”Â∂ √«Ê «’√∂ Ú∆ √ø‹Ø◊ ˘ «ÈÙ«⁄ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ ”Â∂ √«Ê √ø‹Ø◊ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Í√øÁ ’∆Â≈
‹≈Ú∂◊≈Õ

«⁄æÂ D.B

D.E √∆Ó≈ß ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á∆ Á (Constant Marginal Rate of Substitution)

‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á∂ ¡«Ë¡ÀÈ ÂØ∫ ÍÂ≈ Òæ◊Á≈ ˛ «’ ¿πÍÌØ◊Â≈ ‹ÁØ∫ «¬’ Ú√»- X Á∆ «¬’ «˜¡≈Á≈ «¬’≈¬∆ ÍÃ≈ÍÂ
’Á≈ ˛ ª ¿π√ Á∆ √øÂπÙ‡∆ «Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ‹∂’ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¡≈͉∂ √øÂπÙ‡∆ Á∂ ÍæË ˘ Ï≈Ï æ÷‰≈ ⁄≈‘πøÁ≈
˛ ‹ª ¿π‘ ¿π√∂ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ ”Â∂ «‘‰≈ ⁄≈‘πøÁ≈ ˛ ª ¿πÍÌØ◊Â≈ ˘ Y-Ú√» Á∆¡ª ’πfi «¬’≈¬∆¡ª Á≈ «Â¡≈◊
’È≈ ÍÚ∂◊≈Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄ √∂Ï Á∆ ‘Ø Ó≈Â≈ ÂØ∫ ÍÃ≈Í ‘؉ Ú≈Ò∆ √øÂπÙ‡∆ Á∂ ÏÁÒ∂ «Úæ⁄ ¿π√ ˘ √øÂ∂ Á∆ «¬øÈ∆
Ó≈Â≈ Á≈ «Â¡≈◊ ’È≈ ÍÚ∂◊≈, «‹√ Á∆ √øÂπÙ‡∆ √∂Ï ÂØ∫ ÍÃ≈Í ‘Ø √øÂπÙ‡∆ Á∂ Ï≈Ï ˛Õ ‘Ø ÙÏÁª «Úæ⁄

√∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á∆ Á ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á∆ „Ò≈‰ ˘ «ÈË≈« ’Á∆ ˛Õ √«Ê √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ
Á≈ ¡Ê ˛ „Ò≈‰ Á≈ √«Ê ‘؉≈ ‹ª √∆«Ó Á ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á≈ «¬’ ¡√≈È ∂÷≈ ‘؉≈Õ ÿæ‡Á∆ √∆«ÓÂ
ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á Á≈ ¡Ê ˛, ÿæ‡Á∆ ‘ج∆ „Ò≈‰ ‹ª ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á≈ ¿π∫ÂØÁ (Convex) ‘؉≈ ‹ª Ó»Ò
«ÏøÁ» ÚæÒ ¿π∫ÂØÁ ‘؉≈Õ

54 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY