Page 66 - DECO401_MICROECONOMIC_THEORY_PUNJABI
P. 66
«Ú¡Ù‡∆ ¡ÊÙ≈√ Á∂ «√˪Â
È؇
MU MU
MRS xy = MU X or MRS yx = MU Y
Y
X
√ÚÀ ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
Ï‘π «Ú’ÒÍ∆ ÍÃÙÈ (Multiple Choice Questions)-
D. √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á∆ Á ‡√ÊÂ≈ Á∂ ....................... ˘ «ÈË≈«Â ’Á∆ ˛Õ
(¡) ¡Ê (Ï) „Ò≈‰ (√) √øÂπÙ‡∆ (Á) ¿πÁ∂Ù
E. √«Ê √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á≈ ¡Ê ˛ „Ò≈‰ Á≈ ......................... ‘؉≈Õ
(¡) ¡√«Ê (Ï) √«Ê (√) Ú¥ (Á) «√æË≈
F. ÿ‡Á∆ √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á≈ ¡Ê ˛ ‡√ÊÂ≈ Ú¥ Á≈ ‘؉≈-
(¡) ¿π∫ÂØÁ (Convex) (Ï) Ú¥ (√) √«Ê (Á) ¡√«Ê
G. Í»È ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Ú√»¡ª Á∆ √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á ‘πøÁ∆ ˛-
(¡) ¡√Ó≈È (Ï) Ú¥ (√) √«Ê (Á) Ï≈Ï
D.H ‡√ÊÂ≈ Ú¥ «ÚÙÒ∂Ù‰ Á∆¡ª Ó≈ÈÂ≈Úª
(Assumptions of Indifference Curve Analysis)
‡√ÊÂ≈ Ú¥ «ÚÙÒ∂Ù‰ ‘∂· «Ò÷∆¡ª Ó≈ÈÂ≈Úª ”Â∂ ¡Ë≈«Â ˛-
A. «ÚÚ∂’Í»È ¿πÍÌØ◊Â≈ (Rational Consumer)- «¬‘ Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á≈ «ÚÚ‘≈
«ÚÚ∂’Í»È ‘ØÚ∂◊≈Õ ¡√ƒ «¬‘ ÓøÈ ÒÀ∫Á∂ ‘ª «’ ¿πÍÌØ◊ ÎÀ√«Ò¡ª È≈Ò √Ïø«Ë √«ÊÂ∆¡ª Á∂ Ï≈∂ «Úæ⁄
¿πÍÌØ◊Â≈ ˘ Í»È √»⁄È≈ ÍÃ≈Í ˛Õ Ï≈˜≈ «Úæ⁄ ¿πÍÒæÏË √≈∆¡ª Ú√»¡ª ¡Â∂ √∂Ú≈Úª √ÏøË∆ ¿πÈ∑ª
Á∆ ’∆Ó ¡Â∂ ¡≈͉∆ ÓØ«Áz’ ¡≈ÓÁÈ Á∂ Ï≈∂ «Úæ⁄ ¿πÍÌØ◊Â≈ ˘ ÍÃ√Â≈ÚÈ≈ ÍÃ≈Í ˛Õ «¬√ √»⁄È≈ Á∂
¡Ë≈ ”Â∂ ¿πÍÌØ◊Â≈ «¬‘ ÎÀ√Ò≈ ÒÀ √’Á≈ ˛ «’ «’‘Û≈ √ø‹Ø◊ «Ï‘ ˛ ¡Â∂ «’‘Û≈ √ø‹Ø◊ Ï≈Ï
√øÂπÙ‡∆ ÍÃÁ≈È ’Á≈ ˛Õ ‘∂’ ¿πÍÌØ◊Â≈ ¡≈͉∆ √∆«Ó ¡≈ÓÁÈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √øÂπÙ‡∆ ÍÃ≈Í ’È Á≈
ÔÂÈ ’∂◊≈Õ
B. ¥ÓÚ≈⁄’ ¿πÍÔØ◊Â≈ (Ordinal Utility)- ‡√ÊÂ≈ Ú’Ã «ÚÙÒ∂Ù‰ ¥ÓÚ≈⁄’ ¿πÍÔØ◊Â≈ Á∆ Ó≈ÈÂ≈
”Â∂ ¡Ë≈«Â ˛Õ «¬√ ˘ ¥ÓÚ≈⁄’ ¿πÍÔØ◊Â≈ «¬√ Ò¬∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛, «’™«’ «¬√ ˘ ¥ÓÚ≈⁄’
√ø«÷¡≈Úª Á∂ »Í «Úæ⁄ ÍÃ◊‡ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ¥ÓÚ≈⁄’ √ø«÷¡≈Úª ¿π‘ √ø«÷¡≈Úª ‘È ‹Ø ÙÃø÷Ò≈Úª «Úæ⁄
ÙÃ∂‰∆ ˘ (Ranks in Series) ÍÃ◊‡ ’Á∆ ˛, «‹Ú∂∫ Í«‘Ò∆, Á»√∆ ¡Â∂ Â∆√∆Õ «¬√ Á∂ ¡Èπ√≈ ¿πÍÌØ◊Â≈
Ú√»¡ª Á∂ Úæ÷-Úæ÷ √ø‹Ø◊ª Ò¬∆ ÍÃ≈Ê«Ó’Â≈Úª (Preferences) ˘ ÙÃ∂‰∆¡ª (Ranks) ˘ ÍÃ◊‡ ’ √’Á∂
‘ÈÕ ¿πÈ∑ª ˘ «’√∂ Ú√» Á∆ ¿πÍÔØ◊Â≈ ˘ ◊‰È≈Ú≈⁄’ √ø«÷¡≈Úª «Úæ⁄ ÍÃ◊‡ ’È Á∆ ˜»Â È‘ƒ ˛Õ
«¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈ Úæ÷-Úæ÷ Ú√»¡ª ÂØ∫ «ÓÒ‰ Ú≈Ò∆ ¿πÍÔØ◊Â≈ Á∆ ÂπÒÈ≈ ’’∂ ¿πÍÔØ◊Â≈ ˘ “«˜¡≈Á≈”
‹ª “ÿ懔 Á∂ »Í «Úæ⁄ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛ È≈ «’ ¿π√ ˘ B, D, F, H ¡≈«Á √ø«÷¡≈Úª Á∂ »Í «Úæ⁄Õ
C. ÿ‡Á∆ √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á (Diminishing Marginal Rate of Substitution)- ÏØÓØÒ (Baumol)
Á∂ ¡Èπ√≈, ““‡√ÊÂ≈ Ú¥ «ÚÙÒ∂Ù‰ Á∆ «¬‘ Ó≈ÈÂ≈ ˛ «’ √∆«Ó ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ Á ÿ‡Á∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ””
«¬√ Á≈ ÓÂÒÏ «¬‘ ‘Ø«¬¡≈ «’ «¬’ ¿πÍÌØ◊Â≈ Á∂ ’ØÒ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ «’√∂ Ú√» Á∆ Ó≈Â≈ ÚæËÁ∆ ˛,
¿π‘ ¿π√ Ú√» Á≈ ‘Ø Ú√» È≈Ò ÍÃÂ∆√Ê≈ÍÈ ÿ‡Á∆ Á ”Â∂ ’Á≈ ˛Õ
D. Í»È √øÂπÙ‡∆ È‘ƒ (Non-Satiety)- ¿πÍÌØ◊Â≈ Í»È √øÂπÙ‡∆ Á∂ ÍæË (Level of Satiety) ”Â∂ È‘ƒ
Í‘πø«⁄¡≈Õ ¿πÍÌØ◊Â≈ «¬’ Ú√» Á∆ «˜¡≈Á≈ Ó≈Â≈ ˘ ÿæ‡ Ó≈Â≈ Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ Í√øÁ
’Á≈ ˛Õ «‹Ú∂∫ ÁØ √◊πæ«Ò¡ª Á∆ ‹◊∑≈ ”Â∂ Í≥‹ √◊πæÒ∂ ¡≈«Á ¿πÍÌØ◊Â≈ ˘ «’√∂ Ú√» Á∆ ÿæ‡ Ó≈Â≈
60 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY