Page 101 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

«¬’≈¬∆-I : Ìπ◊Â≈È √ÓÊÂ≈ Á∂ «√˪ : Ú√»Í’ ¡Â∂ «Ú¡’Â∆Í’ «ÁzÙ‡∆’؉

«Úæ⁄ ‹ÁØ∫ «Ú¡’Â∆ Á∆ ’ Á∂‰ Á∆ √ÓæÊ≈ Á≈ «ÈË≈‰ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ ª ¡≈ÓÁÈ Á∂ «¬Ò≈Ú≈ √øͺÂ∆ ¡Â∂ ¿πÍÌØ◊ È؇
÷⁄ ˘ Ú∆ «ÁzÙ‡∆◊ æ«÷¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
«¬æÊ∂ «¬‘ ◊æÒ ÚȉÔØ◊ ˛ «’ ¡≈ÓÁÈ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ Ú∆ ’∂ÚÒ ¿π√ Á∆ Ó≈Â≈ Ó‘æÂÚÍ»È È‘ƒ ˛ Í «Î
Ú∆ ¡≈ÓÁÈ Á∂ √Ø Á≈ Ú∆ Ì≈∆ Ó‘æÂÚ ˛ ‹ª «¬√ ◊æÒ ˘ Ú∆ «ÁzÙ‡∆◊ æ«÷¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ «’ ¡≈ÓÁÈ
«Ú¡’Â∆◊ √∂Ú≈Úª Áπ¡≈≈ ’Ó≈¬∆ ◊¬∆ ˛ ‹ª √øÍÂ∆ Á∂ √Ú≈Ó∆ÂÚ ‘æ’ ÂØ∫ ÍÃ≈Í ‘ج∆ ˛Õ «¬æÊ∂ ‹ÁØ∫ «Ú¡’Â∆
Á∆ ’ Á∂‰ Á∆ √ÓæÊ≈ Á≈ «ÈË≈‰ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ ª ’πfi ‘Ø ◊æÒª ¿πÂ∂ Ú∆ «Ú⁄≈ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛, «‹√
Â∑ª «’ Í«Ú≈ Á≈ ¡≈’≈ ¡≈ÓÁÈ Á∆ «ÈÔ«ÓÂÂ≈ ¡Â∂ ¿π‘ √Óª «‹√ Ò¬∆ ¡≈ÓÁÈ Á∆ ◊‰È≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ ˛,
«¬√ Â∑ª √ÍæÙ‡ ˛ «’ ’≈Ë≈È Á∂ Ì≈ Á∆ «È¡≈Í»È Úø‚ ’È Á∂ ‡∆⁄∂ ˘ ÍÃ≈Í ’È «Úæ⁄ Ú√»Í’ «ÁzÙ‡∆’؉
Á∂ √øÍ»’ (Supplementary) Á∂ »Í «Úæ⁄ ’øÓ ’Á≈ ˛Õ ¿πÍ «ÁæÂ∂ «Ú⁄≈-Ú‡ªÁ∂ ÂØ∫ Ï≈¡Á «√æ‡∂ Á∂ »Í «Úæ⁄
«¬‘ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ ’≈Ë≈È Á∂ Ì≈ Á∆ «È¡≈Í»È Úø‚ ’È Á∆ «ÁzÙ‡∆ È≈Ò √ÓæÊ≈ «√˪ (Ability
Theory) ‘∆ √Ì ÂØ∫ ¡«Ë’ √‘∆ «√˪ ˛Õ

¡≈Ëπ«È’ Ó ¡«Ë’ÂÓ √Ó≈‹ ’«Ò¡≈‰
(Present Views— Maximum Welfare Principle)
¡≈Ëπ«È’ ¡Ê Ù≈√Â∆¡ª È∂ ’≈Ø͉ Á∆ ¿π«⁄ Úø‚ Ò¬∆ «È¡≈ «√˪ Á∆ ‹◊∑≈ ’«Ò¡≈‰ «√˪ ˘ Í«‘Ò «ÁæÂ∆
˛Õ ÍÃØ. ÍΔ◊» È∂ √∆Ӫ «Â¡≈◊ «√˪ Á≈ ÍÃÂ∆Í≈ÁÈ ’«Ò¡≈‰ ˘ «Ë¡≈È «Úæ⁄ æ÷ ’∂ ‘∆ ’∆Â≈Õ ¡À˜ÚÊ ’«Ò¡≈‰
Á∂ «Ú⁄≈ ˘ √Ú∆’≈ ’Á≈ ˛, ¿π√ Á≈ ’«‘‰≈ ˛ «’ ’«Ò¡≈‰ ¿πÁØ∫ Âæ’ «˜¡≈Á≈ ‘ØÚ∂◊≈, ‹ÁØ∫ √∆Ӫ ¿πÍÔØ◊Â≈
Ï≈Ï ‘ØÚ∂◊∆Õ «¬√ ÂØ∫ ¿πÒ‡ Í∆◊» È∂ ÿæ‡ ÂØ∫ ÿæ‡ √Ó»«‘’ «Â¡≈◊ Á∂ «√˪ ˘ ¡«Ë’ÂÓ ’«Ò¡≈‰ È≈Ò √Ïø«ËÂ
’∆Â≈ ˛Õ ¡√Ò «Úæ⁄ ’≈Ø͉ Á∆ √ÓÂ≈ «√˪ ¡Â∂ ’«Ò¡≈‰ «√˪ ÁØÚ∂∫ ‘∆ ÁØÙ Í»È ‘ÈÕ «¬‘ ÁØÚ∂∫ «Ú⁄≈
Ë≈≈Úª ‘∆ √ø’π«⁄ ‘È, «’™«’ ¿π‘ ’∂ÚÒ Ï‹‡ Á∂ ’≈Ø͉ Á≈ ‘∆ ¡«Ë¡ÀÈ ’Á∆¡ª ‘ÈÕ ¡√Ò «Úæ⁄ ’ª «Ú⁄
«È¡≈Ù∆ÒÂ≈ Á≈ ¡«Ë¡ÀÈ ’Á∂ √Ó∂∫ ’∂ÚÒ ’ Ì≈ ˘ ‘∆ È≈ Ò¿π, «Î Ú∆ ’πfi ¿πÈ∑ª Ò≈̪ ˘ Ù≈«ÓÒ ’Ø, «‹‘Û∂
√Ú‹«È’ ÷⁄ È≈Ò ÍÃ≈Í ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ ‚≈Ò‡È, ÍΔ◊» ¡Â∂ «Ó√◊Ã∂Ú È∂ ’ Á∂ Ì≈ ¡Â∂ «¬√ Á∂ Úø‚ Á∆ √Óæ«√¡≈ «Úæ⁄
√’≈∆ √∂Ú≈Úª Ù≈«ÓÒ ’’∂ «¬√ ˘ «È¡≈ Á∂ »Í «Úæ⁄ ÍÃÁ≈È ’È Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆, «’™«’ ’«Ò¡≈‰ ˘ ’ ¡Â∂
√Ú‹«È’ ÷⁄ ÁØÚ∂∫ ‘∆ ÍÃÌ≈«Ú ’Á∂ ‘È, «‹æÊ∂ ’ ’«Ò¡≈‰ ˘ ÿæ‡ ’Á≈ ˛, ¿πÊ∂ √Ú‹«È’ ÷⁄ ’«Ò¡≈‰
«Úæ⁄ Ú≈Ë≈ ’Á≈ ˛Õ Í∆◊» ¡Â∂ ‚≈Ò‡È È∂ Ï‹‡ È∆Â∆ √ÏøË∆ ÁØ «√˪ª Á≈ ÍÃÂ∆Í≈ÁÈ ’∆Â≈ ˛-
(A) √’≈ ˘ Úæ÷-Úæ÷ ÓæÁª ”Â∂ «¬√ Â∑ª È≈Ò ÷⁄ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ ª «’ ‘∂’ ÓÁ ¿πÂ∂ ’∆Â∆ ◊¬∆
≈Ù∆ ÂØ∫ ÍÃ≈Í √∆Ӫ ¿πÍÔØ◊Â≈ Ï≈Ï ‘ØÚ∂Õ
(B) √Ú‹«È’ ÷⁄ ˘ ¿π√ √∆Ó≈ Âæ’ ÚË≈™Á∂ «‘‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛, «‹æÊØ∫ Âæ’ «¬√ ÷⁄ ÂØ∫ ÍÀÁ≈ ‘؉ Ú≈Ò∆
¿πÍÔØ«◊Â≈ ≈‹ Áπ¡≈≈ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂ ’ª È≈Ò ÍÀÁ≈ ¡√øÂØÙ Á∂ Ï≈Ï È≈ ‘Ø ‹≈Ú∂Õ

«⁄æÂ F

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 95