Page 107 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI
P. 107
«¬’≈¬∆-A@ : ’≈ÿ≈ (’ Á≈ ÁÏ≈¡), ’-«ÚÚÂÈ ¡Â∂ ’≈Í≈ (’ Á≈ Ì≈)
C. .................... ¿π‘ Íë’«¡≈ ˛, «‹√ «Úæ⁄ ’Á≈Â≈ ¡≈͉∂ ’ Ì≈ ˘ Á»«‹¡ª ”Â∂ Í≈¿π‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ È؇
’Á≈ ˛Õ
D. «ÚÚÂÈ È≈Ò ....................... Á≈ ◊«‘≈ √ÏøË ˛Õ
E. ’ «ÚÚÂÈ «‹√ «ÏøÁ» Á∂ ¡æ◊∂ È‘ƒ ‘πøÁ≈ ¿π‘ «ÏøÁ» .............................. Á≈ «ÏøÁ» ‘πøÁ≈ ˛Õ
A@.C ’ Á≈ Ì≈ ‹ª ’≈Í≈ (Incidence of a Tax )
’ Á∂ Ì≈ ˘ ’≈Í≈ Ú∆ ’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ «Îø‚Ò∂ «Ù≈‹ Á∂ ÙÏÁª «Úæ⁄ ““’≈Í≈ ͫÚÂÈ Á≈ ¡ø«ÂÓ ÈÂ∆‹≈ ˛Õ
«¬‘ ÍÃÂæ÷ ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ì≈ ˛Õ «¬√ Â∑ª ’≈Í≈ Á∆ √Óæ«√¡≈ «Úæ⁄ «¬‘ Ú∆ «ÚÙÒ∂Ù‰ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ ’ Á≈
Ìπ◊Â≈È ’Ω‰ ’Á≈ ˛ ‹ª ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ì≈ «’√ ”Â∂ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ”” «¬‘ Í«Ì≈√≈ √ÍæÙ‡ ’Á∆ ˛ «’ ’ Á≈ Ì≈ ¿π√
«Ú¡’Â∆ ”Â∂ ÍÀ∫Á≈ ˛, «‹‘Û≈ ¡ø«ÂÓ »Í «Úæ⁄ Ìπ◊Â≈È ’Á≈ ˛ ‹ª «‹‘Û∂ ¡ø«ÂÓ »Í «Úæ⁄ ’ Á∂ ÓπÁ≈-√ÏøË∆
Ì≈ ˘ √«‘‰ ’Á≈ ˛, «‹√ Â∑ª ÷ø‚ Á∂ ¿πÂÍ≈Á’ ”Â∂ ’ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, ‹∂’ ¿πÂÍ≈Á’ «¬√ ’ ˘ ÷ø‚
Á≈ ÓπæÒ ÚË≈ ’∂ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª ”Â∂ ‡≈Ò‰ «Úæ⁄ √ÎÒ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛ ª ’ Á≈ Ì≈ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª ”Â∂ ÍÚ∂◊≈, «’™«’
¡ø«ÂÓ »Í «Úæ⁄ ÷ø‚ Á∂ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª ”Â∂ ’ Á≈ ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ì≈ ÍÚ∂◊≈, ‹∂’ ¿πÂÍ≈Á’ ÷ø‚ ”Â∂ Ò◊≈¬∂ ◊¬∂
’ ˘ ¿πÍÌØ◊Â≈Úª ”Â∂ ‡≈Ò‰ «Úæ⁄ √ÎÒ È‘ƒ ‘πøÁ≈ ª ’‹Ï Á∂ È≈Ò ’ Á≈ Ì≈ Ú∆ ¿πÂÍ≈Á’ ”Â∂ ÍÚ∂◊≈Õ
¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ ÷ø‚ Á≈ ¿πÍÌØ◊Â≈ ’ Á∂ Ì≈ ˘ ‘Ø ¡æ◊∂ È‘ƒ ‡≈Ò √’Á≈ ¡Â∂ ÷πÁ ’ Á≈ Ì≈ √«‘‰ ’Á≈ ˛Õ
ÍÃØ. √À«Òø◊ÓÀÈ Á∂ ¡Èπ√≈ ““¡ø«ÂÓ ’Á≈Â≈ ”Â∂ ’ Á∂ ÏØfi Á∂ «ÈË≈‰ ˘ ’ Á≈ Ì≈ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ””
ÍÃØ. «Î«ÒÍ ¬Δ. ‡∂Ò (Philip E. Taylor) Á∂ ¡Èπ√≈, ““’ Ì≈ ¿π√ «Ú¡’Â∆ ”Â∂ ‘πøÁ≈ ˛, «‹‘Û≈ ¿π√ ˘ ‘Ø ¡æ◊∂
È‘ƒ ‡≈Ò √’Á≈Õ””
√ø÷∂Í «Úæ⁄ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ «’ ’≈Í≈ ‹ª ’ Ì≈ «Úæ⁄ ‘∂· «Ò÷∂ «ÂøÈ Âæ ÓΩ‹»Á ‘πøÁ∂ ‘È-
(i) ’≈Í≈ ’ Á≈ ¡ø«ÂÓ Ì≈ ˛, «‹√ ˘ ¡æ◊∂ «’√∂ ‘Ø ”Â∂ ‡≈«Ò¡≈ È‘ƒ ‹≈ √’Á≈Õ
(ii) «¬‘ ’ Á≈ ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ì≈ ˛Õ
(iii) «¬‘ ’ Á≈ ÍÃÂæ÷ ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ì≈ ˛, «’™«’ «¬’ √’≈∆ ’ØÙ «Úæ⁄ ‹Ó∑ª ’πæÒ ≈Ù∆ Á∂ Ï≈Ï
‘πøÁ≈ ˛Õ
A@.C.A ’‹Ï ¡Â∂ ’≈Í≈ «Úæ⁄ Î’
(Distinction Between Impact & Incidence of Taxation)
’‹Ï ¡Â∂ ’≈Í≈ «Úæ⁄ Î’ ’≈Ø͉ Á≈ Ùπ»¡≈Â∆ Ì≈ ¡Â∂ ¡ø«ÂÓ Ì≈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ’‹Ï
¡Â∂ ’≈Í≈ «Úæ⁄ Î’ ÍÃÁ«Ù ’È Ú≈Ò∂ Óπæ÷ «ÏøÁ» ‘È-
(A) ’‹Ï Á Á∂ Ùπ»¡≈Â∆ Ì≈ ˘ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ’≈Í≈ ’ Á∂ ¡ø«ÂÓ Ì≈ ˘ ÍÃ◊‡ ’Á≈ ˛Õ
(B) ’‹Ï ¿π√ «Ú¡’Â∆ ¿πÂ∂ ÍÀ∫Á≈ ˛, «‹‘Û≈ ¿π√ ≈Ù∆ Á≈ Ìπ◊Â≈È ’Á≈ ˛, ‹ÁØ∫ «’ ’≈Í≈ ¿π√
«Ú¡’Â∆ ¿πÂ∂ ‘πøÁ≈ ˛, «‹‘Û≈ ¡ø«ÂÓ »Í «Úæ⁄ ¿π√ ’ Ì≈ ˘ √«‘‰ ’Á≈ ˛Õ
(C) ’‹Ï Á≈ Ì≈Ú √’≈ ˘ ’∆Â∂ ◊¬∂ ’ ≈Ù∆ Á∂ ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ìπ◊Â≈È ÂØ∫ ˛, «‹‘Û∂ «’ ’≈Í≈ È≈Ò
Ì≈Ú ’ Á∂ ÍÃÂæ÷ ÓπÁ≈ √ÏøË∆ Ì≈ È≈Ò Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
(D) ’≈Í≈ ¿π√ «Ú¡’Â∆ ¿πÂ∂ ‘πøÁ≈ ˛, «‹‘Û≈ «¬√ ˘ «’√∂ Á»‹∂ ¿πÂ∂ ‡≈Ò È‘ƒ √’Á≈, ‹ÁØ∫ «’ ’‹Ï «Úæ⁄
’ Ì≈ «’√∂ Á»‹∂ ¿πÂ∂ ‡≈«Ò¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ Á»‹∂ ÙÏÁª «Úæ⁄ ’≈Í≈ ‹ª ’ Á≈ Ì Á≈ Í«ÚÂÈ
’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ Í ’‹Ï Á≈ È‘ƒÕ
(E) ’‹Ï ÂØ∫ Ï⁄‰≈ ’ Ï⁄≈¡ (Tax Evasion) ¡÷Ú≈™Á≈ ˛, «‹‘Û∆ ◊À-√ø«ÚË≈«È’ ˛, ‹ÁØ∫ «’
’≈Í≈ ‹ª ’≈ Ì≈ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ Í»È ÂΩ ¿πÂ∂ √ø«ÚË≈«È’ ˛Õ
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 101