Page 287 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

«¬’≈¬∆-BB : Ì≈Â∆ «Úæ ¡≈ÔØ◊

Í«‘Ò≈ «Úæ ¡≈ÔØ◊ √ßÈ AIEB «Úæ⁄ √z∆ ’∂.√∆. «ÈÔØ◊∆ Á∆ ÍzË≈È◊∆ «Ú⁄ «ÈÔπ’ ’∆Â≈ «◊¡≈Õ ‹ÁØ∫ «¬√ Á∆ È؇
«ÈÔπ’Â∆ ‘ج∆ √∆ ª ¡≈ÓÁÈ ’ Á≈ E@% ≈‹ª ˘ √Ω∫«Í¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ ¡À√≈ «ÈÓ∂¡ ¡Â∂ Á∂Ù Úß‚ Á∂ Ï≈¡Á
Á∂ÙÓπ÷ «È‰À Á∂ ¡Èπ√≈ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ
‹±È AIEF «Ú⁄ √z∆ √ßÊ≈ÈÓ Á∆ ÍzË≈È◊∆ «Úæ⁄ Á±‹∂ «Úæ ¡≈ÔØ◊ Á∆ «ÈÔπ’Â∆ ’∆Â∆ ◊¬∆ «‹√ È∂ ÈÚßÏ AIEF
«Úæ⁄ ¡≈͉∆ ¡ß«ÂÓ «ÍØ‡ Í©√Âπ ’∆Â∆Õ
Á√ßÏ AIF@ «Úæ⁄ √z∆ ¬∂. ’∂. ‘ßÁ≈ Á∆ ÍzË≈È◊∆ «Úæ⁄ Â∆‹∂ «Úæ ¡≈ÔØ◊ Ó¬∆ AIFD «Úæ⁄ √z∆ Í∆.Ú∆. ≈‹ÓÈ≈‘
Á∆ ÍzË≈È◊∆ «Úæ⁄ ⁄ΩÊ∂ «Úæ ¡≈ÔØ◊ ¡Â∂ Ó≈⁄ AIFH «Ú⁄ √z∆ Ó‘ªÚ∆ «Â¡≈◊∆ Á∆ ÍzË≈È◊∆ «Úæ⁄ Íø‹Ú∂∫ «ÚæÂ
¡≈ÔØ◊ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ‘ج∆Õ

BB.A Ì≈ «Úæ⁄ ’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª Á∂ «Ú⁄’≈ «ÚæÂΔ √ÏßË
(Financial Relation between Centre and States in India)

’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª Á∂ «Ú⁄’≈ «ÚæÂ∆ √≈ËȪ Á≈ χÚ≈≈ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Ó‘æÚͱÈ ˛ Ò∂«’È «¬‘ «¬’ √Ú¡«Ë’
’«·È √ßÿ∆ √Óæ«√¡≈ ˛Õ √ß«ÚË≈È «Úæ⁄ ’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª «Ú⁄’≈ «ÚæÂ∆ √≈ËȪ «Úæ⁄ «‹ßÈ∆ ¡Ò◊ ¡Ò◊ √πÂßÂÂ≈
«ÁæÂ∆ ‹≈ √’Á∆ ˛ Á∂‰ Á∆ ’Ø«ÙÙ ’∆Â∆ ˛Õ Ò∂«’È √ßÿ ¡Â∂ ≈‹ª Á∂ «Ú⁄’≈ χÚ≈∂ Á∆ ¡«Â√πæË ¡Â∂ «Ú¡≈Í’
«ÚÚ√Ê≈ ‘πßÁ∂ ‘ج∂ Ú∆ √Ì Í«√«ÊÂ∆¡ª ¡Â∂ √Ì √Óª «Úæ⁄ √ßÂØÙ‹È’ È‘∆∫ «’‘≈ ‹≈ √’Á≈, «¬√ Ò¬∆ Ì≈Â∆
√ß«ÚË≈È «Úæ⁄ «¬’ √πÂßÂ ¬∂‹ß√∆ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’È Á≈ ÍzÏßË ’∆Â≈ «◊¡≈ ˛Õ «‹‘Û∆ √Ó∂∫ √Ó∂∫ ¿πÂ∂ ’∂∫Á ¡Â∂
≈‹ª Á∂ «ÚæÂ∆ √Ïß˪ Á∂ «Ú⁄≈ Ú‡ªÁ≈ ’ √’∂Õ ¿π‘ ¬∂‹ß√∆ ‘∆ «Úæ ¡≈ÔØ◊ ˛Õ

¡≈ÓÁÈ ’ Á∆¡ª Íz≈ÍÂ∆¡ª Á∂ ’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª Á∂ «Ú⁄’≈ ˜±∆ ±Í È≈Ò Úß‚, ¿πÂÍ≈ÁÈ Î∆√ª Á≈ «Ú’ÒÍ
¡Â∂ «¬æ¤π’ χÚ≈≈ ¡Â∂ ’∂∫Á Áπ¡≈≈ ≈‹ª ˘ «ÁæÂ∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ¡ÈπÁ≈È «¬‘ ¡À√∂ ÍzÙÈ √È «‹È∑ª Á∂ «È͇≈∂
Á∂ Ò¬∆ √ß«ÚË≈È Á∆ Ë≈≈ BH@ «Úæ⁄ «¬‘ «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ «’ «¬æ’ «Úæ ¡≈ÔØ◊ Á≈ ◊·È ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ «¬√
Ë≈≈ «Úæ⁄ «’‘≈ «◊¡≈ ˛ «’ √ß«ÚË≈È Ò≈◊± ‘؉ Á∂ ÁØ √≈Ò Á∂ ¡ßÁ ‘∆ ¡Â∂ ¿π√Á∂ Ï≈¡Á ‘∂’ Íø‹ √≈Ò Á∆
√Ó≈ÍÂ∆ ¿πÂ∂ ‹≈ ‹∂’ √‘∆ √Ó«fi¡≈ ‹≈Ú∂ ª ¿π√Á∂ Í»‰ ‘∆ ≈Ù‡ÍÂ∆ «¬’ «Úæ ¡≈ÔØ◊ Á∆ «ÈÔπ’Â∆ ’È◊∂
«‹√ «Úæ⁄ «¬’ ÍzË≈È (Chairman) ¡Â∂ ⁄≈ Á±‹∂ ÓÀ∫Ï ‘؉◊∂Õ
√ß√Á ’≈˘È ω≈ ’∂ «¬√ ◊æÒ Á≈ «È√⁄À ’∂◊∆ «’ «ÈÔπ’Â∆ Á∂ Ò¬∆ ¡≈ÔØ◊ Á∂ ÓÀ∫Ïª Á∆¡ª ˜±∆ ÔØ◊Â≈Úª ’∆
‘؉ ¡Â∂ √ß√Á ‘∆ ¿π√ ∆Â∆ Á≈ «ÈË≈‰ ’∂◊≈ «‹√ Á∂ Áπ¡≈≈ «’ ¿πÈ∑ª Á∆ ⁄؉ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ
BB.A.A ¡≈ÔØ◊ Á∂ ’≈‹ (Functions of the Commission)
¡≈ÔØ◊ Á∂ ’≈‹ ‘∂· «Ò÷∂ Á∂ Ï≈∂ «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ «√Î≈«Ù ’È∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ
(’) √ßÿ ¡Â∂ ≈‹ª Á∂ «Ú⁄’≈ ¿πÈ∑ª ’ª ˘ ’Ó˜Ø ‹ª ÙπæË Íz≈ÍÂ∆¡ª Á∆ Úß‚ «‹‘Û∆¡ª «’ ¿πÈ∑ª «Úæ⁄
Úß‚∆¡ª ‹≈‰∆¡ª ‘È ¡Â∂ ¡À√∆ Íz≈ÍÂ∆¡ª «Úæ⁄ ‘∂’ ≈‹ Á∂ «‘æ√∂ Á≈ «ÈË≈‰Õ
(÷) ¿πÈ∑ª «√˪ª Á≈ «ÈË≈‰ «‹È∑ª Á∂ ¡≈Ë≈ ¿πµÂ∂ Ì≈ Á∆ √ß«⁄ «ÈË∆ «Ú⁄ ÂØ∫ ≈‹ª ˘ √‘≈«¬’
¡ÈπÁ≈È «ÁæÂ∂ ‹≈ √’‰Õ
(◊) Ì≈ √’≈ ¡Â∂ Ë≈≈ C@F ‹ª BGH Á∂ ¿πÍÏßË A Á∆ ÍzÊÓ ¡È√±⁄∆ Á∂ Ì≈◊ “÷” «Ú⁄ ¿πÍ «Ò÷Â
«’√∂ Ú∆ ≈‹ Á∂ «Ú⁄’≈ ‘ج∂ √ÓfiΩÂ∂ Á∆¡ª Ùª «Úæ⁄ √πË≈ ‹ª ¿πÈ∑ª Á≈ ͱÚÚÂ∆ ‹≈∆ «‘‰Õ
(ÿ) Á±‹≈ ’ج∆ Ú∆ Ó≈ÓÒ≈ «‹‘Û≈ Á∂Ù Á∆ √π⁄æ‹∆ «Úæ «ÚÚ√Ê≈ Á∂ «‘æ «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ Áπ¡≈≈ ¡≈ÔØ◊ ˘
√Ω∫«Í¡≈ ‹≈Ú∂Õ
«¬√ Â∑ª «Úæ ¡≈ÔØ◊ «ÈÓÈ Ó≈Ó«Ò¡ª Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂΔ ˘ ¡≈Í‰Δ «√Î≈«Ù Í©√Âπ ’∂◊≈-
(A) ¿πÈ∑ª ’ª Á∆ ’Ó˜Ø ‹ª ÙπæË Íz≈ÍÂ∆¡ª Á≈ ÍzÂ∆Ù «‹‘Û∆¡ª «’ √ßÿ ¡Â∂ ≈‹ª Á∂ «Ú⁄’≈ Úß‚∂ ‹≈‰∂
‘ÈÕ
(B) ¡À√∂ ’ª Á∆¡ª Íz≈ÍÂ∆¡ª «Úæ⁄ ‘∂’ ≈‹ Á∂ «‘æ√∂ Á≈ χÚ≈≈ ÍzÂ∆Ù «Úæ⁄Õ
(C) ¡ß«’ √∆Â≈ Î∆√ª ˘ Ò◊≈¿π‰ Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ Ì≈ √’≈ Áπ¡≈≈ Ì≈◊ “÷” Á∂ «’√∆ Ú∆ ≈‹ Á∂ È≈Ò
‘ج∂ √ÓfiΩÂ∂ Á∆¡ª Ùª «Úæ⁄ √πË≈ ’È≈ ‹ª ¿π√ Á≈ ͱÚÂ∆ ‹≈∆ «‘‰≈Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 281