Page 290 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI
P. 290
ÒØ’ «ÚæÂ
È؇ ‹È√ß«÷¡≈ Á∂ ¡≈Ë≈ ¿πµÂ∂ Úß‚ ’È∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ ¡≈ÔØ◊ È∂ «’‘≈ «’ «¬√ ◊æÒ Á∆ ˜±Â È‘∆∫ «’ Ì≈ √’≈
≈‹ª ˘ «ÁæÂ∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ÍzÂ∆Ù Á≈ √≈Ò≈È≈ «‘√≈Ï Ò◊≈Ú∂ Ò∂«’È «Î Ú∆ «¬√Á∂ √Ê≈È ¿πµÂ∂ ¿π√È∂ «Í¤Ò∂ «ÂßÈ
√≈Òª Á∂ Ú≈√«ڒ √ß◊z«‘ª Á∂ ¡Ë≈ ¿πµÂ∂ ’πfi «ÈÙ«⁄ ÍzÂ∆Ùª Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆ ¡Â∂ «’‘≈ «’ «¬‘ ÍzÂ∆ÙÂ
AIEB-EC ÂØ∫ AIEF-EG Âæ’ Á∂ Íø‹ √≈Òª Âæ’ Ò≈◊± «‘‰◊∂Õ
Ë≈≈ BG@ Á∂ ¡Èπ√≈ ¡≈ÓÁÈ ’ Á∆ ’πÒ ’Ó˜Ø Íz≈ÍÂ∆¡ª «Úæ⁄Ø∫ √ßÿ Ù≈«Ù ÷∂ª ˘ Á∂¡ Ì≈◊ ¡Â∂ √ßÿ∆
ؘ◊≈ª Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ Á∂¡-’ ÿ‡≈ «ÁæÂ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬‘ Ó‘ª Ò∂÷≈ Í∆«÷¡≈’ (Auditor-general) Á≈ ’ßÓ ‘πßÁ≈
˛ «’ ¿π‘ √ßÿ∆ ؘ◊≈ª Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ Á∂¡-’ª Á≈ «‘√≈Ï Ò◊≈Ú∂ ¡Â∂ ’Ó˜Ø Íz≈ÍÂ∆¡ª Á∆ ÿØÙ‰≈ ’∂Õ «ÈÔØ◊∆
¡≈ÔØ◊ È∂ ’Ó˜Ø ‹ª ÙπæË Íz≈ÍÂ∆¡ª Á≈ 2¼ Ì≈◊ Ú◊ “◊” (Part C) Á∂ ≈‹ª Á∂ Ò¬∆ «ÈË≈ ’∆Â≈ ¡Â∂ ¿π√
È∂ √πfi≈¡ «ÁæÂ≈ «’ Ï≈’∆ EE ÍzÂ∆Ù Ì≈◊ ≈‹ª ˘ «ÁæÂ≈ ‹≈Ú∂ E@ ÍzÂ∆Ù ȑ∆∫ «‹Ú∂∫ «’ Í«‘Òª «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ
¿πÂÍ≈ÁÈ ÎΔ√ª ÁΔ Úß‚—‘≈Òª«’ √ßÈ AICE Á∂ Ì≈ √’≈ ¡«Ë«ÈÔÓ Á∆ Ë≈≈ AD@ (A) «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ Î∆√ª
Á∆ Úß‚ Á∆ «ÚÚ√Ê≈ ’∆Â∆ ◊¬∆ √∆ Ò∂«’È ¿π√ ¿πµÂ∂ ¡ÓÒ È‘∆∫ ’∆Â≈ ‹≈ √«’¡≈ √∆ ¡Â∂ ¿π‘ «¬√ Ò¬∆ «’¿π∫«’
√ßÿ∆ Ì≈◊ ¡√«ÂÂÚ «Úæ⁄ Ú∆ È‘∆∫ ¡≈«¬¡≈ √∆ «’ Á±‹≈ «ÚÙÚ ÔπæË «¤Û «◊¡≈ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ «¬√ «ÚÚ√Ê≈ ˘
Ò≈◊± ’È Á≈ ’≈‹ Í«‘Ò≈ «Úæ ¡≈ÔØ◊ ¿πµÂ∂ Í≈«¬¡≈ «◊¡≈Õ
¿πÂÍÁ≈È Î∆√ª Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ √ß«ÚË≈È «Úæ⁄ «ÁæÂ∆ ◊¬∆¡ª «ÚÚ√Ê≈Úª È≈Ò ’πfi ÌÓ «‹‘≈ ÍÀÁ≈ ‘πßÁ≈ ˛ «’¿π∫«’
Ë≈≈ BGB ª «¬√ Ó≈ÓÒ∂ ˘ ͱȪ √ß√Á ¿πµÂ∂ ¤æ‚Á∆ ˛ ‹ÁØ∫ «’ Ë≈≈ BH@ «Úæ⁄ «Úæ ¡≈ÔØ◊ ˘ ¡≈Á∂Ù «ÁæÂ≈
«◊¡≈ ˛ «’ ¿π‘ ¿πÈ∑ª Á≈ ’ª Á∆ Úß‚ ¿πÂ∂ «Ú⁄≈ ’∂ «‹È∑ª Á≈ «’ χÚ≈≈ ‘؉≈ ˛Õ «¬√ √ÏßË «Úæ⁄ ¡≈ÔØ◊ «¬√
ÈÂ∆‹∂ ¿πµÂ∂ Í‘πß«⁄¡≈ «’ «¬‘ ͱÈÂ≈ ¿π√Á∆ √ÓæÊ≈ Á∂ ÿ∂∂ «Úæ⁄ √∆ «’ ¿π‘ √ßÿ∆ ¿πÂÍ≈ÁÈ Î∆√ª Á∂ «ÚÌ≈‹Èª
Á∂ Ï≈∂ «Ú⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ˘ ¡≈͉∆ «√Î≈«Ù Í©√Âπ ’∂Õ ‘≈Òª«’ «¬√ Â∑ª «√Î≈«Ùª √ß√Á Á∂ ’≈˘È Áπ¡≈≈ ‘∆
Ò≈◊± ‘πßÁ∆¡ª √ÈÕ «’¿π∫«’ ¡≈ÔØ◊ √ÏßË «Úæ⁄ «¬’ ÈÚ∂∫ ¡≈Ë≈ Á∆ È∆∫‘ æ÷ «‘≈ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ ¿π‘ ’∂∫Á Ï‹‡
˘ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ¡√Â-«Ú¡√ ’È≈ È‘∆ ⁄≈‘πßÁ≈ √∆Õ «¬√ Ò¬∆ ¿π√È∂ Úß‚ Á∆ ÔØ‹È≈ ˘ ’πfi ÊØÛ∂ «‹‘∆¡ª
⁄؉Ú∆¡ª ¿πÂÍ≈ÁÈ Î∆√ª Âæ’ ‘∆ √∆Ó ’È Á≈ «ÈÙ⁄∂ ’∆Â≈Õ
¡≈ÔØ◊ È∂ √πfi≈¡ «ÁæÂ≈ «’ ÂÓ≈’± («√◊∂‡ ¡Â∂ «√ß◊≈ ¡≈«Á √‰∂) «Á¡≈√ Ò≈¬∆ ¡Â∂ ÏÈ√ÍÂ∆ Â∂Òª ¿πµÂ∂ Òæ◊∂
¿πÂÍ≈ÁÈ ’ª Á∆ ’Ó˜Ø Íz≈ÍÂ∆¡ª Á≈ D@ ÍzÂ∆Ù Ì≈◊ ≈‹ª «Úæ⁄ Úß‚ «ÁæÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ «¬Ê∂ «Î
Úß‚ Á∂ ¡≈Ë≈ Á∂ Ï≈∂ «Úæ⁄ ’≈Î∆ Ó «Ú«ÌßÈÂ≈ ‘∆Õ «’¿π∫«’ «Ú«ÌßÈ ≈‹ª «Úæ⁄ «¬È∑ª Ú√±¡ª «Úæ⁄Ø∫ ‘∂’ Á∂
¿πÍÌØ◊ Á∂ Ï≈∂ «Úæ⁄ «Ú√Ú≈ÙÔØ◊ ¡ª’Û∂ ¿πÍÒÏË È‘∆∫ √ÈÕ «¬√ Ò¬∆ ¡≈ÔØ◊ È∂ ‹È√ß«÷¡≈ Á∂ ¡≈Ë≈ ¿πµÂ∂
Úß‚ Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆ ¡Â∂ «¬√ «ÚÚ√Ê≈ È∂ «ÈÙ⁄ ÍzÂ∆Ù Á≈ ±Í Ë≈È ’ «Ò¡≈ «‹‘Û≈ «’ Íø‹ √≈Ò Á∂
√Ó∂∫ Á∂ Ò¬∆ ÚÀË (Valid) √∆Õ
√‘≈«¬’ ¡ÈπÁ≈È (Grants-in-aid)—√Ì «Úæ ¡≈ÔØ◊ª Á∂ Ò¬∆ Â∆‹∆ ¡≈Ó «Ú⁄≈ÔØ◊ «ÚÙ≈ Ë≈≈ BGE (A) Á∂
¡Ë∆È √‘≈«¬’ ¡ÈπÁ≈Ȫ Á∂ «√˪ª Á∂ «ÈË≈‰ Á≈ √∆Õ Í«‘Ò≈ «Úæ ¡≈ÔØ◊ È∂ ≈‹ª Á∂ √‘≈«¬’ ¡ÈπÁ≈Ȫ
Á≈ «ÈË≈‰ ’Á∂ √Ó∂∫ ’πfi «ÈÁ∂Ù’ «√˪ª (guiding principles) ˘ «ÁzÙ‡∆◊ æ÷‰ Á≈ √πfi≈¡ «ÁæÂ≈ «‹Ú∂∫
«’ ≈‹ª Á∆ Ï‹‡ √ÏßË∆ ˜±Âª, ’-’Ø«Ù√ª (tax efforts), √Ó≈«‹’ √∂Ú≈Úª Á∆ ÍæË, ≈‹ª ˘ √Ω∫Í∂ ◊¬∂ «ÚÙ∂Ù
Á≈«¬ÂÚ ¡Â∂ ≈Ù‡∆ Ó‘æÂÚ Á∂ Óπæ÷ ’≈‹Õ
‹±‡ «ÈÔ≈ ’ Á∂ ÏÁÒ∂ «Úæ⁄ √‘≈«¬’ ¡ÈπÁ≈È— ¡≈ÔØ◊ È∂ ‹±‡ ¿πÂÍÁ≈È ’È Ú≈Ò∂ ≈‹ª ˘ ‹±‡ «ÈÔ≈ ’’∂
¿πÈ∑ª Á∂ «‘æ√∂ Á∂ ÏÁÒ∂ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ ¡ÈπÁ≈È Á∂‰ Á∆ «√Î≈«Ù ’∆Â∆Õ «¬√ √ÏßË «Úæ⁄ ¡≈ÔØ◊ È∂ «‹√ ËÈ≈Ù∆
Á≈ √πfi≈¡ «ÁæÂ≈ ¿π‘ ¿π√ ’Ó ¿πµÂ∂ ¡≈Ë≈ √∆ «‹‘Û∆ ’∆ ‹±‡ Á∂ √≈Ó≈È ¿πµÂ∂ Òæ◊∂ «ÈÔ≈ ’Á∂ ¡≈͉∂ «‘æ√∂
Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¿πÈ∑ª È∂ AIDC ¡Â∂ AIE@ Á∂ ÓæË Íz≈Í ’∆Â∆ √∆Õ ¡≈ÔØ◊ È∂ «√Î≈«Ù ’∆Â∆ «’ «ÈÓÈ ≈‹ª ˘ ‹±‡
Á∂ ÏÁÒ∂ «Úæ⁄ «ÈÓÈ «Ò÷ √≈Ò≈È≈ √‘≈«¬’ ¡ÈπÁ≈È «ÓÒ‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È-
Íæ¤Ó∆ Ïß◊≈Ò AE@ Òæ÷ πͬ∂ «Ï‘≈ GE Òæ÷ πͬ∂
¡≈√≈Ó GE Òæ÷ πͬ∂ ¿πÛ∆√≈ AE Òæ÷ πͬ∂
¡≈ÔØ◊ ˘ √Ω∫Í∂ ◊¬∂ Á±‹∂ Ó≈ÓÒ∂- «¬È∑ª «ÂßÈ ¡≈Ó «ÚÙ≈ Á∂ «¬Ò≈Ú≈ ‘∂’ ¡≈ÔØ◊ ˘ ’πfi «ÚÙ∂Ù «Ú⁄≈ ÔØ◊ «ÚÙ≈
Ú∆ √Ω∫Í∂ ◊¬∂Õ Í«‘Ò≈ «Úæ ¡≈ÔØ◊ È≈Ò «¬√ √ÏßË «Úæ⁄ Ú∆ ¡Í≈‰∆ «√Î≈«Ù Á∂‰ ˘ «’‘≈ «◊¡≈ «’ Ì≈ √’≈
Áπ¡≈≈ Ì≈◊ “÷” (Part B) Á∂ ≈‹ª Á∂ È≈Ò ’∆Â∂ ◊¬∂ «’√∂ Ú∆ √ÓfiΩÂ∂ Á∆¡ª Ùª ˘ ¡ÀÚ∂∫ ‘∆ ‹≈∆ «‘‰ «ÁæÂ≈
284 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY