Page 51 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

«¬’≈¬∆-D: √Ú‹«È’ «Úæ Á∂ √≈ËÈ : Ï‹‡ Á≈ ¡Ê ¡Â∂ Ì»«Ó’≈

«Úæ⁄ «¬‘ Ú∆ √øÌÚ «‘øÁ≈ ˛ «’ ’πfi «È«ÁzÙ‡ √≈ËÈ ÍÃ≈ÍÂ∆¡ª, ’πfi «È«Áz√‡ ÷⁄ ÓÁª Ò¬∆ ≈÷Úª’È È؇
(Earmarked) ‘؉Õ
F. «¬‘ Ú∆ √øÌÚ ˛ «’ Ï‹‡, ÁØ ‹ª ÁØ∫ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Ì≈◊ª «Úæ⁄ «ÚË≈«¬’ √æÂ≈ ˘ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ ¡«‹‘≈ ’¬∆
’≈Ȫ ÂØ∫ ‘Ø √’Á≈ ˛-
(i) ‹ÁØ∫ Á∂Ù «Úæ⁄ Ï‘π-ÍæË∆ √’≈ ‘ØÚ∂ ª «¬‘ ¡≈√ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ «’ ’∂∫Á∆ √’≈ Á∂ «√Ú≈¬∂ ≈‹
√’≈ª ¡Â∂ √Ê≈È’ √’≈ª Á∂ Ï‹‡ Úæ÷Â≈ È≈Ò Í∂Ù ’∆Â∂ ‹≈‰◊∂Õ
(ii) √’≈ Á∂ «’√∂ «¬’ ÍæË ”Â∂ Ú∆ Ï‹‡ ˘ ÷ø‚ª «Úæ⁄ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ Ì≈Â
«Úæ⁄ ’∂∫Á∆ √’≈ Á∂ Ï‹‡ ÂØ∫ “∂ÒÚ∂ Ï‹‡” Á≈ ÷ø‚ “¡≈Ó Ï‹‡” (“‹ª Óπæ÷ Ï‹‡”) (General or Main
Budget) ÂØ∫ Í«‘Òª ¡Â∂ ¡Òæ◊ ÂØ √ø√Á Á∂ √≈‘Ó‰∂ æ«÷¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
(iii) ’Á∂-’Á∂ ⁄؉ª ‹ª ‘Ø «’√∂ ’≈È È≈Ò Ú∆ √Ú‹«È’ Ï‹‡ ¡≈Ó √Óª-√∆Ó≈ (‹ª «¬’ √≈Ò) ÂØ∫ ÿæ‡
√Óª-√∆Ó≈ Ò¬∆ «ÚË≈«¬’ √æÂ≈ Á∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈™Á≈ ˛ ¡Â∂ √≈Ò Á∂ Ï≈’∆ «‘æ√∂ Ò¬∆ Ï‹‡ Á≈ Á»‹≈ ÷ø‚
Ï≈¡Á «Úæ⁄ Í≈√ ’È Á∆ Ú≈∆ ¡≈™Á∆ ˛Õ

’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø √≈Ò «Úæ⁄ (‹ª Ï‹‡ Á∆ √Óª-√∆Ó≈ ¡øÁ) √’≈ ˘ «’‘Û∂ ’≈Ȫ Á∂ «√Ú≈¬∂
√≈ËȪ ¡Â∂ «√Ú≈¬∂ ÷⁄ ’È Á∆ ˜» ÍÀ √’Á∆ ˛Õ «¬√ ’øÓ Ò¬∆ √’≈ «¬’
Í»’ Ï‹‡ (Supplimentary Budget) «Â¡≈ ’Á∆ ¡Â∂ Í≈√ ’Ú≈™Á∆
˛Õ Í»’ Ï‹‡ Á∆ ˜» Á≈ √Ø √’≈ Á∆¡ª ¡≈͉∆¡ª ◊Â∆«ÚË∆¡ª ¡Â∂
È∆Â∆ √ØË ‘Ø √’Á≈ ˛ ‹ª Ï≈‘∆ ÍÃ√«ÊÂ∆¡ª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Á∂ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫
Ú∆ √’≈ ˘ Í»’ Ï‹‡ Á∂ √‘≈∂ Ú∆ ˜» ÍÀ √’Á∆ ˛Õ

G. Ï‹‡ Á≈ ÓÁª ¡Â∂ ÓÁ-Ú◊ª «Úæ⁄ χÚ≈≈ Á∂Ù Á∂ ’≈˘È∆ „ª⁄∂ ¡Â∂ Ò∂÷ª’‰ ÍæËÂ∆ ¿πÂ∂ «ÈÌ ’Á≈ ˛Õ
«¬√ ˜»∆ Ú◊∆’È Á∂ È≈Ò-È≈Ò Ï‹‡ ˘ ¡Ê Í»È Ï‰≈¿π‰ ¡Â∂ ¿π√ Á∂ ÍÃÌ≈Úª Á≈ √‘∆ ¡øÁ≈˜≈ Ò◊≈¿π‰
Ò¬∆ ’¬∆ ‘Ø Ú◊∆’È «ÚË∆¡ª Ú∆ ¡Í‰≈¬∆¡ª ◊¬∆¡ª ‘È, «‹È∑ª Á≈ «Ú⁄≈-Ú‡ªÁ≈ «¬√ ¡ÈπÌ≈◊ «Úæ⁄
Ï≈¡Á ”⁄ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ «¬√ Â∑ª Ï‹‡ Á∂ ≈‹√Ú ¡Â∂ Í»ø‹∆ÍÂ∆¡ª (Revenue and Capital Accounts) «Úæ⁄
ÍÃøÍ≈◊ Ú◊∆’È Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ “Ï‹‡ Á∆ «’√Ó” È≈Ó’ ÷ø‚ «Úæ⁄ ’∆Â∆ ‹≈Ú∂◊∆Õ

√ÚÀ-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
÷≈Ò∆ Ê≈Úª ÌØ (Fill in the blanks)
A. «¬’ ¡≈Ëπ«È’ √’≈ Á≈ Ï‹‡ «¬’ «Ú√«Âz ...................... ‘πøÁ≈ ˛Õ

B. √’≈ Á∂ «’√∂ «¬’ ÍæË ”Â∂ Ú∆ ..................... ˘ ÷ø‚ª «Úæ⁄ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ
C. Ï‹‡ Á≈ ÓÁª ¡Â∂ ÓË Ú◊ª «Úæ⁄ χÚ≈≈ Á∂Ù Á∂ ’≈˘È∆ „ª⁄∂ ¡Â∂ .................... ÍæËª ”Â∂ «ÈÌ
’Á≈ ˛Õ

D. √Ú‹«È’ Ï‹‡ Á≈ Í«‘Ò≈ Óπæ÷ ’≈‹ ÷∂Â √’≈ Áπ¡≈≈ ........................ √≈ËÈ Á∂ ÏøÁØÏ√Â
¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ ÷⁄ ’È Á≈ ˛Õ

E. √’≈ ’ØÒ ¡≈¿π‰ Ú≈Ò∂ √≈ËÈ Ïπ«È¡≈Á∆ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈‹ Á∆ ....................... ‘πøÁ∂ ‘ÈÕ

D.B Ï‹‡ È≈Ò √Ïø«Ë ’πfi ‘Ø ◊æÒª (Some Concepts Associated with Budgets)

√Óª-√ΔÓ≈ (Duration) - «˜¡≈Á≈Â Á∂Ùª «Úæ⁄ «¬‘ ÍÃÊ≈ ˛ «’ √Ú‹«È’ Ï‹‡ «¬’ √≈Ò Ò¬∆ ‘ØÚ∂Õ Úæ÷-Úæ÷
Á∂Ùª «Úæ⁄ ““≈‹’ØÙ∆ √≈Ò”” (Fiscal Year) Á∆ Ùπ»¡≈ ¡Â∂ √Ó≈ÍÂ∆ Úæ÷-Úæ÷ Â∆’ª È≈Ò Á∂÷‰ ˘ «ÓÒÁ∂ ‘È,

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 45