Page 77 - DECO404_PUBLIC_FINANCE_PUNJABI

«¬’≈¬∆-F : ’ ÍæËÂ∆ ¡Â∂ «¬√ Á∂ ¡≈Ó Ó≈ÍÁø‚

A. Ò≈◊ «√˪ (Cost Theory)- ’≈Ë≈È Á≈ Ó≈Í √’≈ ÚæÒØ∫ ‘∂’ ’Á≈Â≈ ˘ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆ ‹≈‰ È؇
Ú≈Ò∆ √∂Ú≈ Á∆ Ò≈◊ Áπ¡≈≈ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
B. Ò≈Ì «√˪ (Benefit Theory)- ’≈Ë≈È Á≈ Ó≈Í ‘∂’ ’Á≈Â≈ ˘ ¡«‹‘∆ √∂Ú≈ È≈Ò ÍÃ≈Í ‘؉
Ú≈Ò∂ Ò≈Ì Á∂ ¡Ë≈ ¿πºÂ∂ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ ¡Â∂

C. √ÓæÊ «√˪ (Ability to Pay Theory)- ’ª Á≈ «ÈË≈‰ ‘∂’ «Ú¡’Â∆ Á∆ ’ Á∂‰ Á∆ √ÓæÊ≈
¡Èπ√≈ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ

Ò≈◊ «√˪ ¿πÈ∑ª √∂Ú≈Úª ¿πºÂ∂ Ò≈◊» È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈, «‹È∑ª Á≈ Ìπ◊Â≈È ’∆Óª Á∂ »Í «Úæ⁄ È‘ƒ, «Î
Ú∆ ‘Ø Âª È≈Ò ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ («‹√ Â∑ª «’ «Íæ¤∂ ’ª Á∆ ’∆Ó ¡Â∂ Î∆√ Á∆¡ª ÍÃ∆Ì≈Ù≈Úª «Úæ⁄ Áæ«√¡≈
«◊¡≈ ˛) ’ª Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Ò≈◊ Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈Õ ’ «¬’ ˜»∆ ¡øÙÁ≈È ˛, «‹‘Û≈ «’
√≈∂ È≈◊«’ª ÂØ∫ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬È∑ª «Úæ⁄ «¬‘ È‘ƒ Á∂«÷¡≈ ‹ªÁ≈ «’ √’≈ Áπ¡≈≈ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆ ‹≈‰
Ú≈Ò∆ √∂Ú≈ Á≈ Úæ÷-Úæ÷ «Ú¡’Â∆¡ª È∂ «’øÈ≈-«’øÈ≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’∆Â≈ ˛Õ «¬√ Â∑ª Ò≈◊ «√˪ ˘ «ÚÚ‘≈«’
»Í «Úæ⁄ Ò≈◊» È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈, «’™«’ Úæ÷-Úæ÷ ’Á≈Â≈Úª ˘ ÍÃÁ≈È ’∆Â∆¡ª ‹≈‰ Ú≈Ò∆¡ª √∂Ú≈Úª Á∆
Ò≈◊ Á≈ ÍÂ≈ È‘ƒ Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈, «¬√ Ò¬∆ Ïπ„≈Í≈ ÍÀÈÙÈ «‹‘∂ ’πfi «¬’ Ó≈Ó«Ò¡ª ˘ ¤æ‚ ’∂ √∂Ú≈ ÂØ∫
ÍÃ≈Í ‘؉ Ú≈Ò∂ Ò≈Ì Á≈ Ú∆ ÍÂ≈ Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ √∂Ú≈ ÂØ∫ ÍÃ≈Í ‘؉ Ú≈Ò∂ Ò≈Ì Á≈ «√˪ Á∂ ¡Èπ√≈
ª ÍÀÈÙÈ Í≈¿π‰ Ú≈Ò∂ «Ú¡’Â∆ ˘ ¡≈͉∆ √≈∆ ÍÀÈÙÈ ‘∆ ’ª Á∂ »Í «Úæ⁄ √’≈ ˘ Ú≈Í√∆ ‘ØÚ∂◊∆Õ ‹∂’
«¬√ «√˪ Á∂ ’πfi ¡ÍÚ≈Á (Exceptions) æ÷∂ ‹ªÁ∂ ‘È Âª «¬‘ √ÍæÙ‡ È‘ƒ ˛ «’ ¿π‘ «’√ «ÈÔÓ Á∂ ¡≈Ë≈
¿πºÂ∂ ¡Â∂ «’√ √Ó∂∫ Âæ’ æ÷∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ ¡ø «Úæ⁄ Ï≈’∆ Ïæ⁄Á≈ ˛ «’ ’ ¡Á≈ ’È Á∆ ÔØ◊Â≈ Á≈ «√˪ ‹ª
√ÓæÊ≈ «√˪ «‹√ Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ Ú∆ ‘≈Òª«’ «¬‘ ’«·È≈¬∆ √≈‘Ó‰∂ ¡≈™Á∆ ˛ «’ ‘∂’ ’Á≈Â≈ Á∆ ’ ¡Á≈
’È Á∆ √ÓæÊ≈ Á≈ ¡øÁ≈˜≈ «’√ Â∑ª Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂ Í «Î Ú∆ «¬√ «√˪ ˘ ‘Ø √≈«¡ª Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ √Ã∂Ù·
Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ¡√Ò «Úæ⁄ ⁄ø◊∆ ’ ÍæËÂ∆ ¿π‘ ˛ «’ √Ì ÂØ∫ ÿæ‡ ’πæÒ «Â¡≈◊ Á∂ «ÚÙ∂ «Úæ⁄ ÌØ√≈ ’∂ ¡Â∂
«‹‘Û∆ √Ó≈‹ Á∂ ◊∆Ï Ú◊ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂ ¡Ó∆ Ú◊ ¿πºÂ∂ «˜¡≈Á≈ ÏØfi Í≈Ú∂Õ «¬√ Ò¬∆ «¬’ ⁄ø◊∆ ’ ÍæËÂ∆
ÚˉÙ∆Ò (Progression) Á∂ «√˪ ¿πºÂ∂ ¡Ë≈« ‘πøÁ∆ ˛Õ

D. ’ª Á≈ √Ú «Ú¡≈Í’ »Í È≈Ò Ò≈◊» ‘؉≈ (Universal Application of Taxes)
«¬‘ ·∆’ ˛ «’ ‘∂’ «Ú¡’Â∆ ˘ ¡≈͉∆ √ÓæÊ≈ ¡Èπ√≈ ‘∆ ’ ¡Á≈ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ ¡Â∂ «‹È∑ª ÒØ’ª Á∆ ’
Á∂‰ Á∆ √ÓæÊ≈ «¬’ Ï≈Ï ‘ØÚ∂, ¿πÈ∑ª ¿πºÂ∂ ’ª Á≈ ÏØfi Ú∆ «¬æ’Ø «‹‘≈ ÍÀ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ Í Ì≈Â∆ ’ ÍæËÂ∆
«Úæ⁄ ’πfi ‘æÁ Âæ’ «¬‘ ◊π‰ È‘ƒ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ¿πºÂ∂ Ì≈ «Úæ⁄ ¡≈ÓÁÈ ’ «Ú¡≈Í’ ¡Â∂ «¬’
Ï≈Ï »Í «Úæ⁄ È‘ƒ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈, «’™«’ ÷∂Â∆Ï≈Û∆ ÂØ∫ ÍÃ≈Í ‘؉ Ú≈Ò∆ ¡≈ÓÁÈ ¿πºÂ∂ ¿π√ √∆Óª Âæ’ ’
È‘ƒ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈, «‹øÈ≈ «’ ◊À ÷∂Â∆Ï≈Û∆ ÷∂Âª Á∆ ¡≈ÓÁÈ ¿πºÂ∂ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ È≈Ò ¿πÈ∑ª ÒØ’ª
Á∂ ÓÈ «Úæ⁄ ¡√øÂØÙ ÍÀÁ≈ ‘πøÁ≈ ˛, «‹‘Û≈ «’ ◊À ÷∂Â∆Ï≈Û∆ ÷∂Âª «Úæ⁄ Òæ◊∂ ‘È, ¿π√ È≈Ò ¡Ê «ÚÚ√Ê≈ «Úæ⁄
¡√øÂπÒÈ ÍÀÁ≈ ‘؉ Á≈ Ú∆ ‚ «‘øÁ≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ ⁄ø◊∆ ’ ÍæÁÂ∆ ª ¿π‘ ‘∆ ˛, «‹‘Û∆ «ÏȪ «’√∂ Ì∂ÁÌ≈Ú
Á∂ √Ó≈‹ Á∂ ‘∂’ «Ú¡’Â∆ ¿πºÂ∂ ’ª ˘ «Ú¡≈Í’ ¡Â∂ «¬’ Ï≈Ï »Í «Úæ⁄ Ò≈◊» ’∂Õ

E. ≈Ù‡Δ ¡≈ÓÁÈ Á∂ Ú≈Ë∂ È≈Ò ‘Δ √’≈Δ ¡≈ÓÁÈ ÚΔ ÚË‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ˛
(Revenues Should Increase with the Increase in National Income)
’ ÍæËÂ∆ Á≈ „ª⁄≈ ¡«‹‘≈ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ «’ ≈Ù‡∆ ¡≈ÓÁÈ «Úæ⁄ «‹Ú∂∫-«‹Ú∂∫ Ú≈Ë≈ ‘ØÚ∂, ¿πÚ∂∫-¿πÚ∂∫ ‘∆ ¿π√
Á≈ «˜¡≈Á≈ ¡ÈπÍ≈ ÷πÁ-Ï-÷πÁ √’≈∆ ÷˜≈È∂ «Úæ⁄ ¡≈™Á≈ ‘∂ ¡Â∂ ¿π√ ˘ ÒÀ‰ Ò¬∆ √’≈ ˘ ’ج∆ ÈÚª
’ È≈ Ò◊≈¿π‰≈ ÍÚ∂Õ «¬√ Ș È≈Ò Âª ÷∂Â∆Ï≈Û∆ ¿πºÂ∂ ‹ª Ì»Ó∆ Á∂ Í»ø‹∆◊ ÓπæÒ ”Â∂ Ò◊≈¬∂ ‹≈‰ Ú≈Ò∂ ’ Á∂
Óπ’≈ÏÒ∂ ÍÃÂ∆ ¬∂’Û Ì»-≈‹√Ú (Land Revenue) Á∆ Ó≈Â≈ «‹‘Û∆ «’ A@ √≈Ò Í«‘Òª «ÈÙ«⁄ ’∆Â∆ ◊¬∆
√∆, ÿæ‡ Î≈«¬Á∂ÓøÁ ˛Õ

«¬√ Â∑ª ‘∂’ Áπ’≈ÈÁ≈ ¿πºÂ∂ Ò◊≈«¬¡≈ «◊¡≈ √«Ê ’ (Fixed Tax) ÿæ‡ Î≈«¬Á∂ÓøÁ ‘πøÁ≈ ˛Õ «¬√ Á∂ Óπ’≈ÏÒ∂
¿π√ ’ Á∂ «‹‘Û∆ «’ ¿πÈ∑ª Á∂ ÷«⁄¡ª ¡≈«Á ÂØ∫ Ï≈¡Á Ú∆ ¡≈ÓÁÈ (Net Income) ‹ª ’πæÒ «Ú’∆¡ª ¿πºÂ∂

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 71