Page 8 - DEDU401_PHILOSOPHICAL_AND_SOCIOLOGICAL_FOUNDATIONS_OF_EDUCATION_PUNJABI
P. 8

f;Zfynk d/ dkoPfBe ns/ ;wkfie nXko

                     B'N       ikDekoh (Introduction)

                               f;Zfynk Ppd ;z;feqs GkPk dh f;Zfyn Xks{ ftZu n XkoDk bZrD Bkb pfDnk j?.  f;Zfyn dk
                               noE j? f;ZyDk ns/ f;ykT[Dk, fJ; bJh f;Zfynk dk noE j'fJnk^f;ZyD^f;ykT[D dh feqnk.
                               i/eo n;hA f;Zfynk d/ bJh tofsnk ikDk tkbk nzrq/Ih Ppd n?i{e/PB (Education) s/ ftuko
                               eohJ/  sK  th  T[;  dk  fJjh  noE  fBebdk  j?.    n?i{e/PB  Ppd  b?fNB  GkPk  d/  n?i{e/Nw
                               (Educatum) Ppd s'A pfDnk j? ns/ n?i{e/Nw Ppd T[;h GkPk d/ J/ (E) ns/ v:{e' (Duco) d'
                               PpdK s'A fwb e/ pfDnk j?.  J/ dk noE j?^nzdo s'A ns/ v:{e' dk noE j?^nZr/ tXkT[Dk,
                               fJ; bJh n?i{e/PB dk noE j'fJnk^pZu/ dh nzdo{Bh PeshnK B{z pkjo tZb gqrN eoBk.

                               1H1 f;Zfynk dk noE ns/ gfoGkPk
                                   (Meaning and Definition of Education)

                               f;Zfynk wB[Zyh ftek; dk w{b ;kXB j?.  fJ; d/ d[nkok wB[Zy dhnK iBwiks PeshnK dk
                               ftek;, T[; d/ frnkB ns/ ebk^e"Pb ftZu tkXk ns/ fttjko ftZu gfotosB ehsk iKdk j?
                               ns/ T[;B{z ;ZfGn, ;z;feqs, :'r Bkrfoe pDkfJnk iKdk j?.  ns/ fJj ekoi wB[Zy d/ iBw s'A
                               jh nkozG j' iKdk j?.  pZu/ d/ iBw d/ e[ZM fdB pknd jh T[; d/ wksk^fgsk ns/ gfotko d/
                               j'o w?Apo T[; B{z ;[BDk ns/ p'bDk f;ykT[D bZrd/ jB.  id'A pZuk e[ZM tZvk j[zdk j? sK T[; B{z^
                               p?mD, uZbD^fcoB,  ykD^ghD ns/  ;wkfie nkuoD dhnK ftXhnK  f;ykJhnK ikD bZrdhnK
                               jB.  id'A T[; fszB^uko ;kb dk j[zdk j? sK T[; B{z gVQBk^fbyDk f;ykT[D bZrd/ jB.  fJ;h
                               T[wo s/ T[; B{z ftfdnkb/ G/iDk nkozG ehsk iKdk j?.  ftfdnkb/ ftZu T[; dh f;Zfynk pj[s
                               :'iBkpZX Yzr Bkb uZbdh j?.  ftfdnkb/ d/ Bkb^Bkb T[; B{z gfotko ns/ ;w[dkfJ ftZu th
                               e[ZM Bk e[ZM f;ykfJnk iKdk ofjzdk j? ns/ f;ZyD^f;ykT[D dk fJj eqw ftfdnkb/  SZvD d/
                               pknd th uZbdk ofjzdk j? ns/ ihtB Go uZbdk j?.  ns/ ft;Eko Bkb d/yhJ/ sK fe;h ;wki
                               ftZu f;Zfynk dh fJj gqfefonk jw/PK uZbdh ofjzdh j?.  nkgD/ n;b noE ftZu fe;h ;wki
                               ftZu jw/PK uZbD tkbh f;ZyD^f;ykT[D dh fJj :'iBkpZX gqfefonk jh f;Zfynk j?.

                               i/eo n;hA gq:'r dh fdqPNh Bkb d/yhJ/ sK f;Zfynk Ppd d' o{gK ftZu j[zdk j?^fJZe gqfefonk
                               o{g ftZu ns/ d{ik gqfefonk d/ Bshi/ d/ o{g ftZu.  id'A n;hA efjzd/ jK fe T[; dh f;Zfynk
                               ;[uko{ o{g Bkb uZb ojh j? sK fJZE/ f;Zfynk dk gq:'r gqfefonk o{g ftZu j? ns/ id'A n;hA
                               fJj efjzd/ jK fe T[; B/ T[Zu f;Zfynk gqkgs ehsh j? sK fJZE/ f;Zfynk Ppd dk gq:'r Bshi/ d/
                               o{g ftZu j?.  gozs{ nkX[fBe f;ZfyT[whd;soh f;Zfynk B{z gqfefonk o{g ftZu jh ;theko eod/
                               jB.  T[jBK dk soe j? fe fe;h th gqfefonk ftZu T[; dk Bshik  sK Pkfwb j[zdk jh j?.
                               toswkB  ftZu  f;Zfynk  gqfefonk  d/  Bshi/  B{z  frnkB,  e"Pb  ns/  fttjko  gfotosB  d/  o{g
                               ftZu ftnes ehsk iKdk j?.

                               fJ;  f;Zfynk  gqfefonk  d/  ;o{g  dh  ftnkfynk  eoB  ftZu  w{b  G{fwek  dkoPfBeK,
                               ;wkiPk;sohnK,  okiBhshPk;sohnK,  noEPk;sohnK,  wB'ftfrnkBeK  ns/  ftfrnkBeK  B/
                               fBGkJh j? ns/ fJBQK ;kfonK B/ f;Zfynk B{z nkgD/^nkgD/ fdqPNhe'DK s'A d/fynk^gofynk j? ns/
                               gfoGkfPs ehsk j?.  fJZE/ n;hA fJjBK ;kfonK d/ fdqPNhe'DK dk ;zy/g toDB gq;s{s  eoe/
                               fJjBK d/ d[nkok do;kJ/ sZEK d/ nXko s/ f;Zfynk d/ ;o{g B{z ;wMD ns/ T[; B{z gfoGkfPs
                               eoB dk :sB eoKr/.

                               f;Zfynk dh dkoPfBe XkoDk

                               dkoPfBeK dk ftuko^e/Ado wB[Zy j[zdk j?.  fJj wB[Zy d/ n;b o{g B{z ikDB ns/ T[; d/ ihtB
                               dk nkyoh T[d/P fBPfus eoB dk :sB eod/ jB.  wB[Zyh ihtB d/ nkyoh T[d/P dh gqkgsh
                               dk ;kXB^wkor fBPfus eoB ftZu jh dkoPfBeK dh o{uh j[zdh j? ns/ fJ; ;ko/ d/ frnkB ns/
                               f;ybkJh d/ bJh fJj f;Zfynk B{z io{oh wzBd/ jB.  fJ; soQK dkoPfBeK dh fdqPNh s'A f;Zfynk


           2                                             LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13