Page 148 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ AE.E √≈ªÙ (Summary)
J «¬Ê∂ ÁØ √ÁΔ ¿∞Í⁄≈Δ ÍÃØ◊≈Ó ‘È: (i) ÍÃÂΔÏ≥Ë (ii) «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈, (iii) Ó≈Í∂ √Ò≈‘’≈
(i) ÍÃÂΔÏ≥Ë: ¡≈Ó ÂΩ “Â∂ ≈‘ÂΔ «√º«÷¡≈ Á≈ ‡Δ⁄≈ ÍÃΔ-√’±Ò Ϻ⁄∂ Á∂ ¡Í≈‘‹Â≈ «Úº⁄ «√º«÷¡’ ÍÃØ◊≈Ó

È≈Ò Á÷Ò Á∂ È∞’√Δ «Ú’≈√ ˘ Ø’‰≈ ‘ÀÕ «¬‘ ÍÃØ‹À’‡ ¡ÓΔ’≈ «Úº⁄ √≈«Ï ‘Ø ⁄∞º’≈ ‘ÀÕ
(ii) «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈: ¡√Δ∫ ‹≈‰Á∂ ‘ª «’ ¡Í≈‘‹ ‘ΩÒΔ ⁄≈Ò È≈Ò ÍÛ∑Á∂ ‘ÈÕ √Ø «√º«÷¡’ ¡Í≈‘‹
Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ «ÚÚ√«Ê Â≈ÒΔ’≈ √Óº◊Δ ¡Â∂ Â’ÈΔ’ª ˜±Δ ‘ÈÕ
(iii) Ó≈Í∂ √Ò≈‘’≈: √≈‚∂ √Ó≈‹ «Úº⁄, Ó≈È«√’ ¡Í≈‘‹ Ϻ«⁄¡ª Á∂ Ó≈Í∂ ’∞ºfi ı≈√ √Óº«√¡≈Úª Á≈

√≈‘Ó‰≈ ’Á∂ ‘ÈÕ
J «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á≈ Ï∞«È¡≈ÁΔ «√˪ ‘À «’ Ϻ⁄∂ ’≥Ó Á∞¡≈≈ ÍÛ∑‰∂ ⁄≈‘ΔÁ∂ ‘ÈÕ
J Ó≈È«√’ ¡Í≈‘‹Â≈ ˘ ¡’≈Á«Ó’ ’≥Ó ÁΔ ‹≈‰-ͤ≈‰ √Ó∂∫ ÍÛ∑≈¬Δ ˘ «√¡≈‰Í∞‰≈ ¡Â∂ «¬º¤≈ ÁΔ
Ë≈È≈ ˘ Ó‘ºÂÂ≈ Á∂‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ ¡«‹‘∂ Ϻ⁄∂ ÍÛ∑‰ ˘ «√º÷‰ Á∂ ÔØ◊ ‘∞≥Á∂ ‘È Í ¿∞È∑ª ˘ ¿∞«⁄Â

Ó√ÂΩÁΔ ÍÃØ◊≈Óª Á∞¡≈≈ «Â¡≈ ’ΔÂ≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
J Ó≈È«√’ ¡Í≈‘‹ Ϻ«⁄¡ª ÁΔ Ô≈Á≈Ù Ó≈ÛΔ ‘∞≥ÁΔ ‘ÀÕ ¿∞È∑ª Ò¬Δ, ÷≈√Δ ‘ºÁ Â’ Á∞‘≈¿∞ Ò¬Δ Í‘∞≥⁄
ÂΔ’≈ ÍÃÁ≈È ’Á≈ ‘À, ‹∂ «√º«÷¡≈ √Óº◊Δ º÷Δ ‹≈Ú∂Õ
J ÍÃ≈¬ΔÓΔ ÍºË “Â∂ Â≈ÒΔ’≈ ÍÃΔ-√’±Ò «√º«÷¡≈ Á≈ Ú≈Ë≈ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ ¬Δ.¡ÀÓ.¡≈. Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ

Â≈ÒΔ’≈ Ó√ÂΩÁΔ ‘∞Èª, Ì≈Ù≈ «Ú’≈√ Ë≈È≈ ÈΔ∫‘, √Ó≈«‹’ ‘≈Ò≈ÂΔ √∞Ì≈¡ ¡Â∂ ÍÛ∑≈¬Δ, ◊«‰Â ¡Â∂
«Ò÷≈¬Δ ÁΔ Ó±Ò «√º«÷¡≈ ÍÃÁ≈È ÍÃÂΔ Â≈ÏÁ≈ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘ÀÕ
J «È≥Â ’Ò≈√±Ó ¡«Ë¡≈Í’ «È≥Â ’Ò≈√±Ó «Úº⁄ ¡«‹‘∂ Ϻ«⁄¡ª ÁΔ «√º«÷¡≈ «Úº⁄ ¡«‘Ó Ì±«Ó’≈
«ÈÌ≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ

AE.F ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)

J «√º«÷¡’ : «Ú¡’ÂΔ «‹√Á≈ ’≥Ó ÒØ’ª ˘ ÍÛ∑≈¿∞‰≈ ‹ª «√º«÷¡≈ Á∂‰≈ ‘ÀÕ
J «Ú¡’ÂΔ◊ : ◊∞ºÍ Á∂ Ì≈◊ ÂØ∫ Úº÷ Ó≥ȉ≈Õ

J ÒØÛ : ˜±Â Ò¬Δ ÂºÂ «‹√ È≈Ò ’∞ºfi ˜± Ú≈ÍÁ≈ ‹ª ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ
J «√¡≈‰Í∞‰≈ : ÍÃΩÛ ‹ª «√¡≈‰≈ ω≈¿∞‰ ÁΔ ’≈Ú≈¬ΔÕ

AE.G ¡«Ì¡≈√ ÍÃÙÈ (Review Questions)

A. ‘∂· «Ò÷Δ¡ª «√º«÷¡’ ÈΔÂΔ¡ª “Â∂ È؇ «Ò÷Ø:
(i) ’≥Ó Á∞¡≈≈ ÍÛ∑≈¬Δ
(ii) ◊Ã∂‚ Ú≈Ò≈ Â≈ÒΔ’≈
B. «√º«÷¡≈ ÁΔ √ÍºÙ‡Δ’È ’≈Ú≈¬Δ ’Δ ‘À?

C. ¡ÀÓ.¡≈. Ϻ«⁄¡ª Ò¬Δ ÍÃÂΔÏ≥Ë Ó≈ÍÁ≥‚ ’Δ ‘È?
D. ¡ÀÓ.¡≈. Ϻ«⁄¡ª ÁΔ «√º«÷¡≈ «Úº⁄ ¡«Ë¡≈Í’ ÁΔ Ì±«Ó’≈ ’Δ ‘À?
¿∞μÂ: √ÚÀ-Ó∞Òª’‰ (Answers: Self Assessment)
A. (i) ‘ΩÒΔ (ii) F (iii) G@ (iv) «√÷Ò≈¬Δ

140 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY