Page 207 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«¬’≈¬Δ-BB: ͤ«Û¡≈ ¡Â∂ ¡Í≈ËΔ Ïº⁄∂: Í«Ì≈Ù≈, ÍÃ’≈, ¡«ÌÒ’Ù‰

AC. ÁØÙ ‘ «’√∂ Ò¬Δ √Óº«√¡≈ ‘ÀÕ È؇
AD. ÁØÙ «ÏÍÂ≈ ¡≈͉∂ √º⁄∂ ¡ʪ «Úº⁄ È‘Δ∫ ‘ÀÕ
¿∞μÂ∂ «ÏøÁΔ «Ë¡≈È «Úº⁄ ÒÀ «‘≈ ‘À, ÁØÙ Ò¬Δ «¬º’ ¡«‘Ó º«÷¡≈ Á∂ ±Í «Úº⁄ Óø«È¡≈ ‹≈ √’Á≈ ‘À ÂÈ≈Ú ÁΔ ˜±Â

‘À ÁΔ «¬º’ ‹ª ’¬Δ ÁΔ ‘Â≈Ù≈ ÁΔ Ú‹∑≈ ÚÒØ∫ «Ú¡’ÂΔ «Úº⁄ ÓΩ‹±Á √ÈÕ Á∂ ’≈È ¿∞È∑ª Á∂ ¡ªÂ«’ ’∞ÁÂ, ≈Ù‡
Á∂ ’˘È Á∂ ‘ «Ú¡’ÂΔ Ò¬Δ È‘Δ∫ Ò≈◊± ’ΔÂ≈ ‹≈ √’Á≈ ‘ÀÕ
’Ø¬Δ «¬º’ «ÙÂ≈ ‘À «’ ÁØÙ ¡Â∂ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ ‹ª ÓÈØØ◊ Á∂ «Úº⁄ ÓΩ‹±Á ‘À «¬È’≈ È‘Δ∫ ’ √’Á≈ ’≈’ªÕ
«¬º’ √Ó±‘ «Úº⁄ ’∞ºfi ¡≈ÁÓΔ¡ª Á∂ «ÈÔÓª Á≈ Í≈Ò‰ ’Δ¬∂ ¡Â∂ ‹ÁØ∫ «’ Á±√Δ¡ª ˘ È‘Δ∫Õ ’‰≈ È‘Δ∫

¿∞μÂ≈ºË «¬º’ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ √‹≈ÂΔ √Ó±‘ Á∂ ±Í «Úº⁄Õ Ò∂«’È ÓÈØ«Ú«◊¡≈È ¿∞È∑ª Á∂ √∞Ì≈¡ ÁΔ «Ú¡≈«÷¡≈
’‰ «Úº⁄ ÓÁÁ ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ ‘≈Òª«’ «’ÙØ Á∂ Ï‘∞Ó «¬√ √Ó±‘ Á∂ «Úº⁄ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À, ¿∞È∑ª √≈Δ¡ª ˘
È‘Δ∫ ’ ‘∂ ‘ÈÕ «Î ÚÒØ∫, √≈∂ È‘Δ∫ ‘ÈÕ ¡Í≈ËΔ √∞Ì≈¡ ¡È∞’±ÒΔ ‘Ø √º’Á∂ ‘È, ‘Ø ‘Δ «ÚÙ∂Ù ÍΔ√ÊÂΔ¡ª
«Úº⁄ «¬º’ √Ó±‘ ‘Δ Í≈¿∞∫Á≈ ‘À, ‘≈Òª«’ È≈Ò «¬√ Â∑ª Á∂ √∞Ì≈¡ √øÿÙ ¡≈Ó ÂΩ ¿∞μÂ∂ √Ó≈‹ Ò¬Δ ‹Ø √Ó±‘ Á∂

¡È∞√≈ ¡≈¿∞∫Á≈ ‘À Á∂ ’≈˘Èª √ÚΔ’≈ ’ΔÂ∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ ‹ª⁄-ÍÛÂ≈Ò ÚÒØ∫ ω≈«¬¡≈ «◊¡≈ ‘À, ¡Â∂ «¬√
Â∑ª Á∂÷‰ ÁΔ «¬º’ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ «ÏøÁΔ ÚÒØ∫ «¬º’ «ÈÙ«⁄ √ΔÓ≈ º’Õ ÁØÙ ÁΔ ¡ÚË≈‰≈ ’∞Á «Úº⁄
«’ëÓ ‘ÀÕ «¬‘ ’∞Á ’≈˘Èª ‹ª Á∂ ¡È∞√≈ ÏÁÒÁΔ «‘øÁΔ ‘À √Â∂ «Úº⁄ ¿∞‘ Ò≈◊± ’ ‘∂ ‘ÀÕ «¬‘ Ï‘∞Â
Ó∞Ù’Ò ‘Ø ‹ªÁ≈ ‘À «¬º’ «Ó¡≈Á ¡Â∂ «¬º’ ‘Ø ÁΔ √Ê≈ÍÈ≈Õ¡È∞√øË≈È ’øÓª ÚÒØ∫ ÍÂ≈ ⁄ºÒÁ≈ ‘À «’ «¬√ ‹ª⁄ Ò¬Δ

«¬º’ ÍÃÓ∞º÷ ¡Û⁄È ‘À ¡Â∂ ◊øÌΔ Á≈ «¬º’ √øÌ≈«Ú’ √Ø ÷≈ÓΔ∫Õ

’Δ Â∞√Δ∫ ‹≈‰Á∂ ‘Ø∫? AD √≈Ò ÁΔ ¿∞Ó ÚÒØ∫ Í«‘Òª, «¬º’ Ó∞ø‚∂ Ò¬Δ ÔØÈ √øÏøË º÷‰ Ò¬Δ √ÓºÊ≈Ú≈È

È‘Δ∫ Óø«È¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ¡ø◊∂˜Δ ’˘È Á∂ ¡È∞√≈Õ

BB.F ÁØÙ Á∂ ÍÃ’≈ (Types of Delinquents)

ÓÈØÚÀ«◊¡≈«È’Ø∫ Á∂ Úº÷∂ ÂΔ’ª «Úº⁄ ÁØÙ «Úº⁄ Ú◊Δ«’à’ΔÂ≈ ‘ÀÕ «Úº⁄ ÁØÙ Á≈ Ú◊Δ’‰ ‘À, Íø‹ Ù∂‰Δ¡ª

Ò¬Δ ’ΔÂ≈ √Δ ÎΔÒ‚ Á∂ Á∞¡≈∂ ’ΔÂ≈ «◊¡≈ ‘À ‘∂·ª √±⁄ΔϺË:
(A) √Ωø«Ó¡ ÁØÙ: «¬‘ ÚΔ Ù≈«ÓÒ ‘À ‹Ø «¬√ Â∑ª Á∂ ¡È∞Ù≈√È ‹ª ’˘È Á∂ ¿∞Òøÿ‰≈ Á∂ ±Í «Úº⁄ «’‘≈ ‹≈
√’Á≈ ‘À, ‹ª ◊∞È≈‘ª Á∂÷‰ ÁΔ ’≈˘ÈΔ «ÏøÁΔ Á∂ ±Í «Úº⁄, Ò∂«’È Ó≈È«√’ «√‘ ˘ Á∂÷‰ ÚÒØ∫, ¿∞‘
«¬º’Ø «‹‘∂ √∞Ì≈¡ «‹Ú∂∫ ‘Ø √’Á≈ ‘À, ’∞ºfi √∞øÁ Ú÷≈ Á∂ «ÁÈ ¿∞μÂ∂ ’≈Ó⁄ØΔ ‹ª Ù«‘ «Úº⁄ ’∞ºfi ◊À-

Ó≈Ó±ÒΔ ’≈‹ ˘ Á∂÷‰ Á∂ Ò¬ΔÕ
(B) ÓÈÓΩ‹Δ ÁØÙ: ’∞ºfi √Δ’ ◊ÂΔ«ÚËΔ¡ª ÁΔ ÓÈÓΩ‹Δ ÁØÙÕ ¿∞Á≈‘‰ Ò¬Δ «¬‘ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À «’
Ò‚’Δ¡ª Á∂ ¡≈͉∂ «ÁȪ Á∂ ÁΩ≈È ◊ºÒª ⁄ØΔ ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ
(C) √Ò ÁØÙ: √Ò ÁØ٠Ϻ⁄∂ ÁΔ ˜± Á∂ «Úº⁄ √øÿÙ Á≈ ÈÂΔ‹≈ ‘À ¡Â∂ ÿ, √’±Ò ‹ª √Ó≈‹ ÁΔ

‘≈ÒÂÕ «¬‘ ÚΔ √Ó≈‹ «ÚØËΔ √∞Ì≈¡ Á∂ ±Í «Úº⁄ ‹≈«‰¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ Ó∞º÷ ’≈È ◊ΔÏ Í«¡≈Ú‰,
«‹√ «Úº⁄ Ϻ⁄∂ «‘ «‘≈ ‘À ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ
(D) «¬∂’ÙÈ ÁØÙ: «¬∂’ÙÈ ÁØÙ, «‹Ú∂∫ ’Δ «¬√Á∂ È≈Ó ÚÒØ∫ ÍÂ≈ ⁄ºÒÁ≈ ‘À, ÁΔ¡ªÍÃÂΔ’«¡≈ÚªÚÒØ∫ ÍÀÁ≈
√Ó≈‹ ‘À ‹ÁØ∫ Ϻ⁄≈ √Ø⁄Á≈ ‘À «’ ¿∞‘ √Ó≈‹ Á∂ «Ù’≈ ‘À, ¿∞‘ «ÚÁÃØ‘ª Á∂ «÷Ò≈ΠϺ«⁄¡ª ¡Â∂ ÓΩ‹±Á≈

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 199