Page 268 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ BH.D Ó∞º÷Ë≈≈ «Úº⁄ Δª (Trends in Mainstreaming)
Ó∞º÷ Ë≈≈ «Úº⁄ Úº÷≈ Δª ¿∞º⁄ Í≈·Ù≈Ò≈ Á∂ ¡ø «Úº⁄ «¬º’ «√ ’‰ Ò¬Δ ¡≈¿∞∫Á∂ ‘È, ‹ÁØ∫ «‹ÒΔ¡ª «¬È≈Ó Úº÷
„ø◊ ÚÒØ∫ «‚ÍÒØÓ≈Õ Ó≈È’ª Á∂ «¬º’ ‘Δ √∂‡, ÍΔ«÷¡≈, ¡Â∂ Á∂ È≈Ò ’∞ºfi ¿∞º⁄ «Ú«Á¡≈ÒΔ¡ª Á∂ ¡È∞Á≈È «‚ÍÒØÓ≈

’Ø√ ’øÓ ’‰ Ò¬Δ √≈∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ Ò≈◊±Õ ‘Ø √’±Òª «Úº⁄ «¬º’ Úº÷ ‹ª ͱ≈ ‘؉ Á≈ ÍÃÓ≈‰ ͺÂ ÍÃÁ≈È ’Á∂
‘È «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ Ò¬ΔÕ «‚ÍÒØÓ≈, «¬√Ò¬Δ, ‘Ó∂Ù≈ «¬º’ ‘Δ ◊ºÒ ÓÂÒºÏ È‘Δ∫ ‘Ø √’Á≈ ‘ÀÕ
¡«Ë«ÈÔÓ Á∂ Ó≈È’ª Á∂ ¡≈Ë≈ ¿∞ºÂ∂ √∞Ë≈ ‘À «’ «Ú«Á¡’ Ó≈È’ª Í∞È«ÈÓ≈‰ Ò¬Δ ’«‘øÁ≈ ‘ÀÕ ÍÓ Ò’Ù Ò¬Δ
‹Ú≈ÏÁ∂‘Δ ÁΔ «¬º’ ÍÉ≈ÒΔ «Ú’«√ ’‰ Á≈ «¬º’ ¿∞«⁄ ÂΔ’≈ ‘À «’ √≈∂ Ò¬Δ Ò≈◊± ‘∞øÁ≈ ‘À ÷Ø‹ ‘ØÚ∂◊≈

«Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘Õ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ ‘∞‰∂ ÚΔ «¬º’ «√º«÷¡≈ ÍØ◊≈Ó ¡Â∂ Ò’Ùª ˘ ÍÃ≈Í ‘À,
¡Â∂ ¿∞ºÊ∂ «¬º’ ’Ø«ÙÙ Á∂ Á‹Δ Ò’Ùª Ò¬Δ ‘ «Ú«Á¡≈ÊΔ ÁΔ √ÓºÊ≈ ˘ ¡Â∂ «‹¡≈Á≈ ‘ØÚ∂◊≈ ÁΔ ˜± ‘À
¡Â∂Õ ¡«ËÚ’Â≈ÚªÒ¬Δ Á∂÷‰ Ò¬Δ √’±Ò «‹ÒΔ¡ª Á∂ Ò∂÷∂ ‹Ø÷∂ Á∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ÚÒØ∫ Á± Ó∞º÷Â: ÂØÛ ’‰≈
⁄≈‘∞øÁ∂ ‘È Ó≈ÈÁø‚ª ¿∞ºÂ∂ √≈ÊΔ¡ª Á∂ È∞Ó≈«¬Ù ¿∞ºÂ∂ ¡≈Ë≈« ‘ÈÕ ¡≈ÁÙ ±Í «Úº⁄, √≈∂ √È≈Â’Ø∫ «¬º’ ‘∞øÁ≈

‘À «’ ·Δ’ ¡ÍÈ∂ ’ΩÙÒ ¡Â∂ ¿∞ÍÒºÏËΔ¡ª Í«Ò’«ÙÂÕ
B@@@ Ò’Ù ¿∞ºÂ∂ ’Ó∂‡Δ ˘ Ó≈ÈÂ≈ «ÁºÂΔ ‘À «’ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄ √ÓºÊ È‘Δ∫ ‘À, ‹≈«‰¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À
¡Â∂ Ó≈È’ª ¿∞ºÂ∂ ¡≈Ë≈« √∞Ë≈ ¡Â∂ ÈÚΔ∫ ‹≈‰’≈Δ ÁΔ ÂÒ≈Ù «Úº⁄ «√Î≈«Ù ÁΔ ÒøÓΔ «Ó¡≈Á Á∂ ¡È∞√øË≈ÈÕ
«√º«÷¡≈ ¡«Ë¡«¬Èª ‹ª ª «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ ¤º‚ «ÁºÂ≈ ‘À ‹ª ¿∞È∑ª˘ «Ó«‰¡≈Õ ¿∞ºÊ∂ «’Ú∂∫

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ «¬º’Ø «‹‘∂ «√º«÷¡≈ Á∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ È≈Ò Â∞Ò‰≈ ¿∞ºÂ∂ Ï‘∞ ÿº‡ ‚∂‡≈ ‘ÀÕ
¿∞ºÊ∂ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á∂ «ÚºÂ ÍØ√‰≈ ¿∞ºÂ∂ √ÓºÊ ‹≈‰’≈Δ È‘Δ∫ ‘À ¡Â∂ ¿∞ºÊ∂ «’Ú∂∫ Ó≈È’ª ¿∞ºÂ∂ ’Ø¬Δ ‹≈‰’≈Δ
È‘Δ∫ ‘À ¡≈Ë≈« √∞Ë≈ Ò¬Δ Ì∞◊Â≈È∂ ’ΔÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ ‹ÁØ∫ «’ «√«÷¡’ª ˘ √ÚΔ’≈ ’Á∂ ‘È «’ √’±Òª «Úº⁄
¡Í≈‘‹ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Ú◊Δ«’à’¬Δ Úº÷ Úº÷ ÂΔ’ª «Úº⁄, ¿∞ºÊ∂ «’Ú∂∫ «¬√ Ó’≈ÓΔ ¯À√Ò≈ Ú≈√ÂÚ «Úº⁄ ω≈

‘∂ ‘È ¿∞ºÂ∂ ÿº‡ ‹≈‰’≈Δ ‘ÀÕ «Úº⁄ «¬√Á∂ «¬Ò≈Ú≈, ¡Í≈‘‹ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ ÍÚ≈ª ¡Â∂ ¡’√ ¡ÈÁ∂÷Δ
’ ‘∂ ‘È «‹¡≈Á≈ Ó≈‚Ò Á≈ ÚÂØ∫ ’‰ Ò¬Δ ˜±Δ ‘È «Ú«Á¡’ ¡≈ÔØ‹È≈ «Úº⁄ ÍÚ≈ªÕ

’Δ Â∞√Δ∫ ‹≈‰Á∂ ‘Ø? √Ó≈Ú∂ÙΔ «√º«÷¡≈ Ó‘≈È «Ú¡≈‹ ÁΔ ¡øÂ≈Ù‡Δ ÍºË ¿∞ºÂ∂ ‘À, ¡Â∂ AIIG Á∂ ±Í

«Úº⁄, ’∞ºfi BD ¡≈Ê’ √«‘ÔØ◊ ¡Â∂ «Ú’≈√ Ò¬Δ √ø◊·È Á∂ Á∂Ùª Á∂ √È «ÚÙ∂Ù
«√º«÷¡≈ Á∂ Í∞È◊·È ¿∞ºÂ∂ ¡«Ë¡«¬Èª Á≈ ÍÃÏøËÕ

√ÚÀ-Ó∞Òª’‰ (Self-Assessment)

C. Áº√Ø «’ ‘∂· «Ò÷∂ «Ï¡≈È √‘Δ ‘È ‹ª ◊ÒÂ:
(i) «¬Ò≈Ú≈ ‹ª⁄-ÍÛÂ≈Ò ¡Â∂ ¡È∞√øË≈È Á∂ ’¬Δ «√«÷¡’ª ¡Â∂ Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ Á∂ Ï≈¡Á Á∂ ÚÒØ∫ AIH@
Á∂ ÁÙ’ º’, «¬Ù‡ «¬º’ «Ú¡≈Í’ √’±Ò ÍÉ≈ÒΔ «Úº⁄ «ÚÙ∂Ù ‘À ¡Â∂ È∂ÓΔ ±Í ÚÒØ∫ «√º«÷¡≈ Á∂ «ÚÒ∂Õ
(ii) «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ Á∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ ‘¯Â∂ Á∂ √≈∂ «¬º’ È∂ÓΔ ±Í ÚÒØ∫ ‹Ó≈ «Úº⁄ ÷⁄ È‘Δ∫ ’Á≈ ‘ÀÕ

(iii) «√º«÷¡≈ «ÚÙ∂Ù ‹±ª Ϻ«⁄¡ª √Ó±‘ ÁΔ Úº÷≈ ÍÉ≈ÒΔ¡ª Á∂ È≈Ò ÍÃÔØ◊ ’ΔÂ≈ ‘À ◊∂‚ ͺË ‹ª
¡Í≈‘‹Â≈ ÁΔ «‚◊ΔÕ
(iv) Ó∞º÷ Ë≈≈ «Úº⁄ «¬º’ ÈÀ«Â’ ¡«ÈÚ≈«¡≈Â≈ Á∂ ±Í «Úº⁄ È‘Δ∫ Ú∂«÷¡≈ «◊¡≈ √ΔÕ

260 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY