Page 302 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ «Ú’Òª◊ «¬È√≈È (√Ó≈È ÓΩ’∂, ¡«Ë’≈ª ÁΔ «‘Î≈˜Â ¡Â∂ Ó∞’øÓÒ Ì≈◊ΔÁ≈Δ) ¡«Ë«ÈÔÓ AIIE «Úº⁄ Í≈«Â
’ΔÂ≈ «◊¡≈ √ΔÕ «¬‘ «¬º’ Ó‘ºÂÚͱÈ ’≈˘È ‘À «‹‘Û≈ «’ Í∞ÈÚ≈√ Á∂ «ÈÚ≈’ ¡Â∂ ÍÃ⁄≈’ Í«‘Ò± «ÁøÁ≈ ‘À «‹Ú∂∫
«’ «√º«÷¡≈, ÈΩ’Δ ¡Â∂ «ÚÚ√≈«¬’ «√÷Ò≈¬Δ, ¡≈’Ù‰, ÷Ø‹ ¡Â∂ ÓÈ∞º÷Δ √ø√≈ËÈ «Ú’≈√, ¡Û⁄È ÂØ∫ «ÏÈ≈ Ó≈‘ΩÒ,

¡Â∂ ¡≈‹≈Á «‘‰ ÁΔ ¿∞√≈Δ Ù≈ÓÒ ‘ÀÕ
Ì≈ÂΔ Í∞ÈÚ≈√ Í«ÙÁ ¡«Ë«ÈÔÓ AIIB Ì≈ÂΔ Í∞ÈÚ≈√ Í«ÙÁ (RCI) ÁΔ √Ê≈ÍÈ≈ ÚºÒ ÒÀ «◊¡≈Õ Í∞ÈÚ≈√
Í∂Ù∂Úª Á∂ «√÷Ò≈¬Δ ’Ø√ª Á≈ «Ó¡≈Δ’È ¡Â∂ «È◊≈ÈΔ, √ø√Ê≈Ȫ «Úº⁄ ⁄ºÒ ‘∂ ’Ø√ª Ò¬Δ Ó≈ÈÂ≈
Á∂‰≈, Í∞ÈÚ≈√ Í∂Ù∂Úª Á∂ «¬º’ ’∂∫ÁΔ Í∞ÈÚ≈√ «‹√‡ ˘ ÏÈ≈¬∂ ‹∞øÓ∂Ú≈ ‘ÀÕ Ì≈ÂΔ Í∞ÈÚ≈√ Í«ÙÁ

¡«Ë«ÈÔÓ ˘ Í∞ÈÚ≈√ ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈ ˘ ÚË≈¿∞‰ ÁΔ Ú≈˱ «‹øÓ∂Ú≈Δ Á∂‰ Ò¬Δ B@@@ «Úº⁄ √øÙØËÈ ’ΔÂ≈
«◊¡≈ √ΔÕ
≈Ù‡Δ ‡º√‡ ¡«Ë«ÈÔÓ AIII ¡≈ÂÓ-’∂∫Á«Â, √∂∂ÏÒ Í≈Ò√Δ, Ó≈È«√’ ÓøÁÂ≈, ¡Â∂ «¬º’ ÂØ∫ ÚºË «Ú’Òª◊ª
Ú≈Ò∂ ÒØ’ª Á∂ ’«Ò¡≈‰ Ò¬Δ «¬º’ ≈Ù‡Δ ¡Á≈∂ Á∂ ◊·È Ò¬Δ √ø«ÚË≈È ÍÃÁ≈È ’Á≈ ‘ÀÕ «¬‘ ¡«Ë«ÈÔÓ

«Ú’Òª◊ «¬È√≈È Á∂ Ó≈«Í¡ª ÁΔ ÓΩ ÁΔ √± «Úº⁄ ˙‘Ȫ ÁΔ Á∂÷Ì≈Ò ¡Â∂ √∞º«÷¡≈ Á∂ ÍÀÓ≈È∂, ¡‹∂‘Δ
√∞º«÷¡≈ÁΔ ‹± Ú≈Ò∂ «Ú¡’ÂΔ Ò¬Δ √ÍÃ√ ‹ª «È¡≈√Δ¡ª ÁΔ «ÈÔ∞’ÂΔ Ò¬Δ Í«’ÃΔ¡≈ ˘ ‹±Δ Ï‰≈¿∞∫Á≈
‘À ¡Â∂ «Ú’Òª◊≈ Á∂ Í«Ú≈ª ˘ √ø’‡ Á∂ √Ó∂∫ «Úº⁄ ÒØÛ ¡≈Ë≈« √∂Ú≈Úª ÍÃÁ≈È ’È Ò¬Δ Íø‹Δ«’à√ø◊·Èª
˘ √ÓÊÈ «ÁøÁ≈ ‘ÀÕ

Ì≈ÚÈ≈ «Úº⁄ «ÂøÈØ «ÚË≈È «Ú¡≈Í’ ‘È, ¡Â∂ Í∞ÈÚ≈√, Ø’Ê≈Ó, √ΩÁ≈, ¡«Ë¡≈ÍÈ, Ø‹◊≈, ÒøÓΔ «Ó¡≈Á Á∂
«È͇≈È, ÓÈ∞º÷ √ø√≈ËÈ «Ú’≈√ ¡Â∂ ¡È∞√øË≈È ¡Â∂ ÍÃÒ∂÷È È≈Ò √øÏøË √≈∂ Í«‘Ò±¡ª È≈Ò «¬’º·∂ «È͇Á∂
‘ÈÕ
√ÚÀ-Ó∞Òª’‰ (Self Assessment)

C. ‘∂· «Ò÷∂ Ú≈’ª «Ú⁄Ø∫ √‘Δ ◊Ò ⁄∞‰Ø:
(i) √Ó∂«’ Ï≈Ò «Ú’≈√ √∂Ú≈ (¡≈¬Δ.√Δ.‚Δ.¬∂√) ÔØ‹È≈ AIGE-GF «Úº⁄ Ù∞± ’ΔÂΔ ◊¬Δ √ΔÕ

(ii) «Ú’Òª◊Â≈ ÁΔ ‹ÒÁΔ Í¤≈‰ ’È Ò¬Δ ÁØÚ∂∫ √’≈Δ ¡Â∂ ◊À √’≈Δ √ø◊·È≈ () È∂ ’Ø«ÙÙª È‘Δ∫
’ΔÂΔ¡ª ‘ÈÕ
(iii) √’≈Δ ‘√ÍÂ≈Òª «Úº⁄ «Ú’Òª◊Â≈ ÁΔ ‹ª⁄ ¡Â∂ ͤ≈‰ ’È Ò¬Δ Ó‘≈ ¡Â∂ ¿∞Í’È ‘؉ ÁΔ

¿∞ÓΔÁ ’ΔÂΔ ‹ªÁΔ ‘ÀÕ
(iv) «Ú’Òª◊ «¬È√≈È (√Ó≈È ÓΩ’∂, ¡«Ë’≈ª ÁΔ «‘Î≈˜Â ¡Â∂ Ó∞’øÓÒ Ì≈◊ΔÁ≈Δ) ¡«Ë«ÈÔÓ AII@
«Úº⁄ Í≈« ’ΔÂ≈ «◊¡≈ √ΔÕ

CB.D √≈ªÙ (Summary)

J √Ó≈‹ ¡Ë≈« Í∞ÈÚ≈√ Á≈ ÓÂÒÏ «¬‘ ‹±Δ Ï‰≈¿∞‰≈ ‘À «’ «Ú’Òª◊ ÒØ’ «‹ºÊ∂ ÚΔ ‘∂ ‘؉ ˙‘Ȫ
È≈Ò Ì∂ÁÌ≈Ú È‘Δ∫ ‘؉≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ¡Â∂ ˙‘ «’√∂ ⁄Δ‹ Úø«⁄ ȑΔ∫ ‘È∂ ⁄≈‘ΔÁ∂Õ

J √Δ ÏΔ ¡≈ (CBR) Á∂ «Ú⁄≈ Á∂ ¡È∞ø√≈ ⁄≈‘∂ ÒØ’ Ï‘∞ ‘ØÒΔ «√º÷È, ‹ª ˙‘Ȫ ˘ Á∂÷‰ ¡Â∂ √∞‰È
«Úº⁄ √Óº«√¡≈ ‘ØÚ∂, ‹ª ˙‘Ȫ ˘ ⁄ºÒ‰≈ «ÎÈ≈ Ó∞Ù’Ò ‘ØÚ∂, Í ˙‘Ȫ ÁΔ Î∂ ÚΔ «¬º’ ÓÁ ¡Â∂ ¡ΩÂ
‹ª Ó∞ø‚≈ ¡Â∂ ’∞ÛΔ ‘؉ Á∂ È≈Â∂ «¬º‹Â ‘Ø‰Δ ⁄≈‘ΔÁΔ ‘ÀÕ
J «¬º’ «Ú’Òª◊ «¬È√≈È ˘ ∂ÒÚ∂ ÓøÂ≈Ò≈ «Ú’Òª◊Â≈ Á≈ ‹≈«¬‹ √‡Δ«Î’∂‡ «Á÷≈¿∞‰ Â∂ √≈∂

294 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY