Page 110 - DPOL102_INDIAN POLITICAL SYSTEM
P. 110
«¬’≈¬∆ñF: √øÿ∆ √ø√Á : ÒØ’ √Ì≈ ¡Â∂ ≈‹ √Ì≈
˘ ¡‘πÁ∂ ¤æ‚‰≈ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ Í √Í∆’ Á∂ «ÚπæË Ï∂ÌØ√∂◊∆ Á≈ Íz√Â≈Ú ÒÀ‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ¡«‹‘≈ Íz√Â≈Ú «Ò¡≈¿π‰ È؇
Ú≈Ò∂ ˘ √ÁÈ ˘ «¬’ ÈØ«‡√ Á∂‰≈ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ
(v) Ú∂ÂÈ ¡Â∂ ÌæÂ∂ (Salary and Allowances)- √Í∆’ Á∂ Ú∂ÂÈ ¡Â∂ ÌæÂ∂ √ß√Á ÚæÒØ∫ «ÈÙ«⁄ ’∆Â∂ ‹ªÁ∂ ‘ÈÕ
Ú∂ÂÈ ¡Â∂ ÌæÂ∂ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ¿π√ ˘ ÓπΠ«ÈÚ≈√, ÓπΠ‚≈’‡∆ √‘≈«¬Â≈, Ô≈Â≈ ÌæÂ≈ ¡Â∂ ‘Ø Ï‘π √≈∆¡ª
√π«ÚË≈Úª «ÓÒÁ∆¡ª ‘ÈÕ ¿π√ Á≈ Ú∂ÂÈ √ß«⁄ «ÈË∆ (Consolidated Fund) «Úæ⁄Ø∫ «ÁæÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
√Í∆’ Á∆¡ª Ù’Â∆¡ª ¡Â∂ ’ßÓ (Powers and Functions of the Speaker)
ÒØ’ √Ì≈ Á≈ √Í∆’ ‘∂· «Ò÷∂ Ó‘æÂÚÍ±È ’ßÓ ’Á≈ ˛:
A. √ÁÈ Á∆¡ª ÏÀ·’ª Á∆ ÍzË≈È◊∆ (To Preside Over the meetings of the House)- √Í∆’ √ÁÈ Á∆¡ª
ÏÀ·’ª Á∆ ÍzË≈È◊∆ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ Á∆ ’≈Ú≈¬∆ ⁄Ò≈™Á≈ ˛Õ ¿π‘ ÁØÚª √ÁȪ Á∆ √ªfi∆ ÏÀ·’ Á∆ Ú∆ ÍzË≈È◊∆
’Á≈ ˛Õ
B. √ÁÈ «Úæ⁄ ¡ÈπÙ≈√È √Ê≈«Í æ÷‰≈ (To Maintain Discipline in the House)- √Í∆’ √ÁÈ «Úæ⁄ ¡ÈπÙ≈√È
√Ê≈«Í æ÷Á≈ ˛Õ ‹∂’ ’ج∆ ÓÀ∫Ï √ÁÈ Á∆ ’≈Ú≈¬∆ «Úæ⁄ π’≈Ú‡ Í≈™Á≈ ˛ ‹ª π’≈Ú‡ Í≈¿π‰ Á≈ ÔÂÈ ’Á≈
‘À ª √Í∆’ ¿π√ ˘ ⁄∂Â≈ÚÈ∆ Á∂ √’Á≈ ˛ ‹ª ¿π√ ˘ √ÁÈ ÂØ∫ Ï≈‘ ‹≈‰ Ò¬∆ ’«‘ √’Á≈ ˛Õ ‹∂’ √Í∆’
«’√∂ ÓÀ∫Ï ˘ ¡ÈπÙ≈√È ¡Â∂ Ó«Ô≈Á≈ Á≈ ¿πÒßÿ‰ ’È Á≈ ÁØÙ∆ Í≈™Á≈ ˛ ª ¿π‘ √Ïß«Ë ÓÀ∫Ï Á∆ ÓÀ∫Ï«ÙÍ
˘ «¬’ «ÈÙ«⁄ √Ó∂∫ Ò¬∆ æÁ ’ √’Á≈ ˛Õ
C. √ÁÈ Á∆ ’ßÓ-√±⁄∆ «ÈÙ«⁄ ’È≈ (To Fix Agenda of the House)- √Í∆’ √ÁÈ Á∂ ‘Ø ÓÀ∫Ϫ, √øÓÂ∆¡ª
¡Â∂ ÍzË≈È ÓßÂ∆ Á∆ √Ò≈‘ È≈Ò √ÁÈ Á∂ ¡«ËÚ∂ÙÈ Á∆ ’ßÓ-√±⁄∆ «ÈÙ«⁄ ’Á≈ ˛Õ ¿π‘ √ÁÈ Á∂ ¡Òæ◊-¡Òæ◊
Â∑ª Á∂ ’ßÓª Á∂ Ò¬∆ √Ó∂∫ «ÈË≈«Â ’Á≈ ˛Õ
D. ÍzÙÈ Íπæ¤∂ ‹≈‰ Á∂ Ï≈∂ ¡≈«◊¡≈ Á∂‰≈ (To give Permission to ask Questions)- √ÁÈ Á≈ ‘∂’ ÓÀ∫Ï
¡Òæ◊-¡Òæ◊ Ó≈Ó«Ò¡ª √ÏøË∆ ‹≈‰’≈∆ ÒÀ‰ Ò¬∆ ÓßÂ∆¡ª ÂØ∫ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ Â∑ª Á∂ ÍzÙÈ Íπæ¤ √’Á≈ ˛, Í
«¬√ ¡«Ë’≈ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ¿π√ ˘ √Í∆’ ÂØ∫ ¡≈«◊¡≈ ÒÀ‰∆ ÍÀ∫Á∆ ˛Õ «¬√ È≈Ò √Ïß«Ë √Í∆’
¡÷∆ ±Í «Úæ⁄ ÎÀ√Ò≈ ÒÀ∫Á≈ ˛ ¡Â∂ ÓÀ∫Ϫ ˘ √ÁÈ «Úæ⁄ ÍzÙÈ Íπ椉 Á∆ ¡≈«◊¡≈ «ÁßÁ≈ ˛Õ
E. √ÁÈ Á∆ ’≈Ú≈¬∆ ⁄Ò≈¿π‰≈ (To Conduct the Business of the House)- √Í∆’ √ÁÈ Á∆ ’≈Ú≈¬∆
⁄Ò≈™Á≈ ˛Õ ÓÀ∫Ϫ ˘ «ÏæÒ Í∂Ù ’È, «Ë¡≈È «ÁÚ≈¿π‰ Íz√Â≈Ú ¡Â∂ ’ßÓ Ø’Ø Íz√Â≈Ú æ÷‰ Á∆ ¡≈«◊¡≈ «ÁßÁ≈
˛Õ ¿π‘ √ÁÈ «Úæ⁄ ÓÀ∫Ϫ ˘ Ó≈ÈÂ≈ «ÁßÁ≈ ˛, √ÁÈ «Úæ⁄ ÏØÒ‰ Á∆ ¡≈«◊¡≈ «ÁßÁ≈ ˛, √ÁÈ «Úæ⁄ Ï«‘√ Á∂ Ò¬∆
√Ó∂∫ «ÈÙ«⁄ ’Á≈ ˛Õ Ó≈Ó«Ò¡ª ”Â∂ Ú؇ Í≈™Á≈ ˛ ¡Â∂ ÓÂÁ≈È Á∂ ÈÂ∆«˜¡ª Á∆ ÿØÙ‰≈ ’Á≈ ˛Õ ◊À √ß√Á∆
Ì≈Ù≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’È Ò¬∆ ¿π‘ ÓÀ∫Ϫ ˘ ⁄∂Â≈ÚÈ∆ Á∂ √’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¡«‹‘∆ «‡æ͉∆ ˘ «’≈‚ «Úæ⁄Ø∫ ’愉 Á≈
‘π’Ó Á∂ √’Á≈ ˛Õ
F. «ÈÔÓª Á∆ «Ú¡≈«÷¡≈ (Interpretation of Rules)- √ÁÈ Á≈ ’ßÓ ’≈Ú≈¬∆ Á∂ «ÈÙ«⁄ «ÈÔÓª Á∂ ¡Èπ√≈
⁄Ò≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ‹∂’ √ÁÈ Á∂ «ÈÔÓª √ÏøË∆ ’ج∆ «ÚÚ≈Á ‘Ø ‹≈Ú∂ ª √Í∆’ «Ú¡≈«÷¡≈ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ «¬È∑ª
«ÈÔÓª ˘ Ò≈◊± ’Á≈ ˛Õ √Í∆’ ÚæÒØ∫ «ÈÔÓª Á∆ ’∆Â∆ ◊¬∆ «Ú¡≈«÷¡≈ ¡÷∆Ò∆ ‘πßÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¿π√ ˘ «’√∂ Ú∆
¡Á≈Ò «Úæ⁄ ¸‰ΩÂ∆ È‘∆∫ «ÁæÂ∆ ‹≈ √’Á∆Õ
G. √ÁÈ Á∆ ’≈Ú≈¬∆ æÁ ’È≈ (To Adjourn the House)- ‹∂’ √ÁÈ Á≈ ’ØÓ Í±≈ È≈ ‘ØÚ∂ ‹ª ‹∂’ ÓÀ∫Ϫ
Á∂ ¡‰¿π«⁄ «ÚÚ‘≈ ’≈È √ÁÈ Á≈ ’ßÓ ⁄Ò≈ √’‰≈ √ßÌÚ È≈ ‘ØÚ∂ ‹ª ‘Ø «’√∂ ¿πÁ∂Ù ‹ª ’πfi ◊ßÌ∆ Ó≈Ó«Ò¡ª
”Â∂ √Í∆’ √ÁÈ Á∆ ÏÀ·’ æÁ ’ √’Á≈ ˛Õ
H. «Úæ «ÏæÒ √ÏøË∆ ÎÀ√Ò≈ (Decision about a Money Bill)- ‹∂’ «’√∂ «ÏæÒ Á∂ «Úæ «ÏæÒ ‘؉ ‹ª È≈ ‘؉
√ÏøË∆ «ÚÚ≈Á ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ ª «¬√ √ÏßË «Úæ⁄ √Í∆’ ÚæÒØ∫ ÎÀ√Ò≈ «Ò¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¿π√ Á≈ ÎÀ√Ò≈ ¡÷∆Ò≈ ‘πßÁ≈
˛ ¡Â∂ «¬√ ˘ √ÁÈ «Úæ⁄ ‹ª ¿π√ ÂØ∫ Ï≈‘ ¸‰ΩÂ∆ È‘∆∫ «ÁæÂ∆ ‹≈ √’Á∆Õ
I. «ÏæÒ Í∂Ù ’È Á∆ ¡≈«◊¡≈ Á∂‰≈ (To give Permission for the introduction of Bills)- ‹∂’ √ÁÈ «Úæ⁄
«ÏæÒ Í∂Ù ’È≈ ‘ØÚ∂ ª √Í∆’ Á∆ ¡≈«◊¡≈ ÒÀ‰≈ ˜±∆ ‘πßÁ∆ ˛Õ √Í∆’ Á∆ ¡≈«◊¡≈ È≈Ò ‘∆ ’ج∆ ÓÀ∫Ï ‹ª
«¬’ ÓßÂ∆ √ÁÈ «Úæ⁄ «ÏæÒ Í∂Ù ’ √’Á≈ ˛Õ
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 103