Page 260 - DPOL102_INDIAN POLITICAL SYSTEM

«¬’≈¬∆ñAC: √øÿ-≈‹ √ÏøË-«ÚË≈È’, ÍÃÙ≈√«È’ ¡Â∂ «ÚæÂ∆ ≈‹È∆Â∆

(A) ≈‹ª «Úæ⁄ ‘æÁª «ÈË≈« ’È Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ √øÿ Á∆ Ù’Â∆ «Úæ⁄ √ØË ’È Á∆ ˜» √≈∂ ≈‹ª Á∂ È؇
≈Ù‡∆ «‘æ Á∆ ˜» ˘ «Ë¡≈È «Úæ⁄ æ÷ ’∂ ‘∆ ’øÓ ’È≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(B) ¡Èπ¤∂Á CEF «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ’∆Â∂ ‹≈‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘È Âª «’ ’∂∫Á ÚæÒØ∫ ¿π√ Á≈ Ú≈-Ú≈ ¡Â∂ ¡≈√≈È
«¬√Â∂Ó≈Ò ˘ ÍÃÂ∆ÏøË Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈ √’∂Õ
(C) ≈‹Í≈Ò Ò¬∆ ¿π√ Á∂ ’øÓª È≈Ò √Ïø«Ë «ÁÙ≈-«ÈÁ∂Ù «Â¡≈ ’∆Â∂ ‹≈‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ ≈‹Í≈Ò ˘ Óπæ÷
ÓøÂ∆ Á∆ «ÈÔπ’Â∆ ¡Â∂ ≈‹ «ÚË≈È √Ì≈ æÁ ’È ¡Â∂ ¡‰-«¬¤πæ’ Ù’Â∆¡ª ˘ ÚÍ≈’ »Í «ÁøÁ∂
√Ó∂∫ «¬È∑ª «ÁÙ≈-«ÈÁ∂Ùª ¡Èπ√≈ ⁄æÒ‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(D) ’ª Á∆ Úø‚ «Úæ⁄ ≈‹ª ˘ ÚË∂∂ «‘æ√≈ Á∂‰≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(E) ÔØ‹È≈ ¡≈ÔØ◊ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ √ø«ÚË≈«È’ ¡«Ë’≈ Á∆ ‘æÁÏøÁ∆ ¡Â∂ ÔØ‹È≈ ¡≈ÔØ◊ Á∆ ÂπÒÈ≈ «Úæ⁄ ≈Ù‡∆
«Ú’≈√ ÍÃ∆ÙÁ Á∆ Ì»«Ó’≈ ˘ «ÁzÛ Ï‰≈¿π‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(F) ’ª Á∆ Úø‚ ’È Ú≈Ò∆ √»⁄∆ «Úæ⁄ «È◊Ó ’ Ú∆ Ù≈«ÓÒ ’∆Â∂ ‹≈‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ

(G) √øÿ ¡Â∂ ≈‹ √’≈ª «Ú⁄’≈Ò √Ò≈‘-ÓÙÚ∂ Ò¬∆ «¬’ √ø√Ê≈ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆
˛Õ ≈Ù‡∆ «Ú’≈√ ÍÃ∆ÙÁ ˘ «ÁzÛ ¡Â∂ √◊Ó Ï‰≈ ’∂ ¿π√ ˘ ’≈˘È∆ Á‹≈ «ÁæÂ≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ ‹ª
«ÈÙ«⁄ ْÂ∆¡ª ¡Â∂ ’≈˘È∆ Á‹∂ Ú≈Ò∆ ¡øÂ‹≈Â∆ Â≈ÒÓ∂Ò ÍÃ∆ÙÁ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛
‹ª «Î ’∂∫Á ≈‹ √Ïø˪ «Úæ⁄ ¡Èπ’»Ò «Ú√Â≈« ̻«Ó’≈ Ú≈Ò∆ ≈Ù‡∆ ÍÃË≈È◊∆ ÍÃ∆ÙÁ (National
Presidential Council) Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ Á»√∂ ÙÏÁª «Úæ⁄ ’∂∫Á ≈‹ √Ïø˪ «Úæ⁄
√«‘ÔØ◊ ¡Â∂ √Óø‹√Ô ÍÀÁ≈ ’È Ò¬∆ «¬’ ÈÚƒ √ø√Ê≈ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ
(H) ≈‹Í≈Ò Á≈ ¡‘πÁ≈ «ÈÔπ’ ’∆Â≈ È‘ƒ, √◊Ø∫ ¸«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛ ª «’ √øÿ Á∂ ’·Ø
’ø‡ØÒ ÂØ∫ «¬‘ ¡‘πÁ∂ ÂØ∫ √πÂøÂ ‘ØÚ∂Õ «Ú’Ò«Í’ »Í «Úæ⁄ ¿π√ Á∆ «ÈÔπ’Â∆ Á∆ ≈‹ ÓøÂ∆ ÍÃ∆ÙÁ ÚæÒØ∫
ÍπÙ‡∆ ’∆Â∆ ‹≈‰∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ
(I) ≈‹Í≈Ò Á∂ ¡‘πÁ∂ ”Â∂ ≈‹È∆«Â’ «ÈÔπ’Â∆¡ª ’È Á∆ ÍÃÊ≈ ÷ÂÓ ‘؉∆ ⁄≈‘∆Á∆ ˛Õ ’ج∆ «Ú¡’Â∆ ‹Ø
≈‹Í≈Ò Á∂ »Í «Úæ⁄ «¬’ Ú≈ √∂Ú≈ ’ ¸æ«’¡≈ ‘ØÚ∂, ¿π√ ˘ ≈‹ «Úæ⁄ ÁπÏ≈≈ «¬√∂ ¡‘πÁ∂ ”Â∂ «ÈÔπ’Â
È‘ƒ ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈Õ
(A@) ≈Ù‡ÍÂ∆ ÚæÒØ∫ ≈Ù‡ÍÂ∆ Ù≈√È Ò≈◊» ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ Í «¬‘ √øÿ∆ ÓøÂ∆ ÍÃ∆ÙÁ Á∆ √Ò≈‘ ”Â∂
È‘ƒ, ÏÒ«’ ÎÀ√Ò∂ «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ Á∆ «‘æ√∂Á≈∆ È≈Ò Ò≈◊» ’∆Â≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(AA) ¡Èπ¤∂Á CEF Á∂ √ÏøË «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ≈‹Í≈Ò ‹ª √øÿ∆ ÓøÂ∆ ÍÃ∆ÙÁ Á∂ ÓøÂ∆¡ª Á∆ «√Î≈«Ù È≈Ò
√øÂπÙ‡ È‘ƒ ‘πøÁ≈ ª Ó≈ÓÒ≈ √Ò≈‘-ÓÙÚ∂ Ò¬∆ √Ú¿πµ⁄ ¡Á≈Ò ˘ ‹ª «’√∂ ‘Ø √Ò≈‘’≈ √øÓÂ∆
˘ √Ω∫Í √’Á≈ ˛Õ
(AB) «‘øÁ∆ ‹ª ¡ø◊∂˜∆ ‹ª «’√∂ ‘Ø ÷∂Â∆ Ì≈Ù≈ √«‘ ’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª «Ú⁄’≈ √ø⁄≈ Á≈ «ÈÙ«⁄ Ó≈«Ë¡Ó
‘؉≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(AC) √Ú‹È’ «È◊Óª ¡Â∂ ≈Ù‡ Á∆ ¡≈ÓÁÈ∆ Á≈ D@% Ì≈◊ ≈‹ª ˘ √Ω∫«Í¡≈ ‹≈‰≈ ⁄≈‘∆Á≈ ˛Õ
(AD) √øÿ √’≈ ˘ ¡«÷Ò Ì≈Â∆ È∆Â∆¡ª ω≈¿π‰∆¡ª ⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘È ¡Â∂ «Î √øÿ «ÁÙ≈-«ÈÁ∂Ùª Â∂
«È◊≈È∆ ¡Ë∆È «¬È∑ª ˘ Ò≈◊» ’È Ò¬∆ ≈‹ √’≈ª ˘ √‘∆ Ù’Â∆¡ª «ÁæÂ∆¡ª ⁄≈‘∆Á∆¡ª ‘ÈÕ
«¬‘ ’πfi √πfi≈¡ ‘È, «‹È∑ª ”Â∂ √ø«ÚË≈«È’ «ÚÚ√Ê≈Úª ¡Ë∆È ‘∆ ’∂∫Á ≈‹ √Ïø˪ «Úæ⁄ √Óø‹√Ô ÍÀÁ≈ ’È Ò¬∆
«Ú⁄≈ ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ Ï‘π ÚË∂∂ Ù’Â∆Ù≈Ò∆ ’∂∫Á ¡Â∂ ’Ó˜Ø ≈‹ ‹ª ’Ó˜Ø ’∂∫Á ¡Â∂ Ù’Â∆Ù≈Ò∆
≈‹ ÁØÚ∂∫ ‘∆ ‘≈È∆’≈’ ÍÃ√Â≈Ú ‘ÈÕ «¬È∑ª ÁØ ⁄Ó √∆Ó≈Úª ˘ ¤æ‚ ’∂ √πË≈ ’∆Â∂ ‹≈‰∂ ⁄≈‘∆Á∂ ‘ÈÕ ˜»Â
«¬√ ◊æÒ Á∆ ◊æÒ ˛ «’ √«‘ÔØ◊∆ √øÿÚ≈Á «Ú’«√ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂ ¡Â∂ «ÚÚ≈Á◊Ã√ Â∂ ‡’≈¡ Ú≈Ò∂ √øÿÚ≈Á ”Â∂
ÍÃÂ∆ÏøË Ò◊≈«¬¡≈ ‹≈Ú∂Õ
√ªfi∆ ≈‹È∆Â∆ Á∂ «¬√ Ôπæ◊ «Úæ⁄ «¬æÊØ∫ Á∂ ‘π‰ ’¬∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ’∂∫Á ¡Â∂ ≈‹ª «Úæ⁄ √æÂ≈ Á≈ «¬√Â∂Ó≈Ò ’
‘∂ ‘È ¡Â∂ «ÚÙ∂Ù ÂΩ ”Â∂ ’∂∫Á «Úæ⁄ ≈Ù‡ÍÂ∆ ÍæË Á∂ ≈‹È∆«Â’ ÁÒª Á∂ È≈Ò-È≈Ò ÷∂Â∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 253