Page 307 - DPOL102_INDIAN_POLITICAL_SYSTEM_PUNJABI

Ì≈Â∆ ≈‹È∆«Â’ «ÚÚ√Ê≈

È؇ ¡’≈Ò∆ ÁÒ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ «¬’ Â∑ª Á∆ Óπ√∆Ï «Úæ⁄ «‘≈ ˛Õ Ù’Â∆ Ò¬∆ «¬‘ ¡≈͉∂ Ë≈«Ó’ Ìz≈ÂÂÚ ”Â∂ «ÈÌ
«‘≈ ˛Õ ‹ÁØ∫ «’ «¬’ Í≈√∂ Â≈ «¬‘ ◊æÒ ·Ø√ √ÓÊÈ Á≈ ¡Ë≈ ‘∆ ‘À Í Á±√∂ Í≈√∂ ¡’≈Ò∆ ÁÒ Ò¬∆ «¬‘ ‚∆.
¡ÀµÓ. ¡Â∂ ¡≈¬∆. ‚∆. ¡ÀµÓ. ’∂. (DMK and AIADMK) Á∂ Ï≈Ï «ÚÙ≈Ò ¡Ë≈ Ú≈Ò≈ ÷∂Â∆ ÁÒ Ï‰È Á∂ √Â∂
«Úæ⁄ π’≈Ú‡ ωÁ≈ «‘≈ ˛Õ «¬√ ÚæÒØ∫ Á±√∂ ÁÒª È≈Ò ◊·ÏßËÈ ’È Á∂ ÔÂȪ ˘ «√æ÷ª ÚæÒØ∫ ‘Ó∂Ù≈ ‘∆ Íπ≈‰∂
√Ó∂∫ «Úæ⁄ «˜¡≈Á≈ Í√ßÁ È‘∆∫ ’∆Â≈ «◊¡≈ Í AIIF ÂØ∫ Ï≈¡Á ÙzØÓ‰∆ ¡’≈Ò∆ ÁÒ Íø‹≈Ï «Úæ⁄ Ì≈‹Í≈ È≈Ò
◊·ÏßËÈ Ï‰≈ ’∂ «¬’ Ù’Â∆Ù≈Ò∆ ̱«Ó’≈ ¡Á≈ ’È «Úæ⁄ √ÎÒ «‘≈ ˛Õ AIIG ÂØ∫ Íø‹≈Ï «Úæ⁄ ÙØzÓ‰∆ ¡’≈Ò∆
ÁÒ-Ì≈‹Í≈ ◊·ÏßËÈ √æÂ≈Ë≈∆ √∆ ¡Â∂ AIIH «Úæ⁄ ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ «¬√ ◊·ÏßËÈ ˘ Íø‹≈Ï∆¡ª Á≈ Ìͱ
√ÓÊÈ «Ó«Ò¡≈ Í AIII «Úæ⁄ ¡’≈Ò∆ ÁÒ «Úæ⁄ Îπæ‡ ÍÀ‰ ’≈È (◊π⁄È «√ßÿ ‡Ω‘Û≈ Á∆ ¡◊Ú≈¬∫∆ «Úæ⁄ «¬’
◊Ò √Ú«‘ßÁ ÙzØÓ‰∆ ¡’≈Ò∆ ÁÒ Á∆ √Ê≈ÍÈ≈) ¡Â∂ ¡’≈Ò∆ ÁÒ-Ì≈‹Í≈ ◊·ÏßËÈ ÚæÒØ∫ «¬’ ’πÙÒ ÍzÙ≈√È
È≈ Á∂ √’‰ ’≈È «¬√ ◊·ÏßËÈ ˘ ‘≈ Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’È≈ «Í¡≈Õ «¬È∑ª ⁄؉ª «Úæ⁄ ÙzØÓ‰∆ ¡’≈Ò∆ ÁÒ ’∂ÚÒ
B ÒØ’ √Ì≈ √∆‡ª ¡Â∂ Ï∆. ‹∂. Í∆. A √∆‡ ‘∆ «‹æ √’∆ ‹ÁØ∫ «’ AIIH Á∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉≈ «Úæ⁄ ÙzØÓ‰∆ ¡’≈Ò∆
ÁÒ ˘ H, Ï∆. ‹∂. Í∆. ˘ C ¡Â∂ «¬√ ◊·ÏßËÈ Á∂ √ÓÊÈ È≈Ò ⁄؉ª ÒÛ∂ ‹ÈÂ≈ ÁÒ Á∂ ¿πÓ∆ÁÚ≈ ¡≈¬∆. ’∂.
◊π‹≈Ò ¡Â∂ Ï‘π‹È √Ó≈‹ ÓØ⁄≈ Á∂ Ùz∆ √ÂÈ≈Ó «√ßÿ ’À∫Ê È∂ «‹æ Íz≈Í ’∆Â∆ √∆Õ
AIII Á∆¡ª ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉≈ «Úæ⁄ ‘≈ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÙzØÓ‰∆ ¡’≈Ò∆ ÁÒ Ì≈‹Í≈ ◊·ÏßËÈ È∂ ¡≈͉∆ ÒØ’«ÍÃÔÂ≈ ÍπÈ
Íz≈Í ’È Á≈ ÔÂÈ Âª ’∆Â≈ Í √ÎÒ È‘∆∫ ‘Ø √«’¡≈ Í ÎÚ∆ B@@B «Úæ⁄ ‘ج∆¡ª «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄
¡’≈Ò∆ ÁÒ Ï≈ÁÒ ¡Â∂ Ï∆. ‹∂. Í∆. Á∂ ◊·ÏßËÈ ˘ ‘≈ Á≈ ӱߑ Á∂÷‰≈ «Í¡≈Õ ’ª◊√ È∂ AAG «Úæ⁄Ø∫ FB √∆‡ª
Íz≈Í ’∆Â∆¡ª ¡Â∂ ¡’≈Ò∆ ÁÒ È∂ DA √∆‡ª Íz≈Í ’∆Â∆¡ª ¡Â∂ ¡’≈Ò∆ ÁÒ ˘ ‘π‰ «ÚØË∆ ÁÒ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ’ßÓ
’È≈ «Í¡≈ Í B@@G Á∆¡ª ⁄؉ª «Úæ⁄ «¬‘ «Î ÂØ∫ ¡’≈Ò∆ Ì≈‹Í≈ √’≈ «Úæ⁄ Óπæ÷ «‘æ√∂Á≈ ω «◊¡≈ ˛Õ
AD.D.B «¬ß‚∆¡È ÈÀÙÈÒ ÒØ’ ÁÒ (Indian National Lok Dal)
«¬ß‚∆¡È ÈÀÙÈÒ ÒØ’ ÁÒ «‹√ ˘ ÒØ’«ÍÃÔ ±Í «Úæ⁄ «¬ÈÀÒØ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛, ‘«¡≈‰≈ Á∆ ¿π‘ ÷∂Â∆ Í≈‡∆ ˛Õ
«¬ÈÀÒØ Á∂ ÍzË≈È √≈Ï’≈ ¿πµÍ-ÍzË≈È ÓßÂ∆ ⁄ΩË∆ Á∂Ú∆ «Á¡≈Ò ¡Â∂ «¬√ Á∂ ÚÂÓ≈È ÍzË≈È ⁄ΩË∆ ˙Ó Íz’≈Ù
⁄Ω‡≈Ò≈ Á∂ È≈Ó È≈Ò ⁄æÒ‰ Ú≈Ò∆ «¬√ Í≈‡∆ Á≈ «¬«Â‘≈√ ’≈Î∆ ¿πÂ≈-⁄Û∑≈¡ Ú≈Ò≈ «‘≈ ˛Õ «¬‘ Í≈‡∆
Á‹Èª Ú≈ ‡πæ‡∆ ˛ ¡Â∂ ‘ Ú≈ ÈÚ∂∫ È≈Ó, ÈÚ∂∫ fiß‚∂ ¡Â∂ ÈÚ∂∫ «ÈÙ≈È È≈Ò ÓÀÁ≈È «Úæ⁄ ¡≈¬∆ ‘ÀÕ ⁄ΩË∆ Á∂Ú∆
Ò≈Ò ¡Â∂ ˙Ó Íz’≈Ù ⁄Ω‡≈Ò≈ Á∂ Ï≈∂ ÓÙ‘± ˛ «’ ¿πÈ∑ª È∂ ’ج∆ Ú∆ ⁄؉ ÁπÏ≈≈ «¬’ Í≈‡∆, «¬’ fiß‚∂ ¡Â∂ «¬’
«ÈÙ≈È Á∂ È≈Ò È‘∆∫ ÒÛ∆Õ ‘«¡≈‰≈ Á∂ ◊·È Âæ’ ‹Ø ⁄ΩË∆ Á∂Ú∆ Ò≈Ò ’ª◊√ «Úæ⁄ ‘∆ √∆ Í Ï≈¡Á «Úæ⁄ ¿π‘
’ª◊√ Á∂ ’æ‡Û «ÚØË∆ ω ◊¬∂Õ
AIGB Á∆¡ª «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ ⁄ΩË∆ Á∂Ú∆ Ò≈Ò È∂ ¡≈˜≈Á ¿πÓ∆ÁÚ≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ⁄؉ ÒÛ∂ √È, «‹√ «Úæ⁄
¿πÈ∑ª ˘ ‘≈ Á≈ √≈‘ÓÁ≈ ’È≈ «Í¡≈ √∆Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¿π‘ Ì≈Â∆ ¥ªÂ∆ ÁÒ «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ ‘ج∂ ‹Ø Ï≈¡Á «Úæ⁄
Ì≈Â∆ ÒØ’ ÁÒ «Úæ⁄ ÏÁÒ «◊¡≈ «‹√ Á≈ «ÈÙ≈È ⁄æ’ Á∂ ¡ßÁ ‘ÒË √∆Õ AIGG «Úæ⁄ ÒØ’ ÁÒ Á≈ ‹ÈÂ≈
Í≈‡∆ «Úæ⁄ «ÚÒÔ ‘Ø «◊¡≈ ª ⁄ΩË∆ Á∂Ú∆ Ò≈Ò Ú∆ ¿π√ «Úæ⁄ Ù≈«ÓÒ ‘Ø ◊¬∂Õ Ï≈¡Á «Úæ⁄ ¿π‘ ÁπÏ≈≈ ÒØ’ ÁÒ
«Úæ⁄ ⁄Ò∂ ◊¬∂Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á ÒØ’ ÁÒ (Ï) Á«Ò ӘÁ± «’√≈È Í≈‡∆ È≈Ò ‘πßÁ∂ ‘ج∂ ¿πÈ∑ª È∂ «Î ÒØ’ ÁÒ
ω≈ «Ò¡≈Õ √øÈ AIHG Á∆¡ª ⁄؉ª «Úæ⁄ ÒØ’ ÁÒ È∂ Ì≈∆ √ÎÒÂ≈ Íz≈Í ’∆Â∆ ¡Â∂ I@ ÂØ∫ HE √∆‡ª «‹æ ’∂
⁄ΩË∆ Á∂Ú∆ «Á¡≈Ò ‘«¡≈‰≈ Á∂ Ó‘≈È È∂Â≈ ω ◊¬∂ Í AIHI «Úæ⁄ ÒØ’ ÁÒ Á≈ “‹ÈÂ≈ ÁÒ” «Úæ⁄ «ÚÒÔ
¡Â∂ ÒØ’ √Ì≈ ⁄؉ª “⁄æ’” Á∂ «ÈÙ≈È ”Â∂ «Í¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á AIIA Á∂ ¡≈™Á∂-‹ªÁ∂ ‹ÈÂ≈ ÁÒ ÂØ∫ Ú∆ «¬√ Á≈
ÓØ‘ Ìß◊ ‘Ø «◊¡≈ ¡Â∂ Ùz∆ Á∂Ú∆ Ò≈Ò È∂ √Ó≈‹Ú≈Á∆ ‹ÈÂ≈ ÁÒ Á≈ ◊·È ’ «Ò¡≈ Í √Ó≈‹Ú≈Á∆ ‹ÈÂ≈ ÁÒ
Á∆ Ó≈ÈÂ≈ È≈ ‘؉ Á∂ ’≈È ¿πÈ∑ª ˘ «ÚË≈È √Ì≈ Á∆¡ª ⁄؉ª √πÏ≈Ó«ÈÔÓ √Ú≈Ó∆ Á∆ ‹ÈÂ≈ Í≈‡∆ Á∂ «ÈÙ≈È
⁄æ’ ‘ÒË ”Â∂ ÒÛÈ≈ «Í¡≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á √Ú≈Ó∆ È≈Ò Ú∆ ¡‰Ï‰ ‘Ø ‹≈‰ ”Â∂ ¿πÈ∑ª È∂ √Ó≈‹Ú≈Á∆ ‹ÈÂ≈
Í≈‡∆ Á≈ ◊·È ’∆Â≈, «Î ≈Ù‡∆ √Ó≈‹Ú≈Á∆ Í≈‡∆ ω≈¬∆ Í AIIF ”⁄ «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª ÁΩ≈È ‹≈‹
ÎȪ«‚√ √ÓÂ≈ Í≈‡∆ Á∂ «ÈÙ≈È ”Â∂ Ò«Û¡≈Õ AIII Á∂ ¡≈™Á∂ ‹ªÁ∂ «¬ß‚∆¡È ÈÀÙÈÒ ÒØ’ ÁÒ ‘Ø∫Á «Úæ⁄ ¡≈
«◊¡≈Õ ‘«¡≈‰≈ «Úæ⁄ ÎÚ∆ B@@@ «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∆¡ª «ÚË≈È √Ì≈ ⁄؉ª «Úæ⁄ «¬ß‚∆¡È ÈÀÙÈÒ ÒØ’ ÁÒ È∂
⁄ÙÓ∂ Á∂ «ÈÙ≈È ”Â∂ ⁄؉ª ÒÛ∆¡ªÕ «¬È∑ª ⁄؉ª È∂ ¡≈͉∆¡ª «¬È∑ª È∆Â∆¡ª È≈Ò ¡≈͉≈ ⁄؉ ÿØÙ‰≈ ÍæÂ ‹≈∆
’∆Â≈, «‹√ «Úæ⁄ ‘∂· «Ò÷∆¡≈ ◊æÒª Ù≈«ÓÒ √È :

300 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY