Page 454 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

«¬’≈¬∆ñAB: √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ

È؇

’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø ¥ªÂ∆ «¬’ √Ó»«‘’ ¡øÁØÒÈ ‘πøÁ≈ ˛, «‹√ Á≈ ¿πÁ∂Ù ‘πøÁ≈ ˛ √Ó≈«‹’ «ÚÚ√Ê≈
˘ ÷ÂÓ ’’∂ ÒØ’≈⁄≈ª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ «Ò¡≈¿π‰≈Õ

√ØØ«’È È∂ ¥ªÂ∆ ÂØ∫ Ï⁄‰ Ò¬∆ ¿πÍ≈¡ Á≈ Úȉ ’∆Â≈ ˛- (A) √πË≈ ÍÃØ◊≈Ó ‘Ó∂Ùª ÓÈπæ÷∆ √πÌ≈¡ ¡Â∂ ÓÈπæ÷∆
Ì≈ÚÈ≈Úª ˘ «Ë¡≈È «Úæ⁄ æ÷ ’∂ ω≈¬∂ ‹≈‰, (B) √πË≈ ÍÃØ◊≈Ó Ï‰≈¿π‰ ÂØ∫ Í«‘Òª ¿π√ √Ó≈‹ Á∂ ÒØ’ª Á∆¡ª
˜»ª, √πÌ≈¡ ¡Â∂ Ì≈ÚÈ≈Úª Á≈ «Ú«◊¡≈«È’ ¡«Ë¡ÀÈ ’∆Â≈ ‹≈Ú∂, (C) «’√∂ Ú∆ √πË≈ ÍÃØ◊≈Ó ˘ Úæ‚∂ ÎÀ√Ò∂
”Â∂ Ò≈◊» ’È ÂØ∫ Í«‘Òª ¿π√ ˘ ¤Ø‡∂ ÎÀ√Ò∂ ”Â∂ Ò≈◊» ’’∂ ¿π√ Á≈ ÍÃ∆÷‰ ’ «Ò¡≈ ‹≈Ú∂, (D) √πË≈ ÍÃØ◊≈Ó
«Ú«◊¡≈«È’ ¡Â∂ √ø«ÚË≈«È’ „ª⁄∂ Á∂ Á≈«¬∂ «Úæ⁄ Ò≈◊» ’∆Â≈ ‹≈Ú∂Õ ¥ªÂ∆¡ª ¡Â∂ Ôπæ˪ ˘ Ø’‰ Ò¬∆ ⁄È≈ÂÓ’
¡Â∂ ÔÊ≈ÊÚ≈Á∆ ’≈ØÏ≈ª Á∆ √Ê≈ÍÈ≈ ˜»∆ ˛Õ
√Ó≈«‹’ ¿πÁ«Ú’≈√, ÍÃ◊Â∆ «Ú’≈√ ¡Â∂ ¥ªÂ∆ ˘ ¡√ƒ ‘∂· «Ò÷∂ «⁄æÂ È≈Ò ÍÃ◊‡ ’ √’Á∂ ‘ª-

¿πÁ«Ú’≈√- «’√∂ Ú∆ ÷»È «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò≈ ÿæ‡
ÔπæË Í«ÚÂÈ

ÍÃ◊Â∆- √Ó≈‹ ÓȘ» ÓπæÒª ÚæÒ Í«ÚÂÈ

«Ú’≈√- ‘Ó∂Ùª ¿πµÍ ÚæÒ ‘؉ Ú≈Ò≈
Í«ÚÂÈ

¥ªÂ∆- ¡⁄≈È’ ‘؉ Ú≈Ò≈ Í«ÚÂÈ, «‹√
«Úæ⁄ ’ج∆ ¥Ó È≈ ‘ØÚ∂

«⁄æÂ AB.E √Ó≈«‹’ ¿πÁ«Ú’≈√, ÍÃ◊Â∆, «Ú’≈√ ¡Â∂ ¥ªÂ∆

AB.H √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Á∂ ’≈’ (Factors of Social Change)

‘∂’ ÿ‡È≈ «Íæ¤∂ ’ج∆ È≈ ’ج∆ ’≈È ˜» ‘πøÁ≈ ˛Õ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Ú∆ «’√∂ È≈ «’√∂ ’≈’ Á≈ ‘∆ ÈÂ∆‹≈
˛Õ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ ˘ √Ófi‰ Ò¬∆ √≈˘ ¿πÈ∑ª ’≈’ª ¡Â∂ ’≈Ȫ ˘ Ú∆ ‹≈ȉ≈ ‘ØÚ∂◊≈ ‹Ø Í«ÚÂÈ Ò¬∆
«˜øÓ∂Ú≈ ‘ÈÕ «¬’ ØÓÈ ’Ú∆ ÒØ’∂«‡√ Á≈ ’«‘‰≈ ˛ «’ ““¿π‘ «Ú¡’Â∆ √Ì ÂØ∫ √π÷∆ ˛ ‹Ø Ú√»¡ª Á∂ ’≈È ˘
‹≈‰ ÒÀ∫Á≈ ˛Õ”” Úæ÷-Úæ÷ «ÚÁÚ≈Ȫ È∂ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Ò¬∆ Úæ÷-Úæ÷ ’≈’ª ˘ «˜øÓ∂Ú≈ Óø«È¡≈ ˛, «‹Ú∂∫
Ó≈’√ È∂ ¡≈«Ê’ ’≈’ ˘, ’≈Ó‡ È∂ ÏΩ«Ë’ «Ú’≈√ ˘, √Í∂∫√ È∂ «ÚÌ∂Á∆’È Á∆ √ÚÌΩ«Â’ Íë’«¡≈ ˘,
Ú∂Ï È∂ ËÓ ˘, √ØØ«’È È∂ √ø√«¥Â∆ ˘ ¡Â∂ ¡≈◊ÏÈ È∂ √ø√«¥«Â’ Íæ¤ÛÈ ˘, ¡√Ò∆¡Â «¬‘ ˛ «’ √Ó≈«‹’
Í«ÚÂÈ Ò¬∆ ’ج∆ «¬’ ‹ª ’πfi ’≈’ ‘∆ «˜øÓ∂Ú≈ È‘ƒ ‘È, √◊Ø∫ «¬‘ ¡È∂’ª ’≈’ª Á∂ √Ó»«‘’ ÍÃÌ≈Úª ÂØ∫
Ú≈ÍÁ≈ ˛Õ «¬√ √ÏøË «Úæ⁄ ؘ «Ò÷Á∂ ‘È √øÌÚ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈«‹’ Í«ÚÂÈ Á≈ ’ج∆ ’≈È ¡Â∂ ’≈Ȫ Á∆
«¬’ ÒÛ∆ √≈∂ √Ó≈‹ª «Úæ⁄ √≈∂ Í«ÚÂȪ Ò¬∆ «˜øÓ∂Ú≈ È‘ƒ ˛ ¡Â∂ È≈ ‘∆ «√Î «¬’ ’≈È ‘∆ «’√∂ «¬’
Í«ÚÂÈ Ò¬∆ «˜øÓ∂Ú≈ ˛Õ””

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 447