Page 177 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ ’Á∂ ‘ªÕ «¬√ Â∑ª «‹È∑ª Ôæ◊, Úª, Ô≈Â≈Úª, Á≈È ¡≈«Á ˘ Í«‘Òª Ë≈«Ó’ «ÈÙ·≈ ¡Â∂ √Ú◊
ÍÃ≈ÍÂ∆ Á∂ ’≈È Í»≈ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ √∆, ¿π‘ ‘π‰ ’∂ÚÒ Ë≈«Ó’ «ÈÙ·≈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ‘∆ Í»∂ È‘ƒ ’∆Â∂
‹ªÁ∂, √◊Ø∫ ¿πÈ∑ª «Íæ¤∂ ’ج∆ «Ú⁄≈ ˜» ‘πøÁ≈ ˛, «‹Ú∂∫ ¿πÂÙ≈‘ «Úæ⁄ Ú æ÷‰≈ Í≈⁄È Ù’Â∆ Ò¬∆
⁄ø◊≈ ‘πøÁ≈ ˛, «¬√∂ Ò¬∆ ’¬∆ ÒØ’ ‘ÎÂ∂ «Úæ⁄ «¬’ Ú æ÷Á∂ ‘ÈÕ ÒØ’∆’∆’È Á∆ Ë≈È≈ Á∂ ’≈È ‘∆
ÚÂÓ≈È «Úæ⁄ ’¬∆ Ë≈«Ó’ Ôæ◊ ¡Â∂ ’Ó’ª‚ª Á≈ ÍÃÌ≈Ú ÷ÂÓ ‘πøÁ≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ
Ø
ø
G. Ë≈«Ó’ ’Óª Á≈ ‘ √√Ê≈Úª ˘ ÏÁÒ‰≈ (Transfer or many Religious Functions to Other Agencies)-
ø
‚∂«Ú√ Á∂ «Ú⁄≈ª Á∂ ¡Èπ√≈ √ø√«¥Â∆ Á∂ ◊πøfiÒÁ≈ ‘؉ Á∂ È≈Ò-È≈Ò Ë≈«Ó’ ’øÓª Á∆ Úø‚ ‘Ø √ø√Â≈Úª
«Úæ⁄ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ ¡æ‹ ≈‹ Ú∆ ¡È∂’ª Ë≈«Ó’ ’øÓª «Úæ⁄ π⁄∆ ÒÀ∫Á≈ ˛ ¡Â∂ ’≈˘È ω≈ ’∂ ¿πÈ∑ª ”Â∂
’ø‡ØÒ æ÷Á≈ ˛Õ ≈‹ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ ‘Ø ’¬∆ √ø√Ê≈Úª È∂ ’¬∆ Ë≈«Ó’ ’øÓª ˘ ’È≈ Ùπ» ’ «ÁæÂ≈ ˛Õ
«¬√ Â∑ª Ë≈«Ó’ ’øÓ ‘π‰ ’∂ÚÒ Ë≈«Ó’ √ø√Ê≈Úª Âæ’ ‘∆ √∆«Ó ȑƒ «‘ ◊¬∂Õ ≈‹È∆Â∆ Ú∆ ‘π‰
ËÓ È≈Ò ‹πÛ∆ ‘ج∆ ˛Õ «‘øÁ» Ó‘≈ √Ì≈, ‹Ó≈«¬Â-¬∂-«¬√Ò≈Ó∆ ¡Â∂ ¡’≈Ò∆ ÁÒ «¬√ Á∂ ⁄ø◊∂ ¡Â∂ ÍÃÂæ÷
¿πÁ≈‘‰ ‘ÈÕ
H. ËÓ ¡Â Ë≈«Ó’ ÈÂ≈Úª Á≈ ÍÌÂÚ ÿ‡‰≈ (Lessening of Importance of Religion and Religious
»
∂
∂
Ã
Leaders)-«Ú«◊¡≈È Á∆ ÍÃ◊Â∆ ËÓ ¡Â∂ Ë≈«Ó’ È∂Â≈Úª Á∆ ¿πµÈÂ∆ Á≈ ’≈È Ï‰Á∆ ‹≈ ‘∆ ˛Õ Í«‘Òª
«‹Ê √≈‚ √Ó≈«‹’ ‹∆ÚÈ ¡Â ÍÂ∆Ù·≈ Á≈ ¡Ë≈ ’ÚÒ ËÓ ¡Â Ë≈«Ó’ ÈÂ≈ √È, ‘‰ ¿Èª Á∆ ‹◊≈
æ
∂
∑
∂
∂
∑
π
∂
∂
∂
Ã
π
»
π
∂
∂
∂
∂
π
À
Ã
Ø
Á√«¡ª È Ò Ò¬∆ ˛, ‘‰ ËÓ Á ¡Ë≈ ” ‘∆ ’ÚÒ ¿µ⁄ √«ÊÂ∆ Í≈Í ȑƒ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆, √◊∫ «¬√
æ
Ø
π
π
Ò¬∆ «Ú¡’Â∆◊ ◊‰, ËÈ, «√«÷¡≈, ¿µ⁄ ’≈Ï≈ ¡≈«Á Ú∆ ˜∆ ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ ËÓ Í«ÚÂÈ Á∆
ø
»
ÓÈ«ÚÂ∆ √Ó≈‹ «Ú⁄ ÚË ÎÒ ‘∆ ˛Õ «¬«Â‘≈√ ◊Ú≈‘ ˛ «’ ≈‹-Í«‘ª Á≈ √ÈÓ≈È ≈‹ Â∫ ÚË √∆Õ
∂
∂
À
∂
Ø
∂
Ø
Ø
æ
Ã
∂
æ
æ
À
æ
»
π
Ã
ø
ø
√Ó≈‡ Ú∆ ≈‹-Í«‘ Á √ÈÓ≈È «Ú⁄ ¡≈͉∆ ◊Á∆ ¤‚ «ÁÁ≈ √∆, Í ‘‰ «¬‘ √Ó≈‹ Á ‘ Ó∫Ïª Úª◊
∂
Ø
∂
Ã
Ø
‘∆ √Ë≈‰ Ó∫Ï ˛Õ
À
I. ËÓ ÓÈØø‹È Á∂ √≈ËÈ Á∂ »Í «Úæ⁄ (Religion as a Means of Recreation)- ¡æ‹ ¡ÒΩ«’’ Ù’Â∆ «Úæ⁄
«ÈÙ·≈ Á∆ ÍëÚÂ∆ Á≈ ‘≈√≈ ‘πøÁ≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ ¡æ‹ Â∆Ê-√Ê≈Ȫ Á∆ Ô≈Â≈ ¿π√ ÁÀÚ∆ Ù’Â∆ È≈Ò
ÍÃ∂« ‘Ø ’∂ È‘ƒ, √◊Ø∫ ÓÈØø‹È ¡Â∂ ‚≈’‡ Á∆ √Ò≈‘ ”Â∂ ‘Ú≈ ÏÁÒ‰ Ò¬∆ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ Ë≈«Ó’
ÍÃØ◊≈Óª ”Â∂ Ì‹È-’∆ÂÈ, ÌØ‹ Á≈ ¡≈ÔØ‹È ’∂ÚÒ ÓÈØø‹È, «¬’-Á»√∂ È≈Ò «ÓÒ‰-«◊Ò‰, ÷πÙ∆¡ª
Ó≈ȉ ¡≈«Á Ò¬∆ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ √ÍÙ‡ ˛ «’ ËÓ Á≈ «¬’ ¡ÒΩ«’’ ¡Â∂ Íπ≈‰∆ Ù’Â∆ Á∂ »Í «Úæ⁄
Ó‘æÂÚ ÿ‡Á≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ
√Ú-ÓπÒª’‰ (Self Assessment)
«ÁæÂ∂ ◊¬∂ ’ÊÈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ √‘∆ () ¡Â∂ ◊Ò () Á≈ «ÈÙ≈È Ò◊≈˙-
1. ËÓ ¡Â∂ «Ú«◊¡≈È «¬’-Á»√∂ Í»’ ‘ÈÕ
2. ËÓ ¡≈√Ê≈ ¡Â∂ «ÚÙÚ≈√ ”Â∂ «‡«’¡≈ ˛, ‹Á «’ «Ú«◊¡≈È «Ú⁄≈ ÍÃË≈È ˛Õ
3. Ó≈’√ È∂ ËÓ ˘ “¡Î∆Ó” Á∆ √ø«ÿ¡≈ «ÁæÂ∆ ˛Õ
4. ¡≈Ëπ«È’ √Ó≈‹ ËÓ ¡Ë≈« √Ó≈‹ ˛Õ
14.4 Ë≈«Ó’ √ø√Ê≈Úª «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Á∂ ’≈È
(Causes of Change in Religious Institutions)
¿πÍØ’Â «Ú⁄≈ª ÂØ∫ «¬’ Ò≈Ò√≈ ÍÀÁ≈ ‘πøÁ∆ ˛ «’ ¿π‘ «’‘Û∂ ’≈’ ‘È ‹Ø ËÓ «Úæ⁄ «¬√ ÈÚƒ ÍëÚÂ∆ ¡Â∂
ËÓ Á∂ ‘≈√Ø‘∆‰Â≈ Ò¬∆ «˜øÓ∂Ú≈ ‘ÈÕ ¿π‘ ’≈’ «’√ Â∑ª ‘È-
A. «Ú«◊¡≈«È’ ÍÃ◊Â∆- ËÓ «Úæ⁄ ‘؉ Ú≈Ò∂ Í«ÚÂȪ Á≈ Óπæ÷ ’≈È «¬‘ ˛ «’ «Ú«◊¡≈È Á≈ ¡Ë≈
«Ú⁄≈, ÍÃÔØ◊ ¡Â∂ «È∆÷‰ ˛Õ «Ú«◊¡≈È Á∂ ÷∂Â «Úæ⁄ ’≈ÒÍ«È’ Âæª Á∆ ’ج∆ ‘Ø∫Á È‘ƒ ˛ ¡Â∂
«Ú«◊¡≈È ’ÒÍÈ≈ ÂØ∫ Í∑∂ ˛Õ «Ú«◊¡≈È È≈Ò «√ÃÙ‡∆ √ÏøË∆ ÍÃ≈Í ¡√Ò∆ «◊¡≈È È∂ ËÓ Á∂ ’≈ÒÍ«È’
¡Ë≈ ”Â∂ √÷ ‘ÓÒ≈ ’∆Â≈ ˛ ¡Â∂ ÓÈπæ÷ ˘ ’≈ÒÍ«È’Â≈ ¤æ‚ ’∂ ¡√Ò∆¡Â ¡Í‰≈¿π‰ Ò¬∆ Ó‹Ï»
’∆Â≈ ˛Õ
170 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY