Page 234 - DPBI201_PUNJABI_II
P. 234
ÇÂÕÅÂÆ -BB: ìñ, éÅÇÃÕåÅ: òð寺 ç¶ Çéïî Áå¶ ÃÅðÇæÕåÅ
BB.C éÅÇÃÕåÅ (ºNasalization) é¯à
À°ÚÅðé ÇòèÆ ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ íÅôÅÂÆ è°éÆÁ» ù î½ÇÖÕ å¶ éÅÃÕÆ ç¯ íÅ×» Çò¼Ú ò³ÇâÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ î½ÇÖÕ è°éÆÁ»
ç¶ À°ÚÅðé ò¶ñ¶ ÃÅÔ çÆ ÔòÅ î±³Ô ðÃå¶ ìÅÔð ÇéÕñçÆ ÔË Áå¶ éÅÃÕÆ è°éÆÁ» ç¶ À°ÚÅðé ò¶ñ¶ Õ¯îñ åÅñ± Ô¶á»
Çâ¼× ê˺çÅ ÔË, ÇÜà ÕðÕ¶ î±³Ô çÅ ðÃåÅ ì³ç Ô¯ Ü»çÅ ÔË Áå¶ ÔòÅ é¼Õ ðÃå¶ ìÅÔð ÇéÕñçÆ ÔËÍ ÇÂà åð·»
À°ÚÅðÆÁ» è°éÆÁ» ù éÅÃÕÆ è°éÆÁ» ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ êð êÅðÖ³âÆ è°éÆ ç¶ ð±ê Çò¼Ú éÅÇÃÕåÅ çŠóì³è ÇÃðø
Ãòð» éÅñ ÔËÍ âÅ. ÔðÕÆðå ÇÃ³Ø Áé°ÃÅð ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú éÅÇÃÕåÅ ç¯ êÌÕÅð çÆ Ô¯ ÃÕçÆ ÔË: ÁðæÔÆä éÅÇÃÕåÅ
Áå¶ Áðæê±ðé éÅÇÃÕåÅÍ
(A) ÁðæÔÆä éÅÇÃÕåÅ: ÁðæÔÆä éÅÇÃÕåÅ ÁÇÜÔÆ ÔË, ÇÜà éÅñ ôìç» ç¶ Áðæ Çò¼Ú Õ¯ÂÆ øðÕ éÔƺ
ê˺çÅÍ ÇÂÔ Ô¶á» ÇñÖÆÁ» ÔÅñå» Çò¼Ú òÅêðçÆ ÔË:
(À) éÅÇÃÕÆ ÇòÁ³Üé ç¶ êÌíÅò ÕÅðä À°Ã寺 êÇÔñ» ÁÅÀ°ä òÅñÅ Ãòð Áå¶ î×𯺠ÁÅÀ°ä òÅñÅ
Ãòð, ܶ À°Ô Á³åî Ô¯ò¶ å» Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯ Ü»çÅ ÔË, ÇÜò¶º ÖÅä, ç¶ä ÁÅÇçÍ ÇÂé·» ôìç» Çò¼Ú
ÇÕÇðÁÅ î±ñ ð±ê Çò¼Ú éÅÇÃÕåŠ寺 Çìé» ÃÆ-ÖÅ, ç¶Í
(Á) éÅÇÃÕÆ ÇòÁ³Üé 寺 Çê¼Û¯º ÁÅÀ°ä òÅñÅ Ãòð ܶÕð Á³åî ÃÇæåÆ Çò¼Ú Ô¯ò¶, å» À°Ô Áé°éÅÇÃÕÆ
Ô¯ Ü»çÅ ÔË, ÇÜò¶º Ö»äÅ, ç¶äÅ ÁÅÇç ôìç» Çò¼ÚÍ êð ܶÕð ÁÇÜÔÅ Ãòð Á³åî éÅ Ô¯ò¶ å» À°Ô
éÅÇÃÕåŠ寺 Çìé» òÆ Ô¯ ÃÕçÅ ÔË, ÇÜò¶º ÜîÅÂÆ, ÕéÅñ ÁÅÇç ôìç» Çò¼ÚÍ
(Â) Ü篺 ÇÕö ôìç ç¶ Á³å Çò¼Ú Ãòð ÇÂռᶠÁÅ ÜÅä å» À°Ôé» ÇòÚ¯º ܶÕð ÇÂ¼Õ Ãòð Áé°éÅÇÃÕÆ
Ô¯ ÜÅò¶, å» À°Ô éÅñ ñ×ç¶ Ô¯ðé» Ãòð» ù òÆ Áé°éÅÇÃÕÆ ìäÅ Çç³çÅ ÔË, ÇÜò¶º ÇÕÇðÁÅ (ÖÅ)
Çìé» éÅÇÃÕÆ å¯º ÔË, êð /ÖÅÇäÁ»/ ç¶ Çå³é¶ Ãòð Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯ ׶ ÔéÍÁÇÜÔÆ ÃÇæåÆ ÔÆ /
Ü»ÇçÁ»/, /ð¯ÇÂÁ»/, ÁÅÇç Çò¼Ú êËçÅ Ô°³çÆ ÔËÍ
(Ã) Áðè Ãòð /ò/ òÆ Áé°éÅÇÃÕåÅ ç¶ êÌíÅò ù Á¼×¶-Çê¼Û¶ òèÅ Çç³çÅ ÔËÍ Ü¶Õð /ò/ 寺 î×ð¯º
ÁÅÀ°ä òÅñÅ Ãòð Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯ò¶ å» /ò/ 寺 êÇÔñ» ÁÅÀ°ä òÅñÅ Ãòð òÆ Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯
Ü»çÅ ÔË, ÇÜò¶º /ÖÅò»/ ôìç Çò¼Ú /Ö/ çÅ /Á/ î½ÇÖÕ ÔË, êð /ò/ 寺 î×𯺠Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯ä
ÕðÕ¶ ÇÂÔ òÆ Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÂö êÌíÅò ç¶ Ô¯ð ôìç Ôé, /ÜÆò¶º/, /è¯ò¶º/, /êÆò¶º/
ÁÅÇçÍ
ÇÂà 寺 Çìé» Ü¶Õð /ò/ 寺 êÇÔñ» ÁÅÀ°ä òÅñÅ Ãòð Áé°éÅÇÃÕÆ Ô¯ò¶ å» À°Ô /ò/ 寺 î×ð¯º
ÁÅÀ°ä òÅñ¶ ôòð ù Áé°éÅÇÃÕÆ ìäÅ Çç³çÅ ÔË, ÇÜò¶º /ýºò¶º/ (À°Ô ýºò¶º) ôìç Çò¼Ú /ò/ 寺
êÇÔñ» ÁŶ Ãòð é¶ °Àà 寺 Á×ñ¶ Ãòð ù òÆ Áé°éÅÇÃÕÆ ìäÅ Çç¼åÅ ÔËÍ
(B) Áðæê±ðé éÅÇÃÕåÅ:
(A) ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ìÔ°å ÃÅð¶ ÇòÁÅÕðÇéÕ ð±ê Áðæê±ðé éÅÇÃÕåÅ òÅñ¶ òÆ Ôé, ÇÜò¶º-
(À) ÇÂÃåðÆ Çñ³× ìÔ°òÚé éÅò» ç¶ Á³å Çò¼Ú Áé°éÅÇÃÕÆ /Á/ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË, ÇÜò¶º /Õ°óÆÁ»/,
/åÆòÆÁ»/, /îðÅÃä»/, ì¶×î»/ ÁÅÇçÍ
(Á) ê°Çñ³× ìÔ°òÚé éÅò» ç¶ Ã³ì³èÕÆ ð±ê» ç¶ Á³å Çò¼Ú òÆ /Á»/ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË, ÇÜò¶º
/î°³ÇâÁ»/, /ÁÅçîÆÁ»/, /íðÅò»/, /î¶Ü»/ ÁÅÇçÍ
(Â) ÇÂÃåðÆ Çñ³× ìÔ°òÚé» Áå¶ ê°Çñ³× ìÔ°òÚé» ç¶ éÅñ ÁÅÀ°ä òÅñ¶ Çòô¶ôä» ç¶ Á³å Çò¼Ú
òÆ /ÁÅ/ ÁÅÀ°ºçÅ ÔË, ÇÜò¶º /ïÔäÆÁ» Õ°óÆÁ»/, ÃÅÇðÁ» î°³ÇâÁ»/, ÁÅÇçÍ
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 227