Page 233 - DPBI201_PUNJABI_II
P. 233
ê³ÜÅìÆ-II
é¯à íÅôÅÂÆ ÕÅðÜ ÃÅÕÅð ÕðçÆÁ» ÔéÍ ÇÂé·» ù íÅôÅÂÆ ì¯ñ» 寺 ò¼ÖðÅ éÔƺ ÕÆåÅ ÜÅ ÃÕçÅÍ ê³ÜÅìÆ íÅôÅ Çò¼Ú
êÅðÖ³âÆ (ÁÖ³âÆ) è°éÆÁ» (Supera-Segmental Phonemes) çÆ ÇÂà Ãî°¼ÚÆ òð×-ò³â ù Ô¶áñÆ ÁÅð¶Ö
ç°ÁÅðÅ çðÃÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅ ÔË:
ê³ÜÅìÆ íÅôÅ çÆÁ» è°éÆÁ»
êÅðÖ³âÆ (ÁÖ³âÆ) è°éÆÁ»
éÅÇÃÕåÅ ìñ Ãòð (ðð) åÅé
BB.B ìñ (Stress)
è°éÆ-ÇòÀ°ºå ç¶ êÌÃ³× Çò¼Ú ìñ çŠóì³è À°ÚÅðé éÅñ ÔËÍ ÇÂà çŠضðÅ À°ÚÅðé Ô°³çÅ ÔËÍ ôìç ì¯ñä ò¶ñ¶ ÁÃƺ
À°Ã çÆÁ» ÃÅðÆÁ» è°éÆÁ» Ü» À°ÚÅðֳ⻠À°µå¶ Ǽկ ÇÜÔÅ çìÅ éÔƺ Çç³ç¶Í ÇÕö è°éÆ À°µå¶ ò¼è çìÅ Çç³ç¶ Ô»
Áå¶ ÇÕö Òå¶ Ø¼àÍ ç±Ü¶ ôìç» Çò¼Ú ÃÅÔ çÆ ÔòÅ ÇÕå¶ ìñ ÃÇÔå ìÅÔð ù ÇéÕñçÆ ÔË Áå¶ ÇÕå¶ ìñ ðÇÔåÍ
ÇÂÀ°º ÇÕö è°éÆ Ü» À°ÚÅðé À°µå¶ ܯ çìÅ Çç¼åÅ Ü»çÅ ÔË, À°Ô ÒìñÓ ÔË íÅò ìñ À°ÚÅð ÇÕÇðÁÅ çÆ ò¼è îÅåðÅ
çÅ é» ÔËÍ ÇÂà çÅ î°¼Ö ÕÅðÜ ôìç ÇòÚñ¶ Á³ô» ÇòÚ¯º ÇÕö ÇÂ¼Õ Á³ô À°µå¶ õÅà ÷¯ð ç¶Õ¶, À°Ãù ç±ÇÜÁ» Á³ô»
éÅñ¯º ÇéÖ¶óéÅ ÔË Ü» Çëð Çòð¯è êËçÅ ÕðÕ¶ Áðæ çÆ ÇÃðÜéÅ ÕðéÅ ÔËÍ ÇîÃÅñ òܯº: åñÅ (Ü°¼åÆ çÅ Ô¶áñÅ
ÇÔ¼ÃÅ) Áå¶ åñÅ (êÅäÆ çÅ) ç¯ ôìç ÔéÍ ÇÂé·» Çò¼Ú À°ÚÅðé ê¼èð Òå¶ Ü¯ øðÕ À°íðçÅ ÔË, À°ÃçÅ ÕÅðä ìñ
ç½ Ô¯ºç ÔËÍ êÇÔñ¶ ôìç ç¶ êÇÔñ¶ À°ÚÅð Ö³â À°µå¶ ìñ ÔË Áå¶ ç±Ü¶ ôìç ç¶ ç±Ü¶ À°ÚÅðÖ³â Òå¶ ìñ Çç¼åÅ Ç×ÁÅ
ÔËÍ ÇÂà åð·» ìñ ê³ÜÅìÆ ÃÅðÇæÕ å¶ ÇéÖ¶ó± è°éÆ ÔËÍ ÇÂö åð·» ÇÂ¼Õ Ô¯ð ôìç: üÜÅ, Ã÷Å å¶ ÃÜÅ Çå³é Áðæ» çÅ
èÅðéÆ ÔËÍ
ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ìñ çÆ Ô¯ºç ÇÂ¼Õ Ô¯ð êÌÃ³× Çò¼Ú òÆ ò¶ÖÆ ÜÅ ÃÕçÆ ÔËÍ ÇÂà 寺 ò¼è À°ÚÅðֳ⻠òÅñ¶ ôìç» Çò¼Ú
ìñ ÁÅî ÕðÕ¶ ñ³î¶ Ü» çÆðØ Ãòð» Òå¶ Ô°³çÅ ÔËÍ ÇîÃÅñ ñÂÆ ê³ÜÅìÆ ôìç ÒÇîÁÅçÓ Áå¶ ÒÁÅÚÅðÓ Çò¼Ú ìñ
TÁÅU Ãòð å¶ îÅðÕ Ô°³çÅ ÔËÍ ÇÂà 寺 ÇÂñÅòÅ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ìñ çÆ Ô¯ºç ç°¼å ÇòÁ³Üé» Òå¶ òÆ ÃÅÕÅð Ô°³çÆ ÔËÍ
ç°¼å è°éÆ ÁÃñ Çò¼Ú ìñÅåîÕ è°éÆ ÔÆ Ô°³çÆ ÔËÍ
ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ìñ Áå¶ Ã°ð Ǽկ ÔÆ À°ÚÅðÖ³â À°µå¶ ÁÅÀ°ºç¶ ÔéÍ ÇÜà À°ÚÅðÖ³â Òå¶ ìñ Ô¯ò¶×Å, À°Ã¶ À°ÚÅðÖ³â
Òå¶ Ã°ð îÅðÕ Ô°³çÆ ÔËÍ ê³ÜÅìÆ Çò¼Ú ìñ Ôî¶ô» êÇÔñ¶ Ü» ç±Ãð¶ À°ÚÅðÖ³â Òå¶ ÔÆ ÁÅÀ°ºçÅ ÔËÍ ç±Ü¶ À°ÚÅðÖ³â Òå¶
ìñ À°ç¯º ÔÆ Ü»çÅ ÔË, Ü篺 êÇÔñ¶ À°ÚÅðÖ³â çÅ Ãòð ÇòÚÕÅðñ¶ ×°¼à ç¶ Ãòð»: À°, Á, Ç ÇòÚ¯º Õ¯ÂÆ Ç¼Õ Ô¯ò¶Í
ܶÕð êÇÔñ¶ À°ÚÅðÖ³â çÅ Ãòð ìÅÔðñ¶ ×°¼à ç¶ Ãòð»: ÂÆ, ¶, ÁË, ÁÅ, Á½, ú, À± ÇòÚ¯º Õ¯ÂÆ ÇÂ¼Õ Ô¯ò¶ å» ìñ
êÇÔñ¶ À°ÚÅðÖ³â Òå¶ ÔÆ ÁÅò¶×ÅÍ
ÇîÃÅñ ñÂÆ:
ìñ
êÇÔñ¶ À°ÚÅðÖ³â Òå¶ ç±Ü¶ À°éÚÅðÖ³â Òå¶
îÅØÆ /î ÁÅ × ÂÆ îØÅ /î Á × ÁÅ/
226 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
