Page 251 - DSOC201_SOCIAL_STRUCTURE_AND_SOCIAL_CHANGE_PUNJABI

fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
fJekJh^13L ;wkfie gfotosD d/ ekoe
g{ot^io{os j?. :Kfsqe nftPekoK dh GKsh ;wkfie nftPeko th ;wziB dh fe;/ io{os d/ ;fji frnkB BØN
Bkb T[dG{s j[zd/ jB.
;wkfie nftPeko ;wkfie gfotosD fbnkT[Ad/ jB
;wkfie nftPeko ;wkfie gfotosD fbnkT[Ad/ jB (Social Inventions Bring Social
;wkfie nftPeko ;wkfie gfotosD fbnkT[Ad/ jB
;wkfie nftPeko ;wkfie gfotosD fbnkT[Ad/ jB
;wkfie nftPeko ;wkfie gfotosD fbnkT[Ad/ jB
Changes)—;wkfie nftPeko ;wkfie gfotosDK dk ekoD pDd/ jB. fJj ;gPN j?. GkPk d/
nftPeko B/ i' edkfus ;G s'A wjkB nftPeko j?, ftfrnkBK d/ ftek; Bz{ ;zGt pDkfJnk, fiBQK B/
wj~stg{oD nkX[fBe G"fse nftPekoK Bz{ iBw fdsk j?. toswkB nkwdB eo dk XB d/ g[Bo ftsoD T[s/
;wkfie gqGkt g?Adk j?. PqfweK Bz{ bkGKP T[BQK d/ ihtB g~Xo Bz{ T[ABs eodk j?. Bkoh wsdkB B/ fJ;sqhnK
Bz{ okiBhfse y/so ftu fbnk e/ gfotkoe ihtB Bz{ gqGkts ehsk j?. nkozGe f;fynk io{oh eoe/ oki
B/ pZfunK d/ T[Zs/ wksk fgsk d/ fBnzsqD Bz{ x~N eo fdsk j?. BPk^fBP/X B/ b'eK dh nkdsK ftu gfotosD
fbnk fdsk j?. fjzd{ ftnkj nfXfBnw ftnkj ;zpzXh gqEktK Bz{ pdb fdsk j?. fBnzsqD gqDkbh B/ u'o pkikoh
ns/ GqPNkuko Bz{ iBw fdsk j?. d' ftPt:[~XK B/ th ;wkfie ;z;EktK d/ ftPkb y/so Bz{ gqGkts ehsk j?.
PkfJd jh e'Jh T[fd:'r nfijk j't/ i' gqGkts Bk j'fJnk j't/. fe;kBK B/ PqfweK dk nGkt wfj;{; ehsk,
ftnkj ns/ iBw do x~N j' rJh, ;wkukoK T[s/ gqshpzX brkfJnk frnk, ehwsK uV rJhnK. ;' fBPeoP
o{g ftu fejk ik ;edk j? fe ;wkfie nftPeko th :Kfsqe nftPekoK dh GKsh ;wki T[s/ ftnkge gqGkt
gkT[Ad/ jB.
;wkfie nftPekoK dk fto'X
;wkfie nftPekoK dk fto'X
;wkfie nftPekoK dk fto'X
;wkfie nftPekoK dk fto'X
;wkfie nftPekoK dk fto'X (Opposition to Inventions)—fi; gqeko b'e :Kfsqe nftPekoK dk
fto'X eod/ jB, T[;/ gqeko T[j ;wkfie nftPekoK dk th fto'X eod/ jB. gqkuhB gqekoK Bz{ ngDkT[D
dh ng/ePk nk;kB jz[dk j?. ;z:[es oki ftu dk; gqEk d/ T[Bw{bB ns/ fpqN/B ftu Bkoh wsdkB dk nkozG
ftu x'o fto'X ehsk frnk. bzp/ ns/ ;zjkoe rqfj:[~X d/ T[gozs jh dk; gqEk dk nzs j' ;fenk. gqikszsoh
gqeko d/ Pk;B Bz{ ;Ekgs j'D ftu nB/e PskpdhnK brhnK. Gkos ftu b'eK B/ fjzd{ ftnkj e'v d/ fBowkD
nkrpoB
dk fto'X ehsk. cqK; ftu Pk;eh ;[XkoK dk fJzBk s/i fto'X j'fJnk fe T[E/ 1789 dh eqKsh j'Jh. nkrpoBnkrpoB
nkrpoB
nkrpoB
B/ fbfynk j?, “fJj gfoxNBk fezBh ftb~yD j? fe wkBt wkso d/ bJh i' nftPeko todkB f;~X j'J/,
T[BQK dk x'o fto'X j'fJnk ns/ fezBk y{B^yokpk j'fJnk. nfijk brdk j? fe fit/A wkBtsk d/ d[PwD gfjbK
jh xo d/ nzdo p?m/ ;Bl fit/A fe ;kv/ ftu'A nB/e fJBQK todkBK s'A tzfus ofjDk ukj[zd/ ;B.”
b'e ;wkfie gfotosD dk fto'X feT[A eod/ jB
b'e ;wkfie gfotosD dk fto'X feT[A eod/ jB
b'e ;wkfie gfotosD dk fto'X feT[A eod/ jB
b'e ;wkfie gfotosD dk fto'X feT[A eod/ jB
b'e ;wkfie gfotosD dk fto'X feT[A eod/ jB
nB/e nfij/ ekoD jB fi; Bkb b'e ;wkfie gfotosD dk fto'X eod/ jB. j/m fby/ ekoD fInkdk
wj~stg{oB jB—
;fEosk dh fJ~Sk
1H ;fEosk dh fJ~Sk (Desire for Stability)—gfjbk ekoD fJj j? fe wB[~y ;fEosk^g/qwh j[zd/ jB.
;fEosk dh fJ~Sk
;fEosk dh fJ~Sk
;fEosk dh fJ~Sk
ftnesh Bz{ d{i/ b'eK d/ Bkb ;fj:'r eoB s'A gfjbK nkgDh Gkth gqfsnkPktK d/ pko/ ftu ;[o~fyns
nB[Gt eoBk j'J/rk. gfotosD ftfdwkB ;zs[bB Bz{ ftPqzyfbs eo fdzdk j?. fi; Bkb wB[~y GftZy
d/ gqsh ;zPkb{ j' iKd/ jB. T[BQK Bz{ Bt/A dk vo j[zdk j?. nfijh BthA t;s{nK, fiBQK dh T[g:'rsk ;zfdrX
j?, Bz{ ngDkT[D dh ng/ePk T[j ftfdwkB ;fEsh Bkb fuge/ ofjDk g;zd eod/ jB, feT[Afe Gft~y dk
fe;/ B{z eh gsk fe Bth t;s{ gqkuhB dh ng/ePk fInkdk bkG tkbh f;~X j'J/rh. ;[Gkte s"o s/ ;fEosk
fe;/ th ;wki dh g{ot Io{os j?, ;' jo/e ;wki gfotosD d/ gqsh u/szB ofjzdk j?.
2H nftPeko dh ngfonkgs nftPeko dh ngfonkgs
nftPeko dh ngfonkgs
nftPeko dh ngfonkgs (Inadequacy of Invention)—d{I/, nftPfeqs t;s{nK nkgDh gfjbh
nftPeko dh ngfonkgs
nt;Ek ftu fe;/ ekoDtP ngfonkgs j[zdh j?. e[M gq:'r eoB T[s/ ibdh N[~N iKdh j?. edh^edh
T[BQK dh wozws eoBk efmB j[zdk j?, feT[Afe sdoE ftfPPN e"Pb dh io{os j[zdh j?. e[M fJe ftu
r[DK dh ng/ePk d'P fInkdk j[zd/ jB, fInkdk P'o iK ezgB. e[M nt;EktK ftu T[BQK d/ w[~b T[Zu/ j'
oj/ jB. ;wkfie nftPekoK ftu th nkozGe so[~NhnK j[zdhnK jB. i/eo iBsk XhoitkB jwododh
g{oB ns/ ;fJ;'rh j't/ sK fJBQK so[~NhnK Bz{ ekbKso ftu d{o ehsk ik ;ed j?.
nfrnkBsk (Ignorance)—fto'X dk fJe j'o ekoD nfrnkBsk j?. fe;/ nftPeko d/ d'PK ns/
3H nfrnkBsk nfrnkBsk
nfrnkBsk
nfrnkBsk
r[DK Bz{ ;wMD ftu ekch ;w/A br iKdk j?. o'r ;zpzX Bt/A ehNkD{ f;XKs dh ;wMD ftu gfonkgs
;w/A brk. fJ th e[M ;w/A se ;wfMnk frnk fe b'j/ dk gq:'r G{wh ns/ phi dh T[otosk Bz{ ysw

245

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY