Page 231 - DSOC202_SOCIAL_STRATIFICATION_PUNJABI
P. 231
ÇÂÕÅÂÆ-AA: ÃîÅÇÜÕ ×åÆôÆñåÅ
B¯N (E) ÁÅ÷ÅçÆ å¯º ìÅÁç ê¼ÛîÆÕðé çÆ êÌÇÕÇðÁÅ å¶÷ ×åÆ éÅñ Á¼×¶ ò¼è ðÔÆ ÔËÍ ÁÅ÷Åç íÅðå é¶
Úå°ð ÇõÁÅñÆ ÃîÅéåÅòÅçÆ Áå¶ ÇÂéÃÅéÆ ÇÃèÅå» ù ìðÅìð ð±ê ÇòÚ ÁêäÅÇÂÁÅ ÔË, ÇÜÃ
ÕÅðä ×åÆôÆñåÅ ñÂÆ Á¼×¶ Ô¯ð îÅð× Ö¼°ñ· ׶Í
A. éòƺ ÇòèÆ ÇòòÃæÅ (New Legal System)- ÇìÌÇàô ôÅÃéÕÅñ ðÅÜéÆåÕ ð±ê éÅñ ê±ð¶ ç¶ô Çò¼Ú ÇÂÕ¼ñÆ
ôÅÃé ÇòòÃæÅ çÆ ÇÂÕÅÂÆ ÃÆÍ À°ÃçÅ ôÅÃé ÕÅùé ÇòòÃæÅ çÆ Úå°ð ÇõÁÅñÆ ÃîÅéåÅòÅçÆ Áå¶ ÇÂéÃÅéÆ
ÇÃèÅå» Òå¶ ÁÅèÅÇðå ÃÆÍ ÇÂÔ Çìé» ÇÕö ÜÅå í¶çíÅò ç¶ ÁÅêäÅ øËÃñÅ Çç³çÆ ÃÆÍ
ÁÅ÷Åç íÅðå Çò¼Ú ìðÅìð ð±ê Çò¼Ú î¼å ÁÇèÕÅð ç¶ ÇÃè»å éÅñ ê³ÚÅÇÂåÆ ðÇÜ ÇòòÃæÅ ù ñÅ×± ÕðÕ¶ ôÕåÆ çÅ
ÇòÕ¶ºçðÆÕðé ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÂÃçÅ À°ç¶ô Õî÷¯ð òð×» ç¶ ñ¯Õ» ç¶ Ô¼æ î÷ì±å ÕðéÅ Áå¶ À°µÚÆ ÜÅå ç¶ ñ¯Õ» ç¶
êÌíÅò ù ؼà ÕðéÅ ÔËÍ
ÇÂà åð·» Ô¼çì³çÆ ñÅ×± ÕðÕ¶ ÇÜîƺçÅðÆ ÇòòÃæÅ Òå¶ ò¼âÆ Ã¼à îÅðÆ ×ÂÆ ÔËÍ Û¯à¶ ÇÕÃÅé» (ÇÜé·» é¶ í±îÆ êÌÅêå ÕÆåÆ
ÔË) ù Ö¶åÆ Õðé ç¶ ÁÇèÕÅð Áå¶ í±îÆ îÅñÕ ìäé ç¶ ÁÇèÕÅð Çç¼å¶ ׶ ÔéÍ ÇÂé·» ÁÇèÕÅð» éÅñ ÜÅå ×åÆôÆñåÅ
Çò¼Ú ÇéôÇÚå ð±ê Çò¼Ú ìÔ°å Ç÷ÁÅçÅ òÅèÅ Ô¯ÇÂÁÅ ÔËÍ
B. ÃîÅÜ Ã°èÅð (Social Reform)-
(A) ÇÂÃÅÂÆ ÇîôéðÆÁÅ é¶ Ãí 寺 çÇñå ÜÅå ç¶ ñ¯Õ» Çò¼Ú èðî-êÇðòðåé ÕðòÅÇÂÁÅÍ ÇÂà å𷻠ܯ ÁÛ±å î³é¶
Ü»ç¶ Ãé, À°é·» ç¶ ÜÆòé ÇòÚ¯º ×ðÆìÆ Áå¶ ô¯ôé ù ç±ð ÕÆåÅ Áå¶ À°é·» ù ÇüÇÖÁÅ Çç¼åÆÍ ÇÂà éÅñ À°é·» çÅ ÃîÅÇÜÕ
ê¼èð Áå¶ À°é·» ù îÅé-ÃéîÅé ÇîÇñÁÅÍ
(B) Õ°¼Þ êó·¶-ÇñÖ¶ À°çÅðòÅçÆ Ã°èÅðÕ ÇÜò¶ºÇÕ ðÅÜÅ ðÅî î¯Ôé ðŶ, Õ¶ôò Ú³çð öé, ÃòÅîÆ Çòò¶ÕÅé³ç, ÃòÅîÆ
ÇçÁÅé³ç ÁÅÇç é¶ ÃîÅÜ Çò¼Ú ÇòÁÅêÕ Á³èÇòôòÅû, ì°ðÅÂÆÁ» ç¶ ð¼ç Áå¶ ÔÅôƶ å¶ çÇñå» Áå¶ éÆòÆÁ» ÜÅå»
ç¶ ñ¯Õ» Çò¼Ú ÁÇåÁÅÚÅð ù ؼà Õðé Áå¶ À°é·» ç¶ ê¼èð ù ðèÅðé ñÂÆ åðÕó×å ìäÅÕ¶ Áå¶ ÇÔ³ç± èðî ù ÁÅè°ÇéÕ
ìäÅÀ°ä ç¶ ïåé ÕÆå¶Í
(C) îÔÅåîÅ ×»èÆ Áå¶ âÅ. íÆîðÅò Á³ì¶çÕð ç¶ ïåé» ç¶ éåÆܶ ç¶ ð±ê Çò¼Ú Û±ÁÅ-Û±å ù Üó· 寺 ÇîàÅÀ°ä ñÂÆ
Û±ÁÅ-Û±å ù ð¼ç Áå¶ ÁÇåÁÅÚÅð» 寺 ìÚÅÀ°ä ñÂÆ ÃðÕôéÅåÇîÕ ÁËÕà» ù ìäÅÇÂÁÅ Ç×ÁÅÍ ÇÂà éÅñ éÆò¶º
òð×» ç¶ ñ¯Õ» Çò¼Ú ÇòÁÅêÕ ð±ê éÅñ ÀµÚ ê¼èð ÃîÅÇÜÕ ×åÆôÆñåÅ êËçÅ Ô¯ÂÆÍ
èðî-êÇðòðåé, ÇüÇÖÁÅ, À°çï¯×ÆÕðé, ôÇÔðÆÕðé Áå¶ ÃîÅÇÜÕ ×åÆôÆñåÅ ù Ô¶á ÇñÇÖå» éÅñ Ãê¼ôà ÕÆåÅ
ÜÅ ÃÕçÅ ÔË-
èðî-êÇðòðé (Secularism) - èðî-êÇðòðåé Çò¼Ú èÅðÇîÕ å¯º ÇÂñÅòÅ ÃîÅÇÜÕ, ÁÅðÇæÕ, ðÅÜéÆåÕ
ÕÅùé Áå¶ éËÇåÕåÅ ç¶ ò¼Ö-ò¼Ö ê¼Ö» Çò¼Ú êð³êÇðÕ î¼åí¶ç òèÅÀ°ä éÅñ ÇÂ¼Õ ç±Ü¶ ç¶ Ã³ì³è Õðó¶ Ô¯ä çÅ íÅò òÆ
ÇòðÅÃåÆ ÔËÍ ê°ðÅä¶ èÅðÇîÕ ã»Ú¶ Çò¼Ú ê¼èð, ÁÔ°çÅ, ÇÕ¼åÅ Ü» ê¶ôÅ Áå¶ ìðÅìð ÜÆòé-ôËñÆ çÅ ÇéðèÅðÕ ô°¼èåÅ
Áå¶ Áô°¼èåÅ ç¶ ÇÃè»å ç¶ ÁÅèÅå Òå¶ ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ
åðÕó×å ÇòÚÅð» Áå¶ ÇüÇÖÁÅ ç¶ êÌíÅò ç¶ ÕÅðä Á¼Ü ô°¼èåÅ Áå¶ Áô°¼èåÅ òð׶ ÇòÚÅð» ù êÌíÅÇòå éÔƺ
ÕÆåÅ Ç×ÁÅ ÔËÍ ÇÂà ÇòÚÅð ù ÇåÁÅ×ä éÅñ ñ¯Õ ǼÕ-ç±Ü¶ ç¶ é¶ó¶ ÁŠ׶ ÔéÍ
ÇüÇÖÁÅ (Education) - ê°ðÅäÆ ÃîÅÇÜÕ ÇòòÃæÅ Çò¼Ú ÇüÇÖÁÅ Òå¶ ìÌÅÔîä Áå¶ ÒèéÅâ»Ó çÅ ÔÆ ÁÇèÕÅð ÃÆÍ
ÇìÌÇàô ôÅôéÕÅñ Çò¼Ú Á³×ð¶÷» é¶ ÇüÇÖÁÕ Ã³ÃæÅò» ù Ãí ñÂÆ Ö¯ñ· Çç¼åÅ ÃÆÍ Áå¶ À°é·» é¶ èðî-êÇðòðåé Áå¶
ï°×åÆó×åÅ ç¶ ÁÅèÅð Òå¶ ÇüÇÖÁÅ ç¶äÆ ô°ð± Õð Çç¼åÆÍ ÇÜé·» ñ¯Õ» é¶ ÁÅè°ÇéÕ ÇüÇÖÁÅ Çò¼Ú à̶Çé³× êÌÅêå ÕÆåÆ ÃÆ,
À°Ô öéÅ Áå¶ é½ÕðôÅÔÆ Çò¼Ú Çéï°ÕåÇ êÌÅêå Õð ÃÕç¶ ÃéÍ éåÆܶ ç¶ å½ð Òå¶ À°µÚ ê¼èð Òå¶ ×åÆôÆñåÅ Çò¼Ú å¶÷Æ
230 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY