Page 241 - DEDU403_EDUCATIONAL_TECHNOLOGY_PUNJABI

fJekJh^23L t/p nXkfos fBod/P ns/ Jh^f;Zfynk

3H Jh^f;Zfynk ftZu fJzNoB/N d/ T[g:'r Bkb f;Zfynk d/ tksktoD dk ft;sko ehsk iKdk B'N
j?. fJzNoB/N dh ;jkfJsk Bkb nfXnkgeK ns/ ftfdnkoEhnK B{z f;Zfynk tksktoD
dk ft;sko ehsk iKdk j?. fJj tksktoD ftfdnkoEh^e/Adfos j[zdk j? idfe
gozgokrs f;Zfynk ftZu f;Zfynk tksktoD nfXnkge^eA/Adfos j[zdh j?.
4H f;Zfynk dh BthB XkoDk, Jh^f;Zfynk ihtBGo f;Zfynk ;zpzXh tksktoD dk f;oiB
eodh j?. ;wki B{z n;b f;Zfynk d/ w"e/ gqdkB eodh j?.

Jh^f;Zfynk fJZe ftnkge XkoDk j?. ezfgT{No d[nkok fJ; soQK dh f;Zfynk dk ;zgkdB ehsk
iKdk j?. fJ; f;Zfynk dk ;zuko B/Ntoe d/ wkfXnw Bkb ;kfonK B{z ;ko/ ;EkBK d/ bJh ehsk
iKdk j?.

Jh^f;Zfynk gqDkbh, f;Zfynk dh t?ebfge gqDkbh BjhA j? pbfe fJZe BthB f;Zfynk gqDkbh j?
fijVh ;kfonK B{z f;Zfynk d/ iK f;ybkJh d/ w"e/ gqdkB eodh j?. T[Zu f;Zfynk dh fJZe
fwZsoe gqDkbh j?. Jh^f;Zfynk finkdk ftnkge ns/ wjZstg{oD f;Zfynk gqDkbh j?. fJ; d/
d[nkok gkmt;s{ dk gqXkBrh ftef;s ehsh iKdh j?. fJ; dh gqGktPhbsk gozgokrs f;Zfynk d/
;wkB jh j[zdh j?.

Jh^f;Zfynk dk fBod/Pe gqko{g nkgD/^nkg ftZu g{oD j[zdk j?, feT[AFfe fJ; ftZu ;kbK s'A
f;ybkJh f;XKsK dk T[g:'r ehsk frnk j?. fJ; dk T[g:'r d{otosh f;Zfynk, gq'VQ f;Zfynk,
;ss f;Zfynk ns/ tgkoe f;Zfynk ftZu ftPt d/ eJh d/PK ftZu ehsk ikD bZrk j?.

e[ZM j'o Ppd Jh^f;Zfynk Bkb ;zpzXs jB. fJjBK B{z Jh^f;Zfynk ftZu Pkfwb eod/ jB.
(i) nkB^bkJhB f;ybkJh (ii) nkB^bkJhB f;Zfynk

(iii) d{otosh f;Zfynk (iv) seBhe nXkfos f;ybkJh
(v) t/p nXkfos f;ybkJh (vi) d{otosh f;Zfynk ns/

(vii) ezfgT{No nXkfos f;ybkJh (CD ROM)
Jh^f;Zfynk finkdk ftnkge XkoDk j?. fJ; soQK dh f;Zfynk dh ftt;Ek ezfgT{No d/ ;zdoG
ftZu ehsh iKdh j?. Jh^f;Zfynk B{z seBhe Pkpdktbh d/ nzsors Pkfwb ehsk iKdk j?.

B'N; Jh^f;Zfynk dk f;Zfynk dh BthB gqDkbh d/ o{g ftZu uhB ftZu s/Ih Bkb ftek;
j'fJnk j?, gozs{ gZSwh d/PK ftZu fJj ftek; nbZr soQK j?. T[Zu f;Zfynk ftZu
Jh^f;Zfynk dk finkdk T[g:'r ehsk frnk j?, feT[Afe T[Zu f;Zfynk ftZu fJ;
soQK d/ f;Zfynk finkdk io{os j?.

23H4H2 Jh^f;Zfynk dh gfoGkPk (Definitions of E-Learning)

Jh^f;Zfynk dhnK eJh gfoGkPktK T[gbpX jB, T[jBK ftZu'A e[ZM wjZstg{oD gfoGkPktK dk
fJZE/ T[b/y ehsk frnk j?^

gqGktPkbh f;ybkJh ns/ f;Zfynk gqfefonktK B{z Pkfwb eoB Bkb Jh^f;Zfynk dk ;zgkdB ehsk
iKdk j?. fi; Bkb ;EkBe ;wdkJ/ ns/ G{wzvbh ;w[dkfJ B{z f;Zfynk dk w"ek fwbdk j?.

Nkw e?bh ns/ f;;e' d/ nB[;ko^“Jh^f;Zfynk d[nkok ;{uBk ;zuko^fB:zsoD dh ;jkfJsk Bkb
f;Zfynk ns/ f;ybkJh fdZsh iKdh j?. f;ybkJh dhnK gqfefonktK, ftfdnkoEh dh f;Zfynk ns/
f;ybkJh gqfefontK dk T[b/y BjhA ehsk iKdk j?. ftfdnkoEh dhnK io{osK d/ nB[;ko frnkB
ns/ e"Pb T[Zsw Yzr Bkb gqdkB ehsk iKdk j?.”

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 235