Page 262 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«ÚÙ∂Ù «√º«÷¡≈

È؇ ¡≈͉∂ «ÚºÂΔ ‹±ª Á∂ ¡≈’ÒÈ ¡Â∂ ‹Óª ÎÀ«Ò¡≈ ÍÃ√Â≈Ú ÓÈ∞º÷ √ø√≈ËÈ «Ú’≈√ ÓøÂ≈Ò≈ («√º«÷¡≈
«ÚÌ≈◊, √’≈ Ò¬Δ √≈Ò Ì≈ Á∂ ‘ √≈Ò «Á√øÏ Á∂ ¡ø º’)Õ
J √ÚÀ-«¬º¤’ ÔØ‹È≈ ˘ Ò≈◊± ’‰ Á∂ «¬º¤’ √ø◊·Èª ˘ ¡≈͉∂ ¡≈Ú∂ÁÈ ÍºÂ Ì∂‹‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À

«ÈË≈ ÍÃÍÂ ¿∞ºÂ∂ √ÏøË ≈‹ √’≈/’∂∫Á Ù≈«√ ÍÃÁ∂ÙØ∫ Á∂ ÍÃÙ≈√È Á∂ È≈Ò (Ó≈«Ë¡Ó ÚÒØ∫
«¬º’ ’≈ÍΔ ÓøÂ≈Ò≈ ˘ «√ºË∂ √ÓÊÈ ’ΔÂ≈)Õ ≈‹ √’≈ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈ª Á∂ ¡øÁ Á∂‰≈ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À
√ø◊·Èª ÔØ◊Â≈ ÁΔ ¿∞ÍÔ∞’ÂÂ≈ ÍÃ≈√ø«◊’Â≈, Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄ «ÂøÈ Ó‘ΔÈ∂ ÁΔ «Ó¡≈Á ÍÃ√Â≈Ú ¡Â∂
«¬√˘ Ò≈◊± ’‰ Ò¬Δ ¬∂‹ø√Δ ÁΔ √ÓºÊ≈Õ

J ¡È∞Á≈È ÍÃ≈Í ’‰ Ò¬Δ «¬º’ «ÈË≈ ÍÃÍÂ ¿∞ºÂ∂ «¬º’ Ϫ‚ ¿∞ºÂ∂ ¡ÓÒ ’‰ Ò¬Δ ˜±Δ ‘Ø
‹≈Ú∂◊≈Õ Ïª‚ ⁄≈‘ΔÁ≈ ‘À ‹≈ ÁØ Á∞¡≈≈ «ÚÚ∂«⁄ ‹∂’ ¬∂‹ø√Δ «¬º’ ’≈˘ÈΔ «¬’≈¬Δ È‘Δ∫ ‘ÀÕ
J «ÚºÂΔ √‘≈«¬Â≈ ÍÃ≈Í ’‰ «Úº⁄ «¬º’ ¬∂‹ø√Δ Á∂ «¬º’ ¡«Ë’≈Δ Á∞¡≈≈ ‹ª⁄ Ò¬Δ ÷∞ºÒ∑≈-÷∞ºÒ∑≈ ‘ØÚ∂◊≈
’∂∫ÁΔ ÓÈ∞º÷ √ø√≈ËÈ «Ú’≈√ ‹ª ≈‹ «√º«÷¡≈ «ÚÌ≈◊ Á∂ ÓøÂ≈Ò∂Õ

BG.I ÙÏÁ’ØÙ (Keywords)

J √Óº◊Δ : ⁄Δ‹ª ‘È ‹Ø «¬º’ «ÚÙ∂Ù ¿∞Á∂Ù ‹ª ◊ÂΔ«ÚËΔ Ò¬Δ ˜±Δ ‘ÈÕ
J ¡«Ì«Úø«È¡≈√ : Ò’Ù ‹ª «‘ª ‘À «’ «Ú¡’ÂΔ ‹ª «¬º’ ‘À ÍÃ’≈Õ

J ’ª√Ò : ÒØ’ª Á∂ «¬º’ √Ó±‘ ‘À ‹Ø «¬º’ Ù«‘ Á∂ ±Í «Úº⁄ «¬√ Â∑ª Á∂ «¬º’ ÷∂Â
˘ «È¡ø« ’‰ Ò¬Δ ⁄∞º«‰¡≈ ‘Ø«¬¡≈ ’ΔÂ≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ

BG.A@ ¡«Ì¡≈√ ÍÃÙÈ (Review Questions)

A. ¡≈¬Δ.¬Δ.‚Δ. ÁΔ ˜± «’¿∞∫ ‘À ?
B. ¡ÀÈ.√Δ.‡Δ. «Úº⁄ ¡≈¬Δ.¬Δ.‚Δ.√Δ. ÁΔ ’≈‹Δ ωÂ Á≈ Ú‰È ’ØÕ
C. ¡≈¬Δ.¬Δ.‚Δ. ÔØ‹È≈ Á∂ ¿∞Á∂Ù ¡Â∂ ‡Δ⁄∂ ’Δ ‘È ?
D. ¡Í≈‘‹ Ϻ«⁄¡ª Á≈ Ó∞Òª’‰ √Ófi≈˙Õ
¿∞μÂ:√ÚÀ-Ó∞Òª’‰ (Answers:Self-Assessment)

A. (i) A@ ’ØÛ (ii) ÍÃÏ≥Ë’Δ √ÀÒ (iii) «ÚÙ∂Ù
B. (i) ¡ (ii) ¡ (iii) ¬ (iv) ¿
C. (i) √‘Δ (ii) ˆÒ (iii) √‘Δ

BG.AA √≥ÁÌ Í∞√Â’ª (Further Readings)

Í∞√Â’ª A. √ÍÀÙÒ ¡À˜±’∂ÙÈ: ‚∂ÈΔ¡Ò ÍΔ. ‘≈Ò≈‘È, ‹∂Ó√ ¡‘≈Ò≈‘È, ‹∂Ó√ ¡ÀÓ.’≈¿±ÎÓÀÈ, ÍÀ¬Δ◊∂

√Δ. Í∞Ò∂È; ÍΔ¡√È ¡À˜±’∂ÙÈ, «¬≥’Õ
B. √ÍÀÙÒ ¡À˜±’∂Ù: «Ò≥‚≈ «ÚÒÓ‘√‡, ÍΔ.¡À⁄.‚Δ., ¬∂.ÏΔ.ÍΔ.ÍΔ., ¡∂ÒÈ ‚ÚÒ±. Ï±¬∂,
ÍΔ.¡∂⁄.‚Δ., ¡ÀÈ.√Δ.¡À√.ÍΔ.Õ
C. √ÍÀÙÒ ¡À˜±’∂Ù: Ò≈¿±≈ ØÊ√‡∂«¬≥È; √’؇ ¡ÀÎ. ‹Ø‘È√È; √∂‹ ÍÏ«ÒÙ, «¬≥’Õ

254 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY