Page 89 - DEDU506_SPECIAL_EDUCATION_PUNJABI

«¬’≈¬Δ-I: È∂Â‘ΔÈ ¡Í≥◊Â≈: Ø’Ê≈Ó ¡Â∂ «Ù’Ù‰ ÈΔÂΔ¡ª

¡«‹‘Δ Ú√ª √«Ê ‘È Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄ ÍÂ≈ ‘ÀÕ «¬‘ ‘Ø √’Á≈ ‘À ÚΔ ˜±Δ ‘Ø ’‰ Ò¬Δ √Óª √Ó∂∫Â∂ «ÈÔÓª ÁΔ È؇
√«Ó«÷¡’ ’‰ Ò¬Δ ‘Ø ÚΔ ±Í «Úº⁄ ¡«‹‘Δ ◊ºÒª Á∂ È≈Ò «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ «¬È≈Ó ÍÃÙø√≈ ‹ª Ó∞Π‘ØÓÚ’
◊∞‹Á≈ ‘À ‹ÁØ∫ ¿∞‘ ¿∞È∑ª˘ Í≈Ò‰ ÓÈ≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ
(i) «Ú¡’ÂΔ◊ ◊ºÒÏ≈ Á∂ Á∞¡≈∂ «Ù’Ù‰: «Ú¡’ÂΔ◊ ◊ºÒÏ≈ Á∂ ÍÌ≈ÚΔ «Ù’Ù‰ Ò¬Δ Ó‘ºÂÚͱ‰

‘È ¡øȪ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª «Ú◊«Û¡≈ «’¿∞∫«’ «¬‘ Â∞‘≈˘ ¡≈«◊¡≈ «ÁøÁ≈ ‘À Á∂ ±Í «Úº⁄ «√«÷¡’
«ÚÙ∂Ù ¡≈Áª ˘ ‹≈‰È∂ Ò¬Δ ¡Â∂ «¬º’ «Ú«Á¡≈ÊΔ ÁΔ¡ª’ÙÓÂ≈Úª. √≈Ê’ «Ú¡’ÂΔ◊ ◊ºÒÏ≈Â
ω≈¿∞‰ «Úº⁄ Í«‘Ò≈ ’ÁÓ ‘À «¬º’ «ÁÈ ⁄«¡≈ ω≈Õ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ ◊ºÒ ’ ‘∂ ‘È ¡Â∂ √Ó±‘

«Úº⁄ Ì≈◊ ÒÀ‰ Ò¬Δ √ÌÂØ∫ ¡º¤≈ √Óª Á∂ Ï≈∂ «Úº⁄ ÍÂ≈ ’‰≈ Úº÷-Úº÷ ⁄⁄≈ ’ΔÂΔÕ
«¬‘ ÚΔ Ó‘ºÂÚͱ‰ ‘À ¡øÈΔ¡ª «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ◊ºÒª ‘À «’ ¿∞‘ «ÓÒ ¿∞μÂ∂ «Ë¡≈È ’∂∫Á« ’‰ Ò¬Δ
ÍÃØÂ√≈«‘ ’Á∂ ‘À «ÁÒ⁄√ÍÕ «¬√ Â∑ª, ¿∞‘ ◊ºÒ ’Á∂ ‘À ¡Â∂ ‘Ø «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ¡Â∂ «Ú¡√’ª Á∂
È≈Ò ◊ºÒÏ≈Â Ò¬Δ ¿∞ÂÙ≈«‘ ’ΔÂ≈ ‹≈Ú∂◊≈Õ Á∂ ±Í «Úº⁄ Â∞√Δ ’ √º’Á∂ ‘È ’¬Δ ÓØ’Δ¡ª Ò¬Δ

«Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ ¿∞‘ ’ ‘∂ ‘ØÍ ÔØ‹È≈Úª ¿∞μÂ∂ ⁄⁄≈ ’‰ Á≈ ÓΩ’≈ Á∂‰ Á∂ ±Í «Úº⁄ ÏÈ≈˙ ¿∞μÂ∂
’øÓ ’ «‘≈ ‘À «’ ¿∞‘ Ø⁄’ ͪÁ∂Õ
’Ø¬Δ Î’ È‘Δ∫ ÍÀ∫Á≈ «’ ±ø ’Δ «√÷≈ ‘∂ ‘È ‹ª ‹Ó≈ «Úº⁄ ⁄⁄≈, ÌØ√≈ ‘À «’ ±ø ÚΔ Ù≈«ÓÒ ’ ‘∂
‘È √ø’∂ ¡Â∂ √ø’∂ª Á∂ «’√∂ ÚΔ √ø⁄≈ ˘ Ӌϱ ’‰ Ò¬Δ ‘À «’ Â∞√Δ ¡≈͉∂ È≈Ò ’ ‘∂ ‘Ø ¡øȪ

«Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª «Ú◊«Û¡≈Õ
(ii) «ÁÃÙ Á∂ È≈Ò «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Ò¬Δ ‹Ó≈ √øÙØËÈ: «√º÷‰ Á∂ Ó≈‘ΩÒ ˘ √øÙØ«Ë ¿∞È∑ª ÁΔ √ÎÒÂ≈ Ò¬Δ
Ó‘ºÂÚͱ‰ ‘ÀÕ ‹ÁØ∫ √øÙØËÈ ’‰, «’ ’∞ºfi Ô≈Á ’‰ ÁΔ¡ª ’Ø«ÙÙ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ ‘Ø «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª
ÁΔ Â∞Ò‰≈ «Úº⁄ «‹¡≈Á≈ Â∂‹ √øÙØËÈ ÁΔ ÒØÛ ‘Ø √’ÁΔ ‘ÀÕ ⁄≈‘∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ ‘∂ ‘È ¡øÈΔ¡ª ‹ª ’∞ºfi

√øÙØËÈØ∫ Á∂ √≈∂ Ò¬Δ Î≈«¬Á∂ÓøÁ È‘Δ∫ ‘Ø √’Á≈ ‘À, ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ
√ÌÂØ∫ Í«‘Òª, ¡≈Í‰Δ ‹Ó≈ ˘ √∞º«÷¡Â ’ √º’Á∂ ‘ÈÕ √∞«È√«⁄ ’Δ¬∂ «’ Â∞√Δ ÁÚ≈‹∂ ͱΔ
Â∑ª ÚÒØ∫ ÷∞ºÒ∑≈÷∞ºÒ∑≈ ‘À ‹ª ¤º‚ ͱΔ Â∑ª ÚÒØ∫ ÏøÁ ’ «ÁºÂ≈ ¡Â∂ «’√∂ ÚΔ Ï∂ÒΩÛ≈ Ï∂’≈«¬Á◊Δ ‘À «’
÷ÂÈ≈’ ∞’≈Ú‡ª ÷ÛΔ ’ √’Á≈ ‘À ÷ÂÓÕ ’‰≈ ⁄Ò‰ «Úº⁄ È‘Δ∫ ¤º‚ Ï’√∂ ‹ª ’±Û∂ Á∂ «‚ºÏ∂ ‹ª

‚∂√’ Á∂ ’ΔÏÕ ¡ø «Úº⁄, ‹Ó≈ ¤º‚ È‘Δ∫ ‘À ¡≈͉∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ «ÏȪ Áº√∂Õ
«¬‘ ÚΔ Ó‘ºÂÚͱ‰ ‘À ’‰ Ò¬Δ Úº‚∂ «ÍÃø‡ ◊Ãøʪ ¡Â∂ ‘À∫‚¡≈¿∞‡√ Á∂ È≈Ò ˜Ï≈ÈΔ ‘Á≈«¬Â Á∂ ͱ’
‘ÀÕ Á∞¡≈≈ ω≈¿∞‰ ¡Â∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª ˘ Úº‚∂ «ÍÃø‡ ‘À∫‚¡≈¿∞‡√ Á∂‰, Â∞√Δ ¿∞È∑ª˘ Á∂ ‘∂ ‘Ø «ÈÁ∂ÙØ∫
Ò¬Δ ÚÂØ ¡Â∂ Δ«‚ø◊ ‘À «’ ¿∞‘ √ͺه ±Í ÚÒØ∫ ¡Â∂ √Ω÷ ÚÒØ∫ Ú∂÷ √º’Á∂ ‘ÀÕ «¬º’ ⁄≈’ÏØ‚ ¿∞μÂ∂

Úº‚∂ «ÍÃø‡ «Úº⁄ «Ò÷≈¬Δ ‹ª ̱ÓΔ Á∂ ¿∞μÂ∂ ’∞ºfi «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Ò¬Δ ÓÁÁ◊≈ ‘Ø √º’Á∂ ‘È, Ò∂«’È ‘
’Ø¬Δ È‘Δ∫ ‘À, ª Ò∂÷≈ ‹Ø÷≈ √∞«È√«⁄ ¡≈͉∂ ’Ó∂ «Úº⁄ «Ú¡’ÂΔ◊ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ªÕ
(iii) Ó≈Â≈ «ÍÂ≈ Á∂ È≈Ò «¬º’ Ӌϱ Ì≈◊ΔÁ≈Δ Á≈ ¿∞√≈Δ: «¬‘ «¬º’ Ӌϱ ω≈¿∞‰ Á∂ ±Í «Úº⁄ √Ó≈È
±Í ÚÒØ∫ Ó‘ºÂÚͱ‰ ‘À ¡øÈΔ¡ª Á∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ Ó≈Â∂ «ÍÂ≈ Á∂ È≈Ò √øÏøË Á∂ ±Í «Úº⁄ √Ïø˪ ˘

Ӌϱ ω≈¿∞‰ Ò¬Δ ‘À «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ È≈ÒÕ ÍÚ≈ Á∂ ÓÀÏª ˘ √ÌÂØ∫ ¡º¤≈ √≈ÊΔ ÁÒª «Úº⁄Ø∫ ’∞ºfi
’ ‘∂ ‘È «’ Â∞√Δ «¬º’ «√«÷¡’ Á∂ ±Í «Úº⁄ ‘Ø √’Á≈ ‘À ‹ÁØ∫ ‘Ò≈ª, ¡º¤≈ ‹ª ÌÀÛ≈, «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª
Á∂ È≈Ò ÍÀÁ≈ ‘∞øÁΔ¡ª ‘ÈÕ √≈∂ «Ú«Á¡≈ÊΔ¡ª Á∂ «Úº⁄ «ÙÂΔ¡ª Á∂ È≈Ò «√«÷¡’ª, ¡«ÌÌ≈Ú’Ø∫

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 81