Page 72 - DPBI101_PUNJABI-1

Harpreet Singh, Lovely Professional University ¡«Ë¡≈¬∂-AF : ◊πÓπ÷∆-«ÒÍ∆

È؇
¡«Ë¡≈¬∂-AF: ◊πÓπæ÷∆ «ÒæÍ∆
(Gurmukhi-Alphabet)

«ÚÙ≈-Ú√» (Contents)

A. «ÒæÍ∆, ¡Â∂ ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ Á∂ ¡Ê
B. ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ Á≈ ‹ÈÓ Â∂ «Ú’≈√
C. «ÒæÍ∆ Ï≈∂ «ÚÁÚ≈Ȫ Á∆ ≈¬∂
D. ¿πµÂ Ó≈Ò≈ : √ÚÀ ÓπÒª’‰

«ÒæÍ∆ ≈‘ƒ ÓÈπæ÷ ¡≈͉∆¡ª Ì≈ÚÈ≈Úª ˘ Á»√«¡ª È≈Ò √ªfi∆¡ª ’Á≈ ˛Õ «‹Ú∂∫ ÓÈπæ÷∆
‹∆ÚÈ Á≈ «Ú’≈√ ‘Ø«¬¡≈ ¿π√∂ Â∑ª «ÒÍ∆ Á≈ Ú∆ «Ú’≈√ ‘πøÁ≈ «◊¡≈Õ ÔπÈ≈È∆ «ÚÁÚ≈È ÒØ’
’À‚Ó√ ˘ «ÒÍ∆ Á≈ ‹ÈÓ Á≈Â≈ ÓøÈÁ∂ ‘ÈÕ Í «¬‘ «Ú⁄≈ «Ú«◊¡≈È’ ’√Úæ‡∆ Â∂ Í»≈ È‘ƒ
¿πÂÁ≈Õ ¡√ÒØ∫ Úæ÷-Úæ÷ «ÒæÍ∆¡ª Á≈ «Ú’≈√ ÓÈπæ÷∆ √Ó≈‹ Á∂ «Ú’≈√ «Ú⁄Ø∫ ‘∆ ‘Ø«¬¡≈Õ «Ú’≈√
Á∆¡ª Óø«˜Òª «‘ ’’∂ ÚÂÓ≈È »Í «Ú⁄ ÍÃ◊‡ ‘ج∆¡ªÕ «¬‘ ÓÈπæ÷ Á∆ ¡≈͉∆ ’≈„ ˛Õ ’¬∆
«ÚÁÚ≈Ȫ Á≈ Óæ ˛ «’ ÍÃ⁄∆È Í»Ú ’≈Ò «Ú⁄ Ì≈ ⁄∆È ¡Â∂ Í∂» «Ú⁄ ’¬∆ ø◊ª Á∂ Ë≈«◊¡ª
˘ ’¬∆ ÍÃ’≈ Á∆¡ª ◊ø„ª Á∂ ’∂ «¬È∑ª ˘ Á»-Á» Âæ’ √πÈ∂‘≈ Ì∂‹‰ Ò¬∆ Ú«Â¡≈ ‹ªÁ≈ √∆Õ «¬√
˘ “◊ø„ «ÒæÍ∆” Á≈ È≈Ó «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ
«¬√ ÂØ∫ «¬Ò≈Ú≈ «ÒæÍ∆ Á≈ ‹ÈÓ √ø’∂ª ¡Â∂ «¬Ù≈«¡ª ≈‘ƒ ÓÈπæ÷∆ Ì≈ÚÈ≈Úª ˘ √Ófi≈¿π‰
È≈Ò ‘Ø«¬¡≈ «¬√ Á∂ Óπæ„Ò∂ »Í Á∆Ú≈ª, ◊πÎ≈Úª ¿πµÂ∂ «√æË∆¡ª, Ò∂‡Ú∆¡ª, ÷Û∆¡ª, Ò’∆ª ¡Â∂
Ë≈«Ó’ «⁄øÈ∑ ¡≈«Á ¿π’∂ ‘ج∂ »Í ¡æ‹ Ú∆ ’∆ ‹◊∑≈ «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ Á∆Úª ¿πµÍ Ò’∆ª «÷æ⁄ ’∂
«‘√≈Ï-«’Â≈Ï æ÷‰ Á≈ Â∆’≈ ÍÃ⁄«Ò √∆Õ Á∆Ú≈ª ¿πµÍ Í≥¤∆ ‹≈ÈÚª, Áæ÷ Á∂ Íæ«Â¡ª
¡≈«Á “«⁄æÂ-«ÒÍ∆” »ÍÁ∂ »Í «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ «⁄æÂ «ÒÍ∆, Ò’∆ «ÒÍ∆ √≈‚∂ Óπæ„Ò∂ »Í ‘ÈÕ «‹√
≈‘ƒ ÓÈπæ÷ ¡≈ÍÓ∂ ÓÈØÌ≈Úª ˘ Á»«‹¡ª Âæ’ Í‘πø⁄≈¿π‰ Á≈ √≈ËÈ ÚÂÁ∂ √ÈÕ
«√øË-ÿ≈‡∆ √«Ì¡Â≈ Á∂ Ò◊Ì◊ E@@ ¬∆. Í»Ï «Ú⁄ ¡≈∆¡≈ ÒØ’ ¿πµÂ-Ì≈ «Ú⁄
¡≈¬∂Õ √Óª Í≈ ’∂ «¬È∑ª È∂ “ÏÑÓø‚ «ÒæÍ∆ ˘ ‹ÈÓ «ÁæÂ≈Õ «¬√ ÂØ∫ Ï≈¡Á «√Ò≈-Ò∂÷, «√æ«’¡ª,
Íπ≈ÂÈ ÏÂȪ ¿πµÂ∂ ¿π’∂ ¡æ÷ Úæ÷-Úæ÷ Ì≈Â∆ «ÒÍ∆¡ª ˘ ¿π‹≈◊ ’Á∆ ˛Õ «¬È∑ª «ÒÍ∆¡ª
˘ ÏÑÓ∆, ÷ØÙ‡∆, √≈ÁË≈, È≈◊∆, ¡Â∂ ◊πÍ «ÒæÍ∆ ¡≈«Á Á≈ È≈Ó «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ ‘ÛæÍ≈-
ÓØ«‘ø‹ØÁ≈ Á∆ ÷πÁ≈¬∆ ÁΩ≈È ’¬∆ «⁄æÂ «ÒæÍ∆¡ª Á∂ »Í «ÓÒÁ∂ ‘ÈÕ Í≥‹≈Ï∆ Á∆ «Ú’√ »Í
◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ ˛Õ ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ ÏÑÓ∆ «ÒæÍ∆ «Ú⁄Ø∫ «È’Ò∆ ÓøÈ∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ Ú∆ Ï‘πÂ
Íπ≈‰∆ ˛Õ ÍÃ≈⁄∆È √Ó∂∫ Í≥‹≈Ï Á∂ ¡æ‚-¡æ‚ «¬Ò≈«’¡ª «Ú⁄ Ù≈Ë≈ ‡≈’∆ ¡≈«Á «ÒæÍ∆ Á∂ »Í
ÍÃ⁄«Ò √∆Õ Ù≈Ë≈ ¡Â∂ ‡≈’∆ «ÒæÍ∆ Á≈ ◊πÓπ÷∆ «ÒÍ∆ «Ú⁄ ’≈Î∆ √πÓ∂ÒÂ≈ ˛Õ «’¿π∫«’ «¬‘ «ÂøÈ
«ÒÍ∆¡ª ÏÑÓ∆ «ÒÍ∆ ÂØ∫ ‘∆ ÍÀÁ≈ ‘ج∆¡ª ‘ÈÕ «¬√ Ò¬∆ ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ ’ج∆ ÈÚ∆È ’≈„ È‘ƒÕ «¬‘
ª Í≥‹≈Ï Á∆ ÍÃ≈⁄∆È «ÒæÍ∆ Á≈ ‘∆ «¬’ √øÚ«¡≈ »Í ˛Õ «¬‘ ¡≈Ó ÍÃ⁄Ò ‘À ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ ◊π»¡ª
Á∆ Ì≈Ù≈ ˛Õ ◊π»¡ª ˘ Óøȉ Ú≈Ò≈ ÒØ’ª Á≈ «¬‘ «Ú⁄≈ ˛ Í «¬‘ «Ú⁄≈ Ó»ÒØ ‘∆ ˆÒ ˛Õ «ÒÍ∆
Í«‘ÒØ∫ ‘∆ ÓΩ‹»Á √∆Õ ◊π»¡ª È∂ ª ¡≈͉∆ Ï≈‰∆ ‘∆ «¬√ «ÒæÍ∆ «Ú⁄ «Ò÷∆ ˛Õ «¬√ «ÒæÍ∆ ˘ ◊π»¡ª
È∂ ¡Í‰≈ «Ò¡≈ √∆Õ «¬√ ’’∂ «¬√ «ÒæÍ∆ ˘ ◊πÓπ÷∆ «ÒæÍ∆ Á≈ È≈Ó Á∂ «ÁæÂ≈ «◊¡≈Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 65