Page 179 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ Óπæ÷ ÂæÂ

È؇ Ó≈«Ë¡«Ó’ √øÏØËÈ Á∆ ∆Â∆ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈ Í≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ¡√Ò «Úæ⁄ «¬√ ∆Â∆ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈ Úæ÷-Úæ÷ √Ó≈‹ª
«Úæ⁄ Úæ÷-Úæ÷ ’≈Ȫ ÂØ∫ ‘Ø«¬¡≈Õ ’πfi √Ó≈‹ª «Úæ⁄ «¬√ Á∂ ÍÃ⁄ÒÈ Á≈ ’≈È «¬√Â∆¡ª Á∆ «‚æ◊∆ ‘ج∆ √«ÊÂ∆
˛Õ («‹Ú∂∫ ◊ØÒ‚ ‹È‹≈Â∆ «Úæ⁄), ’πfi √Ó≈‹ª «Úæ⁄ ÍπÙª Á∆ √«ÊÂ∆ ‘∂·ª ‘؉ ’≈È ¡Â∂ ’πfi √Ó≈‹ª «Úæ⁄ ‘∂’
ÍÃ’≈ Á∂ √ÏøË∆ Ò¬∆ Í«‘Ò∂-Í«‘Ò∂ ÙÏÁª ‹ª √ø«ÿ¡≈ Á∆ ’Ó∆ ’≈È («‹Ú∂∫ ‘ØÍ∆ ‹È‹≈Â∆ «Úæ⁄) «¬√ ∆Â∆ Á≈
ÍÃ⁄ÒÈ ‘Ø«¬¡≈Õ

Ó≈ÂπÒ∂Ô (Avunculate)
“¡ÀÚø’πÒ∂‡” (avunculate) ‹ª “Ó≈ÂπÒ∂Ô” ÙÏÁ ¿π√ ÍÃÊ≈ ÚæÒ «¬Ù≈≈ ’Á≈ ˛ ‹Ø Ó≈Ó≈-̪‹∂ ‹ª ̪‹∆ Á∂ Í≈√«ÍÃ’
√Ïø˪ ˘ «¬’ «ÚÙ∂Ù „ø◊ È≈Ò «ÈÔ«Ó ’Á∆ ˛Õ «¬√ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈ ¿πÈ∑ª Ó≈Âz√Â≈ÂÓ’ Í«Ú≈ª «Úæ⁄ ‘πøÁ≈ ˛,
«‹æÊ∂ Ó≈Â≈ Á∂ Ì≈ (Ó≈Ó≈ ‹ª Ó≈ÂπÒ) Á≈ Í«Ú≈«’ Ó≈ÓÒ∂ «Úæ⁄ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Ó‘æÂÚ ¡Â∂ ’ø‡ØÒ ‘πøÁ≈ ˛Õ ‹∂’
Í«Ú≈«’ Ó≈ÓÒ∂ «Úæ⁄ Ó≈Ó∂ Á≈ ¡«Ë’≈ ¡Â∂ ’ø‡ØÒ ÍÃÓπæ÷ ˛, ‹∂’ ÒØ’ª ÂØ∫ «¬‘ Óø◊ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ «’ ¿π‘
¡≈͉∂ «ÍÂ≈ ÂØ∫ Ú∆ ÚË∂∂ √ÈÓ≈È Ó≈Ó∂ Á≈ ’È, ‹∂’ Ó≈Ó∂ Á≈ Ú∆ ¡≈͉∂ ̪‹∂-̪‹∆¡ª ÍÃÂ∆ ¿πÈ∑ª Á∂ «ÍÂ≈ ÂØ∫
ÚË∂∂ «˜øÓ∂Ú≈∆ ¡Â∂ ’ÂÚ ˛Õ ‹∂’ Ó≈Ó≈ ¡≈͉∆ √øÍÂ∆ Á≈ ¿πÂ≈«Ë’≈∆ ̪‹∂ ˘ ‘∆ ω≈Ú∂, ‹∂’ ̪‹≈ Ú∆
«ÍÂ≈ Á∆ ¡Í∂’Ù≈ Ó≈Ó∂ Á∆ √∂Ú≈ ÚË∂∂ ’∂ ¡Â∂ ‘Ø √≈∂ ÍπÙ-ÓÀ∫Ïª «Úæ⁄ Ó≈Ó∂ Á≈ √Ê≈È ‹ª √«ÊÂ∆ √Ì ÂØ∫ ¿πµÍ
‘ØÚ∂ ª «¬√ «ÚÚ√Ê≈ ‹ª ÍÃÊ≈ ˘ “Ó≈ÂπÒ∂Ô” ’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ
¿πµÂ∆-Íæ¤Ó∆ ¡Ó∆’≈ Á∆ ˛‚≈ ‹È‹≈Â∆ «Úæ⁄ «¬‘ ÍÃÊ≈ ˛ «’ A@ √≈Ò Á∆ ¿πÓ «Úæ⁄ ÍπæÂ «ÍÂ≈ Á≈ ÿ ¤æ‚
’∂ ¡≈͉∂ Ó≈Ó∂ ’ØÒ «‘‰ Ò¬∆ ⁄Ò≈ ‹ªÁ≈ ˛, ¿πµÊ∂ «‘ ’∂ ¿π‘ Ó≈Ó∂ Á∂ Í«Ú≈ ¡Â∂ √Ó≈‹ Á∆¡ª ◊æÒª ˘ «√æ÷Á≈
˛, Ó≈Ó∂ Á∆ √∂Ú≈ ’Á≈ ˛ ¡Â∂ Úæ‚≈ ‘؉ ”Â∂ Ó≈Ó∂ Á∆ √øÍÂ∆ Á∆ Á∂÷-∂÷ ’Á≈ ˛Õ Ó≈Ó≈ Ú∆ ¿π√ Á∂ √≈∂ Ì≈ ˘
√«‘‹∂ ‘∆ ¡≈͉∂ ”Â∂ ÒÀ ÒÀ∫Á≈ ˛Õ Ó≈Ó∂ Á∂ ◊ØÂ, ‹≈Á», ËÓ ¡Â∂ √øÍÂ∆ ”Â∂ ̪‹∂ Á≈ ‘∆ ¡«Ë’≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ ‡zØÏ∆¡ø‚
(Trobriand) ‹È‹≈Â∆¡ª «Úæ⁄ Ú∆ ·∆’ «¬√∂ Â∑ª ‘∆ ‘πøÁ≈ ˛Õ ‘ØÍ∆ ¡Â∂ ‹»È∆ ‹È‹≈Â∆¡ª «Úæ⁄ ÍπæÂ ÂÁ Âæ’
¡≈͉∂ «ÍÂ≈ Á∂ ÿ «Úæ⁄ «‘øÁ≈ ˛, ‹Á Âæ’ ¿π√ Á∂ «Ú¡≈‘ Á∆ ¿πÓ È≈ ¡≈ ‹≈Ú∂, «¬√ ¿πÓ «Úæ⁄ ¿π‘ ¡≈͉∂
Ó≈Ó∂ Á∂ ÿ ⁄Ò≈ ‹ªÁ≈ ˛ ¡Â∂ Ó≈Ó≈ ¿π√ Á≈ «Ú¡≈‘ √ø√’≈ ’Ú≈ ’∂ ¿π√ ˘ ¡≈͉∂ Í«Ú≈ Á∂ ÓÀ∫Ï Á∂ »Í «Úæ⁄
√Ú∆’≈ ’ ÒÀ∫Á≈ ˛Õ
Ó≈ÂπÒ∂Ô ÍÃÊ≈ ‘∂’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ ÙªÂ∆Í»Ú’ „ø◊ È≈Ò √Ú∆’≈ È‘ƒ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ ”Â∂ ‡zØÏ∆¡ø‚
Á∆Í √Ó»‘ Á∂ Ú≈√∆¡ª «Úæ⁄ «ÍÂ≈ Á∂ √È∂‘ ¡Â∂ Ó≈ÂπÒ∂Ô ’ÂÚ «Ú⁄’≈ ÍÃ≈Ô: √øÿÙ ÍÀÁ≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ ‘Ø √’Á≈
˛ «’ «ÍÂ≈ ˘ ¡≈͉∂ ÒÛ’∂ È≈Ò «¬øÈ≈ «Í¡≈ ‘Ø ‹≈Ú∂ «’ ¿π‘ ¡≈͉∆ √øÍÂ∆ ˘ Ì≈‰‹∂ ˘ Á∂‰ Á∆ ʪ ¡≈͉∂
‘∆ ÒÛ’∂ ˘ Á∂‰≈ ÚË∂∂ Í√øÁ ’∂Õ ¿π√ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ Ì≈‰‹∂ ¡Â∂ Ó≈Ó∂ Á«Ó¡≈È «¬’ ‰≈¡ Á∆ √«ÊÂ∆ ¿πÂÍ≥È
‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ
«ÍÂz√Â≈ÂÓ’ √Ó≈‹ «Úæ⁄ «¬√ Á≈ «ÏÒ’πÒ ÍÃ⁄ÒÈ È‘ƒ ˛, ÍÃø» «¬√ Á≈ «¬‘ ¡Ê ’Á∂ Ú∆ È‘ƒ ˛ «’ «ÍÂz√Â≈ÂÓ’
Í«Ú≈ «Úæ⁄ «¬√ Á≈ «ÏÒ’πÒ ÍÃ⁄ÒÈ È‘ƒ ˛Õ Áæ÷‰∆ ¡Î∆’≈ Á∆ ÊØ∫◊≈ (Thonga) ‹È‹≈Â∆ «ÍÂz ÚøÙ∆ ˛Õ «¬æÊ∂
ÍÂÈ∆ ˘ «Ú¡≈‘ ÂØ∫ Ï≈¡Á ¡≈͉∂ ÍÂÈ∆ Á∂ «Í≥‚ ‹ª ÿ «Úæ⁄ ‹≈ ’∂ «‘‰≈ ÍÀ∫Á≈ ˛ ¡Â∂ Ïæ«⁄¡ª ”Â∂ Ú∆ «ÍÂ≈ Á∂
Í«Ú≈ Á≈ ¡«Ë’≈ ‘πøÁ≈ ˛Õ «Î Ú∆ Ó≈Ó∂ Á≈ ÿ ≈‹ª Á∂ Ò¬∆ “Á»√∆ «‘‰ Ú≈Ò∆ ʪ” (Secondary Heaven)
‘πøÁ≈ ˛Õ ’ØÓª⁄∂ ‹È‹≈Â∆ «Úæ⁄ Ú∆, ‹Ø «ÍÂz√Â≈ÂÓ’ ˛, Ó≈ÂπÒ∂Ô ÍÃÊ≈ Á≈ ÍÃ⁄ÒÈ ˛Õ

‡≈√’ Ó≈ÂπÒ∂Ô ÂØ∫ ’∆ Ì≈Ú ˛?

«ÍÂz ÙÚ√Â∂Ô (Amitate)
“Ó≈ÂπÒ∂Ô” ÍÃÊ≈ Á∂ ¡Ë∆È «‹√ Â∑ª Ó≈Â≈ Á∂ Ì≈ Á≈ «ÚÙ∂Ù ¡«Ë’≈ ¡Â∂ √«ÊÂ∆ ‘πøÁ∆ ˛, ¿π√∂ Â∑ª «ÍÂz ÙÚ√Â∂Ô
ÍÃÊ≈ «Úæ⁄ «ÍÂ≈ Á∆ ÌÀ‰, Ì»¡≈ ‹ª «ÍÂz ÙÚ√≈ Á≈ ÚË∂∂ Ó‘æÂÚ ‘πøÁ≈ ˛Õ ‚≈. «Ú√ (Rivers) È∂ «¬√ Â∑ª
Á∆¡ª ¡È∂’ª ‹È‹≈Â∆¡ª Á≈ Úȉ ’∆Â≈ ˛, «‹È∑ª «Úæ⁄ «¬√ Â∑ª Á∆ ÍÃÊ≈ Í≈¬∆ ‹ªÁ∆ ˛Õ ÏÀ’√ Á∆Í √Ó»‘
«Úæ⁄ «¬’ «Ú¡’Â∆ ¡≈͉∆ Ì»¡≈ Á≈ ¡≈͉∆ Ó≈Â≈ È≈Ò «’Â∂ «˜¡≈Á≈ √ÈÓ≈È ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√ «Ú¡’Â∆ Á∂

172 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY