Page 355 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI
P. 355

√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ Óπæ÷ ÂæÂ




                         È؇


                                      ’∆ Âπ√ƒ ‹≈‰Á∂ ‘Ø   “«Ú¡’Â∆ÂÚ” ¡ß◊∂˜∆ ÙÏÁ ‘Personality’ Á≈ «‘ßÁ∆ ±ÍªÂ ‘ÀÕ


                                 «Ú¡’Â∆ÂÚ ¡Â∂ √ß√«¥Â∆ (Culture and Personality)
                                 «‹Ú∂∫ «’ ¿πµÍ √ÍæÙ‡ ’∆Â≈ ‹≈ ¸æ«’¡≈ ˛ «’ Íz≈‰∆Ù≈√Â∆ ’≈’ª È≈Ò «Ú¡’Â∆ ˘ ‹Ø ’æ⁄≈ Ó≈Ò «ÓÒÁ≈ ˛
                                 ¿π√ È≈Ò ¡√Ò∆ «Ú¡’Â∆ÂÚ Á≈ «ÈÓ≈‰ √Ó≈‹ ±Í∆ ’≈÷≈È∂ «Úæ⁄ ‘πßÁ≈ ˛ Í ÷πÁ «¬√ “’≈÷≈È∂” Á≈ ±Í,
                                 √Ú±Í ‹ª ’ßÓ ÍÁÂ∆ ’∆ ‘ØÚ∂◊∆-«¬‘ √ß√«¥Â∆ ‘∆ «ÈÙ«⁄ ’Á∆ ˛Õ «¬√ ±Í «Úæ⁄ «Ú¡’Â∆ÂÚ «ÈÓ≈‰
                                 «Úæ⁄ √ß√«¥Â∆ Á≈ Ó‘æÂÚͱÈ ÔØ◊Á≈È ‘πßÁ≈ ˛, ‹Á «’ ¿πÍØ’Â «ÚÚ∂⁄È≈ «Úæ⁄ √≈˘ «Ú¡’Â∆ Á∂ «Ú’≈√ «Úæ⁄
                                 √ß√«¥«Â’ ’≈’ª Á∂ ÔØ◊Á≈È Á≈ ¿πÒ∂÷ ’ ‘∆ ⁄πæ’∂ ‘ª, «Î Ú∆ «Ú¡’Â∆ÂÚ ¡Â∂ √ß√«¥Â∆ Á∂ Í≈√«ÍÃ’ √Ïß˪
                                 Á∆ Íz«’Â∆ ˘ «Ú√Ê≈ ±Í È≈Ò √Ófi≈¿π‰≈ ˜±∆ ˛Õ
                                 √ß√«¥Â∆ ¡Â∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ Í≈√«ÍÃ’ √ÏßË Á∂ «ÚÙ∂ «Úæ⁄ ‹≈È «◊«ÒÈ (John Gillin) È∂ «ÂßÈ Óπæ÷ ◊æÒª Á≈
                                 ¿πÒ∂÷ ’∆Â≈ ˛-
                                    A.   ‹ÈÓ Á∂ Ï≈¡Á ÓÈπæ÷- Ïæ⁄≈ «¬’ ÓÈπæ÷ «È«Ó Ú≈Â≈ÚÈ (man-made environment) «Úæ⁄ ÍzÚ∂Ù
                                         ’Á≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√ È≈Ò «ÿ ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ «¬√ Ú≈Â≈ÚÈ Á∂ ¡Ë∆È ¡Ω˜≈, Ó’≈È, ÎÈ∆⁄ ¡≈«Á
                                         ÓÈπæ÷-«È«Ó ÌΩ«Â’ Ú√±¡ª ‘∆ È‘∆∫ √◊Ø∫ ÍzÊ≈, ËÓ, Ì≈Ù≈, «◊¡≈È ¡≈«Á ¡ÌΩ«Â’ Ú√±¡ª Ú∆
                                         ¡≈™Á∆¡ª ‘ÈÕ «¬È∑ª Á∆ √ß«÷¡≈, «¬√Â∂Ó≈Ò ¡Â∂ Íz«’Â∆ ¿π√∂ √Ó≈‹ Á∆ √ß√«¥Â∆ ÚæÒØ∫ «ÈË≈«Â
                                         ‘πßÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á≈ ÍzÌ≈Ú «Ú¡’Â∆ Á∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ ”Â∂ ˜±∆ ±Í «Úæ⁄ ÍÀ∫Á≈ ˛ «’™«’ «Ú¡’Â∆
                                         ¿πÈ∑ª È≈Ò «ÿ«¡≈ ‘πßÁ≈ ˛Õ
                                    B.   √ß√«¥Â∆ ˘ «¬’ «ÈÙ«⁄ „ß◊ È≈Ò, ÍzÂ∆«’«¡≈ ’È ˘ Íz∂« ’Á∆ ˛Õ ¡√Ò «Úæ⁄ √Ó≈‹ «Úæ⁄
                                         «ÚÚ‘≈ ’È Á∂ «˜¡≈Á≈Â Â∆’∂ √ß√«¥Â∆ È≈Ò «ÈÙ«⁄ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ
                                    C.   √ß√«¥Â∆ Íπ√’≈ È≈Ò √Ó≈‹ ‹ª √ß√«¥Â∆ È≈Ò «ÈË≈« ·∆’ «ÚÚ‘≈ª ‹ª «’«¡≈Úª ˘ «√æ÷‰
                                         Á∆ Íz«’«¡≈ «Úæ⁄ ¡Â∂ √˜≈ ‹ª ÌÂ√È≈ È≈Ò, Ó≈Û∆¡ª ¡≈Áª ¡Â∂ ◊Ò «ÚÚ‘≈ ˘ ¤æ‚‰ «Úæ⁄
                                         Â∂˜∆ «Ò¡≈™Á∆ ˛Õ
                                 √ÍæÙ‡ ˛ «’ «Ú¡’Â∆ÂÚ ¡Â∂ √ß√«¥Â∆ Á≈ √ÏßË Ï‘π ◊«‘≈ ˛Õ ‘∂· «Ò÷∂ «ÚÚ∂⁄È≈ ÂØ∫ «¬‘ ‘Ø Ú∆ √ÍæÙ‡ ‘Ø
                                 ‹≈Ú∂◊≈Õ

                                 √Ú-ÓπÒª’‰ (Self-Assessment)
                                 ‘∂· «Ò÷∂ ’ÊȪ «Úæ⁄ √æ⁄ ‹ª fi±· Á∆ Í«‘⁄≈‰ ’Ø :
                                 (State whether the following statements are True or False) :
                                    H.   √Ó≈«‹’ ‹∆ÚÈ Á≈ ¡Ë≈ Í«Ú≈ ‘∆ ˛Õ
                                    I.   «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ «Ú’≈√ «Úæ⁄ √È≈Ô±-Óß‚Ò Á∆ «’«¡≈Ù∆ÒÂ≈ Á≈ ÍzÌ≈Ú È‘∆∫ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ
                                    A@.  √Ó≈‹ ÚæÒØ∫ ÓȘ± ¡Â∂ √«Ê ‹È∆Â∆¡ª ‘∆ ÍzÊ≈Úª ‘ÈÕ
                                    AA.  «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ ÓÈØ«Ú«◊¡≈È’ Ò椉ª ”Â∂ √ß√«¥Â∆ Á≈ ÍzÌ≈Ú È‘∆∫ ÍÀ∫Á≈Õ

                                 «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ ’πfi «ÚÙ∂Ù ◊π‰ ¡Â∂ √ß√«¥Â∆
                                 (Some Particular Traits of Personality and Culture)

                                 √ß√«¥Â∆ Á≈ ÍzÌ≈Ú «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ «Ú’≈√ ”Â∂ «’ßÈ≈ «˜¡≈Á≈ ÍÀ∫Á≈ ˛-«¬√ ˘ ‘Ø Ú∆ √ÍæÙ‡ ±Í È≈Ò √Ófi‰
                                 Ò¬∆ ¡√∆∫ «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ ’πfi «ÚÙ∂Ù ◊π‰ª Á∂ «Ú’≈√ ”Â∂ ÍÀ‰ Ú≈Ò∂ √ß√«¥Â∆ Á∂ ÍzÌ≈Úª Á∆ «ÚÚ∂⁄È≈ ’ √’Á∂
                                 ‘ªÕ «¬‘ ÍzÌ≈Ú «¬√ Â∑ª ‘È-
                                    A.   Áπæ÷ √«‘‰ Á∆ √ÓæÊ≈ (Toleration of Sufferings)-√ß√«¥Â∆ ‘∆ «Ú¡’Â∆ Á∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ «Úæ⁄ Áπæ÷
                                         √«‘‰ Á∆ √ÓÊ≈ ÍzÁ≈È ’Á∆ ˛Õ




            348                                       LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
   350   351   352   353   354   355   356   357   358   359   360