Page 377 - DSOC101_FUNDAMENTALS_OF_SOCIOLOGY_PUNJABI

√Ó≈‹Ù≈√Â Á∂ Óπæ÷ ÂæÂ

È؇ Á≈ ◊π‰ Ïæ⁄∂ «Úæ⁄ Ú∆ «Ú’«√ ‘؉≈ Ùπ± ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬‘ ◊π‰ «’√∂ Ú∆ «Ú¡’Â∆ Á∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ Á≈ ¿πÒ∂÷‰∆
Âæ’ Ï‰ ‹ªÁ≈ ˛Õ ÍzÔØ◊ª ÂØ∫ Á∂«÷¡≈ «◊¡≈ ˛ «’ Ïæ⁄≈ Ìπæ÷ Ïπæfi ‹≈‰ Á∂ Ï≈¡Á Ú∆ Óª Á∂ √ÂȪ ˘ È‘∆∫ ¤æ‚Á≈Õ
¡√Ò «Úæ⁄ ÁπæË «ÍÒ≈¿π‰≈ ’∂ÚÒ Ìπæ÷ Ïπfi≈¿π‰ Á∆ «ÚË∆ È≈ ‘Ø ’∂ Ó≈Â≈ Á∂ «Í¡≈ Á≈ Ú∆ √ø’∂ ‘πßÁ≈ ˛Õ «¬√ ’≈È
ÁπæË ¤π‚≈¿π‰ (weaning) Á≈ Ú∆ Ïæ⁄∂ Á∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ ”Â∂ ÍzÌ≈Ú ÍÀ∫Á≈ ˛Õ

√≈ÚË≈È∆ ‹∂’ Ïæ⁄∂ Á∂ ÍzÂ∆ ¿πÓ∆Á Á∂ ’≈È Óª ¿π√ ˘ ÁπæË «ÍÒ≈¿π‰≈ ÏßÁ ’ «ÁßÁ∆ ˛ ª Ïæ⁄∂ Á∂
«Ú¡’Â∆ÂÚ «Úæ⁄ «È≈Ù≈ Ì≈Ú (pessimism) ¡Â∂ ’‡πÂ≈ Ì≈Ú ¡≈«Á ÍÀÁ≈ ‘Ø √’Á∂
‘ÈÕ

«¬√ Á∂ ¿πÒ‡ ‹∂’ Ïæ⁄∂ ˘ «˜¡≈Á≈ ¿πÓ Âæ’ Óª ¡≈͉≈ ÁπæË «ÍÒ≈™Á∆ ‘∂ ª ¿π√ ”Â∂ «ÈÌ ¡Â∂ ¡≈≈ÓÂÒÏ
‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ √ÏßË «Úæ⁄ Íz∆÷‰ È≈Ò «¬‘ Ú∆ Á∂«÷¡≈ «◊¡≈ ˛ «’ «‹È∑ª Ïæ«⁄¡ª ˘ ÁπæË «ÂßÈ ÂØ∫ ¤∂ Ó‘∆È∂ Á∆
¿πÓ Á∂ «Úæ⁄ ¤π‚Ú≈ «ÁæÂ≈ «◊¡≈, ¿π√ «Úæ⁄ √πæ«÷¡≈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ ¿πÈ∑ª Ïæ«⁄¡ª ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Í≈¬∆ ◊¬∆ «‹È∑ª Á∂
ÈΩ Ó‘∆È∂ ‹ª «˜¡≈Á≈ √Ó∂∫ Âæ’ ÁπæË «ÍÒ≈«¬¡≈ «◊¡≈ √∆Õ «¬æÊ∂ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛ «’ ‹∂’ √Ó≈‹∆’È Á∆ Íz«’«¡≈
Ïæ⁄∂ Á∂ ‹∆ÚÈ «Úæ⁄ Í«‘Ò∂ ¤∂ √≈Òª Âæ’ ·∆’ „ø◊ È≈Ò «’«¡≈Ù∆Ò È≈ ‘ØÚ∂ ª ¿π√ Á≈ √Ê≈¬∆ ÍzÌ≈Ú «Ú¡’Â∆
Á∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ «Ú’≈√ “Â∂ ÍÀ∫Á≈ ˛Õ ¿πÁ≈‘‰ Á∂ ÂΩ “Â∂ «¬√ ¿πÓ «Úæ⁄ ¡√πæ«÷¡≈ Á∆ Ì≈ÚÈ≈ «Ú’«√ ‘Ø ‹≈‰
”Â∂ Ó≈È«√’ √ßÿÙ Ùπ± ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛, «‹√ Á∂ ’≈È ’πfi Ïæ⁄∂ ÁæÏ∂ ¡Â∂ ÍÒ≈ÔÈÙ∆Ò (truant) ‘Ø ‹ªÁ∂ ‘È ¡Â∂ ’πfi
«‘ø√’ ¡Â∂ ¿πÁß‚ Íz«’Â∆ Á∂Õ
«¬√∂ Â∑ª ‹ÈÓ ÂØ∫ ÒÀ ’∂, Ï⁄ÍÈ, ‹Ú≈È∆, ÍzØÛ≈ √«ÊÂ∆ ¡Â∂ Ïπ„≈Í∂ Âæ’ √Ó≈‹∆’È È≈Ò «Ú¡’Â∆ÂÚ Á≈
«ÈÓ≈‰ ‘πßÁ≈ ˛Õ ‘ª, Ïπ„≈Í∂ «Úæ⁄ Í‘πß⁄‰ Á∂ Ï≈¡Á √Ë≈‰ ÂΩ ”Â∂ √Ó≈‹∆’È Á∆ Íz«’«¡≈ Á≈ ¡ß ‘Ø ‹ªÁ≈
˛, «’™«’ «¬√ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ¡Èπ’±ÒÈ Á∆ Ù’Â∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ ’Ó˜Ø ÍÀ ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬ßÈ≈ ‘∆ È‘∆∫, «¬√ √«ÊÂ∆
«Úæ⁄ Í«ÚÂÈ Á∆ Ú∆ ˜± ’≈Î∆ ÿæ‡ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ «¬√ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ «Ú¡’Â∆ÂÚ ˘ ’πfi √«ÊÂ≈
Íz≈Í ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ «¬√ √«ÊÂ≈ È≈Ò «Ú¡’Â∆ «Úæ⁄ ±Û∆Ú≈ÁÂ≈, √«‘‰Ù∆ÒÂ≈ ¡Â∂ «Ú¡≈Í’ ¡ÈπÌÚͱÈ
√Ó≈«‹’ «ÁzÙ‡∆’؉ Á≈ «Ú’≈√ ‘πßÁ≈ ˛Õ «Ú¡’Â∆ÂÚ √«Ê ‘πßÁ≈ ‘À, ͱÈ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∆ “’‘≈‰∆”
Â∂˜∆ È≈Ò ÷≈ÂÓ∂ ÚæÒ ÚæËÁ∆ ˛-“Ó‘≈«Ú¡’Â∆ÂÚ, «Úæ⁄ Ò∆È ‘؉ Á∆ «¬æ¤≈ ÒÀ ’∂”Õ

A@.A@ √≈ ¡øÙ (Summary)

J ‹ÈÓ Á∂ √Ó∂∫ ÓÈπæ÷ Ïæ⁄∂ «Úæ⁄ «’√∂ Ú∆ ÓÈÚØ«⁄ ◊π‰ Á∂ ÁÙÈ È‘∆∫ ‘πßÁ∂ Í Ï≈¡Á «Úæ⁄ ¿π‘ Ïæ⁄≈
‘ΩÒ∆-‘ΩÒ∆ ¡≈͉∂ «Úæ⁄ ’πfi ÓÈÚØ«⁄ ◊π‰ª, ¡≈Áª, «ÚÚ‘≈ Á∂ „ø◊, √Ø⁄‰-«Ú⁄≈È Á∆ «ÚÙ∂ÙÂ≈
¡≈«Á ˘ «Ú’«√ ’Á≈ ˛Õ «¬√ Íë’«¡≈ ˘ √Ó≈‹∆’È ’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ
J ‚≈. Óπ’‹∆ Á∂ «Ú⁄≈ ¡Èπ√≈ «‹√ Íë’«¡≈ È≈Ò ÍÃ≈‰∆ Ù≈√Â∆ «Ú¡’Â∆ Á∂ √Ó≈«‹’ «Ú¡’Â∆ÂÚ
Á≈ «ÈÓ≈‰ ¡Â∂ «Ú’≈√ ‘πøÁ≈ ˛, ¿π√ ˘ √Ó≈‹∆’È ’«‘øÁ∂ ‘ÈÕ””
J √Ó≈‹∆’È Á∆ Íë’«¡≈ «¬’ ◊πøfiÒÁ≈ Íë’«¡≈ ˛, «‹√ «Úæ⁄ ¡È∂’ª √ø√Ê≈Úª Á≈ ÔØ◊Á≈È ‘πøÁ≈ ˛Õ
¡√Ò «Úæ⁄ «’™«’ √Ó≈‹∆’È «¬’ √Ó≈«‹’ √ø√«¥«Â’ Íë’«¡≈ ˛, «¬√ ’≈È ¿π√ Á∆ √ÎÒÂ≈ ‹ª
¡√ÎÒÂ≈ «’√∂ «¬’ ’≈È ‹ª √ø√Ê≈ ”Â∂ «ÈÌ È‘ƒ ‘πøÁ∆, ÏÒ«’ «˜¡≈Á≈Â √ø√Ê≈Úª ”Â∂ ¡Ë≈«Â
‘πøÁ∆ ˛Õ
J √Ó≈‹∆’È Á∆ «¬’ √ø√Ê≈ Á∂ »Í «Úæ⁄ Í«Ú≈ Á≈ Ï‘π ӑæÂÚ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ Í«Ú≈ ÂØ∫ «ÏȪ √Ó≈«‹’
ÍÃ≈‰∆ Á≈ ‹∆ÚÈ ‹ª √Ó≈‹∆’È Á∆ Íë’«¡≈ ¡Ë»∆ ˛Õ
J √Ó≈‹∆’È Á∂ È≈Ò-È≈Ò «Ú¡’Â∆ «Úæ⁄ √Ó≈«‹’ √ø√«¥«Â’ ◊π‰ ÍÃ◊‡ ‘πøÁ∂ ‘È ¡Â∂ «¬È∑ª ◊π‰ª
’≈È «¬√ Á∂ «Ú¡’Â∆ÂÚ ˘ «¬’ «ÚÙ∂Ù »Í ÍÃ≈Í ‘πøÁ≈ ˛Õ

370 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY