Page 143 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ ⁄؉ª «Úæ⁄ Ì≈◊ ÒÀ∫Á∂ ‘È, «‹√ Á∂ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫ √’≈ ωÁ∆ ˛Õ «¬√ Â∑ª ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ÒØ’ÂøÂ
Á∂ Í«‘∂Á≈ ‘ÈÕ
C. Ù≈√È ˘ «ÁzÛÂ≈ ÍÃÁ≈È ’È≈- ÁÒ ÍÉ≈Ò∆ √’≈ ¡Â∂ Ù≈√È ˘ Ù’Â∆ ¡Â∂ «ÁzÛÂ≈ ÍÃÁ≈È ’Á∆
˛Õ ÒØ’ÂøÂ «Úæ⁄ Ï‘πÓ È≈Ò √’≈ Á≈ «ÈÓ≈‰ ‘πøÁ≈ ˛, «’™«’ ÁÒ Á∂ ÓÀ∫Ïª «Úæ⁄ Ù≈√È √ÏøË∆
È∆Â∆ Á∂ «ÚÙ∂ «Úæ⁄ ¬∂’Â≈ ‘πøÁ∆ ˛ ¡Â∂ ¿π√ È≈Ò Ù≈√È «Úæ⁄ «ÁzÛÂ≈ «‘øÁ∆ ˛Õ ‹∂’ ‹ÈÂ≈ Á≈ ‘∂’
«Ú¡’Â∆ «Ú¡’Â∆◊ »Í «Úæ⁄ ’øÓ ’∂ ª È≈ √’≈ √Ê≈¬∆ ‘Ø √’Á∆ ˛ ¡Â∂ È≈ ‘∆ Ù≈√È «Úæ⁄
«˜øÓ∂Ú≈∆ «ÈÙ«⁄ ’∆Â∆ ‹≈ √’Á∆ ˛Õ «¬√ Â∑ª «ÈÙ⁄∂ È≈ ‘Ø≈ ¡Â∂ «ÚÙÚ≈√ È≈ ‘؉ Á∂ Ú≈Â≈Ú‰
«Úæ⁄ Ù≈√È Á≈ ’øÓ Ï‘π ¡Ω÷≈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ «¬√ Ò¬∆ ÁÒ ÍÉ≈Ò∆ ˜»∆ ‘Ø ‹ªÁ∆ ˛Õ Î≈¬∆È ’«‘øÁ∂ ‘È,
““«ÏȪ √ø◊«·Â ≈‹È∆«Â’ ÁÒª Á∂ «ÈÚ≈⁄’ ‹ª ª Í≥◊» ‘Ø ‹≈‰◊∂ ‹ª «ÚÈ≈Ù’≈∆ ¡Â∂ ¡«‹‘∆¡ª
È∆Â∆¡ª ◊둉 ’È◊∂ «’ √≈∆ Ù≈√È «ÚÚ√Ê≈ ‘∆ «‘√-È«‘√ ‘Ø ‹≈Ú∂◊∆Õ
D. ‹È-«√æ«÷¡≈ Á≈ √≈ËÈ- ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ‹ÈÂ≈ ˘ √Ú‹È’ «√æ«÷¡≈ ÍÃÁ≈È ’È Á∂ Ó‘æÂÚÍ»È
√≈ËÈ ‘ÈÕ ≈‹È∆«Â’ Á∂Ù Á∆¡ª √Óæ«√¡≈Úª ˘ √Ó≈⁄≈ ÍæÂª, Ì≈Ù‰ª, Ò∂÷ª, √Ì≈Úª, ∂«‚˙ ¡Â∂
‡∆. Ú∆. Á∂ ˜∆¬∂ ‹ÈÂ≈ Á∂ √ÈÓπæ÷ æ÷Á∂ ‘È ¡Â∂ ‹ÈÂ≈ ˘ ¿π√ ”Â∂ ¡≈͉∂ «Ú⁄≈ ÍÃ◊‡ ’È Á≈ ÓΩ’≈
ÍÃÁ≈È ’Á∂ ‘ÈÕ ¿π√∂ Â∑ª Ú؇ Á∂ ¡«Ë’≈ È≈Ò ‹ÈÂ≈ ˘ Á∂Ù Á∂ Ì≈◊ Á≈ «ÈÓ≈‰ ’È Á≈ ÓΩ’≈
«ÓÒÁ≈ ˛Õ ÏÃ≈¬∆√ ’«‘øÁ∂ ‘È ÁÒ ≈Ù‡ Á∂ ÓÈ ˘ «’«¡≈Ù∆Ò æ÷Á∂ ‘È, Ú؇ª ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘∂’ ÁÒ
«Úæ⁄ Ú≈Á-«ÚÚ≈Á Ùπ» ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛, «‹√ È≈Ò «ÈÚ≈⁄È ÂØ∫ Ï≈¡Á «¬’ ¡«‹‘≈ Óø⁄ ω ‹ªÁ≈ ˛, «‹√
Á∂ Ó≈«Ë¡Ó È≈Ò ÁÒ √Óæ«√¡≈Úª ˘ ‹ÈÂ≈ Á∂ √ÈÓπæ÷ «Ò¡≈™Á∂ ‘È, ¿πÈ∑ª Á∆ ÍÃ∆Ì≈Ù≈ ’Á∂ ‘È ¡Â∂
¿π‘ ¡≈ÒØ⁄È≈Úª ˘ ’ø‡ØÒ ’Á∂ ‘ÈÕ Î≈¬∆È ’«‘øÁ∂ ‘È «’, ““≈‹È∆«Â’ ÁÒ «¬√ Â∑ª È≈Ò ’øÓ
’Á∂ ‘È «’ ‘∂’ È≈◊«’ ˘ Í»∂ ≈Ù‡ Á≈ «◊¡≈È ÍÃ≈Í ‘Ø ‹≈Ú∂ ‹Ø √Ó∂∫ ¡Â∂ ÍÃÁ∂Ù Á∆ Á»∆ ’≈È
¡√øÌÚ ˛Õ””
E. Ù≈√È ”Â∂ ’ø‡ØÒ- ÁÒ ÍÉ≈Ò∆ ÚæÒØ∫ √’≈ Á∆ «Èø’πÙÂ≈ ”Â∂ ÍÃÙÈ «⁄øÈ∑ Ò◊≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ˛, «‹√
È≈Ò √’≈ Á∆ √ÚÀ-«¬æ¤≈ ”Â∂ Ø’ Òæ◊ ‹ªÁ∆ ˛, «‹√ È≈Ò Ù≈√È Á≈ √øÂπÒÈ Ï«‰¡≈ «‘øÁ≈ ˛Õ Ò≈Ï∂Ò
’«‘øÁ∂ ‘È «’, ““«¬’ Ó≈ÈÂ≈ ÍÃ≈Í «ÚØË∆ ÁÒ Á∆ √Ê≈¬∆ ÓΩ‹»Á◊∆ È≈Ò «Èø’πÙÂ≈ Á∂ √Â∂ «Úæ⁄
π’≈Ú‡ ¡≈™Á∆ ˛, «Èø’πÙÂ≈ Á∂ ’≈È «ÚÁØ‘ Ú∆ ‘πøÁ∂ ‘È Í «ÚØË∆ ÁÒ Á∆ √æÂ≈ «ÚÁØ‘ È≈Ò
Á∂Ù ˘ ω≈™Á∆ ˛, «’™«’ √’≈ Á∂ «ÚπæË ‹ÈÂ≈ «Úæ⁄ «ÚÙÚ≈√ È‘ƒ «‘øÁ≈ ª «ÚØË∆ ÁÒ Á»√∆
√’≈ ω≈¿π‰ Ò¬∆ «Â¡≈ «‘øÁ∂ ‘ÈÕ «¬√ È≈Ò √æÂ≈»Û ÁÒ Á∆ ’≈‹’πÙÒÂ≈ ÚæË ‹ªÁ∆ ˛ ¡Â∂
«ÚØË Á∂ ‚ ÂØ∫ ¿π‘ √Ø⁄-√Ófi ’∂ Ù≈√È ˘ ⁄Ò≈™Á≈ ˛Õ Ò≈√’∆ ’«‘øÁ∂ ‘È «’, ““≈‹È∆«Â’ ÁÒ ‘∆
Á∂Ù «Úæ⁄ Â≈È≈Ù≈‘∆ Á∂∆ Ùπ»¡≈ ÂØ∫ √≈‚∆ æ«÷¡≈ Á≈ √Ì ÂØ∫ Úæ‚≈ √≈ËÈ ˛Õ””
Ø
∂
Ã
æ
æ
∂
»
Ø
∂
F. √Ù· ’≈˘Èª Á≈ «ÈÓ≈‰- «ÚÚ√Ê≈ ‹ «’ ÁÙ Ò¬∆ ’≈˘Èª Á≈ «ÈÓ≈‰ ’Á∆ ˛, «Ú⁄ √Â≈Û ¡Â «ÚË∆
π
ø
∂
∑
∂
∂
∂
π
∂
∑
∑
Ø
»
Ø
æ
Ø
∂
Ø
ÁÚ∫ Âª Á ÁÒ ‘Á ‘ÈÕ Ù≈√’ ÁÒ ÚÒ∫ ÍÙ ’≈˘Èª Á≈ «ÚË∆ ÁÒ Í∆ Âª Ò÷≈-‹÷≈ ’Á ‘È, ¿Èª
π
æ
π
Ø
æ
∂
π
∂
ø
Á∆¡ª ’Ó∆¡ª ¡Â Á¿ÍÔ◊ Á∆ √Ì≈ÚÈ≈ Á «ÚË Ù≈√’ ÁÒ Á≈ «Ë¡≈È «÷⁄Á ‘ÈÕ «ÚË≈«¬’ ” Ú≈Á-
∂
∂
ø
∂
»
æ
π
«ÚÚ≈Á È≈Ò ¿Èª Á∆¡ª ’Ó∆¡ª Á ’ «ÁÂ∆¡ª ‹ªÁ∆¡ª ‘È ¡Â √Ù· ’≈˘Èª Á≈ «ÈÓ≈‰ ‘Á≈ ˛Õ
Ã
π
∑
∂
G. ‹ÈÓæ Á≈ √ø◊·È- ÍË≈ÂøÂ «Úæ⁄ «¬’ √Óæ«√¡≈ ”Â∂ ¡È∂’ª «Ú⁄≈ª Á≈ ‘؉≈ √πÌ≈«Ú’ ˛Õ ≈‹È∆«Â’
ÁÒ ‘∆ Úæ÷-Úæ÷ «Ú⁄≈ª ˘ ’∂∫«Áz ’Á∂ ‘È ¡Â∂ ¿πÈ∑ª ˘ «¬’ »Í ÍÃÁ≈È ’Á∂ ‘ÈÕ «’√∂ Ú∆ ‹ÈÓæÂ
‘ª ‹ª Ȫ‘ «Úæ⁄ ÷πÁ ‘∆ ÍÃ◊‡ ‘πøÁ≈ ˛ ¡Â∂ ≈‹È∆«Â’ ÁÒª Á∂ ÔÂȪ È≈Ò «Ú⁄≈ª Á∂ «ÈøÂ ¡≈Á≈È-
ÍÃÁ≈È È≈Ò «Ú«ÚË «Ú⁄≈ª Á≈ √Ó≈‹√Ô ¡Â∂ ‹ÈÓæ Á≈ √ø◊·È ¡Â∂ ÍÃ’≈ÙÈ ‘Ø ‹ªÁ≈ ˛Õ
H. ¡ÈπÙ≈√È- ÁÒ «ÚÚ√Ê≈ √ø◊·È ”Â∂ ¡Ë≈« ‘πøÁ∆ ˛ ¡Â∂ √ø◊·È ¡ÈπÙ≈√È ”Â∂ √æÂ≈»Û ¡Â∂ «ÚØË∆
ÁØÚª ˘ ¡≈͉∆¡ª-¡≈͉∆¡ª È∆Â∆¡ª Á≈ ÍÃ⁄≈ ¡ÈπÙ≈√È∆ „ø◊ È≈Ò ’È≈ ÍÀ∫Á≈ ˛, ª ‘∆ ‹ÈÂ≈
«Úæ⁄ ¿π√ Á∆ ÍÃÂ∆Ù·≈ ÚæËÁ∆ ˛, ¿π‘ ÁÒ Á∂ ¡øÁÒ∂ ¡Â∂ Ï≈‘Ò∂ «ÚÚ‘≈ «Úæ⁄ Ú∆ ¡ÈπÙ≈√È Ï‰≈¬∆
æ÷Á∂ ‘ÈÕ ÍÃÍæ÷ ÁÒ «ÚÚ√Ê≈ ‘؉ ”Â∂ ¿π√ Á∂Ù «Úæ⁄ ≈‹È∆«Â’ ¿πÊÒ-ÍπÊÒ Ú∆ Ï‘π ÿæ‡ ‘∆ ‘πøÁ∆
˛Õ
π
ø
∂
æ
∂
æ
∂
I. ≈Ù‡∆ ¬’Â≈- √Â≈ «Ú⁄ ¡≈¿‰ Ò¬∆ ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ‹ÈÂ≈ Á √ÓÊÈ Ò¬∆ ÔÂÈÙ∆Ò «‘Á ‘ÈÕ
∂
Ø
∂
π
¤‡ Ó√«Ò¡ª ˘ ¸’ ’ ‹È √ÓÊÈ Á∆ ¿Ó∆Á È‘ƒ ’ √’Á≈ ¡Â ≈‹È∆«Â’ ÁÒ ‘ÓÙª «Ú¡≈Í’ ¡Â∂
æ
∂
∂
≈Ù‡∆ Ó√«Ò¡ª ˘ ¿·≈™Á ‘È, «‹√ È≈Ò ≈Ù‡∆ ¬’Â≈ ˘ ÏÒ «ÓÒÁ≈ ˛Õ Í∆‡√È Ú∆ ÓÈÁ ‘È «’,
æ
ø
∂
∂
π
∂
∂
ø
π
∂
∂
““≈‹È∆«Â’ ÁÒ ≈Ù‡∆ ¬’Â≈ Á≈ «Ú’≈√ ’È ¡Â ¿√ ˘ ω≈¬∆ ÷‰ «Ú⁄ √‘≈«¬Â ‘Á ‘ÈÕ Ï’
π
æ
æ
æ
È ≈‹È∆«Â’ ÁÒª ˘ ≈Ù‡∆ «‘ Á Ú≈Ë Ò¬∆ √◊«·Â ≈‹È∆«Â’ «¬’· «’‘≈ ˛Õ
∂
ø
æ
∂
∂
A@. √Ó≈«‹’ ¡Â∂ √ø√«¥«Â’ «Ú’≈√- ≈‹È∆«Â’ ÁÒ Á∂Ù Á∂ √Ó≈«‹’ ¡Â∂ √ø√«¥«Â’ «Ú’≈√ Ò¬∆ Ú∆
ÔÂÈÙ∆Ò «‘øÁ∂ ‘ÈÕ Ó‘≈ÂÓ≈ ◊ªË∆ √πÂøÂÂ≈ ÍÃ≈ÍÂ∆ ÂØ∫ Ï≈¡Á ‘∆‹Èª Á∂ ¿πµÊ≈È-ÓæËÍ≈È ˘ ÷ÂÓ
136 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY