Page 73 - DSOC102_Social Institutions

√Ó≈«‹’ √√ßÊ≈Ûª

È؇ ¡≈«ÁÓ √Ó≈‹ ÂØ∫ ÒÀ ’∂ ÚÂÓ≈È √Ó≈‹ Âæ’ Í«Ú≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ ‘πßÁ≈ «‘≈ ˛Õ √ß√≈ Á∂ ¡Òæ◊-¡Òæ◊
̱-Ì≈◊ Í«Ú≈ Á∂ √ß√’≈ ¡Â∂ ¿πÈ∑ª Á∆ Íz«’Â∆ Á∆ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ ‘∆ ˛Õ
6.1 Í«Ú≈«’ ÍzÂ∆Ó≈Ȫ «Úæ⁄ «Ú«ÚËÂ≈ (Diversities in Familiar Pattern)

‹Á «’ «¬’ √ß√Ê≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í«Ú≈ Á∂ «Ú’≈√ Ò¬∆ ‹Ø √«ÊÂ∆¡ª «˜ßÓ∂Ú≈ ‘È, ¿π‘ Òæ◊Ì◊ √Ú-ÌΩ«Â’
‘È, ¡Òæ◊-¡Òæ◊ √Ó≈‹ª È∂ «¬È∑ª √«ÊÂ∆¡ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ¡Òæ◊-¡Òæ◊ „ß◊ ÈªÒ ’∆Â≈ ˛ ¡Â∂ Úæ÷-Úæ÷
√ß√«¥Â∆¡ª «Úæ⁄ Í«Ú≈ Á∂ «Ú«ÚË ±Í √≈‘Ó‰∂ ¡≈¬∂ ‘ÈÕ ¡√∆∫ «¬È∑ª «Ú«ÚËÂ≈Úª «Úæ⁄ ’πfi Á∆ ⁄⁄≈ «¬√
±Í «Úæ⁄ ’ √’Á∂ ‘ªÕ

(i) Í«Ú≈ Úà”Â∂ ¡Ë≈« «Ú«ÚËÂ≈
Í«Ú≈ ÍÂ∆, ÍÂÈ∆ ¡Â∂ Ïæ«⁄¡ª Á∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ «Ú’«√ ‘Ø √’Á≈ ˛Õ «¬√ Â∑ª Á∂ Í«Ú≈ª ˘ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆
‹ª È≈Ì’∆ Í«Ú≈ («È¿»’Ò∆¡ ÎÀ«ÓÒ∆) ’«‘ßÁ∂ ‘ÈÕ

ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ ¡Â∂ È≈Ì’∆ Í«Ú≈ «Úæ⁄ ¡ßÂ
Ø
∂
∂
∑
ß
π
π
Ø
π
∑
∂
π
π
±
æ
ß
‹Á «¬Èª ÁÚª ¡‘«Á¡ª Á≈ «¬√ÂÓ≈Ò «¬’ Á√ Ò¬∆ ‘Á≈ ˛ ¿Èª Á «Ú⁄ «¬’ √÷Ó ¡Â ˛Õ ‹Á∫ ÷Á Í«Ú≈
∂
Ø
æ
∂
±
∂
±
π
«¬’≈¬∆ Á∆ ⁄⁄≈ ’∆Â∆ ‹ªÁ∆ ˛ ª «Ú⁄∫ «’√ Ú∆ ¡‘Á Á≈ «¬√ÂÓ≈Ò Á√ Á ÏÁÒ «Ú⁄ ‘ √’Á≈ ˛ Í ‹Á∫ √ÍÈ
∂
Ø
∂
∂
Ø
ß
æ
Í«Ú≈«’ «ÚÚ√Ê≈ Á≈ «˜’ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛ ª “ÍÂ∆-ÍÂÈ∆” ÙÏÁ ˘ «˜¡≈Á≈ Ó‘ÂÚ «ÁÂ≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ “Í«Ú≈«’
æ
æ
∂
Ø
æ
∂
À
∂
ß
∂
±
«ÚÚ√Ê≈” Â∫ Ì≈Ú «¬‘ ˛ «’ È≈Ì’∆ Í«Ú≈ Á Ó∫Ï ¡≈͉ «˜¡≈Á≈ Á Á √ÏË∆¡ª È≈Ò «ÙÂÁ≈∆ Ï’≈ ÷Á∂
∂
π
∂
æ
π
∑
Ø
∂
æ
‘ÈÕ «Ï‡È ¡Â √Ô’Â ≈‹ ¡Ó∆’≈ √Ó Ú÷-Ú÷ ¿ÁÔ◊∆«¥Â Ï≈¡Á Á ÁÙª «Ú⁄ «‹È ¡«Ë¡È ‘¬ ‘È, ¿Èª
ß
∂
À
∂
∂
∂
Ø
æ
z
π
ß
∂
Ø
Ø
∂
ß
∂
Ø
Â∫ √ÍÙ‡ ˛ «’ ‹Á∫ ¡√∆∫ “È≈Ì’∆” ÙÏÁ Á≈ «¬√ÂÓ≈Ò ’Á ‘ª ª «˜¡≈Á≈ ˜ È≈Ì’∆ Í«Ú≈ Á √⁄È≈ÂÓ’
∂
∂
±
∂
ß
Ø
Í ” ‘Á≈ ˛Õ Á√ Í≈√ ‹Á∫ ¡√∆∫ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ ¡‘Á Á≈ «¬√ÂÓ≈Ò ’Á ‘ª ª «˜¡≈Á≈ ˜ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ Á √ÏË
ß
∂
Ø
π
∂
∂
π
±
∂
æ
∂
Á √Ó≈«‹’ Í÷ª ” ‘Á≈ ˛Õ
ß
π
∂
√Ó’ ‹ª √ßÔπ’ ͫÚ≈
«¬‘ «¬’ ‘Ø Â∑ª Á≈ Í«Ú≈ ‘À ““«¬æÊ∂ ÷±È Á∂ «٫¡ª, «‹Ú∂∫ Ì≈ ¡Â∂ ÌÀ‰ ‹ª Ó≈Â≈-«ÍÂ≈ ¡Â∂ Ïæ⁄∂ Á≈ √ÏßË
’∂∫Á∆ Ó‘æÂÚ æ÷Á≈ ˛Õ”” «¬È∑ª ÷±È Á∂ «٫¡ª «Úæ⁄ ÏßËÈ «Ú¡≈‘πÂ≈ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ Á∂ ÏßËÈ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Әϱ
ÍzÂ∆ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ Â∑ª Á∂ Í«Ú≈ ˘ ““«Ú¡≈‘πÂ≈ ‹Ø«Û¡ª È≈Ò «ÿ∂ ÷±È Á∂ «٫¡ª Á∆ «¬’ È≈Ì∆ ‹ª
«È¡≈«Ù·”” Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í∂Ù ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ ““«¬√ Â∑ª Á∂ Í«Ú≈ ˘ “√Ó’ ͫÚ≈” «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛, «’™«’
Í«Ú≈«’ √Ó±‘ ÷±È Á∂ «٫¡ª Á∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ √ß◊«·Â ‘πßÁ∂ ‘È È≈ «’ ÍÂ∆ ¡Â∂ ÍÂÈ∆ «Úæ⁄ «Ú¡≈‘πÂ≈
√Ïß˪ Á∂ ¡≈Ò∂-Áπ¡≈Ò∂ «‹Ú∂∫ «’ ¡√∆∫ ÍÂ∆-ÍÂÈ∆ ‹ª È≈Ì’∆ Í«Ú≈ Á∂ Íæ÷ «Úæ⁄ Á∂÷Á∂ ‘ªÕ √Ó’ ͫÚ≈
˘ √ßÔπ’ ‹ª «Ú√«Âz ͫÚ≈ Ú∆ «’‘≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ
√ßÔπ’ ͫÚ≈ ¡Â∂ «Ú√«Âz ͫÚ≈ «Úæ⁄ ¡ßÂ
’πfi ÓÈπæ÷∆ Ù≈√Â∆ √ßÔπ’ ͫÚ≈ ¡Â∂ «Ú√«Âz ͫÚ≈ «Úæ⁄ Ì∂Á ’Á∂ ‘ÈÕ ““È؇z√ ¡À∫‚ ’Ú∂∆‹ ¡≈È
√Ø«Ù˙Ò≈‹∆”” È≈Ó’ Íπ√Â’ Á∂ ¡Èπ√≈, √ßÔπ’ ͫÚ≈ ¿π√ √Ó∂∫ ‘Ø∫Á «Úæ⁄ ¡≈™Á≈ ˛ ‹ÁØ∫ ““«¬’ ‘∆ «¶◊ Á∂
¡Â∂ À«÷’ ±Í È≈Ò √ÏßË ÁØ ‹ª ÁØ ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ √ÏßË∆, ¿πÈ∑ª Á∆¡ª ÍÂÈ∆¡ª ¡Â∂ Ïæ⁄∂ «¬’ ‘∆ ÿ «Úæ⁄ «‘‰
Òæ◊Á∂ ‘È ¡Â∂ «¬’ √æÂ≈ ‹ª «¬’ ‘∆ ¡◊Ú≈¬∆ Á∆ ¡Ë∆ÈÂ≈ √Ó±«‘’ ±Í È≈Ò √Ú∆’≈ ’ ÒÀ∫Á∂ ‘ÈÕ”” «¬√ Á≈
¿πÁ≈‘‰ «¬’ ¡«‹‘≈ √Ó±‘ ˛ «‹√ «Úæ⁄ ’ج∆ «Ú¡’Â∆ ¡Â∂ ¿π√ Á∆ ÍÂÈ∆ ¡≈͉∂ «Ú¡≈‘πÂ≈ ÍπæÂª, ȱßß‘ª ¡Â∂
¿πÈ∑ª Á∂ Ïæ«⁄¡ª Á∂ È≈Ò «‘ßÁ∂ ‘È ¡«‹‘∂ «’√∂ √Ó±‘ √ÏøË∆ «¬‘ √Ø⁄‰≈ ◊Ò ‘ØÚ∂◊≈ «’ «¬‘ È≈Ì’∆ Í«Ú≈ª
Á≈ «¬’ ÓÙ∆È∆ √ß’ÒÈ Ó≈Â ‘πßÁ≈ ˛Õ
√ßÔπ’ ͫÚ≈ ¡≈Ó ÂΩ ”Â∂ «¬√ Ò¬∆ ‘Ø∫Á «Úæ⁄ ¡≈™Á∂ ‘È ¡Â∂ Ï’≈ «‘ßÁ∂ ‘È, «’™«’ È≈Ì’∆ Í«Ú≈
√Ó±‘ È≈Ò «‹√ Â∑ª Á∆¡ª «˜ßÓ∂Ú≈∆¡ª Á≈ «ÈÚ≈‘ √ßÌÚ ‘πßÁ≈ ˛, ¿πÈ∑ª Á∆ ¿πÓ∆Á ÂØ∫ ÚæË √ßÔπ’ ͫÚ≈ «˜¡≈Á≈
«Ú√«Âz «˜ßÓ∂Ú≈∆¡ª «ÈÌ≈ √’Á≈ ˛Õ Á±√∂ Í≈√∂ «Ú√«Âz ͫÚ≈ √ßÔπ’ ͫÚ≈ Á∂ «˜¡≈Á≈ ÍÃÍæ÷ √ß√’‰
‘ÈÕ «Ú√«Âz ͫÚ≈ Á∂ ÿæ‡ √Ó±‘ª Á∂ ÓÀ∫Ï «¬’æ·∂ ÂΩ ”Â∂ «¬’ ‘∆ ÿ «Úæ⁄ È‘∆∫ «‘ßÁ∂ ‘ÈÕ «√Î ¿π‘ «¬’
Á±√∂ Á∂ ȘÁ∆’ «‘ßÁ∂ ‘È ¡Â∂ «¬æ’Ø «‹‘∆¡ª ◊Â∆«ÚË∆¡ª «Úæ⁄ ‹πÛ∂ «‘ßÁ∂ ‘ÈÕ «Ú√«Âz ͫÚ≈ Á∆ Ë≈È≈
«¬√ Â∑ª Á∂ ¡ÈπÌ«Ú’ Ú◊∆’È Á∂ Ò¬∆ “Í«Ú≈” ÙÏÁ Á∂ «¬√Â∂Ó≈Ò ˘ ÷ÂÓ ’ «ÁßÁ∆ ˛, «’™«’ «¬√ Â∑ª
Á≈ Í«Ú≈ «¬’ Òÿ± ÚßÙ≈ÚÒ∆ (Ò∆«È¬∂˜) ‘πßÁ≈ ˛ (“ÚßÙ≈ÚÒ∆” ÙÏÁ Á≈ Ì≈Ú ‹≈ȉ Á∂ Ò¬∆ «ÙÂ∂Á≈∆ ‹ª ÷»È
Á∂ «٫¡ª ”Â∂ ¡Ë≈« ¡«Ë¡ÀÈ Á∂÷Ø) ¡Â∂ ˜≈«‘ ˛ «¬√ Ò¬∆ ÚßÙ≈ÚÒ∆ «√˪ «¬√ ”Â∂ Ï«‘√ Á≈ ¡Ë≈ ‘Ø
66 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY