Page 76 - DSOC102_Social Institutions

«¬’≈¬∆ñF: «ÚÙÚ ÍæË ”Â∂ Í«Ú≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í«ÚÂÈ

Ó‘æÂÚͱÈ ‘Ø √’Á∆ ˛ «’ «¬‘ «Ú¡’Â∆ ˘ ◊Ω‰ ω≈ «ÁßÁ≈ ˛ ¡Â∂ ¿π√ ˘ ¡≈͉∂ Âæ’ «¬’ «Ú¡’Â∆ÂÚ Á∂ È؇
±Í «Úæ⁄ Í«‘⁄≈‰ ω≈¿π‰ Á∆ Ï‹≈¬∂ «’√∂ «¬’ Í«Ú≈ Á∂ ÍπæÂ ‹ª ÍπæÂ∆ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Í«‘⁄≈‰∂ ‹≈‰ Á∂ Ò¬∆
ÂÏÁ∆Ò ’Á≈ ˛Õ””
÷∂Â∆ ”Â∂ ¡Ë≈« ͫÚ≈ ˘ Òÿ± «¬’æ· «’‘≈ ‹≈ √’Á≈ ˛ ‹Ø «√æ«÷¡’, Ë≈«Ó’ √πæ«÷¡≈ÂÓ’ ¡Â∂ «¬æÊØ∫ Âæ’
«’ ÓÈØß‹È≈ÂÓ’ ¡≈«Á Úæ÷-Úæ÷ «’«¡≈ ’Òͪ Á≈ ’∂∫Á ‘πßÁ≈ ˛Õ «’™«’ ÷∂Â∆ ”Â∂ ¡Ë≈« «’√∂ Í«Ú≈ Á∂
ÓÀ∫Ï ¶Ó∂ √Ó∂∫ Âæ’ ¡≈͉∂ ÿª ÂØ∫ Á± È‘∆∫ «‘ √’Á∂ ‘È, Ïæ⁄≈ ¿πÈ∑ª Á∂ ÍzÂæ÷ ÍzÌ≈Ú Á∆ ¤ª «Úæ⁄ ÚËÁ≈-ÎπÒÁ≈
˛Õ ¿π‘ ¿π√ ˘ √Ófi‰ «Úæ⁄ ÓÁÁ ’Á∂ ‘È «’ ⁄ß◊≈ ‹ª Ïπ≈ ·∆’ ‹ª ◊ÒÂ, ÈÀ«Â’ ‹ª ¡ÈÀ«Â’ Á∂ «Úæ⁄ Ì∂Á
«’√ Â∑ª ’∆Â≈ ‹≈ √’Á≈ ˛Õ ¿π‘ ¿π√ ˘ Í«Ú≈ Á∂ È≈Ò-È≈Ò «Ï‘Â «¬’æ· Á∆ ÍzßÍ≈ ˘ Ú∆ Â∆’∂ È≈Ò ’È
«Úæ⁄ ÓÁÁ ’Á∂ ‘ÈÕ «’™«’ ÷∂Â∆ ”Â∂ ¡Ë≈« «¬’æ· «Úæ⁄ ◊Â∆Ù∆ÒÂ≈ Ï‘π √∆«Ó ‘πßÁ∆ ˛, √Ó≈«‹’ ’߇ØÒ
Ï‘π ’·Ø ‘πßÁ≈ ˛Õ ÈÂ∆‹∂ Ú‹Ø∫ √Ó≈«‹’ Ó≈ÈÁß‚ª È≈Ò «Ú’Ù∂Í ‹ª «ÚÍÊ◊ÓÈ ’≈Î∆ ÿæ‡ ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ ÷∂Â∆ ”Â∂
¡Ë≈« ͫÚ≈ Úæ÷-Úæ÷ Â∑ª Á∂ √πæ«÷¡≈ Íz’≈ «ÈÙÍ≈ÁÈ ’Á≈ ˛, «‹Ú∂∫-«ÏÓ≈∆¡ª, Ϙπ◊ª ¡Â∂ Ï∂ؘ◊≈ª
Á∆ Á∂÷Ì≈ÒÕ ÓÈØß‹È Á∆¡ª √π«ÚË≈Úª Ú∆ ¡’√ Í«Ú≈ Âæ’ ‘∆ √∆«Ó ‘πßÁ∆¡ª ‘È «’™«’ ÷∂Â∆ ”Â∂ ¡Ë≈«Â
Í«Ú≈ Úæ‚∂ ¡’≈ Á≈ ‘πßÁ≈ ˛ ¡Â∂ «¬√ Á∂ ÓÀ∫Ï ¡≈͉∂ ¤πæ‡∆ Á∂ ÿø‡∂ È≈Ò-È≈Ò ◊π˜≈Á∂ ‘ÈÕ Ï∂Ùæ’ «¬’ ‘Ø
Ó‘æÂÚͱÈ ’≈È ◊Ã≈Ó∆‰ ÷∂Âª «Úæ⁄ √√Â∂, ÚÍ≈’ ÓÈØß‹È Á∆ ÓΩ‹±Á◊∆ ˛Õ «¬æÊ∂ «¬’ «ÁÒ⁄√Í √æ⁄≈¬∆ ˛ «’
‹ÁØ∫ «¬’æ·ª Á∆ Í»‹≈ «‹Ú∂∫ «’ ’ج∆ «¬’æ·ª Á≈ √Ó≈Ø‘ ‹ª ¡≈ÔØ‹È Ú∆ ‘πßÁ≈ ˛ ª «¬√ «Úæ⁄ √ªfi∂Á≈∆ «Ú¡’Â∆◊Â
¡Ë≈ ”Â∂ È‘∆∫ ÏÒ«’ Í«Ú≈ Á∂ ¡Ë≈ ”Â∂ ‘πßÁ∆ ˛Õ

6.3 ¡≈Ëπ«È’ Ù«‘∆ Í«Ú≈ Á≈ ¡ÌÔπæË (Origin of Modern Urban Family)

Í«Ú≈ «‘‰-√«‘‰ Á∆ Â∑ª ’ج∆ √Ê≈«Í ¡Â∂ Ó» Ú◊∆ ⁄∆˜ È‘∆∫ ˛ ÏÒ«’ Ï‘π √≈∂ «’«¡≈ ’Òͪ Á≈
«¬’ √Ó±‘ ˛ ‹Ø ¡ΩÒ≈Á Á∆ ¿πÂÍÂ∆ ¡Â∂ Á∂÷Ì≈Ò ”Â∂ ’∂∫«Áz ‘πßÁ≈ ˛Õ Í«Ú≈ «√Î ÒØ’ª È≈Ò «ÓÒ ’∂ È‘∆∫ ωÁ≈
˛ ÏÒ«’ ¿πÈ∑ª ÒØ’ª È≈Ò «ÓÒ ’∂ ωÁ≈ ˛ ‹Ø «¬’æ·∂ «‘ßÁ∂ ‘È ¡Â∂ ¡≈͉≈ ÿ ω≈ ÒÀ∫Á∂ ‘È ¡Â∂ Í«Ú≈«’
‹∆ÚÈ ˘ ¡√∆∫ «¬’ Â∑ª Á∂ √Ó≈«‹’ ¡≈⁄‰ Á∂ ±Í «Úæ⁄ Á∂÷ √’Á∂ ‘ª ¡Â∂ «¬‘ √πÌ≈«Ú’ ˛ «’ Í«Ú≈«’ ‹∆ÚÈ
ÍπÙª, «¬√Â∆¡ª ¡Â∂ Ïæ«⁄¡ª Á∂ ‘Ø √Ó≈«‹’ √Ïß˪ Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ ¿πÈ∑ª Á∂ «ÚÚ‘≈ È≈Ò ÍzÌ≈«Ú ‘πßÁ∂ ‘ÈÕ «Î
«¬‘ Ú∆ √æ⁄≈¬∆ ˛ «’ ‹∂’ ’ج∆ Í«Ú≈ ¡≈͉¬∂ ““¡≈ÂÓ √ßÂØÙ Á∂ ’·Ø Á≈«¬∂ «Úæ⁄ ‘∆ «¬’æ·≈ ‘Ø ’∂ «‘ ‹ªÁ≈
‘À”” ª «¬√ Á∂ Ò¬∆ ¡≈͉∂ ¿πÁ∂Ùª Á∆ ͱÂ∆ ’ √’‰≈ ¡√ßÌÚ ‘Ø ‹≈Ú∂◊≈Õ √Ó≈‹ Á∆¡ª ÏÁÒÁ∆¡ª Íz√«ÊÂ∆¡ª
ÍzÂ∆ Ò◊≈Â≈ √ßÚ∂ÁÈÙ∆Ò «‘‰≈ ¡Â∂ ¿πÍØ’Â „ø◊ È≈Ò ÷πÁ ˘ ¡Èπ’±Ò ’È≈ Í«Ú≈ Á∂ Ò¬∆ ˜±∆ ˛Õ

6.4 Í«Ú≈ ”Â∂ ÍzÌ≈Ú Í≈¿π‰ Ú≈Ò∂ ’≈’ (Factors of Impacting on Family)

““Í«Ú≈ ÷πÁ ˘ «¬ßÈ≈ ÂÏÁ∆Ò È‘∆∫ ‘Ø«¬¡≈, «‹ßÈ≈ Í«ÚÂÈ «¬√ ”Â∂ Ó«Û∑¡≈ «◊¡≈ ˛Õ «¬‘ √ß’zÓ‰ Á∆ √«ÊÂ∆
«Úæ⁄ ˛ «’™«’ √æ«Ì¡Â≈ ÷πÁ √ߥӉ Á∆ √«ÊÂ∆ «Úæ⁄ ˛Õ””
√Ì ÂØ∫ Í«‘Òª ¡√∆∫ (¡ÍÒ≈¬∆‚) «Ú«◊¡≈È Á∂ ÍzÌ≈Úª ”Â∂ «Ú⁄≈ ’Á∂ ‘ªÕ «Ú«◊¡≈È È∂ ¿πÁÔØ«◊’ √ß◊·È
Á∂ ÷∂Â «Úæ⁄ ¥ªÂ∆’≈∆ ¡≈«Ê’ Í«ÚÂȪ Á≈ Ùz∆◊‰∂Ù ’∆Â≈ ˛Õ ““ÿ Á∆ ʪ ’≈÷≈«È¡ª Á∂ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á∆
«¬’≈¬∆ ‘Ø «◊¡≈”” «’™«’ ““Ú≈ÙÍ ’ÚÊ«ÈÂ (√‡∆Ó Ï≈«¬Ò) ÿ Á∂ Ò¬∆ ˜±ª ÂØ∫ «˜¡≈Á≈ Úæ‚≈ √∆ ¡Â∂ «¬√
È≈Ò ¿πÂÍ≈ÁÈ Ù’Â∆ Á∂ Ò¬∆ «˜¡≈Á≈ √Ê≈È Á∆ ˜± √∆Õ”” Í«Ú≈ ÂØ∫ ͱߋ∆Ú≈Á∆ √ß◊·Èª «Úæ⁄ ¿πÂÍ≈ÁÈ Á≈
√Ê≈ȪÂ‰ ¡≈Ëπ«È’ Í«Ú≈ Á∂ Ò¬∆ ’≈Î∆ Ó‘æÂÚ Á∆ ⁄∆˜ √∆Õ ¿πÂÍ≈ÁÈ √ÏßË∆ ’øÓª È∂ Í∂∫‚± ÷∂Â∆ ”Â∂ ¡Ë≈«Â
Í«Ú≈ «Úæ⁄ ¬∂’Â≈ Á∂ √±Âª Á≈ Ï∆‹≈Ø͉ ’∆Â≈Õ Ù«‘∆ Í«Ú≈ Á∆ √«ÊÂ∆ «¬√ Á∂ «¬’ÁÓ ¿πÒ‡ ˛ ¡Â∂ «‹æÊ∂
Âæ’ ¡≈«Ê’ ◊Â∆«ÚË∆¡ª Á≈ √Ú≈Ò ˛, «¬‘ Ï‘π ‘æÁ Âæ’ ““Ï≈‘ ’ßÓ ’È Ú≈Ò∂ ÓÀ∫Ïª ÚæÒØ∫ ¡≈͉∆ ¡≈ÓÁÈ
”Â∂ ⁄ß◊∆ Â∑ª «Ú⁄≈ ’È”” Âæ’ ‘∆ ÷πÁ ˘ √∆«Ó æ÷Á≈ ˛Õ
¿πÁÔØ◊∆’È Á∂ Ï≈¡Á Í«Ú≈ ˘ ÍzÌ≈«Ú ’È Ú≈Ò∂ ¡È∂’ª Ó‘æÂÚͱÈ Í«ÚÂÈ «ÁzÙ‡∆◊Ø⁄ ‘ج∂ ‘ÈÕ
«¬È∑ª √≈«¡ª «Úæ⁄ «¬√Â∆¡ª Á∆ ÈÚ∆∫ √«ÊÂ∆ Ù≈«¬Á √Ì ÂØ∫ Ó‘æÂÚͱÈ ˛Õ «¬æÊ∂ È≈ ’∂ÚÒ Ï≈¡Á «Úæ⁄ ÏÒ«’
Ì≈Â∆ √Ó≈‹ Á∂ √ÏßË «Úæ⁄ Ú∆ √æ⁄ ˛Õ
Í«Ú≈ ”Â∂ ¡ÈπÍzÔπ’ «Ú«◊¡≈È Á≈ «¬’ ‘Ø ÍzÌ≈Ú ‹ÈÓ ’ø‡ØÒ Á∆¡ª Â’È∆’ª «Úæ⁄ √πË≈ ¡Â∂ «¬È∑ª Á∂
Íz⁄≈-Íz√≈ Á∂ ±Í «Úæ⁄ ¿πÌ ’∂ √≈‘Ó‰∂ ¡≈«¬¡≈ ˛ «’ Í«‘Òª Ú∆ ‹ÈÓ Á ”Â∂ ’߇ØÒ Á∂ √ßÂØÙ‹È’ Â∆’∂
Òæ̉ Á∆ ’Ø«ÙÙ ‘πßÁ∆ ‘∆ ˛ ¡Â∂ «¬√ Ò¬∆ «¬‘ ’ج∆ ÈÚ∆∫ ◊æÒ È‘∆∫ ˛ Í «Î Ú∆ ¡≈͉∆ Ï‘π «˜¡≈Á≈ Á’ÙÂ≈
¡Â∂ ÚÍ≈’ ¡Í∆Ò Á∂ «Ò‘≈˜ È≈Ò «¬‘ ÈÚª ‘∆ ˛Õ ‘ Í≈√∂ «¬√ Á∆ ⁄⁄≈ ‘∆ ‘∆ ˛ ¡Â∂ ˜Ø-ÙØ È≈Ò «¬√ ˘
Íz⁄≈« ¡Â∂ «Ú«◊¡≈Í ’∆Â≈ ‹≈ «‘≈ ˛Õ √Ú‹È’ ±Í «Úæ⁄ ÒØ’ª Á∂ √≈‘Ó‰∂ «Ú⁄≈ ͱÈ Ì≈Ù≈ «Úæ⁄ Òÿ±
Í«Ú≈ Á∂ Ó≈ÈÁß‚ Á≈ √ÓÊÈ ’∆Â≈ ‹ªÁ≈ ˛Õ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 69