Page 172 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI

Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh )
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh0) )) )
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
BØN dh fJe ;Gk ftu rKXhih ykdh gfjBD dh nghb eo oj/ ;B, sK e[M b'eK B/ fPekfJs ehsh fe ykdh
pj[s wfjzrh j?. rKXhih B/ ;[Mkn fd~sk fe x~N egV/ gkU, rKXhih B/ y[d T[; fdB s'A e[osk s/ X'sh
gkT[Dk Sv fdsk, bzr'Nh gkT[D br/ ns/ ihtB go nXBzr/ ceho dh soQK oj/.
• fJ;d/ pknd j'Jh fgqz; nkc t/b; dh Gkos :ksok, i' 17 Btzpo 1921 Bz{ P[o{ j'Jh ;h. fi; fdB T[j
pzpJh nkJ/ g{o/ Gkos ftu jVskb ;h.
• ‘fgqz; nkc t/b;’ fiE/ th rJ/, thokB ;VeK ns/ pzd dotkfinK B/ jh T[BQK dk ;tkrs ehsk. n;fj:'r
nzd'bBekohnK dk j"A;bk tXdk jh ik fojk ;h. eKro; dh ;t?w;/th e'o, fdB p fdB PeshPkbh j[zdh ik
ojh ;h, wkB' ;wKso g[fb; d;s/ dk rmB j' fojk j't/. todh ns/ ezw d/ sohe/ d/y, ;oeko dk fuzss j'Dk
;[Gkte ;h.
• wJh 1921 ftu Bt/A tkfJ;okJ/ bkov o?fvzr B/ rKXhih Bkb w[bkeks ehsh ns/ rKXhih Bz{ fejk fe T[j
nbh GoktK Bz{ nkgD/ GkPDK ftu fjz;k GVekT[D tkbh rZbK Bk efjD bJh wBkU. ;oeko dk T[d/P
;h–rKXhih ns/ nbh GoktK ftu nkg;h c[N gkT[Dk. b/feB T[j fJ; ftu n;cb j'J/ ns/ rKXh–
o?fvzr r~bpks fJE/ jh ysw j' rJh.
• 5 cotoh 1922 Bz{ u"ohu"ok ftu eKro; ns/ fybkcs dk fJe ib{; e~fYnk frnk ;h. e[M g[fb;
tkfbnK B/ fJBQK d/ Bkb p[ok ftUjko ehsk, fi;dk shik fJj j'fJnk fe ib{; ftu Pkwb fJe i~E/ B/
g[fb; T[s/ jwbk p'b fdsk. g[fb; B/ r'bh ubkJh. g[fb; dh r'bhpkoh ftu ib{; ftu Pkwb ;ko/ b'e
T[s/fis j' rJ/ ns/ g[fb; T[s/ jwbk p'b fdsk. f;gkjh Gi e/ EkD/ ftu tV rJ/, sK GhV B/ EkD/ Bz{ n~r
brk fdsh. i' f;gkjh GZiD dh e'fPP ftu pkjo nkJ/ T[BQK Bz{ GhV B/ wko ;[fNnk ns/ n~r ftu ;[N
fdsk. 22 g[fb;eowh wko/ rJ/. fJ; xNBk dh ypo fwbd/ jh rKXhih B? nzd'bB tkg; b?D dh x'PDk eo
fdsh. T[BQK B/ eKro; ekoiekoBh d/ fJ; c?;b/ Bz{ ;theko eoB dh nghb ehsh. 12 cotoh 1922 Bz{
n;fj:'r nzd'bB ysw j' frnk.
• eKro; dh ekoiekoBh dh 1929 ftu j'Jh bkj"o eKro; ftu fJj nfXeko fdsk frnk ;h fe T[j d/P
ftu ;ftB/n ntfrnk (f;ftb BkcowkBh) nzd'b'B S/V/. fJ; nzd'bB ftu N?e; Bk ndk eoBk Pkwb
;h. fJ; B/ ftXkB ;Gk d/ w?ApoK Bkb ftXkfJe gd s'A n;shck d/D dk th nkjtkB ehsk ;h.
• rKXhih Bz{, ;kpowsh nkPow d/ nkgD/ 78 ;fj:'rhnK d/ Bkb nfjwdkpkd w[fynkbk s'A r[ioks d/
fgzvK ftu j[zd/ j'J/ 240 whb dh :ksok eoBh ;h. T[BQK d/ fJ; ekoi d/ ;fj:'rhnK ftu Gkos d/ ;ko/
y/soK ns/ Xow d/ b'e Pkwb ;B. dKvh ftu ;w[zdo d/ feBko/ gj[zu e/ rKXhih Bz{ Bwe ekBz{B s'VBk
;h. T[go'A B[e;kBofjs fdyD tkbk nzd'bB fGnzeo ;kps j'fJnk.
• nkgD/ ;wofgs ekoieosktK d/ Bkb jE ftu bkmh b? e/ rKXhih B/ id'A fJj :ksok P[o{ ehsh sK fJ;
fdqP ftu e[M n?;k ikd{ ;h fe b'eK dk wB nzd'fbs j' T[fmnk. rKXhih d/ nr/ tXD dk ;wkuko
nypkoK d/ IohJ/ d/P d/ e'B/–e'B/ se gj[zuD brk.
• rKXhih d/ p/Bsh s/ r[ioks d/ 300 rqkw nfXekohnK d[nkok nkgD/ gdK s'A fsnkr gso d/D d/ pko/
ftu th ypoK nypko/ gqekPs ehshnK ns/ ;w{u/ d/P Bz{ fJBQK rshftXhnK Bkb ntrs eokfJnk.
• 1930 Bz{ 6 ng?qb d/ fdB fJe w[~mh Bwe jE ftu b? e/ rKXhih B/ f;ftb BkcowkBh nzd'bB dk ;qhrD/P
ehsk. fJj n?;k nzd'bB ;h i' okPNoh nzd'bB d/ fJfsjk; ftu nkw iBsk dh Gkrhdkoh dh fdqPNh ftu
p/fw;kb ;h.
• fJe tko id'A rKXh ih B/ dKvh ftu Bwe jE ftu b? e/ fJ; dh P[o{ j'D dh o;w g{oh eo fdsh sK Bwe
ekB{zB s'VB dk ;fsnkrqfj ;w{u/ d/P ftu P[o{ j' frnk. sfwbBkv{ ftu szi'o d/ ;wz[doh sN T[s/ ueotosh
okir'gkbukoh B/, fsqfuBkgZbh s'A tdkofDnw dh Bwe :ksok nkozG ehsh ns/ 30 ngq?b Bz{ id'A T[BQK
/
B{z frocsko ehsk frnk sK T[BQK d/ fPto ftu fJzB/ fInkdk b'e fJeso j' u[e/ ;B fe T[BQK dh wdd
Bkb fJj ;fsnkrqfj ekch ;w/A se ubdk fojk. wkbkpko ftu t?ew ;fsnkrqfj d/ BkfJe B/ Bwe
ekBz{B s'VB bJh ekbheN s'A gfJnkBo se dh :ksok ehsh. ;fsnkrqjhnK dk fJe db n;w d/
f;bjN n;EkB s'A pzrkb d/ B'tkykbh ;w[zdo sN se Bwe pDkT[D d/ bJh gj[zfunk ;h.

166 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY