Page 168 - DHIS204_DHIS205_INDIAN_FREEDOM_STRUGGLE_PUNJABI

Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh )
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh0) )) )
Gkosh ;[szsosk ;zrokw (1707^1947 Jh
BØN dh :[X x'PDk eo fdsh. nkgDh fJ; Bhsh T[s/ ubd/ j'J/ bhr B/ 16 nr;s 1946 Bz{ ebe~sk ftu i'
;zgodkfJe gkrbgB c?bkfJnki, T[; ftu gzi jIko b'e wko/ rJ? ns/ Bkrfoe ftt;Ek g{oh soQK fSzB–
fGzB j' rJh. fizBk dh fJe wkso fizw/tkoh “;VeK T[s/ c?b/ j'J/ wsdkskwzvb” (nkoHi/H w{o, fJ;e/g cokw
n?AgkfJo) d/ gqsh ofj rJh. sK nkszfes fpqfNP ;oeko bhr Bz{ ;zs[PN eoB ftu br rJh. e/tb ftobkg
eoB br/ fe n;hA fi; G;wk;[o Bz{ Pesh gqdkB ehsh, T[; s/ ;kvk fB:zsoD BjhA fojk. b/feB pj[s
ftbzp j' u[ek ;h.
t/tb B/ w[;fbw bhr Bz{ nzsfow ;oeko ftu Pkwbh eo fbnk, jkbKfe T[;B/ e?fpB/N fwPB d/ fe;/ th,
nbgekbhB iK dhoxekbhB, gqktXkB Bz{ ;theko BjhA ehsk ;h. Gkos d/ oki ;fut bko/A; B/ th ;theko ehsk
fe bhr Bz{ ;oeko ftu Pkwb BjhA ehsk iKdk, sK “rqfj :[X io{o j' frnk j[zdk”. b/feB fJj ibdh jh ;gPN
j' frnk fe bhr nzsfow ;oeko Bz{ ubD d/Dk BjhA ukjz[dh ;h. T[;B/ d{ih P/qDh d/ B/sktK Bz{ nkgDk gqshfBXh
pDkfJnk ;h. ikjo j? fe fizBk Bz{ f;oc skes ukjhdh ;h ns/ T[j th ;oeko Bz{ s'VD d/ bJh. T[j ;wMd/
;B fe gqPk;B Bz{ eKro; d/ jE ftu g{oh soQK Sv d/Dk nkswxksh j'J/rk. Bkb jh gkfe;skB d/ bJh bVBk
j?, sK ;oeko ftu fj;/dkoh io{oh j?. n?;H r'gkb dh fJ; fNgDh Bz{ fe “;wM"s/–tkosktK rqfj:[X Bz{ ikoh
oyD dk d{ik wkfXnw ;h” (itkjobkb Bfjo{–J/ pkfJUrqkch, yzv fJe) nzsfow ;oeko T[s/ th bkr{ ehsk ik
;edk j?. bhr d/ wzshnK dh ;oeko–Gzie ubkehnK B/ Bfjo{ ns/ eKro; d/ j'o B/sktK d/ ;kjwD/ fJj T[ikro
eo fdsk fe T[d/P eKro;–bhr ;oeko j?, sK nzsfow ;oeko Bz{ ikoh oyDk p/eko j?. id bhr B/ ;zftXkB
;Gk ftu Pkwb j'D s'A fJBeko eo fdsk, sK Bfjo{ t/tb Bz{ fJj efjD d/ bJh wip{o j' rJ/ fe bhr iK sK
e?fpBN fwPB :'iB Bz{ ;theko eo/ iK ;oeko d/ pkjo fBeb ikJ/. fJ; Bkb fJe BtK ;zrN nkT[D Bz{ jh
;h fe J/Nbh B/ 20 cotoh 1947 Bz{ x'PDk ehsh fe i{B 1948 se fpqfNP ;oeko Gkos Bz{ w[es eo d/t/rh.
Bt/A tkfJ;okJ/ wkT[ANp/NB dh fB:[esh dh x'PDk ehsh rJh. fJ;d/ Bkb jh fJe BtK d"o P[o{ j'fJnk.
b/po ;oeko B/ fJe tko fco ;wM"s/ d[nkok jb Bz{ ;otT[u wj~st fdsk ;h. ;zxoP dk y/so ekBcoz;
jkb s'A ;VeK T[s/ ub/ ikDk s/ t/tb d[nkok fJ; ;zGktBk dh ;thfeqsh Bkb fe fpqN/B Bz{ Gkos s'A nukBe
jNBk g? ;edk j?, T[;Bz{ br fojk ;h fe ;wM"s/ dh nfjfwns ysw j' ojh j?. b/po ;oeko t/tb dh
ngksekbhB :'iBk T[s/ ftuko eoBk sK d{o, T[;dh ;zGktBk s'A th nkszfes ;h. fpqN/B dk fpBk ;wM"s/
d/ Gkos s'A jN ikDk ysoBke ;zGktBktK Bkb Gfonk j'fJnk ;h. fJ; Bkb Bk e/tb T[;dh nzsookPNoh
;fEsh Bz{ B[e;kB gj[zukT[Adh ns/ T[;dh gqshPmk th fw~Nh ftu fwb iKdh, e'Jh n?;h Pesh Bk ofjzdh,
fi; Bkb fpqN/B ;wM"sk eo ;edk.
;fjwsh Bkb jb d/ bJh wkT[ANp/NB dk sohek eh ;h< gfjb/ gsk brkT[Dk fe eKro; ns/ bhr feBQK
r~bK T[s/ fJews j' ;edh j?, fco T[BQK rZbK T[s/ T[BQK dh s/ b/po ;oeko dh ;fjwsh gqkgs eoBk, T[BQK
ftu e'Jh nkgDk ftuko pdb/, fJ; s'A gfjbK jh ;wM"sk eok d/Dk ns/ fe;h itko ns/ fw~Nh d/ fJBQk
fefbnK Bz{ tjk d/D d/ gfjb'A jh Gkos s'A ftdk b? b?Dk. Gkos gj[zuD d/ d' wjhB/ d/ nzdo jh T[BQK B/ e?fpB/
N fwPB :'iBk ns/ Gkos d/ ftyzvheoB dh ebgBk Bz{ ykoi eo fdsk. T[BQK dk n;EkB b/ fbnk 3 i{B
:'iBk B/, i' wkT[ANp/NB dh :'iBk dk d{ik Bkw ;h. wkT[ANp/NB dh :'iBk ;h Gkos dh d'joh v'whfBnb
j?;hns gqdkB eoBk ns/ 15 nr;s 1947 se ;~sk dk j;sKsoD. fJ;Bz{ xN s'A xN e[M ;w/A se sK
Gkos okPNoe[b ftu fbnkT[D dh sithi g/P ehsh ;h, go Gkos dh w?ApofPg Bz{ fInkdk wj~st fdsk
ik fojk ;h, feT[Afe Gkos dh nkofEe ns/ gqshofynk :'rsk d/ pko/ ftu fynkb ehsk iKdk ;h fe T[j
fInkdk fdqV j't/rh s/ fpqN/B Bz{ ftT[gko ns/ ftfB:'r dk fInkdk w"ek fwb/rk.
bkov fJ;w B/, i' T[; ;w/A ofynkwzsoh d/ uhc ;Nkc ;B, 30 wkou 1946 dh fog'oN uhc ;Nkc d/ ftuko
g/P ehs/–;?fBe fdqPNh s'A fJj nfsnzs wj~stg{oB ;h fe Gkos okPNowzvb ftu oj/.” wkT[ANp/NB Bz{ T[whd
;h fe d'tK d/PK dk rtoBo iBob pD e/, T[j ;z:[es ;[ofynk :'iBk dh ;EkgBk eo ;eDr/ s/ d/;h okiK
d/ Gkosh :[BhnB ftu Pkwb j'D dh ;wf;nk Bz{ ;[bMk b?Dr/.
fpqfNP ;oeko B/ gq;EkB dh fwsh nr/ fbnk e/ 15 nr;s fBPfus ehsh. wkT[ANp/NB d/ nB[;ko “;fEsh
nfsnzs ft;c'Ne ;h,” ;' 15 nr;s dh sohy fBPfus eoe/ fpqN/B B/ fInkdk ibdh BjhA ehsh, pbfe
T[;Bz{ sK T[; Bkb'A fes/ gfjbK Gkos Sv d/Dk ukjhdk ;h. j'o n;EkBK T[s/ ;zgodkfJe dzr/ c[ND

162 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY