Page 166 - DPBI201_PUNJABI_II

ÇÂÕÅÂÆ-AD : ê³ÜÅìÆ è°éÆ-êÌì³è: À°ÚÅðé ç¶ Çéïî» Áå¶ òð寺 ç¶ Çéïî

Õ³á-êàÅðÆ : é¯à
ÃÅÔ-éÅñÆ ç¶ À°µêð êåñÆÁ» Ô¼âÆÁ» çÆ ÇÂ¼Õ êàÅðÆ ÇÜÔÆ Ô°³çÆ ÔË, ÇÜà çÆ Á×ñÆ é¯Õ ù ÁÃƺ ÒسâÆÓ ÁÅÖç¶
Ô»Í ÇÂÃç¶ À°êðñ¶ ÇԼö ù éÅç ï³åð (Glottis) ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ éÅç-ï³åð ç¶ Á³çðñ¶ êÅö ì°¼ñ·» çÆ ôÕñ ç¶
îÅÃ-ê¼á¶ Ôé, ÇÜé·» ù éÅç-å³åÆÁ» (Vocal-cards) ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔË, ܯ ÇÕ ÁÃñ Çò¼Ú ǼÕ-ç±Ü¶ À°µå¶ ÇàÕ¶ ԯ¶

ç¯ Ô¯ºá» ò»× êåñÆÁ»-êåñÆÁ» ÇÞ¼ñÆÁ» Ôé, ܯ ÇÕ ê±ðÆ åð·» Ö°¼ñ· òÆ Ü»ç¶ Ôé Áå¶ æ¯ó¶ Ü» ê±ð¶ ÇÂ¼Õ ç±Ü¶ éÅñ
ÇîñŶ òÆ ÜÅ ÃÕç¶ ÔéÍ Ü篺 ÇÂÔ ê±ðÆ åð·» Ö°¼ñ·ÆÁ» Ô°³çÆÁ» Ôé, å» ÃÅÔ çÆ ÔòÅ Çìé» ÇÕö À°åÅð-Úó·Å Ü»
æðæðÅÔà ç¶ ìÅÔð ÇéÕñçÆ ÔËÍ ÇÂà Ã ê¶çÅ Ô¯ÂÆ ÁÅòÅ÷ ù éÅç-ðÇÔå Ü» Áدô è°éÆ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ Ü篺

ÇÂÔ é¶ó¶ Ô¯ Õ¶ æðæð»çÆÁ» Ôé å» ÇÂéÔ» ÇòÚ¯º éÅçÆ Ü» دô è°éÆÁ» ÇéÕñçÆÁ» ÔéÍ ÇÂà ÕðÕ¶ è°éÆÁ» çÅ
êÌî°¼Ö òð×ÆÕðé éÅçÆ (دô) Ü» éÅç-ðÇÔå (Áدô) è°éÆÁ» Çò¼Ú ÕÆåÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÃè»åÕ å½ð Òå¶ ÃÅð¶ Ãòð
éÅçÆ î³é¶ Ü»ç¶ Ôé, êð ÇòÁ³Üé éÅçÆ Ü» éÅç-ðÇÔåÍ
ÇÂé·» æðæð»çÆÁ» éÅç-å³åÆÁ» ÇòÚ¯º ÖÇÔ Õ¶ ÇéÕñÆ ÁÅòÅ÷ ÇòÚñÆ ÇÂé·» çÆ ÃÇæåÆ éÅñ òèçÆ-ØàçÆ
ðÇÔ³çÆ ÔË, ÇÜÔóÆ ÇÂé·» Çò¼Ú ÇÖÚ Ü» Çã¼ñ ÕÅðä, ÁÅêäÆ ÇîÕçÅð ìçñçÆ ðÇÔ³çÆ ÔËÍ æ¯óÅ Ø°¼à Õ¶ ð¼ÇÖÁÅ Ü篺

ÇÂé·» ÇòÚ¯º ÁÅòÅ÷ ÇéÕñçÆ ÔË, å» À°Ã ù ×°ñÅÇàà ÃàÅê (Glottis Stop) ÕÇÔ³ç¶ Ôé, ܯ ÇÕ ÁðìÆ çÆ è°éÆ ÁËé
ç¶ À°ÚÅðé Ã ðäÆ ÜÅ ÃÕçÆ ÔËÍ
éÅç-å³åÆÁ» ðð-ñÇÔð, è°éÆ-ñÇÔð Áå¶ à¯é òÅñÆÁ» ì¯ñÆÁ» ñÂÆ ÃÔÅÇÂÕ Ô°³çÆÁ» ÔéÍ Ã°ð-ñÇÔð Ü» à¯é

çÆÁ» À°ÚÅðé» Ã éÅç-å³åÆÁ» çÆ ÔÅñå éÅçÆ À°ÚÅðé» òð×Æ Ô°³çÆ ÔËÍ Ü¶ éÅç-å³åÆÁ» ÇÂ¼Õ ìðÆÕ ×°ñÅÂÆ
ìäÅÀ°ä å¶ ÔòÅ Çé¼ÕÆ ÇÜÔÆ î¯ðÆ ðÅÔƺ ÖÇÔ Õ¶ ñ³Ø¶, å» ÇÂà ù ÒÖÇÔòƺ è°éÆÓ ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ
ë¶ëÇóÁ» ÇòÚ¯º ÇéÕñ Õ¶ éÅç-å³åÆÁ» ðÅÔƺ ÁÅòÅ÷ ê¶çÅ Õð ðÔÆ ÔòÅ ù î±³Ô Ü» é¼Õ ðÅÔƺ ÇéÕñä Ü» ð¯Õä
Ü» Ǽկ Ã ç¯Ô» ÇòÚ¯º ÃÅÔ ç¶ ÇéÕñä ñÂÆ Õ°¼Þ À°ÚÅðé Á³× ÃÔÅÂÆ Ô°³ç¶ ÔéÍ ÁÅî ÕðÕ¶ ÇÂà åð·» çÆ ð°ÕÅòà
ñÂÆ ç¯ Á³× ÃÔÅÂÆ Ô°³ç¶ Ôé- ÇÂ¼Õ ÃÇæð å¶ ç±ÃðÅ ÇÔ¼ñä òÅñÅÍ ÇÔ¼ñä òÅñÅ Á³× ÃÇæð Á³× ç¶ ÇÜà ÃæÅé ù

Û¯Ô Õ¶ ÔòÅ ù ð¯ÕçÅ å¶ Çòô¶ô êÌÕÅð çÆ è°éÆ êËçÅ ÕðçÅ ÔË, À°Ã ÃæÅé ù À°ÚÅðé-ÃæÅé ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂÃ
åð·» ÁÃƺ ê±ð¶ ì°¼ñ·-ï³åð ù Õ°¼Þ ÇÔ¼ÇÃÁ» Çò¼Ú ò³â ÃÕç¶ Ô», ÇÜÃ ç¶ Á¼×¯º ÕÂÆ íÅ×-î±³Ô-ê¯ñ, éÅÃÕÆ-ê¯ñ,
ÜÆí, ç³ç, Ô¯ºá, åÅñ±, Õ», éÅû å¶ ÃÅÔ-éñÆ å¯º ÇÂñÅòÅ ÕÂÆ Ô¯ð Û¯à¶-ۯචÇԼöÍ

Õ³á-îÅð× ê¯ñ :
ë¶ëÇóÁ» Çò¼Ú ÇéÕñ ðÔÆ ÔòÅ éÅç-å³åÆÁ» (éÅç-ï³åð) ÇòÚ¯º ñ³Ø Õ¶ Õ³á-ç°ÁÅðÅ ç¶ ê¯ñ Çò¼Ú ÁÅÀ°ºçÅ ÔË,
ÇÜæ¶ î±³Ô Áå¶ éÅû ò¼ñ ðÃå¶ ÔéÍ ÃÅèÅðé ÔÅñå» ÇòÚ¯º ç¯ò¶º ðÃå¶ Ö°¼ñ·¶ ðÇÔ³ç¶ ÔéÍ Ü¶Õð î±³Ô ì³ç Ô¯ò¶, å» ÃÅÔ
éÅû ðÅÔƺ ÇéÕñçÅ ÔËÍ
î±³Ô-ê¯ñ:

î±³Ô ç¶ ÚÅð ÇԼö Ôé- î¯Ôðñ¶ ç³ç» ç¶ ÁËé ÇêÛñ¶ ÇÔö ù ç³ç-ê°áÅð (ave-olae) ÇÕÔÅ Ü»çÅ ÔËÍ ÇÂà 寺
ÇêÛñÅ ÇÔ¼ÃÅ åÅñ± ÔË, ÇÜÃç¶ Á¼×¯º ç¶ ÇԼö-Õá¯ð åÅñ± Áå¶ Õ¯îñ åÅñ±Í Õ¯îñ åÅñ± ÇÔ¼ñ-Ü°¼ñ ÃÕçÅ
ÔË Áå¶ ÇÂÃù ñ¯ó Áé°ÃÅð é¼Õ ç¶ ðÃå¶ òÆ ì³ç Õðé ÂÆ òðÇåÁÅ Ü»çÅ ÔËÍ Ü篺 Õ¯îñ åÅñ± î±³Ô ðÅÔ ù ð¯Õ

ñ˺çÅ ÔË Áå¶ ÃÅÔ é¼Õ ðÅÔƺ ÇéÕñçÅ ÔË, å» ê³ÜÅìÆ çÆÁ» éÅÇÃÕÆ è°éÆÁ» Ù, ä, é å¶ î À°ÚÅðÆÁ» Ü»çÆÁ»
ÔéÍ
Õ»:
Õ» Õ¯îñ åÅñ± ç¶ éÅñ ñàÕçÅ Ô¯ÇÂÁÅ Çé¼ÕÅ ÇÜÔÅ îÅà çÅ ñ¯æóÅ ÔËÍ

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 159