Page 136 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
fJekJh^6L ;wkfie–nkofEe nkXko ns/ ;zftXkB d/ w[Zy bSD
j'Dk ukjhdk j? fi~E'A T[j u'D bVdk j?. fJ; Bkb okPNoh gqshGktK dk :E'fus T[g:'r s/ BjhA j' gkT[Adk, BØN
gozs{ b'eszso dh GktBk (Democratic Spirit) Bz{ nt~P skes fwbdh j?.
gqshfBXh ;Gk d/ w?ApoK B{z e[M ftP/PnfXeko (Privileges) gqkgs j?. T[BQK Bz{ ;dB ftu p'bD dh g{oD ;[szsosk
j?. T[E/ ehsh rJh fe;h th rZb d/ bJh T[BQK T[s/ e'Jh ekBz{Bh ekotkjh BjhA j' ;edh. nfXt/PB d/ d"okB
T[BQK Bz{ dhtkBh wkwfbnK (Civil Suits) ftu pzdh BjhA pDkfJnk ik ;edk.
gqshfBXh ;Gk nkgD/ w[yh iK ;Gkgsh (Speaker) dh u'D nkg eodh j?. T[;/ dbrs nkXko T[s/ u[fDnk
iKdk j?, ns/ ;Gkgsh pD ikD T[s/ T[j nkgD/ db dk w?Apo pfDnk ofjzdk j?.

;hB/N (
;hB/N ( )L
;hB/N (
;hB/N (
;hB/N (Senate)L )L)L )L ;z:[es oki nwohek d/ jo/e oki Bz{ ;hB/N ftu nkgD/ d'–d' gqshfBXh G/iD dk nfXeko
j?, ukj/ G"r'fbe iK iB;zfynk dk fdqPNh s'A e'Jh oki fezBk th S'Nk iK tZvk feT[A BK j't/. feT[Afe T[E/
okiK dk toswkB ;zfynk 50 j?, fJ; bJh ;hB/N ftu 100 w?Apo j[zd/ jB. P[o{–P[o{ ftu okiK d/ ftXkBwzvb
nkgD/–nkgD/ oki dk gqshfBXhst eoB d/ bJh ;hB/N–w?ApoK dh u'D eod/ ;B. gozs{ 1913 s'A okiK dh
iBsk fJBQK dk gqsZy u'D eodh j?.
jo/e ;hB/N–w?Apo S/ ;kb d/ bJh u[fDnk iKdk j?. d'–d' ;kb pknd ;hB/N d/ fJe–fsjkJh w?Apo ;/tk–
fBtos j' iKd/ jB. fJ; soQK g{oh ;hB/N edh Gzr BjhA j[zdh. fJj fJe ;EkJh ;dB pDh ofjzdh j?.
;hB/N dk ;Gkgsh (Chairman) j[zdk
;hB/N dk ;Gkgsh
;z:[es oki nwohek dk T[gokPNogsh
;z:[es oki nwohek dk T[gokPNogsh (Vice President) ;hB/N dk ;Gkgsh ;hB/N dk ;Gkgsh
;z:[es oki nwohek dk T[gokPNogsh
;z:[es oki nwohek dk T[gokPNogsh ;hB/N dk ;Gkgsh
;z:[es oki nwohek dk T[gokPNogsh
j?. nwohek d/ okPNogsh dh soQK T[gokPNogsh dh u'D th iB;kXkoD d/ d[nkok fBotkue r[D d/
wkfXnw Bkb, uko ;kb dh fBns ;w/A d/ bJh j[zdk j?. ;hB/N ftu T[gokPNogsh fBoy~y o{g Bkb ezw
eodk j?. T[j wsdkB (Voting) ftu f;oc T[d'A jh fj~;k b?Adk j? id fe;/ wkwb/ d/ gZy ns/ ftgZy ftu
pokpo t'NK j'D d/ ekoB c?;bk Bk j' gk fojk j't/. nfijh jkbs ftu T[j nkgD/ fBoDkfJe t'N (Casting
Vote) dk gq:'r eodk j?.
eKro; dh PeshnK ns/ feqs (Powers and Functions of the Congress)L ftXh–fBowkD ns/
eKro; dh PeshnK ns/ feqs
eKro; dh PeshnK ns/ feqs
eKro; dh PeshnK ns/ feqs
eKro; dh PeshnK ns/ feqs
;zftXkB–;zP'XB (Legislation and Constitutional Amendment) nw/foek ftu ;zxh gqDkbh ns/
fbys ;zftXkB ngDkfJnk frnk j?. fJ;d/ nzsors ftXh^fBowkD d/ ftfPnK dh d' ;{uhnK (Lists)
pDkJhnK rJhnK jBL ;zxh ftP/ (Federal Subject) ns/ oki ftP/ (State Subjects) i' ftP/ fJBQK ftu'A
fe;h ;{uh d/ ftukoy/so ftu BjhA nkT[Ad/, T[BQK Bz{ ntfPPN ftP/ (Residual Subjects) fejk iKdk j?.
fJBQK ftfPnK T[s/ ekB{zB pDkT[D dh PeshnK okiK d/ e'b ofjzdhnK jB. fJ; fdqPNh Bkb nwoheh ;zx–
ftnt;Ek Gkosh ;zx ftnt;Ek s'A fGzB j?, feT[Afe Gkos ftu ntfPPN ftP/ ;zx ;oeko d/ nfXeko y/
so ftu nkT[Ad/ jB. d{i/, Gkos ftu fJe ;wtosh ;{uh (Concurrent List) dh ftnt;Ek th ehsh rJh
j?, gozs{ nwohek ftu nfijh e'Jh ftnt;Ek BjhA ehsh rJh j?. nwoheh eKro; Bz{ f;oc ;zxh ftfPnK
T[s/ ekBz{B pDkT[D dk g{ok nfXeko j?.
fBfjs PeshnK d/ f;XKs (Doctrine of Implied Power) d/ nzsors eKro; ns/ okPNogsh B/ eJh
nfijh PeshnK gqkgs eo fbZshnK jB i' ;t?w ;zftXkB d/ nzsors T[BQK B{z ftnes o{g Bkb BjhA ;"AghnK
rJhnK ;B. T[dkjoD bJh ;zftXkB nzsors eKro; Bz{ w[dqk SkgD, N?e; brkT[D, eoIk b?D ns/ you
eoB dk nfXeko fdZsk frnk j?. fJ;d/ nkXko T[s/ T[;Bz{ fJe ‘fBfjs Pesh’ d/ o{g ftu ‘okPNoh p?Ae’
(National Bank) dh ;EkgBk dk nfXeko fwb frnk j?. ;z:[es oki nwohek dk ;otT[Zu fBnKfbnk
Pk;B d/ ftfGzB nzrK dh ‘fBfjs PeshnK’ Bz{ wkBsk fdzdk j?. ns/ T[jh fJBQK dh ;hwktK fBoXkos eodk
j?.
ft~s ftX/ne
ft~s ftX/ne
ft~s ftX/ne
ft~s ftX/ne (Finance Bills) f;oc gqshfBXh ;Gk s'A jh P[o{ ehs/ ik ;ed/ jB. gozs{ T[BQK d/ bJh
ft~s ftX/ne
;hB/N dk nB[w'dB io{oh j[zdk j?. fJ; fdqPNh Bkb, ftXkBwzvb d/ d{i/ ;dB d/ o{g ftu ;hB/N dh Pesh
nwoheh ;hB/N Bz{ ftPt dk ;G s'A PeshPkbh d{ik ;dB
p/i'V j?. fJjh ekoD j? fe nwoheh ;hB/N Bz{ ftPt dk ;G s'A PeshPkbh d{ik ;dBnwoheh ;hB/N Bz{ ftPt dk ;G s'A PeshPkbh d{ik ;dB (Most
nwoheh ;hB/N Bz{ ftPt dk ;G s'A PeshPkbh d{ik ;dB
nwoheh ;hB/N Bz{ ftPt dk ;G s'A PeshPkbh d{ik ;dB
Powerful Second Chamber of the World) fejk iKdk j?.
j'o ftX/ne fe;/ th ;dB Bkb nkozG ehs/ ik ;ed/ jB. e'Jh th ftX/ne d'tK ;dBK ftu gk; j'D d/
okPNogsh dh ;wB[wsh
pknd okPNogsh dh ;wB[wshokPNogsh dh ;wB[wsh
okPNogsh dh ;wB[wsh
okPNogsh dh ;wB[wsh (President Assent) d/ bJh G/fink iKdk j?. ;kXkoD s"o s/
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
131