Page 135 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN (2) ;zt?XkfBe nkozGD ( ) L^
(2) ;zt?XkfBe nkozGD (
) L^
) L^ ;zftXkB dk g{oB ns/ nKfPe ;zP'XB
(2) ;zt?XkfBe nkozGD (Constitutional Initiative) L^
(2) ;zt?XkfBe nkozGD (
) L^
(2) ;zt?XkfBe nkozGD (
(Complete or partial revision ) ;ot ;kXkoD d/ bJh x~N s'A x~N 50,000 ;ft; BkrfoeK d[nkok nkt/
dB g~so io{oh jB fJ; ;zpzX ftu th d' gqfeqnktK jB–
(e) g{oB ;zP'XB d/ bJh i/eo nkt/dB gZso g{oB ;zP'XB (Complete Revision) d/ bJh j't/ sK T[;/
gqfeqnk dk nB[;oB ehsk iKdk j?. fi; gqfeqnk dk ;zxh ftXkBwzvb d/ fJe ;dB ;zP'XB gq;skt d/ gk;
eoB ns/ d{i/ d/ d[nkok fto'X eoB dh ;fEsh ftu jz[dk j?.
(y) nKfPe ;zP'XB (Partial Revision) d/ bJh d' o{gK ftu wzr ehsh ik ;edh j?–
(1) ;kXkoD PpdK ftu iK
(2) ;{so o{g ftu
i/eo nkt/dB gZso ;kXkoD PpdK ftu j't/ sK–
i/eo nkt/dB gZso ;kXkoD PpdK ftu j't/ sK–
i/eo nkt/dB gZso ;kXkoD PpdK ftu j't/ sK–
i/eo nkt/dB gZso ;kXkoD PpdK ftu j't/ sK–
i/eo nkt/dB gZso ;kXkoD PpdK ftu j't/ sK–
(i) ;zxh ftXkBwzvb dh ;thfeqsh d/ pknd T[;dk ftX/ne fsnko j[zdk j?. T[; ftX/ne T[s/ ;ot;kXkoD
ns/ e?ANB dh ;thfeqs (Ratification) ehsh iKdh j?. ;thfeqsh fwbD T[s/ ;zP'XB feqnk d[nkok j[zdk j?.
(ii) i/eo ;zxh ftXkB wzvb ;zP'XB–gq;skt d/ fto'X ftu j't/ sK T[; T[Zs/ ;ot;kXkoD dk fBoDk fbZsk iKdk
j?. fJZE/ e?ANBK dh ;thfeqsh dh io{os BjhA j?. i/eo ;zP'XB–gq;skt Bz{ wsdksktK dh ;thfeqs fwb
iKdh j? sK ;zxh ftXkBwzvb gq;skt d/ nB[o{g ftX/ne fsnko eodk j?. sd T[; ftX/ne dk e?ANBK ns/
;ot;kXkoD d/ iBws–;zrqfj d/ bJh gq;s[s ehsk iKdk j?
i/eo ;zP'XB gq;skt ftX/ne iK ;{so ftu j't/ sK–
i/eo ;zP'XB gq;skt ftX/ne iK ;{so ftu j't/ sK–
i/eo ;zP'XB gq;skt ftX/ne iK ;{so ftu j't/ sK–
i/eo ;zP'XB gq;skt ftX/ne iK ;{so ftu j't/ sK–
i/eo ;zP'XB gq;skt ftX/ne iK ;{so ftu j't/ sK–
(i) ;zxh ftXkBwzvb d/ gZy ftu j'D dh ;fEsh ftu ftX/ne B{z ;ot;kXkoD ns/ e?ANB d/ iBws ;zrqfj d/
bJh gq;s[s ehsk iKdk j?.
(ii) ;zxh ftXkBwzvb d/ gZy ftu j'D dh ;fEsh ftu ftXkBwzvb iBws ;zrqfj d/ bJh j/m fbyhnK f;ckoPK
eodk j?–
(e) gq;skfts ;zP'XB n;thfeqs eo fdZsk ikt/, ns/
(y) ;zxh ftXkBwzvb T[es ;zP'XB d/ ;EkB T[s/ nkgDk fBih gq;skt fsnko eoe/ nkozGe ;zP'XB
gq;skt d/ Bkb ;ot;kXkoD ns/ e?ANB d/ fBoD/ bJh G/i ;edk j?.

6H3
6H3 :{Hn?;HJ/H ns/ ;ftNiob?Av dh ;zxh ftnt;Ek (Federal System of
6H3 :{Hn?;HJ/H ns/ ;ftNiob?Av dh ;zxh ftnt;Ek
6H3
:{Hn?;HJ/H ns/ ;ftNiob?Av dh ;zxh ftnt;Ek
:{Hn?;HJ/H ns/ ;ftNiob?Av dh ;zxh ftnt;Ek
:{Hn?;HJ/H ns/ ;ftNiob?Av dh ;zxh ftnt;Ek
6H3
USA and Switzerland)
nwoheh ;zxh ftnt;Ek (American Federal System)L ;z:[es oki nwohek d/ ftXkBwzvb B{z ‘eKro;’
fejk iKdk j?. nwohek ftu ;zxh Pk;B gqDkbh (Federal Government ) gqufbs j?. T[E/ dh ;zxh ;oeko
g{o/ okPNo Bkb ;zpzXs wkwfbnK dk Pk;B ubkT[Adh j? – gziku okiK dh ;oekoK nkgD/–nkgD/ oki Bkb
;zpzXs wkwfbnK dk Pk;B ubKdhnK jB. ;zxh gqDkbh dh io{os d/ nB[o{g T[E/ ;zx d/ ftXkBwzvb noEks
eKro; ftu d' ;dB oy/ rJ/ jBL (1) gqshfBXh ;Gk (House of Representatives) ;zg{oB okPNo d/
iB;kXkoD dk gqshfBXhst eodh j? ns/ (2) ;hB/N (Senate) nb~r–nb~r okiK dk gqshfBXhst eodh
j?. gqshfBXh ;Gk B{z EZbV/ ;dB iK nto ;dB (Lower House) fejk iKdk j? ;hB/N B{z T[Zu ;dB,
T[gobk ;dB (Upper House) iK d{ik ;dB (Second Chamber) fejk iKdk j?. gqshfBXh ;Gk d/ w?Apo
Bz{ eKro;–w?Apo fejk iKdk j? ;hB/N d/ w?Apo Bz{ ;hB/N w?Apo iK ;hB/No (Senator) fejk iKdk j?.
)L
gqshfBXh ;Gk (
)L
)L
gqshfBXh ;Gk ( )L
gqshfBXh ;Gk (House of Representatives)L fJ; ftu 435 w?Apo j[zd/ jB i' fe g{o/ d/P dh iBsk
gqshfBXh ;Gk (
gqshfBXh ;Gk (
d/ d[nkok u[D/ iKd/ jB. fJBQK d/ fBotkuB y/so (Constituencies) iB;zfynk d/ nkXko T[s/ pDkJ/ iKd/
jB. ;' fJ; ;dB ftu fe;/ oki s'A nkT[D tkb/ gqshfBXhnK dh ;zfynk T[E'A dh iB;zfynk T[s/ fBoGo
j?.
gqshfBXh ;Gk d/ w?Apo d' ;kb d/ bJh u[D/ iKd/ jB. fJ; ;w/A B{z fe;/ th soQK tXkfJnk iK xNkfJnk BjhA
ik ;edk. gqufbs gqEk (Convention) d/ nB[; ko gqshfBXh ;Gk dk w?Apo T[;/ fBotkuB y/so Bkb ;zpX

130 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY