Page 193 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN iBsk Bz{ S~v e/ fJ;d/ d[nkok fBofws ftXh T[s/ e'Jh fJsokI BjhA eo ;edk j?. nwohek d/ ;fdqP
fBnKgkfbek Bz{ th fBnkfJe ;whfynk dk nfXeko gqkgs BjhA j?. e?ANB d/ ekB{zB s'A ;zxh ekBz{B dh T[Zu
;fEsh th ;zxh ftXkBwzvb dh ;otT[Zu Pesh dk d{ik Bkw j?.
;ot'gfosk –
;ot'gfosk –
;ot'gfosk –
(ii) ;ot'gfosk – ;ot'gfosk – ;zxh ftxkBwzvb dh dth;dBkswe ftnt;Ek d/ T[dGt dh ftnkfynk d' gqeko Bkb ehsh
iKdh j?. gfjbh, ;zftXkB fBowksktK d/ ;kjwD/ d' ;wf;nktK ;B – (1) e/AdoheoB ns/ fte/AdoheoB iK e?ANBK
dh ;zgqG[sk ns/ PeshPkbh ;zx ;oeko ns/ (2) S'N/ ns/ t~v/ okiK d/ ftu ;wM"sk eoBk. fJBQK ;wf;nktK
Bz{ ;[bMkT[D d/ bJh T[BQK B/ nwoheh ;zftXkB s'A bkG u[fenk. T[BQK B/ d'–;dBkswe gqDkBh Bz{ ngDkfJnk
sK fe fJe ;dB ftu okPNo dk gqshfBXhst j' ;e/ ns/ d{i/ ftu e?ANBK dk. fJe ftu d/P dh iBsk
Bz{ iB;zfynk d/ nkXko T[s/ gqshfBXhst gqkgs j't/ ns/ d{i/ ftu jo/e oki Bz{ ;wkB ;zfynk ftu gqshfBXh
G/iD dk nfXeko j't/. ;' ftXkBwzvb d/ d' fj~;/ ehs/ rJ/ – okPNoh gfoPd (The National Council)
ns/ oki gfoPd (The Council of States). gfjbk okPNo dh ;qfdqVsk ns/ J/esk dk gqshe j? s/ d{ik
e?ANBK dh gqG[sk ns/ T[BQK dh go;go ;wkBsk dk fXUse j?. d'–;dBkswe ftnt;Ek B{z ngBkT[D dk
d{ik ekoB fJfsjk;e gozgok dk gqGkt ;h. 1848 JhH d/ g{ot ;ftNiob?Av dh ;zxh ftXkBgkfbek d/ o{g
ftu fJe ‘vkJhN’ (Diet) Bkwe ;z;Ek ;h fi; ftu jo/e e?ANB Bz{ fJe ws gqkgs ;h. ;' ;zxhJ/ ftXkBwzvb
ftu fJe ;dB dh io{os ;h fi; ftu jo/e e/ANB Bz{ ;wkB ws fwbD.
oki gfoPd
oki gfoPd
oki gfoPd
oki gfoPd (The Council of State)LL LL L oki gfoPd ;ft; ;zxh ;Gk dk T[Zu iK d{ik ;dB (Upper
oki gfoPd
or Second Chamber) j?. Gkt/A ;zftXkB d/ nB[;ko fJj j/mb/ ;dB dk nXhB;E (Subordinate) BjhA
pbfe pokpo (co-equal) ;dB j?, fco th ;zxh fJekJhnK dk gqshfBXhst eoB d/ ekoB nwoheh
f;B/N ns/ Gkosh oki ;Gk dh P/qDh ftu fJ; Bz{ ofynk iKdk j?.
;zrmB –
;zrmB –
;zrmB – ;ft; oki gfoPd dk ;zrmB nwoheh ;hB/N Bkb fwbdk i[bdk j? fi; gqeko ;hB/N ftu
;zrmB –
;zrmB –
jo/e nwoheh oki Bz{ gqshfBXh G/iD dk nfXeko j?, T[;/ soQK oki gfoPd ftu jo/e ;ft; e?ANB dk,
ukj/ T[;dk nkeko iK iB;zfynk e[M th j't/, d' gqshfBXh G/iD dk nfXeko j?. f;oc fJe ftfGzBsk fJj
j? fe nwfoek d/ n;fdqP ;ftNiob?Av ftu e[M fJekJhnK Bz{, fiBQK Bz{ noX–e?ANB efjzd/ jB, f;oc fJe
gqshfBXh G/iD dk nfXeko fd~sk frnk j?. fJ; gqeko, oki gfoPd dh w?Apo ;zfynk 44 j? – 19 e?ANBK
d/ 28 gqshfBXh ns/ 6 noX e?ANBK d/ 6 gqshfBXh. ftPt d/ j'o T[Zu ;dBK dh s[bBk ftu fJj ;zfynk
pj[s xZN j? feT[Afe nw/foek, Gkos ns/ fpqN/B d/ j'o ;dBK dh w?Apo ;zfynk eqw Bkb 100–250 ns/
900 j?. w?ApoK dh :'rsktK T[BQK dh fBotkuB g~Xsh, gd ntXh nkfd dk fBoXkoD e?ANBK d/ j~E ftu
j?. oki gfoPd d/ ;ko/ w?ApoK dh :'rsktK, ekoiekb ns/ fBotkuB–ftXh fJe ;wkB BjhA j?. jo/e e?ANB
dk nbr–nbr fB:w j?. 4 e?ANBK dk gqshfBXh T[E'A d/ ftXkBwzv d[nkok 1 e?ANB ns/ 3 noX–e?ANBK
d/ gqshfBXh ;kotifBe ;GktK d[nkok ns/ pkeh 14 e?ANBK ns/ fJe noX–e?ANBK gqshfBXh ftnt;E
BkrfoeK d[nkok u[D/ iKd/ jB. oki gfoPd d/ w?Apo dh u'D T[s/ ;zftXkB dh XkoktK 6, 81 ns/ 108 d/
d[nkok efsg: gqfspzX brkJ/ rJ/ jB. Xkok 6 ftu fejk frnk j? fe e?ANBK d/ ;ko/ fBotkuB
‘gqiksKsfoe’ (Democratic) j'Dr/. Xkok 81 d[nkok fJj gqfspzX brkfJnk frnk j? fe oki gfoPd d/
w?Apo fJe ;kE okPNoh gfoPd iK ;zxh gfoPd d/ w?Apo BjhA j' ;ed/ jB. Xkok 108 d/ d[nkok oki gfoPd
d/ w?ApoK Bz{ fJe jh ;zxh e'oN d/ w?Apo j'D s/ o'e brk fd~sh rJh j?. e?ANBK d[nkok j'o gqshpzX brkJ/
ik ;ed/ jB.
;ft; oki gfoPd dk ;zrmB nwoheh ;hB/N d/ ;zrmB Bkb fwbdk i[bdk j?. d't/A iBsKsfoe g~~Xsh ns/
;zxh fJekJhnK dh ;wkBsk d/ f;XKs T[s/ nkXkfos jB. Gkosh oki ;Gk Bkb fJ; dk ;zrmB fJ; nkXko
s/ fGzB j? fe fJE/ okiK dk gqshfBXhst ;wkBsk d/ nkXko T[s/ BjhA pbfe iB;zfynk d/ nkXko s/ fd~sk
frnk j?. fpqfNP bkov ;Gk Bkb n;fdqPsk sK j'o th fInkdk ;gPN j?, feT[Afe bkov ;Gk d/ w?Apo tzPrs
iK BkwId j[zd/ jB.
oki gfoPd d/ ;zrmB Bkb fJj ;zd/j g?dk j[zdk j? fe T[j f;oc e?ANBK dk gqshfBXh ns/ T[BQK d/ fjsK dk
;ozfyne j'J/rk. gozs{, ftntjko ftu fJ; ;db B/ edh fJ; gqeko dh ;zehoD wB'fposh dk gqdoPB
BjhA ehsk. okPNoh fjs dh ng/ePk fJ;B/ edh e?ANBK d/ fjsK dk ;woEB BjhA ehsk. Bk sK fJj oki

188 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY