Page 194 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
nfXekoK (State's Rights) d/ ;woEeK dk rVQ jh j?. Bk s/ fpqN/B dh bkov ;Gk dh GKsh fJ;Bz{ BØN
gqshfeqnktkdhnK dk gqtesk jh fejk ik ;edk j?. ftX/neK T[s/ ftuko–ftwoP eoB ftu fJ;B/ okPNoh
gfoPd s'A th fInkdk T[dkosk dk gqwkD fd~sk j?.
ekoiekb–
ekoiekb–
ekoiekb–
ekoiekb–
ekoiekb–;ft; oki–gfoPd d/ w?ApoK d/ ekoiekb ftu th n;wkBsk jB. ftfGzB e?ANB nbr–nbr
;w/A d/ bJh w?ApoK dk fBotkuB eod/ jB. cb;o{g oki gfoPd d/ 35 w?Apo 4 ;kb d/ bJh 5 w?Apo 3
;kb d/ bJh ns/ 4 w?Apo e/tb 1 ;kb d/ bJh u[D/ iKd/ jB. fJ~E/ fJj :kd oyD i'r j? fe nw/oheh ;hB/N
dh soQK oki gfoPd d/ w?ApoK dk ekoiekb ftntjkos pj[s j[zdk j?, feT[Afe T[BQK dk w[V fBotkuB pko–
pko j[zdk ofjzdk j?.
w?ApoK d/ ftP/P nfXeko ns/ T[Bw[eshnK–
w?ApoK d/ ftP/P nfXeko ns/ T[Bw[eshnK–
w?ApoK d/ ftP/P nfXeko ns/ T[Bw[eshnK–;ft; ;z;d d/ gqshfBXhnK Bz{ e[M ftP/P nfXeko
w?ApoK d/ ftP/P nfXeko ns/ T[Bw[eshnK–
w?ApoK d/ ftP/P nfXeko ns/ T[Bw[eshnK–
(Special privileges) ns/ T[Bw[eshnK (Immunities) gqkgs jB. ;zxh ekBz{B d[nkok w?ApoK Bz{ p'bD ns/
tkd–fttkd ftu Gkr b?D dh ;[szsosk j?. T[BQK Bz{ e/tb nkgD/ ;dB d/ gqsh T[ZsodkJh mfjokfJnk ik
;edk j?. j'o fe;/ nfXekoh d/ gqsh T[ZsodkJh BjhA. ftXkBwzvb d[nkok gkfos ftXhnK d/ bJh T[j
T[ZsodkJh BjhA j[zd/. fBnKfJe gqfeqnktK (Judicial Proceedings) d/ ;so d/ ;w/A T[BQK Bz{ T[Bw[esh gqkgs
j?. e/tb ftXkB wzvb jh fJ; Bz{ ;wkgs eo ;edh j?. ftXkB wzvb d/ ;so d/ ;w/A rzGho ngokXK d/
bJh fe;/ gqshfBXh Bz{ frocsko ehsk ik ;edk j?, gozs{ ;zpzfXs ;dB s'A 24 xzN/ d/ nzdo nkfrnk b?
e/ jh T[; Bz{ pzdh pDkfJnk ik ;edk j?.
gdkfXekoh–Gkt/A ;zftXkB d[nkok jo/e ;kb d/ bJh gqXkB ns/ T[g gqXkB dh u'D dh ftnt;Ek ehsh rJh
gdkfXekoh–
gdkfXekoh–
gdkfXekoh–
gdkfXekoh–
j?, gozs{ oki gfoPd jo/e ;kb d/ bJh gqXkB ns/ T[g gqXkB dk fBotkuB eodh j?. fJj gdkfXekoh oki
gfoPd d/ w?ApoK ftu'A jh u[D/ iKd/ jB. e/tb Pos fJj j? fe fJe jh e?ANB d/ w?Apo brksko gqXkB iK
T[g gqXkB fBotkfus BjhA j' ;ed/. fJE/ fJj T[b/y eoD :'r j? fe ;z:[es oki nw/foek ns/ Gkos ftu
T[gokPNogsh T[Zu ;dB d/ gd/B (Ex-office) gqXkB j[zd/ jB.
fiE/ se nfXeko dk gqPB j? ;ft; oki gfoPd d/ w[yh dh ;fEsh nwoheh ;hB/N d/ w[yh s'A pj[s e[M
fwbdh i[bdh j?. T[j p?meK dk ;Gkgfsst eodk, ;dB ftu ftnt;Ek ;Ekgs eodk ns/ fBnwK Bz{ bkr{
eodk j?. rqzEh (Tie) g?D s/ T[s/ fBoDkfJe t'N (Casting Vote) d/D dk nfXeko j?.
gqshfBXh–oki gfoPd dh w?ApofPg ftu ekch n;fEosk gkJh iKdh j?. fInkdkso gqshfBXh g[BofBotkfus
gqshfBXh–
gqshfBXh–
gqshfBXh–
gqshfBXh–
j' iKd/ jB ns/ fJ~Skgfonzs fBotkfus j[zd/ ofjzd/ jB. fInkdkso gqshfBXh T[Zu e'Nh d/ j[zd/ jB ns/ T[Zu
f;fynk gqkgs ehs/ ofjzd/ jB. okiBhsh T[BQK dh g/Pk j[zdh j?. T[j efwT{B iK e?ANB s'A nkgDk okiBhfse
ihtB nkozG eod/ jB. e?ANB ftu ;cb okiBhfse ihtB pshs eo d/ pknd jh T[j ;zxh ekoigkfbek
iK ftXkfJek ftu n;EkB gqkgs eo ;ed/ jB. T[BKQ ftu'A fInkdkso T[Zu f;fynk gqkgs ehs/ ofjzd/ jB.
1960 JhH ftu brGr n~X/ w?ApoK Bz{ vkeNo dh T[gkXh gqkgs ;h.

okPNoh gfoPd
okPNoh gfoPd (The National Council): okPNoh gfoPd iBsk dh gqshfBXh ;Gk j?, e?ANBK dh
okPNoh gfoPd
okPNoh gfoPd
okPNoh gfoPd
BjhA. fJ;dk fBotkuB iBsk nkg gqsZy o{g ftu eodh j?. fJ; ;dB Bz{ Gkos ftu b'e;Gk ns/
fpqN/B ftu ekwB ;Gk fejk iKdk j?.
;zrmB–
;zrmB–oki gfoPd d/ ;fdqP okPNoh gfoPd dh ouBk ns/ ;zrmB ;zxh ftXkB d/ T[gpzXK d/ nB[;ko
;zrmB–
;zrmB–
;zrmB–
ehsk frnk j?. gozs{, Gkosh b'e;Gk dh soQK T[;dh fInkdk s'A fInkdk w?Apo ;zfynk fBPfus BjhA ehsh
rJh j?. f;oc fJzBk fejk frnk j? fe jo/e 24,000 dh iB;zfynk T[s/ fJe gqshfBXh u[fDnk ikJ/rk.
go 12,000 s'A fInkdk iB;zfynk T[s/ fJe jh gqshfBXh G/iD dk nfXeko j? ukj/ T[;dh iB;zfynk fezBh
th xZN feT[A Bk j't/. fJ; nkXko s/ nkozG ftu okPNoh gfoPd d/ w?Apo–;zfynk 120 ;h, gozs{ iB;zfynk
ftu tkXk j'D ekoD n~i^e~b fJj ;zfynk 196 j' rJh j?. w?ApoK dh ;zfynk 200 s'A x~N o~yD bJh 1931
JhH ns/ 1950 JhH ftu ;zt?XkfBe ;zP'XBK d[nkok iB;zfynk gqshfBXh d/ nB[gks ftu gfotosD
fbnkfJnk frnk j?. ni/ 24 jIko dh iB;zfynk T[s/ fJe gqshfBXh dk fBotkuB j[zdk j?. s[bBkswe
fdqPNhe'D s'A fJj ;zfynk pj[s xZN j?, feT[Afe fpqN/B, g{ot ;'thns ;zx, Gkos ns/ nw/foek ftu
j/mb/ ;dBK d/ w?Apo–;zfynk eqw Bkb 625, 622, 545 ns/ 435 jB.

189

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY