Page 198 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI
P. 198
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
fJekJh^8L ;zftXkfBe ;zouBk–ftt;Ekfgek
(x) d/P dh nzdo{Bh ftnt;Ek dk T[ZsodkfJst th ;zxh ;Gk T[s/ jh j?. fJj d/P ftu nzdo{Bh Pksh ns/ BØN
ftnt;Ek bJh io{oh ekotkjh eoBk fJ;/ dh fizw/dkoh j?. fJ; ;Gk d/ j'o gqw[~y gqPk;eh ezw th jB
fit/A dzfvs ngokXhnK Bz{ wkcah ns/ ;w{je fywkdkB gqdkB eoBk, ;zxh ;?Bk dk fBnwB s/ fBnzsoD
eoBk ns/ ;zxh gqPk;B dk fBohyD s/ fBod/PD eoBk nkfd.
;zxh ;Gk d/ gqPk;eh ekoiK d/ ;zpzX Bkb fJj :kd o~yD tkbh r~b j? fe T[j nkgD/ ;ko/ ekoiK d/ ;zgkdB
dk T[ZsodkfJst ;zxh gfoPd B{z ;"Ag fdzdh j? i' ;Gk d/ fBohyD ns/ fBod/PD ftu ekoi eodh j?.
( ( ( ( (iii) ft~shJ/ nfXeko
) ft~shJ/ nfXeko–ft~s T[s/ th ;zxh ;Gk dk g{ok fBnzsoD j?. ;zxh gfoPd d[nkok gq;skfts ;kbkBk
) ft~shJ/ nfXeko
) ft~shJ/ nfXeko
) ft~shJ/ nfXeko
piN Bz{ fJj ;thfeqsh fdzdh j?l eoIk b?D dh nkfrnk fJjh fdzdh j?. fJj N?e; d/ bJh th ekBz{B pDkT[Adh
j?. fJj o/bt/ nB[dkB gqdkB eodh j? ns/ ;kotifBe nkwdB–you s/ b/y/ (Public Accounts) d/ gohyD
dk gqpzX eodh j?.
( ( ( ( (iv) fBnKfJe nfXeko–;zxh ;Gk Bz{ d' gqeko d/ fBnkfJe nfXeko gqkgs jB. gfjbk d/P dh fBnK–
) fBnKfJe nfXeko–
) fBnKfJe nfXeko–
) fBnKfJe nfXeko–
gfjbk
gfjbk
gfjbk
gfjbk
) fBnKfJe nfXeko–
ftnt;Ek T[s/ fJ;dk fBnzsoD j?. fJj ;zxh fBnKgkfbek dk fBohyD ns/ fBod/PD eodh, fBnKfJe
;zrmB ekBz{B pDkT[Adh ns/ ;zxh e'oN d/ i~iK Bz{ fBotkfus eodh j?. ;zxh e'oN nkgDh ;kbkBk fog'oN
d{ik
fJ;d/ ;kjwD/ gq;s[s eodk j?. d{ikd{ik
d{ik
d{ik ;zxh ;Gk eJh wkwfbnK ftu nkg nzfsw e'oN d/ o{g ftu ekoi
eodh j?. fJj ;zxh gfoPd ns/ ;zxh e'oN ns/ phwk e'oN d/ ft~u T[sgzB fttkdK iK fJBQK d'tK e'oNK
ftu go;go T[sgzB fttkdK dk fBoDk fdzdh j?. fJj gqPk;B T[s/ ftXh–;zpzXh wkwfbnK ftu ;zxh gfoPd
fB:wK d/ fto[~X nghb ;[Ddh ns/ T[BQK T[s/ nzfsw c?;bk fdzdh j?. fJj ;zxh gqkfXekohnK d/ ftu :'rsk
;zzpzXh fttkdK T[s/ ftuko eodh j?. shikshik ;zxh ;Gk Bz{ fe;/ th ;zxh eowukoh d/ fto[~X efsg: wkwfbnK
shik
shik
shik
ftu ekotkjh eoB dk nfXeko gqkgs j?. nzs ftu, ;zxh e'oN d[nkok dzfvs ns/ ;?fBe Pk;B d/ nzsors
fwqs{ dzv ftnesh d/ dzv Bz{, fJ; Bz{ fywk eoD dk nfXeko fd~sk frnk j?.
;zxh ;Gk dh ekoigqDkbhL ;zxh ;Gk d/ d't/A ;dBK dk fJe nfXt/PB ;kb ftu io{oh j?. ;kXkoD s"o
;zxh ;Gk dh ekoigqDkbhL
;zxh ;Gk dh ekoigqDkbhL
;zxh ;Gk dh ekoigqDkbhL
;zxh ;Gk dh ekoigqDkbhL
s/ ;kb ftu ukb p?meK jz[dhnK jB – d;zpo, wkou, i{B ns/ ;szpo ftu. gozs{, fJBQK Bz{ fJe jh ;so
d/ nzsors wzfBnk iKdk j?. fJ;d/ nbktk ;zxh gfoPd 5 e?ANB ns/ okPNoh gfoPd d/ u"EkJh w?ApoK dh
p/Bsh s/ d'tK dh n;kXkoD (extraordinary) p?meK th p[bkJhnK ik ;edhnK jB. ;so fInkdkso S'N/
j[zd/ jB i' fJe tko ftu 4 jcs/ se ubd/ jB. nkw s"o s/ nfXt/PB s'A r?ojkIo BjhA ofjzd/, feT[Afe
fpBK ekoB r?ojkIo ofjDk coI s'A ihn u[okT[dk ;wfMnk iKdk j?. rDg{osh d/ bJh x~N s'A x~N ;dB
d/ e[M w?ApoK T[s/ pkjoh dpkn iK gqGkt dh r[zikfJP xZN ofjzdh j?. nkw s"o s/ d't/A ;dBK dh p?meK
nbr–nbr GtBK ftu j[zdhnK jB, gozs{ eM ftP/P ekoiK d/ bJh d't/A ;dBK d/ ;z:[es nfXt/PB j[zd/
jB–
(e) ;zxh gfoPd gkoPdK ns/ w[yh, ;zxh fNqfpT{Bb d/ i~iK, okiwzvb d/ uK;bo ns/ ;zxh ;P;sq ;?Bk d/
;otT[Zu ;?Bkgsh dh fB:[esh d/ bJh.
(y) ;zxh ;oeko d/ nfXeko y/so ;zpzXh wsG/dK ns/ ;zxoP T[s/ ftuko eoB d/ bJh.
(r) fywk dkB (pardon) dk fBPu/ eoB d/ bJh, okidq'jh fywk (amnesty) d/ bJh BjhA
fJE/ fJj T[b/yBh j? fe fi; ;w/A d't/A ;dBK dk ;zfwfbs nfXt/PB j[zdk j?, T[; ;w/A okPNoh gfoPd dk
w[yh jh ;Gkgshst eodk j? ns/ fBoDK d't/A ;dBK d/ jkIo w?ApoK d/ pj[ws Bkb j[zdk j?.
tkd–fttkd–
tkd–fttkd–
tkd–fttkd–;ft; Bkrfoe ftntjkfoe, rzGho ns/ ftukoPhb j[zd/ jB. ;zxh ;Gk d/ w?Apo okPNoh
tkd–fttkd–
tkd–fttkd–
ufo~so dk g{oB gqdoPD eod/ jB. T[j m';, rzGho, ;wMdko ns/ nkt/r ofjs j[zd/ jB. jo/e gqPB T[s/
T[j ftntjkfoe fdqPNhe'D s'A ftuko eod/ jB, ns/ ftu dk wkor ngDkT[Ad/ jB. w?Apo ;ko/ ekoi
PKshg{oB sohe/ Bkb eod/ jB. tkd–fttkd ;z:fws j[zd/ jb ns/ r~bK Bg/–s[b/ PpdK ftu j[zdhnK jB.
nkbzekfoe GkPk dk gq:'r sVe–GVe Bkb Goh g{oh skbhnK dh rVrVkjN, gqPz;k;{ue Bko/ iK fBzdkg{oe
nktkIK ;zxh ;Gk dh p?meK ftu ftob/ jh d/yD Bz{ fwbdhnK jB. fcbhp;fNzr (Filibustering),
r:'bhNhB (gulillotine) iK j'o o'e g?dk eoB tkb/ wkorK Bz{ BjhA ngDkfJnk iKdk. ftGkiB th pj[s
x~N j[zdk j?.
LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY
193
