Page 253 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI
P. 253
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN fto'X eod/ jB, ukj/ Uj edw rbs j't/ iK ;jh. T[g:'frsk ns/ soe Bkb UBK dk e'Jh ;zpzX BjhA.
UBK dk fdqPNhe'D J/Bk ;ze[fus ns/ ;zehoD j' iKdk j? fe fJ~e d{i/ dk fto'X eo e/ Pk;B Bz{ jfEnkDk
UBK dk fJ~e wkso T[d/P ofj ikdk j?.@
6H db^g~Xsh d/ ekoD Pk;B :'r ftneshnK dh ;/tk s'A tzfus j' ikdk j?. Pk;B ekoi ft~u e/tb pj[ws
db d/ ftneshnK Bz{ Gkr b?D dk w"ek fwbdk j?, ukj/ Uj :'r j'D iK n:'r. d{i/ dbK d/ :'r ftnesh
Pk;B ekoi ft~u Gkr b?D s'A tzfus j' iKd/ jB.
7H okiBhfse db ;tkoEh, okiBhfse ;kj;hnK (Deagouges) ns/ nt;otkdhnK Bz{ gq's;kfjs eod/
jB. Uj fBs Bt/A dbK dk fBowkD eod/, nkgDh ;tkoE^f;~Xh bJh iBsk Bz{ GVekUAd/ ns/ Pesh Bz{
nkgD/ j~E ft~u eoD bJh rbs o;sk ngDkUAd/ jB. okiBhfse ihtB ;tkoEhnK ns/ fGqPN
ftneshnK dk rV pD iKdk j?. fejk frnk j? fe, “ fi; soK jo fJ~e w[ork nkgD/ fBih Nhb/ s/ yVk
j'Dk ukj[zdk j?, T[;/ soK okiBhfse nt;otkdh nkgD/ ;tkoEh NhfunK d/ tkX/ bJh nkgDk iBw
nfXeko f;~X eodk j?. nfij/ dbK dk po;ksh e[e[ow[~s/ dh soK fes/ th g?dk j'Dk fe;/ d/P dhnK
okiBhfse ;w~f;nktK Bz{ ifNb pDk fdzdk j?.”
8H fInkdkso okiBhfse dbK dk nzdo{Bh ;zrmB ngqiksKsfoe j[zdk j?. g{o/ db s/ e[M B/sktK iK r[NK dk
fB:zsoD j' iKdk j?. fJj r[N wBukj/ o{g Bkb ;ko/ fBoD/ b?Ad/ jB, iBsk dhnK fJ~SktK dh UBK Bz{ Iok
th gotkj BjhA j[zdh . fJ; soK dbPkjh dh nkV ft~u skBkPkjh ekfJw j' iKdh j?.
9H db^gqDkbh dh rzdrh nB/eK ;[:'r BkrfoeK Bz{ ;kotifbe ihtB s'A ftw[y eo fdzdh j?. okPNo UBK
p[~XhwkB ftneshnK dh ftt/ePhbsk, frnkB ns/ nB[Gt s'A tzfus j' iKdk j?, i' iK sK fBotkuB Gho{
jB, iK db^;u/se ns/ db^nB[Pk;B ft~u ofjD s'A fJBeko eod/ jB.
10H okiBhfse dbK d/ ekoD ftnesh dh ;[szsosk dk ngjoD j[zdk j?. ;ko/ w?Apo db d/ fB:zsoD ft~u
ofjzd/ jB, UBK Bz{ db dhnK fBoXkfos BhshnK dk ;woEB Io{oh o{g ft~u eoBk g?Adk j?, BjhA sK dbh
nB[Pk;B dk e'gGiB pDBk g?Adk j?.frbpoN B/ fbfynk j? fe, “w?A jw/Pk nkgD/ db d/ nB[;ko ws
fd~sk ns/ nkg ed/ e[M th BjhA ;'funk.@ BkrfoeK dh ;[szsosk dk th ngjoD j[zdk j? feUAfe
nD^fJ~Sk d/ pkti{d UBK Bz{ fe;/ Bk fe;/ db dk ;woEB eoBk g?Adk j?.
11H nB/eK d/PK ft~u okiBhfse dbK d/ wkfXnw Bkb g{zihgsh tor Pk;B s/ fB:zsoD eo b?Adk j?.
db g{zihgshnK s'A nkofEe ;jkfJsk b?Ad/ jB. fJ; bJh Uj UBK d/ j~EK dh emg[sbh pD iKd/
jB. ;oeko T[Zs/ fJ; fB:zsoD d/ ubd/ g[zihgsh tor ‘nfdqP ;oeko’ (Invisible govern-
ment) pD iKdk j?.
db g~Xsh d/ d'PK Bz{ d{o eoD d/ T[gkn^
db g~Xsh d/ d'PK Bz{ d{o eoD d/ T[gkn^
db g~Xsh d/ d'PK Bz{ d{o eoD d/ T[gkn^fBo;zd/j db g~Xsh ft~u e[M d'P jB, gqzs{ fJBK d'PK d/
db g~Xsh d/ d'PK Bz{ d{o eoD d/ T[gkn^
db g~Xsh d/ d'PK Bz{ d{o eoD d/ T[gkn^
ubd/ T[; Bz{ iVw{b s'A BkP eo d/Dk n;zGt ns/ n;[Gkfte j?. jK, UBK d/ d'PK Bz{ d{o eo e/ Gb/ jh UBK
ft~u ;[Xko fbnKdk ik ;edk j?. ;G s'A gfjbK dbK dk fBowkD ns/ ;zrmB okiBhfse f;XKsK d/ nkXko
s/ j'Dk ukjhdk j?. f;~fyns iBsk jh okiBhfse ;w~f;nktK Bz{ g{oh soK ;wM ;edh j? ns/ dbK dhnK
BhshnK ns/ ekoieqwK dk ;jh w[~bKeD eo ;edh j?. iBsk dh rohph Bz{ d{o eoBk ukjhdk j? sK fe UBK
d/ ws Bz{ e'Jh db yohd Bk ;e/, ns/ g{zihgshnK dk db s/ fB:zsoD Bk j' ;e/. dbK Bz{ th nkgDk fdqPNhe'D
ftqfjs eoBk ukjhdk j?. UBK Bz{ db fjs Bz{ fsnkr e/ okPNoh fjs Bz{ nkgDk Nhuk pDkUDk ukjhdk j?.
;oeko Bz{ ukjhdk j? fe Uj dbK dh nB?fse, nftXkfBe ns/ nB[fus ekotkJhnK s/ ;ys fB:zsoD o~y/.
;ze[fus nkXkoK s/ ;zrfms dbK^ ;zgodkfJe, Xkofwe, iksh nkXko nkfd Bz{ nftXkfBe eoko d/Dk rbs BjhA
j't/rk. ;oeko fe;/ db dk g~ygks Bk eo/ pbfe ;G dbK Bz{ ;wkB ns/ T[fus nt;o gqdkB eo/. ;~sko{V db
Bz{ ukjhdk j? fe Uj fto'Xh dbK d/ uzr/ ;[MktK dk nkdo eo/ ns/ UBK Bz{ ekoi ft~u fbnkUD bJh e'fPP
eo/. f;ifte B/ db g~Xsh d/ d'PK Bz{ d{o eoD bJh e[M fttjkfoe ;kXB d~;/ jB. nfXnkePkswe
Pk;B^g~Xsh d/ nzsors okPNogsh dk fBotkuB ftt;Ekfgek d[nkok ehsk ikDk ukjhdk j? ns/
ekoigkfbek d/ eowukohnK dk gd dbpzdh nB[;ko BjhA j'Dk ukjhdk j?. ;z;dh Pk;B g~Xsh ft~u ekBz{B
fBowkD dk Gko ekoigkfbek s'A fJbktk Xkok^;GktK dhnK j'o ;fwshnK Bz{ th gqdkB ehsk ik ;edk j?.
ftGkrh nfXnePK dh fB:[esh dbh nkXko s/ BjhA j'Dh ukjhdh ns/ ftXkfJek ;Gk d/ nftPtk; gq;skt
s'A pknd wzsoh wzvb Bz{ gd^fsnkr eoBk ukjhdk j?.
248 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY