Page 303 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI
P. 303
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
s[bBkswe okiBhsh ns/ ;oeko
BØN (e) ;EkJh ;zrmB
(e) ;EkJh ;zrmB (Permanent Organisation)
(e) ;EkJh ;zrmB
(e) ;EkJh ;zrmB
(e) ;EkJh ;zrmB
) ;EkBe ;zrmB–
) ;EkBe ;zrmB–
) ;EkBe ;zrmB–
) ;EkBe ;zrmB–
( ( ( ( (i) ;EkBe ;zrmB–ftGkrhJ/ (Precinct) wsdkB fibk db dk ;G s'A j/mbk ;zrmB j?. 100 s'A 500
wsdksk fJe y/so ftu ofjzd/ jB. nZi eohp 1,25,000 y/so ;z:[es–oki ftu jB fJj wsdkB
fJekJh d/ dbhJ/ ;zrmB dk fJe w[yh j[zdk j? i' wsdksktK Bkb ;zpzX ekfJw oydk j?. ftGkrhJ/ ;zrmB
d/ T[Zs/ BroK ftu tkov–;whshnK (Ward Committees) ns/ rqkw–;whshnK (Village Committees)
j[zdhnK jB i' ftGkrhJ/ ;zrmBK d/ ekoiK dk skbw/b eodhnK jB. BroK ftu tkov–;whshnK d/ T[Zs/
Bro ;whshnK (City Committees) j[zdhnK jB i' tkov ns/ ftGkrhJ/ ;zrmBK Bz{ fBod/fPs eodhnK
jB.
) ekT[ANh ;zrmB–
( ( ( ( (ii) ekT[ANh ;zrmB–T[g:[es j/mbh g~Xo d/ db ;zrmBK d/ T[Zs/ ekT[ANh–e/Adoh ;whshnK (County
) ekT[ANh ;zrmB–
) ekT[ANh ;zrmB–
) ekT[ANh ;zrmB–
Central Committees) j[zdhnK jB. fJj E~b/ d/ ;zrmBK ftu skbw/b ;Ekgs eodhnK jB. ekT[ANh
;oeko Bkb ;zpzfXs ;wf;nktK ftu j~E tzvkT[AdhnK jB ns/ oki–e/Adoh ;whsh Bkb ;zpzX ;Ekgs
eodhnK jB. g{o/ d/P ftu brGr 3,000 ekT[ANhnK jB ns/ jo fJe ftu dbK d/ fBih ;rzmB jB.
) oki ;zrmB –
) oki ;zrmB –
) oki ;zrmB – okiK ftu jo fJe db dh oki–e/Adoh ;whsh (State Central Committee) j[zdh
( ( ( ( (iii) oki ;zrmB –
) oki ;zrmB –
j?. fJj oki d/ nzsors ;ko/ dbhJ/ :zsoK dk fBohyD eodh ns/ oki d/ gdK d/ bJh u'D bVdk j?. oki–
;whsh d/ w?ApoK dk fBotkuB fIbk iK Bro–;whshnK ns/ e[M okiK ftu gqkfJwoh nEtk oki ;zw/bBK
d[nkok j[zdk j?. jo fJe db dh 20 oki ;whshnK jB.
okPNoh ;zrmB–
okPNoh ;zrmB–
okPNoh ;zrmB–
okPNoh ;zrmB–
okPNoh ;zrmB–jo fJe db d/ ;EkJh ;zrmB d/ u'Nh T[s/ okPNoh ;whsh (National Committee)
j[zdh j?. fJ; ftu jo fJe oki s'A d' gqshfBXh nkT[Ad/ jB – fJe g[oP ns/ fJe fJ;sqh. fJBQK dk
fBotkuB okPNoh ;zw/bB d/ gqshfBXhnK iK oki ;zw/bBK d[nkok j[zdk j?. fogpfbeB okPNoh ;whsh dk
w?Apo ns/ oki–;whsh dk w[yh th j[zdk j?. okPNoh ;whsh w[~y s"o s/ okPNogsh gd bJh db d/ T[whdtko
d[nkok BkwId ftnesh Bz{ db dk w[yh fB:[es eodh, okPNoh ;zw/bB dk nk:'iB eodh ns/ db d/
gdkfXekohnK Bz{ u[Ddh j?. fJ; ;whsh dk fJe w[yh j[zdk j? fi;dh ;whsh okPNogsh gd dk T[whdtko
wB'Bhs eodh j?. T[;dh fJe ekoiekoDh ;whsh (Executive Committee) th j[zdh j?. ;whsh nkg
okPNogsh d/ fBotkuB ftu fj~;k b?Adh j?, gozs{ ;hB/N ns/ gqshfBXh ;Gk d/ w?ApoK d/ fBotkuB bJh d'
T[g–;whshnK fB:[es eodh j?, fit/A–Senatorial Campaign Committee ns/ Congressional
Compaign Committee.
(y) n;EkJh ;zrmB (Periodical Organisation)) )) )L dbK d/ ;zrmB f;oc ;kwfJe j[zd/ jB. T[BQK dk
(y) n;EkJh ;zrmB (
(y) n;EkJh ;zrmB (
(y) n;EkJh ;zrmB (
(y) n;EkJh ;zrmB (
fJj ;zrmB ftP/P T[d/P d/ bJh j[zdh j? ns/ T[;dh g{osh d/ pknd T[j ysw j' iKd/ jB. jo d' ;kb T[Zs/
dbK dk oki–;zw/bB (State Conventions) j[zdk j? fi; ftu okPNoh ;zw/bB d/ gqshfBXhnK dk fBotkuB
db d/ oki x'PDk–g~so dh ;thfeqsh nkfd ezw j[zd/ jB. fJ;/ soQK okPNoh g~Xo s/ th uko ;kb d/ pknd
jo fJe db dk okPNoh ;zw/bB j[zdk j?. fJ;d/ gqshfBXh oki ns/ y/soh ;zw/bBK ns/ db ;whshnK iK
e[M okiK d/ okPNogsh d/ fBotkuB d/ bJh pDkJhnK gqkEfwe ;whshnK d[nkok u[D/ iKd/ jB. okPNoh
;zw/bB dk gqw[Zy ekoi okPNogsh–gd d/ bJh T[whdtko u[DBk j?.
okiBhfse dbK d/ ezw (Functions of Political Parties)L )L)L )L okiBhfse dbK d/ nGkt ftu gqiksKsfoe
okiBhfse dbK d/ ezw (
okiBhfse dbK d/ ezw ( )L
okiBhfse dbK d/ ezw (
okiBhfse dbK d/ ezw (
;oeko n;zGt j?. ;[szso ;oeko d/ bJh okiB?fse db io{oh jB. nw/foek ftu th okiBhfse db Pk;B
d/ nkXko T[s/ pD rJ/ jB. T[j nB/e wj~stg{oB ezw eod/ jB.
J/eheoD (
) dh Pesh–
J/eheoD (
J/eheoD (
) dh Pesh–
(i) J/eheoD (J/eheoD (Integration) dh Pesh–) dh Pesh–okiBhfse db okPNoh J/esk d/ ;kXB jB, T[j g{o/ okPNo
) dh Pesh–
Bz{ fXnkB ftu oyd/ j'J/ iBsk d/ ;kjwD/ nkgDk gq'rokw gq;s[s eod/ jB. fJ;/ gq'rokw Bz{ g{ok eoB d/
bJh T[j Pk;B d/ ftfGzB nzrK T[s/ nfXeko gqkgs eoB dh e'fPP eod/ jB. fJe jh db fJe ;w/A ftu
Pk;B dh ftfGzB PkyktK T[s/ fBnzsoD gqkgs eo b?Adk j?. ;zg{oB d/P Bz{ J/esk d/ ;{so ftu pzBQ fdzdk
j? ns/ fJe T[d/P dh g{osh d/ bJh T[; Bz{ fBod/fPs eodk j?. fJ;d/ nbktk ;z:[es oki ftu ftfGzB
ikshnK, XowK, ;z;fdqshnK ns/ feZfsnK d/ b'e fBtk; eod/ jB. okiBhfse db T[BQK ftu J/esk ;Ekgs
eoB ftu ;hw/AN tKr ezw eod/ jB.
298 LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY