Page 60 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJ; soQK fgB'e s/ ;fwE d/ PpdK ft~u, “;zftXkBtkd f;o| gqfefonk s/ s~EK (substance) dk BK jh BjhA BØN
pbfe okiBhse ;Zsk d/ ft;fsqs ;w{jK, dbK s/ torK T[Zs/ ezNo'b, nw{os ns/ ftnkge gqshfBXkswe
w[~bK, gqsheK, G{sekbh gozgoktK ns/ Gkth bkb;ktK Bkb ;pzX th jB.” wB[~y ;ot g~yh ftek; ft~u
dh fJ~Sk o~ydk j? ns/ fJ; dh ftt;Ek eoB bJh jw/Pk :sBPhb fojk j?. fJj pj[w[yh ftek; dh ftt;Ek,
nkX[fBe okiK ft~u ;zftXkB okjhA ;zGt pDdh j?. go Pk;e ;zftXkB dh T[bzxDk eoe/, ftek; d/ Nhu/
ns/ nkdoP ;wkgs jh Bk eo d/t/, fJ; bJh ;wki okiBhse ;Zsk ƒ ;zrfms jh BjhA T[; ƒ ezNo'b,
gqshpzfds s/ ;hws o~yD bJh ;kXB th i[NkT[Adk j?. wB[~yh ;wki dhnK wkBsktK s/ nkdoPK dh T[gbpXh
bJh fe;/ okiBhse ftt;Ek ft~u ;[o~fynkswe ezNo'b ftt;Ek jh ;zftXkBtkd j?. ekob i/H co?vfoe B/
mhe jh fejk j? fe, “ftt;fEs spdhbh dh ifNb gqfefonk ftt;Ek jh ;zftXkBtkd j?”. fJ; spdhbh
ƒ ;oeko s/ Bkrfoe jh ;zGt pDkT[Ad/ jB. ftbhnw ihH n?AvfoT{I nB[;ko ;zftXkBtkd fJjBK d' soQK
d/ ;oeko s/ Bkrfoe, sK i' fJ~e ;oekoh ;Zsk d/ d{ih ;oekoh ;Zsk Bkb ;zpzXK dk ;zukbB wkso j?. wsbp
;zftXkBtkd ;oeko s/ Bkrfoe ns/ fJ~e ;oekoh ;Zsk d/ d{ih ;oekoh ;Zsk d/ ;zpzXK dh m'; ftt;Ek j?
fi; Bkb fJj ;koh Nhu/ Gog{o ftt;fEs spdhbh ;zGt pD/ ns/ okiBhse ftt;Ek ftP/P eoe/, wB[~yh
nkdoPK, okiBhse w[~bK s/ nk;EktK ƒ fttjkfoesk gqdkB j[zdh oj/.
;zftXkBtkd ns/ ;zftXkB d/ noE ;g~PN j? fe fJjBK d'tK ft~u ek|h coe j?. fJjBK dk nzso ;wMDk
Io{oh j?, BjhA sK ;zftXkfBe ftt;Ek wkso ƒ ;zftXkBtkd ;wMD dk Gow g?dk j'Dk ;[Gkfte j?. fJ;
bJh fJjBK ft~u eoBk Io{oh j?. ;zy/g ft~u fJj fJ; soQK j?.

eh s[;hA ikDd/ j' “;zftXkBtkd T[; fBPmk dk BK j? i' wB[~y ;zftXkB ftubhnK PeshnK o~yd/ jB,
fi; ft~u ;zrfms okiBhse ;Zsk ezNo'b ft~u ofjzdh j?,” wsbp T[j fBPmk
ns/ nk;Ek dh Pesh fi; ftu ;[;zrms okiBhfse ;~sk fB:zsos ofjzdh j?,
‘;zftXkBtkd’ j?.

;zftXkB s/ ;zftXkBtkd ft~u nzso
;zftXkB s/ ;zftXkBtkd ft~u nzso
;zftXkB s/ ;zftXkBtkd ft~u nzso (Difference Between Constitution and
;zftXkB s/ ;zftXkBtkd ft~u nzso
;zftXkB s/ ;zftXkBtkd ft~u nzso
Constitutionlism)
;zftXkB, ;zftXkBtkd dh nfGftnesh eodk j?. fJ;/ T[~s/ ;zftXkBtkd nkXkfos j[zdk j?. fJ; bJh d'tK
ftukb/ coe dh o/yk fyZuDk w[Pfeb ezw j?. go d'tK dk nzso ;wMDk Io{oh j? feT[Afe d'tK dk nzso eoB
T[~s/ jh T[jBK jkbsK ƒ gSkfDnk ik ;edk j? i' ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd dhnK t~y t~y fdPktK t~b
;ze/s eodhnK jB. fit/A eqKshnK okjhA ipoh ;Ekfgs ;?fBe skBkPkjh ftt;EktK ft~u ;zftXkB s/
;zftXkBtkd ft~u nzso d/ ;zdoG ft~u jh ;g~PN j' ;edh j?. fJ; bJh d'tK dk coe ;wM b?Dk ukjhdk
j?. ;zy/g ft~u d'tK dk coe fJ; soQK j? L^
(e) gfoGkPk dh fdqPNh s'A ;zftXkBtkd ftukoXkok dk gqshe j?. fJ; ft~u okPNo d/ w[~b, ftPtk; s/
okiBhse nkdoP nkT[Ad/ jB, fizBK Bkb fwb e/ ftukoXkok pDdh j? ns/ T[; ftukoXkok (ideology) dk
gqshe ;zftXkBtkd ejkT[Adk j?. ;zftXkB ;zrmB dk gqshe j?. fJj T[jBK f;ZXKsK dk ;zebB fejk ik ;edk
j? fi; nB[;ko ;oeko dh PeshnK s/ Pkf;sK d/ nfXekoK okjhA ;pzX pDd/ jB. fJ; Bkb ;oeko,
ftnesh s/ ;wki d/ ;zrmB d/ nkg;h ;zpzXK dk gsk bZrdk j?. fJ; ft~u pokposk ns/ g{oesk dk ;pzX
j? fJ; ftu pokpoh, ;wki ft~u ftt;Ek, ;EkJhgD s/ gqrshPhbsk dk ;{ue j?. d'tK ft~u ;wkBsk Bk
ofjD T[~s/, wsbp d'tK dhnK fdPktK t~y t~y j'Dk eqKshnK dh fg~m^G{wh fsnko eodk j?.
fJ;/ soQK ;hHn?|H ;zNo'"Ar d/ PpdK ft~u, “;zftXkB T[jBK f;ZXKsK dk ;w{j j? fizBK okjhA oki d/ nfXeko,
BkrfoeK d/ nfXeko, BkrfoeK ns/ d'tK d/ ;zpzXK ft~u skbw/b ;Ekfgs ehsk iKdk j?.” n;b ft~u ;zftXkB
fi~E/ fJ~e gk;/ ;oeko T[~s/ ezNo'b o~ydk j?, T[~E/ fJj d{i/ gk;/ ;wki ft~u J/esk fbnkT[D tkbh Pesh d/
gqshe d/ o{g th ezw eodk j?. ckJhBo B/ fJ; bJh jh ;zftXkB ƒ fe;/ okiBhse ftt;Ek ft~u Pesh
d/ ;zpzXK dh nksweEk fejk j?. okiBhse gqfefonk d/ o{g ft~u ;zftXkB fBnK tkb/ y/v dh rkozNh eoB

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 55