Page 66 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
i' ;w/A pdbD Bkb nkJ/ ;wki d/ w[ZbK ftZu spdhbh d/ nB[e{b ;zg{oB ;zftXkfBe ftt;Ek ƒ YkbD BØN
dh nkg jh ftt;Ek pD iKdk j?.
(x) ;zftXkB okiBhse Pesh dk ;zrmB
(x) ;zftXkB okiBhse Pesh dk ;zrmB
(x) ;zftXkB okiBhse Pesh dk ;zrmB
(x) ;zftXkB okiBhse Pesh dk ;zrmB (The constitution as an organiser of political
(x) ;zftXkB okiBhse Pesh dk ;zrmB
authority)^^ ^^ ^;zftXkB f;o| ;oeko dhnK ;hwktK dh ;EkgBk jh BjhA eodk pbfe ;oeko dhnK tZy tZy
;z;EktK dhnK PeshnK dh tzv th eodk j?. ;zftXkB fJj ftt;Ek th eodk j? fe ;oeko d/ wze nfXeko
:[es ofjD ns/ nkg ;oeko th wkBsk tkbh (Legitimate) oj/. i/eo e'Jh ;zftXkB ;oeko d/ ezwK ƒ
nfXeko :[es s/ y[d ;oeko Bz{ wkBsk tkbh BjhA pDkT[Adh sK nfijh ;oeko s/ ;zftXkB tX/o/ fdB ;EkJh
BjhA ofj ;edh ns/ nfijh okiBhse ftt;Ek ftZu ;zftXkBtkd okiBhse Pesh dk ;zrmB BjhA ofjzdk.
fJ; s'A ;gZPN j? fe ;zftXkB okjhA jo okiBhse ftt;Ek ftZu okiBhse Pesh dk ;zrmB j'Dk bkIwh
j?. feT[Afe ;zftXkBtkd dh nfGftnesh ;zftXkB okjhA s/ fJ; dh fttjko ftZu gqkgsh ;oeko okjhA ;zGt
j?.
e'Jh th ;zftXkB okiBhse Pesh dk ;zrmB T[;/ jkbs ftZu ofjzdk j? idfe ;zftXkB okjhA fJj
ftt;Ek j't/ fe ;oeko d/ ezw nfXeko :[es j'D ns/ ;oeko wkBsk gqkgs oj/. ;zftXkB ;oeko ƒ
nfXeko :[es T[;/ jkbs ftZu pD ;edh j? id'A fJj ;oeko d/ gZe/ nkXkoK ns/ ;fjws tkbhnK
gqfefonktK dk ftt/uB s/ gqshe j't/. nfijk Bk j'D T[~s/ okiBhse ;wki fto'XK ƒ g?dk eod/ ;oeko
dh Pesh ƒ ewI'o eodk j?. id'A edh ;zftXkB ;wki d/ w{b w[Zb ;ot ;zwsh T[~s/ nXkfos j'D ns/
fJ; soQK dh ;ot ;zwsh dk gqshe ofjD ns/ nfijh ;ot ;zwsh dk g'Pe pDB sK ;oeko nfXeko
:[es pDdh j?. nfijh ;zftXkfBe ftt;Ek T[~s/ nXkfos ;oeko dk fto'X BjhA j[zdk. ;wki, ;zftXkB
ns/ ;oeko ftZu skbw/b s/ ;fj:'r ofjzdk j?. ;oeko d/ ezw nfXekos (authoriative) ofjzd/ jB
ns/ ;zftXkB iBsk d/ fdbK ftZu t;hnK wkBsktK ƒ gqshfpzps eodk j?. fJ; dk noE fJj BjhA fe
;oeko nfXeko :[es pDh ofjD bJh w{b w;fbnK T[~s/ iBsk dh ;ot ;zwsh nfGftnesh wkso jh
oj/, BjhA sK ;oeko ƒ fJ; s'A tX/o/ th e[M eoBk j[zdk j?. ;oeko ƒ nfijh ekoi P?bh dh ;EkgBk
eoBh j[zdh j? fi; Bkb fJ; gqsh ftPtk; g?dk j't/ ns/ b'eK ftZu fJ; gqsh oki Grsh pDh oj/.
;oeko ƒ fJ; soQK ezw eoBk ukjhdk j? fi; Bkb fJ; dhnK fefonktK okjhA ;zftXkB ftZu Pkwb
XkoDktK s/ w[ZbK ƒ gqGktPkbh s/ gqsheksfwe (symbolic) ofjzdh j? s/ ;oeko dh nfXekoesk pDh
ofjzdh j?. fJj sK jh ;zGt j? id'A ;oeko dk ;zrmB ;zftXkB f;o| wkBsk tkb/ f;ZXKsK dk ;kXkoB
ftt/uB jh Bk eoB pbfe ;oeko dh n;b ekoi gqDkbh dh th ;gZPN ftnkfynk s/ ftt;Ek th
eoB. Bkb jh ;zftXkB ;oeko Bk ;pzfXs gqshwkBK, w[ZbK s/ ntXkoDktK dk gqGkth gqshe th pD/
fi; Bkb b'eK d/ fdbK ns/ fdwkr ftZu ;oeko gqsh fBPmk pDh ofjzdh j?. f;o| T[jh ;oeko wkBsk
tkbh pD ;edh j? i' iBsk dk Go';k jk;b eoe/ ubdh ofjzdh j?.
i/eo ;oeko nfXeko Gog{o s/ wkBsk tkbh BjhA ofjzdh sK ;zftXkB Bk okiBhse Pesh dk ;zrmB oj/
s/ Bk jh nfijh ftt;Ek ftZu ;zftXkBtkd ;iht j't/rk fJ; bJh ;zftXkBtkd d/ b'VhAd/ sZe d/ o{g ftZu
;zftXkB dk okiBhse Pesh dk ;zrmB ofjDk Io{oh j? fi; Bkb ;oeko wkBsk tkbh oj/ ns/ ;zftXkBtkd,
nfGftnesh fttjkfoe o{g ftZu okiBhse ;wki ftZu w"i{d oj/.
f;ZN/ ftZu fJj efjDk mhe oj/rk fe ;zftXkBtkd d/ T[go'es fIeo ehs/ uko sZs ;zftXkB ftZu Pkwb
j'D/ ukjhd/ jB. i/eo fe;/ oki d/ ;zftXkB ftZu ;zftXkBtkd d/ fJj sZs Pkwb BjhA j[zd/ sK T[j ;zftXkB
;zftXkBtkd ;zGt BjhA j' ;edk.
;zftXkBtkd d/ noE, nXko ns/ sZsK ƒ ftukoB Bkb ;gZPN j? fe ;zftXkBtkd dhnK e[M ftP/PsktK
j[zdhnK jB. i/eo jo okiBhse ftt;Ek ftZu tfuZsosk w"i{d j[zdh j? ns/ fJ; Bkb ;zftXkB dk ftP/P
j'Dk bkIwh j' iKdk j?. ;zftXkB dk nB'yk gD, ;zftXkBtkd ftZu th ftP/Psk b? nkT[Adk j?, nfijk BjhA
;wMDk ukjhdk. feT[Afe ;zftXkBtkd sK okiBhse ;wki d/ w[ZbK, wkBsktK ns/ nk;EktK ƒ ;[oZfynk
gqdkB eoB dh ezNo'b ftt;Ek j?. fJ; bJh ;zftXkBtkd nzsoG{sekoh XkoDk j?, i' nfijhnK ftP/PsktK
Bkb :[es fdykJh fdzdh j?, i' xZN iK tZX wksok ftZu jo okiBhse ;wki d/ ;zftXkBtkd ftZu gkJhnK
iKdhnK jB.

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY 61