Page 68 - DPOL202_COMPARATIVE_POLITICS_AND_GOVERNMENT_PUNJABI

fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
fJekJh^3L ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd
(x) ;zftXkBtkd ;wGkrh ntXkoDk j? (Constitutionalism is a shared concept) ^fJ~e okPNo
(x) ;zftXkBtkd ;wGkrh ntXkoDk j? BØN
(x) ;zftXkBtkd ;wGkrh ntXkoDk j?
(x) ;zftXkBtkd ;wGkrh ntXkoDk j?
(x) ;zftXkBtkd ;wGkrh ntXkoDk j?
d/ w[~b, ftPtk; ns/ okiBhfse nkdoP ns/ ;z;feqsh d/ gqsh j'o d/PK dh th fBPmk j' ;edh j?. fJ;
bJh eJh d/PK d/ okiBhfse nkdoP, nk;EktK ns/ wkBsktK ;wkB j' ;edhnK jB. nfij/ d/PK ft~u
;zftXkBtkd nkXkoG{s ;wkBsktK o~ydk j?. fit/A g~Swh ;z;feqsh tkb/ d/PK ft~u ;zftXkBtkd ft~u ;wkBsk
gkJh iKdh j?. fJ; gqeko dh ;wkBsk ft~u gqeko dk nzso BjhA j[zdk, ukj/ wksok dk nzso jo d/P d/
;zftXkBtkd ft~u fdykJh fdzdk j?. fJj nzso ;kwtkdh d/PK ft~u th gkfJnk iKdk j?, go fJ~E/ th nzso
e/tb wksok dk jh j[zdk j?, gqeko dk BjhA j[zdk. fJ; s'A ;gPN j? fe jo d/P dk nkgDk nb~r w"fbe
;zftXkBtkd BjhA j[zdk j?. ftek;Phb b'esKsfoe d/PK ft~u, ukj/ n;wkBsktK nfXe j[zdhnK jB, sK fe
jo d/P nkgDk nb~r okPNoh nfjw (national ego) pDkUD d/ bJh w"fbe ihtB doPB dh ;EkgBk dh
e'fPP eodk j?, ns/ fJBQK d/PK ft~u ;z;feqsh ft~u th fGzBsk dk g[N j[zdk j?, fco th fJBQK d/PK ft~u w'N/
o{g Bkb ;zftXkBtkd fJ~e' fijk jh fejk ik ;edk j?. fJ; s'A ;gPN j? fe ;zftXkBtkd ;wGkrh XkoDk
j?.

(u) ;zftXkBtkd gqXkB o{g Bkb ;kXe w{ie ntXkoDk j?
(u) ;zftXkBtkd gqXkB o{g Bkb ;kXe w{ie ntXkoDk j? (Constitutionalism is predomi-
(u) ;zftXkBtkd gqXkB o{g Bkb ;kXe w{ie ntXkoDk j?
(u) ;zftXkBtkd gqXkB o{g Bkb ;kXe w{ie ntXkoDk j?
(u) ;zftXkBtkd gqXkB o{g Bkb ;kXe w{ie ntXkoDk j?
nantly an ends concept)^ ;zftXkBtkd ;kXeK Bkb ;zpzfXs ftuko j?. gqzs{ ;kXe w{be ftuko g[oh soK
;kXBK dh ntj/bDk BjhA eo ;edk. fJ; bJh fJBQK ft~u th nzso gqeko dk BjhA e/tb wksok dk jh ofj
iKdk j?. T[zi th ;kXBK ns/ ;kXeK Bz{ fJ~e d{i/ s'A nb~r BjhA ehsk iK ;edk. fco th ;zftXkBtkd s'A
NhfunK dk jh ;ze/s fwbdk j?. id'A n;hA fJj efjzd/ jK fe ;zftXkBtkd ;kXB gqXkB ftuko j? sK T[;
dk noE nkdoPK s'A j?, fiBQK Bz{ ;wki ;kXe d/ o{g ft~u nzrheko eodk j?. fJ; soK ;zftXkBtkd dk ;kXeK
t~b gqw[~y ;ze/s j[zdk j? ns/ ;kXBK t~b r"D ;ze/s j[zdk j?.
(S) ;zftXkBtkd ;kXkoD s"o s/ ;zftXkB^iB ntXkoDk j? (Constitutionalism is generally
(S) ;zftXkBtkd ;kXkoD s"o s/ ;zftXkB^iB ntXkoDk j?
(S) ;zftXkBtkd ;kXkoD s"o s/ ;zftXkB^iB ntXkoDk j?
(S) ;zftXkBtkd ;kXkoD s"o s/ ;zftXkB^iB ntXkoDk j?
(S) ;zftXkBtkd ;kXkoD s"o s/ ;zftXkB^iB ntXkoDk j?
a constitution based concept)^;kXkoD gfo;fEshnK ft~u jo d/P dhnK w{bG{s nk;EktK dk T[; d/
P d/ ;zftXkB ft~u jh T[b/y j[zdk j/. go eJh tko nfijk th j[zdk j? fe ;zftXkBtkd d/ nkdoPK dk gqshfpzp
;zftXkB ft~u BjhA fwbdk j?. d'jK ft~u, noEks ;zftXkB ns/ ;zftXkBtkd ft~u, ;zs[bB BjhA j[zdk j?. d'jK
dh nfijh nt;Ek ft~u, nb~r nb~r fdPktK j[zdhnK jB. fJj nt;Ek d/P ft~u Pk;eK ns/ Pkf;sK dh
okiBhfse wkBsktK ft~u fto'X ns/ wsG/d dk ;ze/s eodh j?. fJ; nt;Ek ft~u okiBhfse T[Eb g[Eb
Io{oh j' iKdh j?. fJj okiBhfse ;zeN dk ;ze/s j?, gqzs{ fJj sK n;kXkoD gfo;fEshnK ft~u j[zdk j?.
;kXkoD gfo;fEshnK ft~u jo b'esKsfoe ;wki d/ w[~bK ns/ rzstK dk ;zftXkB ft~u ;gPN T[b/y ehsk
iKdk j?. nfij/ ;zftXkB s/ jh ;zftXkBtkd nkXkfos j[zdk j?. fJjh UjBK ;z;Ekrs gqsh feqnktK dk ;zrmB
ns/ ;EkgBk eod/ jB fiBQK Bkb ;zftXkBtkd fttjkfoe ns/ tk;sfte pDdk j?. fJ; bJh ;zftXkB,
;zftXkBtkd d/ bJh Uj nkXkofPbk gq;s[s eodk j? fi; ;zftXkB dh BhAj m';sk Bkb iwh ofj ;edh j?.
jo ;zftXkBtkd ft~u fJj ;kXkoD ftfPPNsktK ftfdnwkB j[zdhnK jB. fJj ftP/PsktK jo d/P ft~u x~N
iK nfXe wksok ft~u ;zftXkBtkd d/ nkXko d/ o{g ft~u gkJhnK iKdhnK jB. fJ~e ;zftXkBtkd s'A d{i/
;zftXkBtkd ft~u fJBQK ftfPPNsktK ft~u fGzBsk e/tb wksok dh jh j[zdh j?, gqeko dh BjhA.
;zftXkBtkd d/ noE, nkXko, s~sK ns/ ;kXkoD ftP/PsktK dh ikDekoh s'A pknd fJ; dhnK ftfGzB
ntXkoDktK dh ikDekoh Io{oh j?. e[M okiK ft~u ;zftXkBtkd ftnesh dh ;[szsosk, okiBhfse ;wkBsk,
;wkfie ns/ okiBhfse fBnK ns/ b'e^efbnkD dh ;kXBk dk nkdoP o~ydk j?, sK e[M okik ft~u nkofEe
;wkBsk ns/ ;wki d/ fJ~e jh rzst ft~u nk;Ek nkXkoG{s w{b wzfBnk iKdk j?. fJBQK dh gqkgsh bJh
ngDkJ/ rJ/ ;kXB th nb~r nb~r okiK ft~u nb~r nb~r j[zd/ jB.

;zftXkBtkd dh ntXkoDkL T[dkotkdh ns/ wkoe;tkdh XkoDk
;zftXkBtkd dh ntXkoDkL T[dkotkdh ns/ wkoe;tkdh XkoDk
3H2 ;zftXkBtkd dh ntXkoDkL T[dkotkdh ns/ wkoe;tkdh XkoDk
3H2
3H2
3H2
;zftXkBtkd dh ntXkoDkL T[dkotkdh ns/ wkoe;tkdh XkoDk
3H2 ;zftXkBtkd dh ntXkoDkL T[dkotkdh ns/ wkoe;tkdh XkoDk
(Concept of Constitutionalism: Liberal and Marxistnotions)
fgB"e ns/ ;few, ekob i/H cq?vfoe ns/ e[M j'o g~Swh ftukoeK dk wzBDk j? fe ;zftXkBtkd dh e/tb fJ~e
jh XkoDk j?. UjBK d/ nB[;ko T[dko b'eszsoK dh ntXkoDk jh ;zftXkBtkd dh XkoDk j?. fJ;/ Bkb
63

LOVELY PROFESSIONAL UNIVERSITY